Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi

OZKAN, OKTAY; Dogan, Abdullah; BAYEZİT, Murat; AKPULAT, H. Aşkın; ERDAG, DINÇER; sari, baris

Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi

Oktay ÖZKAN, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Barış SARI, (Kafkas Üniversitesi, Kars, Türkiye)

Murat BAYEZİT, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Abdullah DOĞAN, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

H. Aşkın AKPULAT, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye)

Dinçer ERDAĞ (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

8 0

Yıl: 2010 Cilt: 16 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 323 - 327 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi

Öz:

Thymus serpyllum’un metanolik ekstraktı ve sulfadimidinin antikoksidial aktiviteleri deneysel olarak Eimeria ile enfekte edilmiş tavşanlarda karşılaştırılarak çalışıldı. Bu çalışmada sulfadimidin ve Thymus serpyllum’un metanolik ekstraktının oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimleri üzerine etkileri gösterildi. Tavşanlar her birinde 6 hayvan bulunan 3 gruba ayrıldı. I. grup pozitif kontrol grubu (infekte, tedavi edilmemiş grup), II. grup ekstrakt grubu (infekte, Thymus serpyllum’un metanolik ekstraktı ile tedavi edilmiş grup) ve III. grup ilaç grubu (infekte, sulfadimidin ile tedavi edilmiş grup) olarak düzenlendi. Bütün gruplardaki tavşanlar 500.000 oosist ile infekte edilirken, grup II oral yolla tek doz 100 mg/kg canlı ağırlık dozda ekstraktla ve grup III oral yolla tek doz 2 g/kg canlı ağırlık dozda sulfadimidinle tedavi edildi. Dışkı ile oosist atılımları 36 günlük periyotta günlük olarak sayıldı. Sayımlarda II. grup, grup I ve III’e göre daha düşük bulundu. Thymus serpyllum’un metanolik ekstraktı ile tedavi edilen II. gruptaki tavşanların canlı ağırlıkları 24. günden itibaren grup I ve III’e göre daha yüksekti. Ancak sadece 8. günde grup II ağırlık değişimleri diğer gruplara göre önemli (P<0.05) bulunmuştur.

Anahtar Kelime: tavşan antiprotozoal ajanlar koksidiyoz metanol tıbbi bitkiler Eimeria bitki özütü ookist deneysel enfeksiyon bitki bileşimi koksidiyostatlar sulfadimidin canlı ağırlık Thymus serpyllum

Konular: Veterinerlik

Anti-coccidiosis effect of Thymus serpyllum in rabbits: oocyst shedding and body weight changes

Öz:

The comparative anticoccidial activity of sulfadimidine and methanolic extract ofThymus serpyllum was examined in rabbits experimentally infected with Eimeria infection in rabbits. This study was to demonstrate the effect of sulfadimidine and methanolic extract of Thymus serpyllum on faecal oocyst excreation and body weight change. The rabbits were divided into three groups each consisting of 6 animals. Group 1 served the as positive control (infected, non-treated), group 2 was the (infected and treated with extract), and rabbits in group 3 was (infected and treated with sulfadimidine). Each rabbit in the all groups was infected with single oral doses of 500.000 oocysts. Rabbits in group 2 and group 3 was treated with single oral doses of 100 mg/kg body weight of methanolic extract and single oral doses of 2 g/kg body weight of sulfadimidine. The overall faecal oocyst counts were ercorded for every consecutive day until day 36 of the study. Faecal oocyst counts were lower in group 2 and 3 than in group 1. Thymus serpyllum treated rabbits in group 2 had higher body weight gain over the day 24 post treatment period than in group 1 and 3. However body weight gain in group 2 was significantly (P<0.05) higher on day 8 only compared to group 1 and 3.

Anahtar Kelime: experimental infection plant composition coccidiostats sulfadimidine liveweight Thymus serpyllum rabbits antiprotozoal agents coccidiosis methanol medicinal plants Eimeria plant extracts oocysts

