Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi

AKBOLAT, DAVUT

Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi

Davut AKBOLAT (Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makineleri Bölümü, Isparta, Türkiye)

Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi

4 0

Yıl: 2009 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 23 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi

Öz:

Sera oluşumuna etkili gazların miktarı, insan aktiviteleri sonucu son yıllarda daha da artmıştır. Bu aktiviteler; endüstriyel, tarımsal ve fosil yakıt kullanımını içeren çalısmalardır. Tarımsal çalısmalarda üretilen sera gazları; $CO_2,$ $NH_4,$ ve $N_2O$ gazlarıdır. Bu gazlar içerisinde en fazla üretileni karbondioksit gazıdır. Toprak ekosistemi özelliklerine baglı olarak topraktan salınan $CO_2$ miktarı degismektedir. Bu özelliklerden en önemlileri; toprak nemi, organik madde miktarı, toprak sıcaklıgı ve topragın havalandırılma derecesidir. Bu çalısmada sırasıyla; 0 (P0), 45 ($P_{45}$) ve 60 ($P_{60}$) kg agırlıgında tapanlar kullanılarak tohum yatagı hazırlanmıstır. Daha sonra, $CO_2$ çıkısı ve toprak fiziksel özellikleri saptanmıstır. Elde edilen verilere göre; $CO_2$ çıkısı; g $ m^{2}.h^{-1}$ olarak en çoktan aza dogru sırasıyla, tapansız $P_o$ (0.104), $P_{45}$ (0.043) ve $P_{60}$ (0.037) uygulamaları birbirini izlemistir. $P_o$ ‘da (P<0.05) istatistiksel olarak diger iki uygulamadan daha çok $CO_2$ çıkısı gerçeklesmistir. Penetrasyon dirençlerinden; $P_{60}$ (1.80) digerlerinden ($P_{45}$ 1.44 ve $P_o$ 1.37) daha yüksek çıkmıstır. En yüksek porozite, $P_o$ uygulamasında elde edilirken bunu sırasıyla, $P_{45}$, ve $P_{60}$ uygulamaları izlemistir. Hacim agırlıkları olarak; $P_o$, $P_{45}$, $P_{60}$ sırasıyla 1.34, 1.49 ve 1.48 g $cm^{-3}$ değerleri elde edilmiştir.

Anahtar Kelime: hava kirliliği karbondioksit azot oksitler penetrasyon direnci toprak fiziksel özellikleri emisyon amonyum gözeneklilik hava kirleticileri sera gazları toprak sıcaklığı toprak organik materyali tohum yatağı hazırlama

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Çevre Mühendisliği Orman Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

The effect of scrapper use on soil CO2 emission during the seedbed preparation

Öz:

As a result of human activities in recent years, the amount of greenhouse gases has increased dramatically. These are industrial and agricultural activities including the use of fossil fuels. Greenhouse gases produced in the agricultural activities are $CO_2,$ $NH_4,$ and $N_2O$. $CO_2$ is the most produced gas among the greenhouse gases. The amount of $CO_2$ flux from soil varies depending on the soil ecosystem properties. The most important of these features are soil moisture, amount of organic matter, soil temperature, and the degree of soil aeration. In this study; a scrapper loaded with different weight of 0 ($P_o$), 45 ($P_{45}$) and 60 ($P_{60}$) kilogram was used to prepare the seedbed. Then, the $CO_2$ flux and soil physical properties were determined. According to the data obtained; $CO_2,$ flux ($g.m^{2}.h^{-1}$) was 0.104, 0.043, and 0.037 for $P_o$, $P_{45}$,, and $P_{60}$ respectively. $P_o$ application produced more $CO_2$ than the other two applications (P<0.05). Penetration resistance obtained from $P_{60}$ (1.80 MPa) was higher than that of other two applications $P_{45}$ (1.44 MPa) and $P_o$ (1.37 MPa). The highest porosity was obtained from $P_o$ (50%) application than $P_{45}$(44%) and $P_{60}$(44%) applications followed. Volume weight for $P_o$, $P_{45}$ and $P_{60}$, applications were 1.34, 1.49, and 1.48 g $cm^{-3}$, respectively.

