Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

BILGE, FILIZ; KELECİOĞLU, Hülya

Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Hülya KELECİOĞLU, (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Filiz BİLGE (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

28 0

Yıl: 2009 Cilt: 2009 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 148 - 157 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Bu çalışmanın amacı, Akademik Beklentilere İlişkin Stres Envanteri (ABSE)’nin Türkiye’deki lise öğrencilerine uyarlanmasıdır. Ölçeğin yapı geçerliği, ölçüt geçerliği, iç tutarlılığı ve test-tekrar test güvenirliği incelenmiştir. Açıklayıcı faktör analizi sonuçlarına gore ölçeğin iki boyutlu olduğu ortaya çıkmıştır. Aile/Öğretmen Beklentileri (AÖB) olarak adlandırılan birinci boyutta beş madde; Kendine İlişkin Beklentiler (KB) olarak adlandırılan ikinci boyutta dört madde yer almıştır. Ölçüt geçerliği için Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği-Kısa Form, Sürekli Kaygı Envanteri ve Reynolds Ergen Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. ABSE’nin toplam ve alt ölçek puanları ile ölçüt alınan ölçekler arasında orta düzeyde korelasyonlar elde edilmiştir. Ölçeğin iç tutarlılığı toplam puan ve alt boyutlar için .65 ve .82 arasında; test-tekrar test güvenirliği .49 ve .66 arasındadır.

Anahtar Kelime: lise öğrencileri akademik stres akademik beklentiler açımlayacı ve doğrulayacı faktör analizi geçerlik güvenirlik akademik beklentilere ilişkin stres envanteri(abse) ölçek uyarlama türkçeye uyarlama

