II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları
Yıl: 2009 Cilt: 3 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 41 - 60 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları
Öz: II. Meşrutiyetin en önemli kazanımlarından birisi hürriyetlerin verilmesidir. İttihat ve Terakki Cemiyeti sabık devrin siyasi mahkûmlarına genel bir af çıkartarak hürriyet konusunda önemli bir adım atmıştır. Ancak Cemiyetin dar kapsamlı genel affı içerde ve dışarıda büyük tepkiye sebep olmuş, hükümet bu tepkinin önüne geçebilmek ve toplumun güvenini sağlayabilmek için af kapsamını genişletmiştir. Siyasi suçlularla birlikte adi suçtan yatanlar ve cezasının üçte ikisini çekenler de af kapsamına alınmıştır. Bazı af uygulamalarında ağır suçluların da aftan faydalandıkları görülmüştür. Affın uygulamasında birtakım karışıklıklar çıkmış, farklı uygulamalarla karşılaşılmıştır. Bu da affın objektifliğini ortadan kaldırmıştır. Çalışmada af kanunu ve bu kanundan yararlananların durumları ele alınmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The amnesty implementations of II. Constitutional Monarchy period
Öz: One of the most significant advantages of the II. Constitutional Monarchy is the grant of the freedoms. The Committee Of Union And Progress enabled a general amnesty and issued the freedom rights for the prisoners of the preceding period. However this narrowly extended amnesty brought about a reaction inside and outside the country, and the government enlarged the extent of the amnesty in order to prevent this reaction and to regain the trust of the society. The political crimes, ordinary crimes as well as those who had ended up one third of their penalties were included in the scope of the amnesty. In some cases it was observed that some of those are with major crimes also made use of the amnesty, which removed the objectivity of the amnesty. In the research the amnesty law and those who benefited from the law were studied.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arşiv Kaynakları (Başbakanlık Osmanlı Arşivi)
- Amedi Kalemi, Mümtaze (A.MTZ.): A.MTZ.(04), Dosya No: 170, Gömlek No: 19, 19 Recep 1326; A.MTZ.(04), Dosya No: 169, Gömlek No: 74, 11 Recep 1326.
- İradeler Askeri (İ.AS.): İ.AS., Dosya No: 74, Gömlek No: 1326/S-23; İ.AS., Dosya no: 73, Gömlek no: 1326/B-01, 05 Recep 1326.
- İrade Adliye ve Mezaif Nezareti (İ.AZN.): İ.AZN., Dosya No: 80, Gömlek No: 1326/B-05, 16 Recep 1326; İ.AZN., Dosya No: 80, Gömlek No: 1326/B-01.
- İrade-i Dahiliye (İ.DH.): İ.DH., Dosya no: 1467, Gömlek no: 1326/C-32, 29 Cemaziyelahir 1326; İ.DH., Dosya no: 2613, Gömlek no: 106, 28 Cemaziyelahir 1326.
- İrade Hususi (İ.HUS.): İ.HUS., Dosya no: 168, Gömlek no: 1326/c-78, 29 Cemaziyelahir 1326; İ.HUS., Dosya No: 168, Gömlek No: 1326/C-80, 29 Cemaziyelahir 1326.
- Dahiliye Nezareti Muhaberat-ı Umumiye İdaresi Kalemi (DH.MUİ): DH. MUİ, Dosya no: 2-3 Gömlek no: 29, 21 Ramazan 1327;
- Dahiliye Vekaleti Mektubi Kalemi (DH.MKT.): DH.MKT., Dosya no: 1274, Gömlek no: 30, 03 Recep 1326; DH.MKT., Dosya no: 1274, Gömlek no: 68, 03 Recep 1326; DH..MKT., Dosya No: 1299, Gömlek No: 2, 24 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 1299, Gömlek No: 45, 25 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya: 2705, Gömlek: 19, 19 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2624, Gömlek No: 66, 11 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2614, Gömlek No: 75, 28 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2676, Gömlek No: 90, 13 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 1300, Gömlek No: 78, 26 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2669, Gömlek No: 35, 04 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya no: 1272, Gömlek no. 82, 28 Cemaziyelahir 1326; DH.MKT., Dosya no: 1274, Gömlek no: 30, 03 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 1288, Gömlek No: 75, 05 Şaban 132; DH.MKT., Dosya No: 1282, Gömlek No: 175, 23 Recep 1326; DH.MKT., Dosya no: 1273, Gömlek: 73, 02 Recep 1326; DH.MKT., Dosya no: 1274, Gömlek no: 61, 04 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 2641, Gömlek No: 94, 21 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2690, Gömlek No: 32, 29 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2624, Gömlek No: 26, 10 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2669, Gömlek No: 72, 02 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2659, Gömlek No: 68, 21 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2635, Gömlek No: 71, 25 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2623, Gömlek No: 58, 10 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2672, Gömlek No: 46, 07 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 1308, Gömlek No: 17, 07 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya no: 1278, Gömlek no: 91, 13 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 1279, Gömlek No: 52; DH.MKT., Dosya No: 2633, Gömlek No: 93, 22 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 1287, Gömlek No: 45, 03 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2624, Gömlek