Anahtar Kelime: air pollutants greenhouse gases soil temperature soil organic matter seedbed preparation air pollution carbon dioxide nitrogen oxides resistance to penetration soil physical properties emission ammonium porosity

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Çevre Mühendisliği Orman Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbolat, D., Ekinci, K., Camcı Çetin S., ve Çoskan, A. 2004. Farklı Toprak isleme Sistemlerinin Toprakta Organik Maddenin Ayrısmasına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8, 152-160.
Akbolat, D., Evrendilek, F., Coskan A. ve Ekinci, K. 2009. Quantifying soil respiration in response to short-term tillage practices: a case study in southern Turkey. Acta Agriculturae Scandinavica Section B Soil & Plant Science 59, 50-56.
Ball, BC., Crichton I. and Horgan, GW. 2008. Dynamics of upward and downward N2O and CO2 fluxes in ploughed or no-tilled soils in relation to water-filled pore space, compaction and crop presence. Soil Tillage Research, 101, 20-30.
Ball, BC., Scott A. and Parker, JB. 1999. Field N2O, CO2 and CH4 fluxes in relation to tillage, compaction and soil quality in Scotland. Soil Tillage Research 53, 29-30.
Blake, GR. and Hartge, KH. 1986. Bulk density. In: Klute A ed. Methods of soil analysis. Part I. Physical and minerological methods. Agronomy Monographs 9. American Society of Agronomy (ASA) and Soil Science Society of America (SSSA), Madison, Wisconsin. Pp. 363–375.
Blanke, MM. 1996. Soil Respiration in an Apple Orchard. Environmental and Experimental Biology, vol 36 pp 339-348.
Calderon, F. and Jackson, LE. 2002. Rototillage, disking, and subsequent irrigation: Effects on soil nitogen dynamics, microbial biomass, and carbon dioxide efflux. J. Environmental quality, 31, 752-758.
Danielson, RE. and Sutherland, PLI. 1986. Porosity. A ed. of soil analysis. Part I. Physical and minerological methods. 2nd ed. Agronomy 9. American Society of Agronomy (ASA) and Soil Science Society of America (SSSA), Wisconsin. Pp. 443–461.
Haktanır, K. ve Arcak, S. 1997. Toprak Biyolojisi. Ankara Üniversitesi (1486), Ziraat Fakültesi (447) Yayınları ANKARA.
Jensen, LS., Mc Queen, DJ. and Shepherd, TG. 1999. Effect of soil compaction on N-mineraliaztion and microbial- C ans –N. I. Field measurement. Soil & tillage research, 38, 175-188.
Karatepe, M. 2000. SDÜ Çiftlik Topraklarının Elverisli Bazı Bitki Besin Elementleri Dagılımının Arastırılması, Yüksek lisans Tezi, SDÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim dalı, ISPARTA.
Lal, R. and Kimbele, JM. 1997. Conservation Tillage for Carbon Sequestration. Nutrient Cycling in Agroecosystems 49: 243-253.
Önal, İ. 1995. Ekim, bakım ve gübreleme makineleri. Ege üniversitesi ziraat fakültesi yayınları No: 490, Bornova-İzmir
Reicosky, DC. 2003. Tillage-induced CO2 emissions and carbon sequestration: effect of secondary tillage and compaction. Ed. L. García-Torres, J. Benites, A. Martínez-Vilela, and A. Holgado-Cabrera. (source); conservation agriculture: environment, farmers expriences, innovations, socio-economy. Springer; 1 edition, 516, 291-300.
Reicosky, DC. and Archer, DW. 2007. Moldboard plow tillage depth and short-term carbon dioxide release. Soil & Tillage Research, 94, 109- 121.
Sainju, UM., Jabro, JD. and Stewens, WB. 2006. Soil Carbon Dioxide Emission as Influenced by Irrigation, Tillage, Cropping System, and Nitrogen Fertilization. Workshop on Agricultural Air Quality, pp (1086-1098). USDAARS- NPARI, 1500 North Central Avenue, Sidney.
SAS, 1999. Statistical Analysis Program. Smith, KA., Ball, T., Conen, F., Dobie, KE., Massheder J. and Rey, A. 2003. Exchange of Greenhouse Gasses between Soil and Atmosphere: Interactions of Soil Physical Factors and Biological Processes. European Journal of Soil Science, 54, 779-791.

APA	AKBOLAT D (2009). Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. , 23 - 30.
Chicago	AKBOLAT DAVUT Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. (2009): 23 - 30.
MLA	AKBOLAT DAVUT Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. , 2009, ss.23 - 30.
AMA	AKBOLAT D Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. . 2009; 23 - 30.
Vancouver	AKBOLAT D Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. . 2009; 23 - 30.
IEEE	AKBOLAT D "Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi." , ss.23 - 30, 2009.
ISNAD	AKBOLAT, DAVUT. "Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi". (2009), 23-30.

APA	AKBOLAT D (2009). Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi, 4(1), 23 - 30.
Chicago	AKBOLAT DAVUT Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi 4, no.1 (2009): 23 - 30.
MLA	AKBOLAT DAVUT Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi, vol.4, no.1, 2009, ss.23 - 30.
AMA	AKBOLAT D Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi. 2009; 4(1): 23 - 30.
Vancouver	AKBOLAT D Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi. 2009; 4(1): 23 - 30.
IEEE	AKBOLAT D "Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi." Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi, 4, ss.23 - 30, 2009.
ISNAD	AKBOLAT, DAVUT. "Tohum yatagı hazırlığında tapan kullanımının topraktan CO2 çıkısına etkisi". Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi 4/1 (2009), 23-30.