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Karaer Z, Pınar Z, Kar S, Güven E, Çakmak A, Nalbantoğlu S, Koçak A, Alçığır G, Emre Z: Kanatlı coccidiosisine karşı aocystlerin irradiye edilmesi esasnna dayalı aşı üretimi. I-Tavuk coccidiosisinde altlıklardaki dışkılarda bulunan oocystlerin kantitatif olarak belirlenmesi ve sporlandırılması ile ilgili çalışmalar. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 15 (5): 795-800, 2009.
2. Levine ND: Veterinary Protozoology. Iowa State University Press. Ames, 1985.
3. Soulsby EJL: Helminths, arthropods and protozoa of domesticated animals. Seven edition. Bailliere Tindall, London, Unidet Kingdom, 1986.
4. Karaer Z: Evcil tavşanlarda koksidiozis. In, Dinçer Ş (Ed): Koksidiozis. Türkiye Parazitoloji Derneği, Yayın No: 17, İzmir, 2001.
5. Singla LD, Juyal PD, Sandh BS: Pathology and therapy in naturally Eimeria stiedae-infected rabbits. J Protozool Res, 10, 185-191, 2000.
6. Bhat TK, Jithendran KP, Kurade NP: Rabbit coccidiosis and its control: A review. World Rabbit Sci, 4 (1): 37-41, 1996.
7. Çizmeci ŞG: Ankara’da bir tavşancılık işletmesinde koksidiozisin epidemiyolojisi. Doktora tezi, Ankara Üniv Sağ Bil Enst, Ankara, 2000.
8. Merdivenci A: Türkiye’de evcil ve yabani tavşanlarda Eimeria enfeksiyonları. Türk Biol Derg, 12 (1): 26-35, 1963.
9. Sevim İ: Tavşanlarda koksidiyozis ve tedavisi üzerine denemeler. Türk Askeri Vet Hek Derg, 229-230, 40-46, 1967.
10. Sayın F, Karaer Z, Aktaş M, Taşçı S: Türkiye’de çeşitli kemiricilerde görülen coccidia türleri. Türk Parazitol Derg, 4 (1): 7-9, 1981.
11. Taşan E, Özer E: Elazığ ve Tunceli yörelerindeki yabani tavşanlarda (Protozoa, Eimeriidae)’ların bulunuşu üzerinde bir çalışma. Doğa Türk Vet Hay Derg, 13 (1): 60-65, 1989.
12. Çetindağ M, Bıyıkoğlu G: Ankara yöresi evcil tavşanlarında Eimeria türlerinin yayılışı. Türk Parazitol Derg, 21 (3): 301-304, 1997.
13. Tambur Z, Kulisic Z, Matic D, Pazinovic R, Misic Z: Endoparasites of rabbits in the Pancevo area - Serbia. Veterinarski Glasnik, 49 (11-12): 741-744, 1995.
14. Meitei HM, Prasad KD, Sahai BN, Ansari MZ: Coccidial fauna in rabbits in Ranchi (Bihar). J Vet Parasitol, 2 (2): 145148, 1988.
15. Balıcka-Lauranz A, Ramisz A, Niedzwiadek S, Urban E, Bielanski P: Studies on coccidia species of the genus Eimeria on a commercial rabbit farm. Acta Parasitol Pol, 35 (3): 173179, 1990.
16. Yakhchali M, Tehrani A: Eimeriidosis and pathological findings in New Zealand white rabbits. J Biol Sci, 7 (8): 14881491, 2007.
17. Peeters JE, Greeroms R, Halen P: Evolution of coccidial infection in commercial and domestic rabbits between 1982 and 1986. Vet Parasitol, 29, 327-331, 1988.
18. Naidoo V, Mc Gaw LJ, Bisschop SPR, Duncan N, Eloff JN: The value of plant extracts with antioxidant activity in attenuating koksidiozis in broiler chickens. Vet Parasitol, 153, 214-219, 2008.
19. Ramadan A, El-Sooud KA, El-Bahy MM: Anticoccidial efficacy of toltrazuril and halofuginone against Eimeria tenella infection in broiler chickens in Egypt. Res Vet Sci, 62, 175178, 1997.
20. Péllerdy LP: Coccidia and coccidiosis, Verlag Paul Parey, Hamburgh, 1974.
21. Peeters JE, Greeroms R: Efficacy of toltrazuril against intestinal and hepatic coccidiosis in rabbits. Vet Parasitol, 22, 21-35, 1986.
22. Singla LD, Juyal PD, Sandhu BS: Pathology and therapy in naturally Eimeria stiedae-infected rabbits. J Protozool Res, 10, 185-191, 2000.
23. Vanparij SO, Hermans L, Van Der Flaes L, Marsboom R: Efficacy of diclazuril in the prevention and cure intestinal and hepatic coccidiosis in rabbits. Vet Parasitol, 32, 109-117, 1989.
24. Vanparijs O, Desplenter L, Marsboom R: Efficacy of diclazuril in the control of intestinal coccidiosis in rabbits. Vet Parasitol, 34, 185-190, 1989.
25. San Martin-Nunez BV, Ordonez-Escudero D, Alunda JM: Preventive treatment of rabbit coccidiosis with α-difluoromethylornithine. Vet Parasitol, 30, 1-10, 1988.
26. Youn HJ, Noh JW: Screening of the anticoccidial effects of herb extracts against Eimeria tenella. Vet Parasitol, 96, 257263, 2001.
27. Mahmoud OM, Haroun EM, Sobaih MA, Omer OH, Adam SEI: Comparative efficiacy of Calotropis procera latex and sulfadimidine against experimentally-induced Eimeria ovinoidalis infection in Najdi lambs. Small Rumin Res, 42, 135-140, 2001.
28. Iraj R, Seyedv AM: Short report. Antibacterial properties of Thymus pubescens and Thymus serpyllum essential oils. Fitoterapia, 73 (3): 244-250, 2002.
29. Karaman S, Digrak M, Ravid U, Ilcim A: Antibacterial and antifungal activity of the essential oils of Thymus reolutus Celak from Turkey. J Ethnopharmacol, 76, 183-186, 2001.
30. Ain R, Urve P, Elmar A, Anne O: Content and composition of the essential oil of Thymus serpyllum L. growing wild in Estonia. Medicina, 40 (8): 795-800, 2004.
31. Mata CAT, Proenca AR, Ferreira MLM, Serralheiro Nogueira JMF, Araujo MEM: Antioxidant and antiacetylcholinesterase activities of five plants used as Portuguese food species. Food Chem, 103, 778-786, 2007
32. Aydemir M: Marmara bölgesinde hindi koksidiozis’inin epizootiyolojisi üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi. İstanbul Üniv Sağ Bil Enst, İstanbul, 1983.
33. Davies LR: Techniques. In, Hammond DM, Long PL (Eds): The Coccidia: Eimeria, Isospora, Toxoplasma and Related Genera. pp. 413-453, University Park Press, Baltimore and Butterworth and Co Ltd., London, 1973.
34. Anon: Manual of Veterinary Parasitological Labaratory Techniques. pp. 85-90, Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, Technical Bulletin No:18, London, 1986.
35. Serin İS: Etlik civcivlerde koksidiyoz kontrolünde bitkisel ekstraktların kullanım olanakları. Doktora Tezi. Çukurova Üniv Fen Bil Enst, Adana, 2006.
36. Toulah FH, Al-Rawi MM: Efficacy of garlic extract on hepatic coccidiosis in infected rabbits (Oryctolagus cuniculus): Histological and biochemical studies. J Egypt Soc Parasitol, 37 (3): 957-968, 2007.

