Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü

Dilek ÖZEN ŞİRVANLI (Okan Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Türk Psikoloji Yazıları
42 18
Yıl: 2009 Cilt: 12 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 28 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü

Öz:
Bu çalışmanın amacı, anneden algılanan kabul/ilginin, ergenin benlik-algısı üzerindeki rolünü ve babadan algılanan kabul/ilginin, bu ilişkideki aracı rolünü, kız ve erkek ergenler açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini İstanbul’daki orta sosyo ekonomik düzeyi temsil eden ilköğretim okulları ikinci kademesine devam eden 325’i kız ve 355’i erkek olan 680 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla, “Demografik Bilgi Formu”, “Çocuk Yetiştirme Stilleri Ölçeği” ve “Offer Benlik İmgesi Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın amacına yönelik olarak yapılan analizler sonucunda, gerek kız gerekse erkek ergenlerin benlik algıları ile annelerinden algıladıkları kabul/ilgi arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca, bu ilişkide, babadan algılanan kabul/ilginin de, özellikle kız ergenlerde, aracı rol gördüğü; yani anılan ilişkiyi güçlendirdiği görülmüştür. Bulgular ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Anahtar Kelime: annenin algılanan kabulü ergenler cinsiyet farklılıkları benlik kavramı ölçeği ilk öğretim ikinci kademe öğrencileri baba çocuk ilişkisi babanın algılanan kabulü benlik imgesi çocuk yetiştirme tarzı kendilik algısı

Konular: Sosyoloji Psikoloji Davranış Bilimleri

The relationship between the adolescent's perception of maternal acceptance and their self-image: Mediation effects of paternal acceptance

Öz:
The purpose of this study is to determine whether the perception of maternal acceptance of the adolescent play a role in his/her self image and mediator role of paternal acceptance in this relation for both girls and boys. The sample, consisting of 680 students, 325 girls and 355 boys, has been chosen from secondary state of primary schools which reflect middle socioeconomic status in İstanbul. In this study, “Demographic Information Form”, “Parenting Styles Scale” and “Offer Self-Concept Scale” were utilized to gather data. The results of the analysis indicate that the perception of maternal acceptance reasonably predicts the self-image in both girls and boys. Moreover, the perception of paternal acceptance, especially for girls, has mediator effects on this relation. Findings are discussed within the framework of the related literature.
Anahtar Kelime: secondary school students father child relationship perceived paternal acceptance self image parenting style self perception perceived maternal acceptance adolescents gender differences self concept scale