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Accordino, D. B., Accordino, M. P., ve Slaney, R. B. (2000). An investigation of perfectionism, mental health, achievement, and achievement motivation in adolescents. Psychology in the Schools, 37, 535-545.
Ağargün, M. Y., Kara, H., Bilgin, H., ve Kınar, F. (1995). ÖSS’ye girecek olan lise öğrencilerinde uyku problemleri ve kaygı düzeyleriyle ilişkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 8, 35-39.
Alden, L. E., Bieling, P. J., ve Wallace, S. T. (1994). Perfectionism in an interpersonal context: A self-regulation analysis of dysphoria and social anxiety. Cognitive Therapy and Research, 18, 297-316.
Ang, R. P., ve Huan, V. S. (2006). Academic Expectations Stress Inventory: Development, factor analysis, reliability, and validity. Educational and Psychological Measurement, 66, 522-539.
Arthur, N. (1998). The effects of stress, depression, and anxiety on postsecondary students’ coping strategies. Journal of College Students Development, 39, 11-22.
Bilge, F., ve Kelecioğlu, H. (2008). Psychometric properties of the Brief Version of the Fear of Negative Evaluation Scale in a sample of Turkish adolescents. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 21-38.
Blatt, S. J. (1995). The destructiveness of perfectionism: Implications for the treatment of depression. American Psycholist, 50, 1003-1020.
Francis, G., Last, C. G., ve Strauss, C. C. (1992). Avoidant disorder and social phobia in children and adolescents. Journal of American Academy Child and Adolescent Psychiatry, 3, 1086-1089.
Gloria, A. M., ve Ho, T. A. (2003). Environmental, social, and psychological experiences of Asian-American undergraduates: Examining issues of academic persistence. Journal of Counseling and Development, 81, 93-106.
Harrington, R., ve Clark, A. (1998). Depression in adolescence. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 1, 248, 32-46.
Hayton, J. C., Allen, D. G., ve Scarpello, V. (2004). Factor retention decisions in exploratory factor analysis: A tutorial on parallel analysis. Organizational Research Methods, 7, 191-205.
Hewitt, P.L., ve Dyck, D.G. (1986). Perfectionism, stress and vulnerability to depression. Cognitive Therapy and Research, 10, 137-142.
Köydemir, S., ve Demir, A. (2007). Psychometric properties of the Brief Version of the Fear of Negative Evaluation Scale in a Turkish sample. Psychological Reports; 100, 883-893.
Kahn, J. H. (2006). Factor analysis in counseling psychology research, training, and practice: Principles, advances, and applications. The Counseling Psychologist , 34, 684-718.
Last, C.G., Perrin, S., Hersen, M., ve Kazdin, A. E. (1992). DSM-III-R anxiety disorders in children: Sociodemographic and clinical characteristics. Journal of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 31, 1070-1076.
Leary, M. R. (1983). A brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale. Personality and Social Psychology Bulletin, 9, 371-375.
Leary, M. R., ve Kowalski, R. M. (1995). Social anxiety. New York, London: The Quilford Press.
Mordkowitz, E. R., ve Ginsburg, H. P. (1987). Early academic socialization of successful asian American college students. Quarterly Newspaper of the Laboratory of Comparative Human Cognition, 9, 85-91.
Oskay, G. (1997). Reynolds Ergen Depresyon Ölçeği’nin (Reynolds Adolescent Depression Scale-RADS) Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 17-26.
Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı. Genişletilmiş 2. baskı, Cilt 2, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Öner, N., ve Le Compte, A. (1985). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri el kitabı. İstanbul : Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
ÖSYM (2007). Student Selection and Placement Center. Retrieved December 10, 2007, from http://www.osym.gov.tr
Öy, B. (1995). Çocuk ve ergenlerde depresyon epidemiyolojisi ve risk etkenleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2, 40-45.
Özen, Ö. (2005). Ergenlerin öznel iyi oluş düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara,
Rapee, R.M., ve Heimberg, R.G. (1997). A cognitive behavioral model of anxiety in social phobia. Behaviour Research and Therapy. 26, 297-302.
Reynolds, W.W. (1986). Reynolds Adolescent Depression Scale. Odessa: Psychological Assessment Resources.
Rodebaugh, T. L., Woods, C. M., Thissen, D. M., Heimberg, R. G., Chambless, D. L., ve Rapee, R. M. (2004). More information from fewer questions: The factor structure and item properties of the original and Brief Fear of Negative Evaluation Scale, Psychological Assessment, 16, 169-181.
Sayan, A. (2005). Sosyal kaygıyla başa çıkma programının öğrencilerin sosyal kaygı ve depresyon düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Schneier, F. R., Johnson, J., Hornig, C. D., Liebowitz, M. R., ve Weissman, M. M. (1992). Social phobia: Comorbidity and morbidity in epidemiologic sample. Archives of General Psychiatry, 49, 282-288.
Shek, D. T. L., ve Chan, L. K. (1999). Hong Kong Chinese parents’ perceptions of the ideal child. Journal of Psychology, 133, 291-303.
Sim, H. (2000). Relationship of daily hassles, and social support to depression and antisocial behavior among early adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 29, 647-659.
Solmaz, D., Gökalp, P. G., ve Babaoğlu, A. N. (1999). Sosyal fobide klinik özellikler ve eş tanı. Türk Psikiyatri Dergisi, 10, 207-214.
Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., ve Lushene, R. E. (1970). The State-Trait Anxiety Inventory (STAI) test manual for Form X. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Steinberg, L., Dornbusch, S. M., ve Brown, B. B. (1992). Ethnic differences in adolescent achievment: An echological perspective. American Psychologist, 47, 723-729.
Stevens, J. P. (2002). Applied multivariate statistics for the social science. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, Mahwah, New Jersey.
Subaşı, G. (2000). Verimli ders çalışma alışkanlıkları eğitiminin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma alışkanlıklarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 25, 51-60.
Sue, S., ve Okazaki, S. (1990). Asian-American educational achievements: A phenomenon in search of an explanation. American Psychologist, 45, 913-920.
Tennant, C. (2002). Life events, stress, and depression. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 36, 173-182.
Watson, D., ve Friend, R. (1969). Measurement of social-evaluative anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33, 448-457.
Weeks, J. W., Heimberg, R.G., Fresco, D. M., Hart, T.A., Turk, C.L., Schneier, ve F. R., Liebowitz, M. R. (2005). Empirical validation and psychometric evaluation of the Brief Fear of Negative Evaluation Scale in patients with social anxiety disorder, Psychological Assessment, 17, 179–190.
Yeh, C. J., ve Huang, K. (1996). The collectivistic nature of ethnic identity development among Asian-American college students. Adolescence, 31, 645-662.
Yıldırım, İ. (1998). Akademik başarı düzeyleri farklı olan lise öğrencilerinin bazı değişkenlere göre sosyal destek düzeyleri. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 33-38.
Yıldırım, İ. (2004). Depresyonun yordayıcısı olarak sınav kaygısı, gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 241-250.
Yıldırım, İ. (2006). Anne baba desteği ve başarı: Anne babalar çocuklarına nasıl destek olabilirler? Ankara: Anı Yayıncılık.
Yıldırım, İ., ve Ergene, T. (2003). Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 224-234.
Yıldırım, İ., Ergene, T., ve Munir, K. (2007). High rates of depressive symptoms among senior high school students preparing for national university entrance examination in Turkey. The International Journal on School Disaffection. 4, 35-44.

APA	KELECİOĞLU H, BILGE F (2009). Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 148 - 157.
Chicago	KELECİOĞLU Hülya,BILGE FILIZ Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2009): 148 - 157.
MLA	KELECİOĞLU Hülya,BILGE FILIZ Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2009, ss.148 - 157.
AMA	KELECİOĞLU H,BILGE F Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2009; 148 - 157.
Vancouver	KELECİOĞLU H,BILGE F Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2009; 148 - 157.
IEEE	KELECİOĞLU H,BILGE F "Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.148 - 157, 2009.
ISNAD	KELECİOĞLU, Hülya - BILGE, FILIZ. "Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2009), 148-157.

APA	KELECİOĞLU H, BILGE F (2009). Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2009(36), 148 - 157.
Chicago	KELECİOĞLU Hülya,BILGE FILIZ Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2009, no.36 (2009): 148 - 157.
MLA	KELECİOĞLU Hülya,BILGE FILIZ Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.2009, no.36, 2009, ss.148 - 157.
AMA	KELECİOĞLU H,BILGE F Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 2009(36): 148 - 157.
Vancouver	KELECİOĞLU H,BILGE F Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 2009(36): 148 - 157.
IEEE	KELECİOĞLU H,BILGE F "Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2009, ss.148 - 157, 2009.
ISNAD	KELECİOĞLU, Hülya - BILGE, FILIZ. "Akademik beklentilere ilişkin stres envanterinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2009/36 (2009), 148-157.