Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi

Tan, Mustafa; DUMLU, Zeynep

Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi

Zeynep DUMLU, (Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Mustafa TAN (Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

9 1

Yıl: 2009 Cilt: 40 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 15 - 21 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi

Öz:

Erzurum gibi rakımı yüksek olan yerlerde silajlık amacıyla mısır ve benzeri sıcak mevsim yem bitkilerinin yetiştiriciliği risklidir. Bu nedenle silaj yapımı için değişik alternatifler üzerinde durulmalıdır. Bu çalışma Erzurum’da 2006 yılında 5 baklagil (yonca, korunga, çayır üçgülü, sarı taş yoncası ve alaca taç otu) ve 3 baklagil+buğdaygil karışımı (ak üçgül+buğdaygil, gazal boynuzu+buğdaygil ve melez üçgül+buğdaygil)’nın silajlık değerlerinin belirlenmesi için yürütülmüştür. Araştırma Şansa Bağlı Tam Bloklar deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak planlanmıştır. Her bir silaj katkısız ve katkılı (% 1 tuz+5 arpa kırması) olarak yapılmıştır. Silajlarda kuru madde oranı, pH, ham protein oranı ve NDF oranı incelenmiş ve fiziksel değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada silajların pH değerleri 4,09 (korunga) ile 7,29 (alaca taç otu) arasında bulunmuştur. En yüksek silaj kuru madde oranları melez üçgül+buğdaygil (% 31,36) ve korunga (% 31,27)’da belirlenmiştir. Korunga silajı en yüksek ham protein oranına (% 14,97) sahip olurken, en yüksek NDF oranı (% 47,78) çayır üçgülü silajında belirlenmiştir. Fiziksel değerlendirmeye göre katkılı korunga silajı 14 puan ile iyi sınıfına giren tek silaj olmuştur. Genel olarak katkı uygulaması silaj kalitesini ve besleme değerini artırmıştır.

Anahtar Kelime: baklagiller ham protein pH Erzurum kuru madde yeşil yem Türkiye silaj kalitesi

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri

Determination of silage value of some legumes and mixtures in Erzurum conditions

Öz:

In the places where altitude is high like Erzurum, for the purpose of silage, the growth of maize and similar warm-season forage crop cultivation is very risky. Therefore, various alternatives should be taken on for silage production. This research was carried out in Erzurum, for one year (2006). Five legume crops (alfalfa, sainfoin, red clover, yellow sweetclover and crown vetch) and three legume+grass mixtures (white clover+grasses, birdsfoot trefoil+grasses and alsike clover+grasses) were used for making silage. The experiment was designed as randomized complete block design with three replications. Each silage material ensiled with or without additives (1 % salt+5% barley folded) was examined in silage quality. Dry matter rate, pH, crude protein content, NDF content and physical evaluation of silage were investigated. Silage pH values were found between 4,09 (sainfoin) and 7,29 (crown vetch) in the experiment. Higher dry matter contents of silage were found in alsike clover+grasses (31,36 %) and sainfoin (31,27 %). The highest crude protein content (14,97 %) was in sainfoin silage, while the highest NDF content (47,78 %) was determined in red clover silage. According to physical evaluation, the sainfoin silage with additives had the good degree with 14 points in total amongst silages. Generally, the application of additives increased silage quality and nutrition value.

Anahtar Kelime: green fodders Turkey silage quality legumes crude protein pH Erzurum dry matter

