Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler

Saner, Gamze; ÇUKUR, Figen

Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler

Figen ÇUKUR, (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, İzmir, Türkiye)

Gamze SANER (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, İzmir, Türkiye)

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

1 1

Yıl: 2009 Cilt: 46 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 42 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler

Öz:

Tarım sektörü yapısı gereği çeşitli riskler ile karşı karşıya kalmakta, üreticiler çeşitli risk stratejileri geliştirerek çok sayıda riske karşı önlem almaktadır. Bu araştırmada öncelikle Malatya ilinde kayısı üretim dalına ilişkin 1991-2007 dönemi verim, fiyat ve brüt üretim değeri verileri kullanılarak oransal bir risk ölçüsü olarak ifade edilen değişkenlik katsayısı hesaplanmıştır. Örnek bir olaydan hareketle Malatya ili Doğanşehir ilçesinde kayısı üretiminde risk kaynakları ve bunlara ilişkin oluşturulan risk stratejileri likert derecelemesi yoluyla işletme büyüklük grupları itibariyle belirlenmiştir. Ayrıca etkili risk kaynakları ile risk stratejileri ağırlıkları faktör analizi yöntemi ile hesaplanmıştır. Kayısı üretiminde tek bir ürüne dayalı üretimin yapılmasının %23.08, arazi fiyatlarının yüksekliğinin %20.60 ve girdi fiyatlarının yüksekliğinin %11.14 oranında ağırlıklı olduğu belirlenmiştir. Buna karşın risk stratejileri arasında yer alan, birden fazla ürüne yer verilmesinin %25.48, ürün sigortasının %12.94 ve sözleşmeli üretim modelinin benimsenmesinin ise %10.07 oranında kayısı üretimindeki risk stratejileri üzerinde ağırlıklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime: yönetim üretim ekonomisi Prunus armeniaca bitki üretimi Malatya risk meyve yetiştiriciliği Türkiye kayısı

Konular: Ziraat Mühendisliği

Measurement of risk and strategies against to risk on apricot production in Malatya province

Öz:

Agriculture sector, by its nature is facing different risks and farmers are developing strategies to take precaution for risk. In this study, coefficient of variation known as ratio risk measure was calculated using the data on yield, price and gross production value related to apricot production between 1991-2007 in Malatya province. Risk resources and risk strategies on micro and macro levels on apricot production were determined in Malatya Doğanşehir district using likert scale. On the other hand, loadings of effective risk resources and risk strategies were calculated by factor analysis method. It was figured out that the loadings of only one crop(apricot) production in the farm is 23.08%, high land prices 20.60% and high input prices 11.14%. In contrast, it was calculated that risk strategies’ loadings of more than one crop production is 25.48%, crop insurance 12.94% and adoption of contracting farming 10.07%.

Anahtar Kelime: Turkey apricots management production economics Prunus armeniaca crop production Malatya risk fruit growing

Konular: Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akçaöz, H,V. 2001. Tarımsal Üretimde Risk, Risk Analizi ve Risk Davranışları; Çukurova Bölgesi Uygulamaları, Basılmamış Doktora Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana.
Akçaöz, H.,, 2006. Tarımsal Üretimde Risk Kaynakları ve Risk Stratejileri: Antalya İli Örneği Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1):89-97.
Akça, H ve Sayılı, M. 2005. Risk and Uncertainty (Variability) in Wheat Production in Turkey, Journal of Applied Sciences, 5(1), 101-103.
Anonim, 2008a. Faktör analizi, http://www.istatistikanaliz.com/faktor_analizi.aspim, Erişim: 29 Eylül 2008.
Anonim, 2008b. Coefficient of Variation, http://www.business dictionary.com/definition/coefficient-of-variation.html, Erişim:15 mart,2008.
Artukoğlu, M. ve Saner. G. 2008. Tarımsal Ürünlerde Mal Gelecek Sözleşmeleri (Commodity Futures Markets) Uygulamaları, Türkiye İçin Yaklaşımlar, VIII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi Bildirileri, Gıda Politikası, Bursa, s.125-134.
Çukur (Kaya), F. 2006. İzmir İlinde Sığır Eti Üretimi ve Pazarlaması Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir, 332 s.
Kleinbaum ve ark.,1994. Applied Regression Analysis and Other Multivariable Methods, Duxburry Press, London.
Olgun, A., Adanacıoğlu, H., Peker, K.2003. Türkiye’de Kuru Kayısı Üretim, Pazarlama Durumu ve Alternatif Pazarlama Olanakları Üzerine Bir Araştırma; Malatya İli Örneği, Malatya Kayısı Araştırma Geliştirme ve Tanıtma Vakfı, Yayın No:5, Malatya.
TKB.2008. Malatya İl Müdürlüğü Kayıtları, www.malatya-tarim.gov.tr, Erişim:30 Temmuz 2008.
TUİK.2008 Bitkisel Üretim İstatistikleri, www.tuik.gov.tr, Erişim: 25 Temmuz 2008.
TUİK. 2006.Tarımsal Yapı Üretim, Fiyat, Değer, Ankara.
Uysal, H. 2007. Ege Bölgesinde Dışsatıma Yönelik Sofralık Üzüm Üretim ve Pazarlama Planaklarının Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir, 287 s.

APA	ÇUKUR F, Saner G (2009). Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. , 33 - 42.
Chicago	ÇUKUR Figen,Saner Gamze Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. (2009): 33 - 42.
MLA	ÇUKUR Figen,Saner Gamze Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. , 2009, ss.33 - 42.
AMA	ÇUKUR F,Saner G Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. . 2009; 33 - 42.
Vancouver	ÇUKUR F,Saner G Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. . 2009; 33 - 42.
IEEE	ÇUKUR F,Saner G "Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler." , ss.33 - 42, 2009.
ISNAD	ÇUKUR, Figen - Saner, Gamze. "Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler". (2009), 33-42.

APA	ÇUKUR F, Saner G (2009). Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 46(1), 33 - 42.
Chicago	ÇUKUR Figen,Saner Gamze Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 46, no.1 (2009): 33 - 42.
MLA	ÇUKUR Figen,Saner Gamze Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.46, no.1, 2009, ss.33 - 42.
AMA	ÇUKUR F,Saner G Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2009; 46(1): 33 - 42.
Vancouver	ÇUKUR F,Saner G Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2009; 46(1): 33 - 42.
IEEE	ÇUKUR F,Saner G "Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 46, ss.33 - 42, 2009.
ISNAD	ÇUKUR, Figen - Saner, Gamze. "Malatya ili kayısı üretiminde riskin ölçülmesi ve riske karşı oluşturulabilecek stratejiler". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 46/1 (2009), 33-42.