No: 27, 10 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2637, Gömlek No: 31, 26 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2655, Gömlek No: 48, 17 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2653, Gömlek No: 29, 15 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2727, Gömlek No: 17, 10 Muharrem 1327; DH.MKT., Dosya No: 2657, Gömlek No: 51, 19 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya no: 1276, Gömlek no: 67, 06 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 2707, Gömlek No: 56, 21 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2637, Gömlek No: 76, 26 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2644, Gömlek No: 95, 08 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2648, Gömlek No: 67, 10 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2650, Gömlek No: 22, 12 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2618, Gömlek No: 41, 03 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2643, Gömlek No: 29, 06 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2652, Gömlek No: 40, 14 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2706, Gömlek No: 88, 20 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 1286, Gömlek No: 36, 29 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 2621, Gömlek No: 84, 07 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 1287, Gömlek No: 15, 03 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2619, Gömlek No: 25, 4 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2675, Gömlek No: 71, 12 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2677, Gömlek No: 4, 13 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2648, Gömlek No: 30, 10 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2694, Gömlek No: 44, 4 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2704, Gömlek No: 89, 19 Zilhicce 2704; DH.MKT., Dosya No: 2705, Gömlek No: 30, 19 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2703, Gömlek No: 114, 18 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2738, Gömlek No: 84, 24 Muharrem 1327; DH.MKT., Dosya No: 2741, Gömlek No: 64, 25 Muharrem 1327; DH.MKT., Dosya No: 2613, Gömlek No: 106, 28 Cemaziyelahir 1326; DH.MKT., Dosya No: 2746, Gömlek No: 14, 29 Muharrem 1327; DH.MKT., Dosya No: 1291, Gömlek No: 79, 11 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 1299, Gömlek No: 28, 25 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2728, Gömlek No: 73, 11 Muharrem 1327; DH.MKT., Dosya No: 2616, Gömlek No: 71, 01 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 1276, Gömlek No: 51, 21 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 1276, Gömlek No: 51, 21 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 1280, Gömlek No: 77, 21 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 1280, Gömlek No: 10, 15 Recep 1326; DH.MKT., Dosya No: 2715, Gömlek No: 10, 29 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2637, Gömlek No: 20, 26 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2640, Gömlek No: 6, 29 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2683, Gömlek No: 93, 21 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2685, Gömlek No: 30, 22 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2646, Gömlek No: 70, 9 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2653, Gömlek No: 46, 15 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 1295, Gömlek No: 31, 19 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 1296, Gömlek No: 30, 19 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2670, Gömlek No: 81, 05 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 2636, Gömlek No: 8, 25 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2622, Gömlek No: 15, 8 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 2620, Gömlek No: 68, 5 Ramazan 1326; DH.MKT., Dosya No: 1288, Gömlek No: 16, 04 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 1288, Gömlek No. 16, 04 Şaban 1326; DH.MKT., Dosya No: 1308, Gömlek No: 13, 2 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2697, Gömlek No: 16, 6 Zilhicce 1326; DH.MKT., Dosya No: 2668, Gömlek No: 57, 29 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2642, Gömlek No: 5, 5 Şevval 1326; DH.MKT., Dosya No: 2674, Gömlek No: 24, 11 Zilkade 1326; DH.MKT., Dosya No: 2741, Gömlek No: 54, 26 Muharrem 1327.
- Meclis-i Vükela Mazbatası (MV.): MV., Dosya No: 120, Gömlek No: 7, 18 Recep 1326; MV., Gömlek No: 120, Gömlek No: 7, 18 Recep 1326; MV., Dosya No: 120, Gömlek No: 18, 25 Recep 1326; MV, Dosya No: 120, Gömlek No: 5, 18 Recep 1326; MV., Dosya No: 121, Gömlek No: 67, 30 Şevval 1326; MV., Dosya No: 120, Gömlek No: 61, 18 Şaban 1326; MV., Dosya No: 120, Gömlek No: 72, 25 Şaban 1326; MV., Dosya No: 120, Gömlek No: 40, 04 Şaban 1326.
- Rumeli Müfettişliği Sadaret Evrakı (TFR.I.A.): TFR.I.A., Dosya No: 39, Gömlek No: 3874, 21 Şevval 1326;
- Rumeli Müfettişliği Kosova (TFR.I.KV.): TFR.I.KV., Dosya No: 208, Gömlek No: 20788, 11 Şaban 1326; TFR.I.KV., Dosya No: 208, Gömlek No: 20726, 27 Recep 1326; TFR.I.KV., Dosya No: 208, Gömlek No: 20726, 27 Recep 1326.
