XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi
Yıl: 2009 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 71 - 92 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi
Öz: Mevlâna ve onun fikirlerinden doğup gelişen Mevlevilik, Türk tasavvuf ve kültür hayatında derin izler bırakmıştır. Yüzyıllarca kültür ve sanat çevrelerinde oldukça geniş bir muhit oluşturan Mevleviler, önderleri Mevlâna’nın büyük bir şair oluşu sebebiyle şiire dolayısıyla şairliğe ayrı bir önem atfetmişlerdir. Bu durum, edebiyatımızda bilhassa Divan şairlerinin rağbet ettikleri tarikatların başına Mevleviliği yerleştirmiştir. Mevlevi şairlerin sayısı XVI. yüzyıldan itibaren kayda değer bir artış göstermiştir. Bu yüzyılda Mevleviliğe intisabı ile dikkati çeken şairlerden biri de Âsafî Dal Mehmed Çelebi’dir. Bu çalışmada bugüne dek yapılan Mevlevi edebiyatı araştırmalarında üzerinde durulmayan Âsafî Dal Mehmed Çelebi’nin hayatı, tek eseri Şecâat-nâme mesnevisi ve eserinde kendini gösteren edebî kişiliği değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
A Mawlawı poet in the 16th century: Âsafî
Öz: Mevlana Jelaleddin Rumi and Mawlawiyah, which was flourished by his ideas, had great impacts in Turkish mysticism and culture. Mawlawis, known and admired by a wide circle of people of the art and culture for ages, gave great importance to poetry and poets because of the fact that Mevlana, who was their leader, was an outstanding poet. This situation led Mawlawiyah to the first place of the religious sects of which the poets of Divan in our literature admired. The number of the Mawlawi poets remarkably increased by 16th. Century. In that century, Âsafî Dal Mehmed Çelebi was one of the poets who noticeably devoted himself to the Mawlawiyah. In this study, the life of Âsafî Dal Mehmed Çelebi, not much taken into consideration in Mawlawi literature, his only work mathnawi Şecâat-nâme, and his literary personality have been explored.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdurrahman Şeref, “Özdemiroğlu Osman Paşa”, Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası, C.III-IV, İstanbul 1329, s. 1289-1516.
- Alî-Şîr Nevayî, Mecâlisü’n-Nefâyis-I (Haz. Kemal Eraslan), Ankara 2001.
- Babinger, Franz, Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri, (Çev. Coşkun Üçok), Ankara 2000.
- Çerçi, Faris, Gelibolulu Mustafa Âlî ve Künhü’l-Ahbâr’ında II. Selim, III. Murat ve III. Mehmet Devirleri, C.II, Kayseri 2000.
- Danişmend, İsmail H., İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C.III, İstanbul 1971.
- Eravcı, Mustafa, “Dal Mehmed Çelebi Âsafî” http://www.ottomanhistorians.com/database/html/dalmehmed2.html
- Eroğlu, Süleyman, “Âsafî’nin Şecâat-nâmesi (İnceleme-Metin)” (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa 2007.
- Ertaylan, İsmail H., Gazi Geray Han Hayatı ve Eserleri, İstanbul 1958.
- Fleischer, Cornell H., Tarihçi Mustafa Âlî Bir Osmanlı Aydın ve Bürokratı, İstanbul 2001.
- Gelibolulu Âlî, Künhü’l-Ahbâr, Nuruosmaniye Ktp., nu. 3409.
- Gelibolulu Âlî, Nusretnâme, Nuruosmaniye Ktp., nu. 4350.
- Gölpınarlı, Abdülbaki, Mevlânâ’dan Sonra Mevlevîlik, İstanbul 1983.
- Horata, Osman, “Mevlâna ve Divan Şairleri”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, (1999), s.43-56
- İpekten, Haluk, - İsen, Mustafa, - Toparlı, Recep, - Okçu, Naci, - Karabey, Turgut, Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ankara 1988.
- İsen, Mustafa, “Divan Şairlerinin Tasavvuf ve Tarikat İlişkileri”, Ötelerden Bir Ses, Ankara 1997, s.209-220.
- Karatay, Fehmi Edhem, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu, C.I, İstanbul 1961.
- Kınalızade Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş- Şuara, (Haz. İ. Kutluk), C.I, Ankara 1989.
- Kırzıoğlu, M. Fahrettin, Osmanlılar’ın Kafkas Ellerini Fethi, Ankara 1993.
- Kütükoğlu, Bekir, Osmanlı-İran Siyasi Münasebetleri, İstanbul 1993.
- Levend, Agah Sırrı, Gazavatnameler ve Mihaloğlu Ali Bey’in Gazavatnamesi, Ankara, 2000.
- Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî, (Haz. Nuri Akbayar), C.VI, İstanbul 1996.
- Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri, (Haz. Cemal Kurnaz-Mustafa Tatçı), C.I, Ankara 2001.
- Parlatır, İsmail, “Veled Çelebi’nin Türk Dili Adlı Sözlüğünde Mevlâna İle İlgili Sözleri ve Yorumları”, Uluslararası Mevlâna Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara 2000, s.191-196.
- Peçevi İbrahim Efendi, Peçevi Tarihi, (Haz. Bekir Sıtkı Baykal), C.II, Ankara 1999.
- Rahimizâde Harîmî İbrahim Çavuş, Zafernâme-i Sultân Murâd Hân, İstanbul Üniversitesi Ktp. Türkçe Yazmalar, nu. 2372.
- Selânikî Mustafa Efendi, Selânikî Tarihi, (Haz. Mehmet İpşirli), C.I, Ankara 1999.
- Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.I, Dergah Yayınları, İstanbul 1977.
- Yeniterzi, Emine, Sevginin Evrensel Mühendisi Mevlâna, Ankara 2008.
- Zeyrek, Yunus, Tarih-i Osman Paşa, Ankara 2001.
| APA | EROĞLU S (2009). XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. , 71 - 92. |
| Chicago | EROĞLU SÜLEYMAN XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. (2009): 71 - 92. |
| MLA | EROĞLU SÜLEYMAN XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. , 2009, ss.71 - 92. |
| AMA | EROĞLU S XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. . 2009; 71 - 92. |
| Vancouver | EROĞLU S XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. . 2009; 71 - 92. |
| IEEE | EROĞLU S "XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi." , ss.71 - 92, 2009. |
| ISNAD | EROĞLU, SÜLEYMAN. "XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi". (2009), 71-92. |
| APA | EROĞLU S (2009). XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(26), 71 - 92. |
| Chicago | EROĞLU SÜLEYMAN XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.26 (2009): 71 - 92. |
| MLA | EROĞLU SÜLEYMAN XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.26, 2009, ss.71 - 92. |
| AMA | EROĞLU S XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2009; 0(26): 71 - 92. |
| Vancouver | EROĞLU S XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2009; 0(26): 71 - 92. |
| IEEE | EROĞLU S "XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi." Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.71 - 92, 2009. |
| ISNAD | EROĞLU, SÜLEYMAN. "XVI. yüzyılda bir Mevlevi şair: Asafi". Türkiyat Araştırmaları Dergisi 26 (2009), 71-92. |
