TY - JOUR TI - İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim planlaması süreçlerine yönelik kullandıkları metaforlar AB - Metaforlar algılanan sosyal gerçekliğin, deneyimlerin, duyguların ve paylaşılan varsayımların seçilmiş ifadeleri olarak sosyal bilimlerde bir araç olarak ortaya çıkmıştır. Metaforik anlamlar üzerine yapılan çalışmaların sonuçları söylenen ve iddia edilenlerle, algılananlar arasındaki boşluğu doldurmanın yanı sıra nitel ve görgül araştırmalara yönelik bir arka plan oluşturur. Eğitimde sürdürülebilir gelişmeye temel oluşturan eğitim planlaması süreçlerinin başarısı ise planlama ve uygulama arasındaki uyumla belirlenir. Bu anlamıyla metaforik imajlara dayanan çözümlemeler, planlara ilişkin öznel anlamları irdelemeye yönelik yapısı ile planların uygulayıcılar tarafından nasıl algılandığına ilişkin alternatif bir çözümsel araç sunar. Başka bir ifade ile planlamaya ilişkin metaforik anlamlar, planlama ve uygulama sürecinde, uygulayıcılardaki öznel algılara dayalı sorunlardan kaynaklanan uyumsuzluğun nedenlerinin belirlenmesinde önemli görülmektedir. Bu araştırmanın amacı kamuda yer alan ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin ilköğretimde gerçekleştirilen planlama süreç ve uygulamalarına ilişkin algılarını kullandıkları metaforlar yoluyla belirlemektir. Bu temel amaca bağlı olarak araştırma nitel araştırma yöntemi benimsenerek olgubilim deseni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örneklemesinden yaralanılmış ve araştırmanın verileri Eskişehir ilinde ilköğretim okullarında görev yapan 23 öğretmenden yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verilerinin çözümlenmesinde betimsen analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçları şunlardır; planlamanın sonuçlarına bağlı olarak öğretmenlerin eğitim sisteminin örgütsel yapısına ve sistemin, okul, öğretmen ve öğrenci boyutlarına ilişkin metaforları farklılaşmakla birlikte; örgüt sistemini mimari yapılara, dinazor ya da ahtapota, parçalı bulmaca ve örümcek ağı gibi yapılara benzetmişlerdir. Bir başka ifade ile öğretmenlerin, örgütü karmaşık ve kapsamlı bir yapı olarak algıladıkları sistemin işleyişinde hantallıktan kaynaklanan sorunların olduğunu ve süreçte öğretmenleri sistemin yürütücüsü olarak fedakar kişiler olarak değerlendirdikleri söylenebilir. Öğretmenler planlama sürecini araştırma yapılmadan gerçekleştirilen, sürekli değişiklik gösteren, alt katmanlara doğru katılımcıların görüşleri alınmayan ve amacına ulaşılması güç bir süreç olduğu şeklindeki metaforlarla ifade etmişlerdir. Ayrıca öğretmenler planlama süreci sonundaki reformların ve bu reformların oluşturduğu dönüşümün yetersiz olduğu yönünde görüşler ortaya koyarken, planlama sürecinde rollerinin çok fazla olmadığı ancak uygulama sürecinde iş yüklerinin ve sorumluluklarının oldukça fazla olduğu yönünde metaforlar kullanmışlardır. AU - Boyaci, Adnan PY - 2009 JO - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi VL - 0 IS - 21 SN - 1302-1796 SP - 111 EP - 124 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/97431 ER -