Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri
Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 9 Sayfa Aralığı: 349 - 379 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri
Öz: Rusya Federasyonu yasalarında azınlıklar ile ilgili olarak “millî azınlıklar” ve “az nüfuslu yerli halklar” olmak üzere iki farklı kavramdan söz edilmektedir. Rusya yasalarında kendi atalarının geleneksel olarak varlığını sürdürdüğü topraklarda, geleneksel yaĢam ve üretim biçimini koruyan, Rusya Federasyonu‟nda nüfusu 50.000‟i geçmeyen ve kendini ayrı bir etnik birlik sayan halklar az nüfuslu yerli halklar olarak tanınmıĢlar, dolayısıyla nüfusu 50.000‟in altında olan Dolgan, Tofa, Çulım Türkleri gibi halklar “az nüfuslu yerli halklar”a sunulan imtiyaz ve haklardan yararlanabilmiĢlerdir. Rusya Federasyonu‟nda etnik azınlık ve az nüfuslu yerli halkları korumak üzere çok sayıda yasa, tüzük, 5program vb. kabul edilmiĢ ve bunlarla tanınan imtiyaz ve haklar her bir halkın kendine özgü Ģartları içinde kendine özgü sonuçlar doğurmuĢtur.
Anahtar Kelime: Konular:
Impacts of Russian federation's minorities politics to Siberien Turkish Languages
Öz: Legistation of Russian Federation includes two different notions related with minorities which are “national minoritis” and “indigenous minorities (lit. small-numbered indigenous peoples)”. According to legistation of Russian Federation such peoples which live on territories of their traditional habitation of their ancestors, preserve traditional distinct way of life, numbered less than 50 thousand people in Russia and recognise themselves as separate ethnic communities are accepted as indigenous minorities. Thus some Siberian Turkic people like Tofas, Dolgans and Chulym Turks, whose population less than 50 thousand people are protected with special laws, acts, programs etc. for indigenous minorities. These precautions give peculiar results to each people according to their special conditions.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARTEM'YEV, N.M., (1994). “Dolganskiy yazık”, Krasnaya kniga yazıkov narodov Rossii, Moskva: Academia 25–26.
- BURIKİN, A.A., (2001). “Spetsifiçeskiye osobennosti funktsionirovaniya pis‟mennoy formı yazıkov maloçislennıh narodov Severa”. Elektronnıy jurnal “Sibirskaya Zaimka”, No: 5, 2001. http://zaimka.ru/ethnography/burykin12.shtml (01.04.2008).
- Demoskop-Weekly: Elektronnaya versiya byulletenya Naseleniye i ObĢçestvo: http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php (07.03.2008); http://www.perepis2002.ru (07.03.2008))
- EMİROĞLU K., S. Aydın, (2003). Antropoloji Sözlüğü, Ankara, Bilim ve Sanat.
- FUNK D.A. Yazık çulımskih tyurkov, http://lingsib.iea.ras.ru/ru/languages/chulym.shtml (03.04.2008)
- Konstitutsiya Rossiyskoy Federatsii, Stat‟ya 68: http://www.constitution.ru/index.htm. (06.09.2007).
- KİLLİ, G., (2006). “Saha Cumhuriyetinde Dil Durumu ve Saha Türkçesinin Konumu”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 3(2), Haziran 2006, 61–70.
- KRİVONOGOV, V.P., (1998). Etniçeskiye protsessı u maloçislennıh narodov Sredney Sibiri, Krasnoyarsk: Ġzdatel‟stvo KGPU.
- KRİVONOGOV, V.P., (2001). Narodı Taymıra. Krasnoyarsk: RİO KGPU.
- KRİVONOGOV, V.P., (2002). “Yazıkovaya situatsiya u maloçislennıh tyurkskih narodov Sredney Sibiri”, Yejegodnik instituta sayano-altayskoy tyurkologii VI, Abakan: Hakasskiy gosudarstvennıy universitet im. N.F.Katanova, 59–65.
- L‟VOVA E.L., N.A, TOMILOV, D.A., Funk, (2006). Çulımtsı, Tyurkskiye narodı Sibiri, Moskva: Nauka, 125–170.
- MEL‟NĠKOVA L.V. (1994) Tofı: İstoriko-etnografiçeskiy oçerk. Ġrkutsk: Vostoçno-Sibirskoye knijnoye izdatel‟stvo.
- O vnesenii izmeneniy i dopolneniy v zakon RSFSR “O yazıkah narodov RSFSR” Bkz. http://www.innovbusiness.ru/pravo/DocumShow DocumID_75614.html (05.09.2007))
- Politika Pravitel’stva RF v otnoşenii prav korennıh maloçislennıh narodov v Rossii v usloviyah reformı federal’nogo zakonodatel’stva: http://www.rustrana.ru/ print.php?nid=1720 (06.03.2008)).