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akyıldız, R., 1986. Yemler Bilgisi ve Teknolojisi (İkinci Baskı). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 974, Ders Kitabı No: 286, Ankara.
Alçiçek, A., Karaayvaz, K., 2003. Sığır besisinde mısır silajı kullanımı. Animalia, 203: 68-76.
Bolsen, K.K., 1995. Silage Basic Principles. In Forages Vol. II. The Science of Grassland Agriculture. (R.F. Barnes, D.A. Miller, C.J. Nelson Eds.), Iowa State Univ. Press, Ames, Iowa, USA, p: 163-176.
Can, A., Denek, N., Yazgan, K., 2003. Şekerpancarı yaprağına değişik katkı maddeleri ilavesinin silaj kalitesi ile invitro kuru madde sindirilebilirlik düzeyine etkisi. YY. Üniversitesi Veteriner Fakültesi Derg., 14 (2): 26-29.
Cherney, D.J.R, Cherney, J.H., Chase, L.E., 2004. Lactation performance of holstein cows red fescue, orchardgrass, or alfalfa silage. J. Dairy Sci., 87: 2268-2276.
Çerçi, H., Şahin, K., Güler, T. ve Ertaş, O.N., 1997. Silo doldurma süresinin mısır silajı kalitesine ve koyunlarda ruminal fermentasyon ile ham besin maddelerinin sindirilme derecesine etkisi. Türkiye I. Silaj Kong., 16-19 Eylül 1997, Bursa, s: 147-156.
Çiftçi, M., Çerçi, İ.H., Dalkılıç, B., Güler, T., Ertaş, O.N., 2006. Elmanın karbonhidrat kaynağı olarak yonca silajına katılma olanağının araştırılması. YY. Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Derg., 16 (2): 93-98.
Güney, E., 2006. Erzurum Şartlarında Yetiştirilebilecek Bazı Silajlık Bitkilerin Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Gürbüz, A., Başaran, A.H., 2004. Değişik katkı maddeleri ile silolanan elma posası, pancar posası ve arpa + fiğ hasılı silajların kaliteleri ve sığır besisinde kullanılma etkinliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Derg., 10: 111-119.
Holmes, W., 1980. Grasses. Its Production and Utilization. The British Grassland Society by Black Well Scientific Publications. Oxford, London, Edinburg, Boston, Melbourne, 295 p.
Kennedy, W.K., Griffeth, W.L., 2005. Grass Silage. Cornell Extention Bulletin: 1032 New York State Collage of Agriculture, USA.
Kılıç, A., 1986. Silo Yemi Öğretimi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri), Bilgehan Basımevi, Bornova, İzmir.
Robinson, P.H., Garrett, J.E., 1999. Effect of yeast culture (Saccharomyces cerevisiae) on adaptation of cows to postpartum diets and on lactational performance. J. Anim. Sci., 77: 988-999.
Özen, N., Haşimoğlu, S., Çakır, A., Aksoy, A., 1999. Yemler Bilgisi ve Yem Teknolojisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak., Ders Notları:50. Erzurum.
Salantur, A., 2003. Erzurum ve Pasinler ovalarındaki buğdaygil bitkilerinin yetiştiği topraklardan izole edilen asimbiyotik bakteri şuşlarının buğday ve arpada gelişme ve verim üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
Tan, M., H. İ. Erkovan, Y. Serin, 2000. Taş yoncalarının (Melilotus officinalis L. ve Melilotus alba L.) değişik gelişme dönemlerinde besleme değeri. International Animal Nutrition Congress 2000, 4-6 September 2000, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Isparta, Turkey, p: 464-470.
Tan, M., Y. Serin, 2008. Baklagil Yem Bitkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 190, 178 s, Erzurum.
Tümer S., 2001. Silaj. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları No: 104, İzmir.
Türemiş, A., Kızılşimşek, M., Kızıl, S., İnal, İ., Sağlamtimur, T., 1997. Bazı katkı maddelerinin Çukurova koşullarında yetiştirilebilen bazı yazlık yem bitkileri ve karışımlarından yapılan silajlar üzerine etkilerinin saptanması üzerine bir araştırma. Türkiye I. Silaj Kong., 16-19 Eylül 1997, Bursa, s: 166-175.
Weiss, W. P., Shockey, W.L., 1990. Effect of alfalfa or orchardgrass silage fed at three forage: Concentrate rations on cow performance. J. Dairy Sci., 73 (Supplement 1): 132, (American Dairy Sci Asoc. 85th Annual Meeting, N. Caroline, USA).

APA	DUMLU Z, Tan M (2009). Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. , 15 - 21.
Chicago	DUMLU Zeynep,Tan Mustafa Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. (2009): 15 - 21.
MLA	DUMLU Zeynep,Tan Mustafa Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. , 2009, ss.15 - 21.
AMA	DUMLU Z,Tan M Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. . 2009; 15 - 21.
Vancouver	DUMLU Z,Tan M Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. . 2009; 15 - 21.
IEEE	DUMLU Z,Tan M "Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi." , ss.15 - 21, 2009.
ISNAD	DUMLU, Zeynep - Tan, Mustafa. "Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi". (2009), 15-21.

APA	DUMLU Z, Tan M (2009). Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(2), 15 - 21.
Chicago	DUMLU Zeynep,Tan Mustafa Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 40, no.2 (2009): 15 - 21.
MLA	DUMLU Zeynep,Tan Mustafa Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.40, no.2, 2009, ss.15 - 21.
AMA	DUMLU Z,Tan M Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2009; 40(2): 15 - 21.
Vancouver	DUMLU Z,Tan M Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2009; 40(2): 15 - 21.
IEEE	DUMLU Z,Tan M "Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi." Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40, ss.15 - 21, 2009.
ISNAD	DUMLU, Zeynep - Tan, Mustafa. "Erzurum şartlarında yetişen bazı baklagil yem bitkileri ve karışımlarının silaj değerlerinin belirlenmesi". Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 40/2 (2009), 15-21.