- Rumeli Müfettişliği Manastır Evrakı (TFR.I.MN.): TFR.I.MN., Dosya No: 175, Gömlek No: 17468, 12 Recep 1326; TFR.I.MN., Dosya No: 176, Gömlek No: 17553, 24 Recep 1326; TFR.I.MN., Dosya No: 178, Gömlek No: 17769, 1 Ramazan 1326.
- Yıldız Mütenevvi Maruzat Evrakı (Y.MTV.): Y.MTV., Dosya No: 312, Gömlek No: 211, 30 Cemaziyelahir 1326.
- Yıldız Perakende Evrakı Arzuhal ve Jurnaller (Y.PRK.AZJ.): Y.PRK.AZJ., Dosya no: 54, Gömlek no: 36, 23 Cemaziyelahir 1326.
- Yıldız Perakende Sadaret (Y.PRK.A.): Y.PRK.A., Dosya no: 15, Gömlek no: 13, 26 Cemaziyelahir 1326; Y.PRK.A., Dosya no: 15, Gömlek no: 14, 29 Cemaziyelahir 1326.
- Yıldız Perakende Evrakı Başkitabet Dairesi (Y.PRK.BŞK.): Y.PRK.BŞK., Dosya No: 79, Gömlek No: 30, 5 Şaban 1326.
- Yıldız Perakende, Askerî Maruzat (Y.PRK.ASK.): Y.PRK.ASK., Dosya no: 259, Gömlek no: 32, 01 Recep 1326.
- Telif Tetkik Eserler
- AKŞİN Sina, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, Remzi Kitabevi, İstanbul 1980.
- BAYUR Yusuf Hikmet, Türk İnkılabı Tarihi, Cilt 1, Kısım 2, TTK, Ankara 1983.
- İNAL İbnülemin Mahmut Kemal, “İdare-i Meşruta”, Beyanülhak, Cilt 1, Numara 17, 2 Muharrem 1326 / 5 Şubat 1908, s. 370.
- KARAL Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C 9, TTK, Ankara 1995.
- KILIÇBAY Mehmet Ali, “Osmanlı Batılılaşması”, Tanzimat’tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 2, İletişim Yayınları, İstanbul 1986.
- NAZİF Süleyman, Yıkılan Müessese, İlhami Fevzi Matbaası, İstanbul 1927.
- SHAW Stanford-Ezel Kural Shaw, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, Cilt 2, (çev. Mehmet Harmancı), E Yayınları, İstanbul 1983.
- UZUNÇARŞILI İsmail Hakkı, “1908 yılında Meşrutiyetin Ne Sûretle İlân Edildiğine Dair Vesikâlar”, Belleten, Cilt 20, Sayı 77, Ocak 1956, s. 110-121.
- Resmi Yayınlar (Düsturlar)
- Düstur, 2. Tertib, 1. Cilt, 16 Receb 1326/13 Ağustos 1908.
- Düstur, 2. Tertib, 1. Cilt, 24 Cumadelahir 1326/23 Temmuz 1908.
- Düstur, 2. Tertib, 1. Cilt, 28 Cumadelahir 1326/27 Temmuz 1908.
- Düstur, 2. Tertib, 1. Cilt, 29 Cumadelahir 1326/28 Temmuz 1908.
- Süreli Yayınlar
- Sabah, 28 Cemaziyelahir 1326 / 28 Temmuz 1908.
| APA | ASLAN T (2009). II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. , 41 - 60. |
| Chicago | ASLAN Taner II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. (2009): 41 - 60. |
| MLA | ASLAN Taner II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. , 2009, ss.41 - 60. |
| AMA | ASLAN T II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. . 2009; 41 - 60. |
| Vancouver | ASLAN T II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. . 2009; 41 - 60. |
| IEEE | ASLAN T "II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları." , ss.41 - 60, 2009. |
| ISNAD | ASLAN, Taner. "II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları". (2009), 41-60. |
| APA | ASLAN T (2009). II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. Gazi Akademik Bakış, 3(5), 41 - 60. |
| Chicago | ASLAN Taner II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. Gazi Akademik Bakış 3, no.5 (2009): 41 - 60. |
| MLA | ASLAN Taner II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. Gazi Akademik Bakış, vol.3, no.5, 2009, ss.41 - 60. |
| AMA | ASLAN T II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. Gazi Akademik Bakış. 2009; 3(5): 41 - 60. |
| Vancouver | ASLAN T II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları. Gazi Akademik Bakış. 2009; 3(5): 41 - 60. |
| IEEE | ASLAN T "II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları." Gazi Akademik Bakış, 3, ss.41 - 60, 2009. |
| ISNAD | ASLAN, Taner. "II. Meşrutiyet Dönemi genel af uygulamaları". Gazi Akademik Bakış 3/5 (2009), 41-60. |