- Prezident RSFSR B. Yeltsin, O yazıkah narodov RSFSR, Moskva, Dom Sovetov RSFSR, 25 Oktyabra 1991 goda, N 1807-I http://www.businesspravo.ru/Docum/DocumShow_ DocumID_ 39766.html) (05.09.2007)).
- Proyekt federal‟nogo zakona “Ob osnovax gosudarstvennoy natsional‟nay politiki Rossiyskoy Federatsii” http://www.smirnovsk.ru/worktext/work/id/ 425886.html (12.03.2008).
- Putin predostavil maloçislennım narodam pravo na al‟ternativnuyu slujbu, StranaRu, http://old.strana.ru/stories/01/10/16/ 1785/ 155073.html (29.02.2008))
- RASSADİN V.Ġ., Tofalarskiy yazık, http://lingsib.iea.ras.ru/ru/languages/tofa.shtml (01.03.2008).
- Rossiyskaya Federatsiya, Federal‟nıy Zakon, O garantiyah prav korennıh maloçislennıh narodov Rossiyskoy Federatsii (s izmeneniyami na 26 iyunya 2007 goda): http:// www.kodeks.runoframecom-pus-FullLegRF?d&nd= 901732262&nh=1 (03.09.2007)).
- ROMAŞKİN, V.V., (1999). “Yazıkovaya reforma v Rossiyskoy Federatsii. Altay i Tsentral‟naya Aziya: kul‟turno-istoriçeskaya preyomstvennnost‟”, Gorno-Altaysk, 29–38. http://www.philology.ru/linguistics2/romashkin-99.htm (01.04.2008).
- Unesco Red Book On Endangered Languages: Northeast Asıa http://www.helsinki.fi/~tasalmin/nasia_index.html#index (03.03.2008); UNESCO: Yazıki narodov Sibiri, nahodyaĢçiesya pos ugrozoy isçeznovaniya: http://lingsib.iea.ras.ru (03.03.2008)
- VAHTİN, N.B., Ye.V., GOLOVKO, (2004). Sotsiolingvistika i sotsiologiya yazıka, Sank-Peterburg: “Gumanitarnaya Akademiya”.
- Yazıki narodov Sibiri, nahodyaĢçiesya pos ugrozoy isçeznovaniya: http://lingsib.iea.ras.ru (03.03.2008).
- Yeşçyo raz o zakone “O garantiyah prav korennıh maloçislennıh narodov RF”, Respublika Kareliya: Ofitsial‟nıy server organov gosudarstvennoy vlasti”, http://www.gov.karelia.ru/Power/Committee/ National/law.html (06.03.2008)
- Zakon RSFSR: O Yazıkah narodov RF (25 Oktyabr 1991: 205, 206, 207) http://www.mediacratia.ru/owa/mc/ mc_references.html?a_id= 526 (06.09.2007)).
- Zakon Ob obşçih printsipah organizatsii obĢçin korennıh maloçislennıh narodov Svera, Sibiri i Dal‟nego Vostoka Rossiyskoy Federatsii.
- http://www.businesspravo.ru/Docum/DocumShow DocumID16499.html (29.02.2008).
| APA | KİLLİ G (2008). Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. , 349 - 379. |
| Chicago | KİLLİ Gülsüm Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. (2008): 349 - 379. |
| MLA | KİLLİ Gülsüm Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. , 2008, ss.349 - 379. |
| AMA | KİLLİ G Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. . 2008; 349 - 379. |
| Vancouver | KİLLİ G Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. . 2008; 349 - 379. |
| IEEE | KİLLİ G "Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri." , ss.349 - 379, 2008. |
| ISNAD | KİLLİ, Gülsüm. "Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri". (2008), 349-379. |
| APA | KİLLİ G (2008). Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(9), 349 - 379. |
| Chicago | KİLLİ Gülsüm Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.9 (2008): 349 - 379. |
| MLA | KİLLİ Gülsüm Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.9, 2008, ss.349 - 379. |
| AMA | KİLLİ G Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2008; 0(9): 349 - 379. |
| Vancouver | KİLLİ G Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2008; 0(9): 349 - 379. |
| IEEE | KİLLİ G "Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri." Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.349 - 379, 2008. |
| ISNAD | KİLLİ, Gülsüm. "Rusya federasyonu azınlık politikasının Sibirya Türk halklarının dillerine etkileri". Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 9 (2008), 349-379. |