APA	OZKAN O, sari b, BAYEZİT M, Dogan A, AKPULAT H, ERDAG D (2010). Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. , 323 - 327.
Chicago	OZKAN OKTAY,sari baris,BAYEZİT Murat,Dogan Abdullah,AKPULAT H. Aşkın,ERDAG DINÇER Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. (2010): 323 - 327.
MLA	OZKAN OKTAY,sari baris,BAYEZİT Murat,Dogan Abdullah,AKPULAT H. Aşkın,ERDAG DINÇER Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. , 2010, ss.323 - 327.
AMA	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. . 2010; 323 - 327.
Vancouver	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. . 2010; 323 - 327.
IEEE	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D "Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi." , ss.323 - 327, 2010.
ISNAD	OZKAN, OKTAY vd. "Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi". (2010), 323-327.

APA	OZKAN O, sari b, BAYEZİT M, Dogan A, AKPULAT H, ERDAG D (2010). Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16(2), 323 - 327.
Chicago	OZKAN OKTAY,sari baris,BAYEZİT Murat,Dogan Abdullah,AKPULAT H. Aşkın,ERDAG DINÇER Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 16, no.2 (2010): 323 - 327.
MLA	OZKAN OKTAY,sari baris,BAYEZİT Murat,Dogan Abdullah,AKPULAT H. Aşkın,ERDAG DINÇER Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.16, no.2, 2010, ss.323 - 327.
AMA	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2010; 16(2): 323 - 327.
Vancouver	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2010; 16(2): 323 - 327.
IEEE	OZKAN O,sari b,BAYEZİT M,Dogan A,AKPULAT H,ERDAG D "Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi." Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16, ss.323 - 327, 2010.
ISNAD	OZKAN, OKTAY vd. "Evcil tavşanlarda Thymus serpyllum’un koksidiozise karşı Etkisi: oosist atılımı ve canlı ağırlık değişimi". Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 16/2 (2010), 323-327.