Konular: Sosyoloji Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Amato, P. R. (1986). Family resources and the development of child competence. Journal of Marriage and the Family, 48, 47-56.
  • Bahçıvan-Saydam, R. ve Gençöz, T. (2005). Aile ilişkileri, ebeveyn çocuk yetiştirme tutumları ve kendilik değerinin gençler tarafından belirtilen davranış problemleri ile olan ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 20, 61-79.
  • Baron, R. ve Kenny, D.A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173- 1182.
  • Baumrind, D. (1971). Harmonious parents and their preschool children. Developmental Psychology, 4, 99-102.
  • Baumrind, D. (1991). Parenting styles and adolescent development. J. Brooks-Gunn, R. Lerner ve A. Peterson, (Ed.), The encyclopedia of adolescence. New York: Garland.
  • Beane, J. A. ve Lipka, R. P. (1984). Self-concept, self-esteem and the curriculum. Newton, MA: Allyn & Bacon.
  • Berndt, T, Cheung, P., Lau, S., Hau, K. ve Lew, W. (1993). Perceptions of parenting in Mainland China, Taiwan and Hong Kong: Sex differences and societal differences. Developmental Psychology, 29, 156-164.
  • Bishop, S. ve Ingersoll, G. (1989). Effects of marital conflict and family structure on the self-concepts of pre-and early adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 18, 25-28.
  • Booth, A. ve Amato, P. R. (1994). Parental marital quality, parental divorce and relations with parents. Journal of Marriage and the Family, 56, 21-34.
  • Booth, C. L., Rose-Krasnor, L., McKinnon, J. ve Rubin, K. H. (1994). Predicting social adjustment in middle chilhood: The role of preschool attachment security and maternal style. Social Development, 3, 198-204.
  • Broody, G. H. ve Schaefer, D. R. (1982). Contributions of parents and pers to children's moral socializations. Developmental Review, 2, 31-75.
  • Cabrera, N. J., Tamis-LeMonda, C. S., Bradley, R. H., Hofferth, S. ve Lamb, M. E. (2000). Fatherhood in the twenty-first century. Child Development, 71, 127-136.
  • Chapline, J. (1985). Dictionary of psychology. New York: Laruel.
  • Chen, X., Liu, M. ve Li, D. (2000). Parental warmth, control, and indulgence and their relations to adjustment in Chinese children: A longitudinal study. Journal of Family Psychology, 14,401-419.
  • Cole, D. ve McPherson, A. E. (1993). Relation of family subsystems to adolescent depression: Implementing a new family assessment strategy. Journal of Family Psychology, 7, 119-133.
  • Deborah, J. J., Forehand, R. ve Beach, S. R. H. (2000). Maternal and paternal parenting during adolescence: Forecasting early adult psychosocial adjustment. Adolescence, 35,513-528.
  • DeKlyen, M., Biernbaum, M., Speltz, M. ve Greenberg, M. (1998). Fathers and preschool behavior problems. Developmental Psychology, 34, 264-275.
  • Dekovic, M. ve Meeus, W. (1997). Peer relations in adolescence: Effects of parenting and adolescents' self-concept. Journal of Adolescence, 20, 163-176.
  • Dominy, N. L., Johnson, W. B. ve Koch, C. (2000). Perception of parental acceptance in women with binge eating disorder. Journal of Psychology, 134, 23-36.
  • Durbin, D. L., Darling, N., Steinberg, L. ve Brown, B. B. (1993). Parenting style and peer group membership among European-American adolescents. Journal of Research on Adolesecence, 3, 87-100.
  • Erol, A., Toprak, G. ve Yazıcı, F. (2002). Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 13,48-57.
  • Forehand, R. ve Nousiainen, S. (1993). Maternal and paternal parenting: Critical dimensions in adolescent functioning. Journal of Family Psychology, 7, 213-221.
  • Glasgow, K. L., Dornbusch, S. M., Troyer, L., Steinberg, L. ve Ritter, P. L. (1997). Parenting styles, adolescents' attributions and educational outcomes in nine heterogeneous high schools. Child Development, 68, 507-529.
  • Gökçe, B. (1984). Orta öğretim gençliğinin beklenti ve sorunları. Ankara: T. C. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınevi.
  • Grant, K., O'Koon, J., Davis, T., Roache, N., Poindexter, L., Armstrong, M., Minden, J. ve Mclntosh, J. (2000). Protective factors affecting low-income urban African American youth exposed to stres. Journal of Early Adolesecence, 20, 388-418.
  • Hart, C. H., DeWolf, D. M., Wozniak, P. ve Burts, D. C. (1992). Maternal and paternal disciplinary styles: Relations with preschoolers' playground behavioral orientations and peer status. Child Development, 63, 879-892.
  • Hines, A. M. (1997). Divorce-related transitions, adolescent development, and the role of the parent-child relationships: A review of the literature. Journal of Marriage and The Family, 59, 375-388.
  • Hoelter, J. W. (1984). Relative effects of significant others on self-evaluation. Social Psychology Quarterly, 47, 255- 262.
  • Hopkins, H. R. ve Klein, H. A. (1993). Multidimensional self-perception: Linkages to parental nurturance. The Journal of Genetic Psychology, 154, 465-473.
  • Hortaçsu, N. (1989). Turkish students self concepts and reflected appraisals of significant others. International Journal of Psychology, 24, 451-463.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1981). "Sex roles, value of children and fertility in Turkey". Ç. Kağıtçıbaşı, (Ed.), Sex roles, family and community in Turkey. Bloomington, IN: Indiana University Press.
  • Khalaque, A. ve Rohner, R. P. (2002). Perceived parental acceptance-rejection and psychological adjustment: A meta analysisi of cross-cultural and intracultural studies. Journal of Marriage and the Family, 64, 54-64.
  • Kim, D. ve Rohner, R. P. (2002). Parental warrmth, control and involvement in schooling predicting academic achievement among Korean American adolescents. Journal of Cross-Cultural Psychology, 33, 127-140.
  • Kim, S. ve Rohner, R. P. (2003). Perceived parental acceptance and emocional emphathy among university students in Korea. Journal of Cross-Cultural Psychology, 34, 723- 735.
  • Klein, H. A., O'Bryant, K. ve Hopkins, H. R. (1996). Recalled parental authority style and self-perception in college men and women. The Journal of Genetic Psychology, 157, 5-17.
  • Lamb, M. E. (1975). Fathers: Forgotten contributiors to child development. Human Development, 18, 245-266.
  • Lamb, M. E. (2000). The history of research on father involvement: An overview. Marriage and Family Review, 29, 23-42.
  • Lamb, M. E., Hwang, C. H., Ketterlinus, R. D. ve Fracasso, M. P. (1999). Parent-child relationsahips: Development in the context of family. M. H. Bornstein ve M. E. Lamb, (Ed.), Developmental psychology. NJ: Lawrence Erlbaum Associates Inc, Publishers.
  • Lamborn, S., Mounts, N., Steinberg, L. ve Dornbusch, S. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescent from authoritative, authoritarian, indulgent and neglectful families. Child Development, 62, 1049-1065.
  • Lewis, C. ve Lamb, M. E. (2003). Fathers' influences on children's development: The evidence from two-parent families. European Journal of Psychology of Education, 2,211-228.
  • Lila, M., Garcia, F. ve Gracia, E. (2007). Perceived paternal and maternal acceptance and child outcomes in Colombia. Social Behavior and Personality, 35, 115-124.
  • Litousky, V. G. ve Dusek, J. B. (1985). Perceptions of child rearing and self-concept development during the early adolescent years. Journal of Youth and Adolescence, 14, 373-388.
  • MacDonald, R. (1992). Warmth as a developmental construct: An evolutionary analysis. Child Development, 63, 753-773.
  • Magnusson, D. (1998). The logic and implications of a person approach. R. B.Cairns, L. R. Bergman ve J. Kagan, (Ed.), Methods and models for studying the individual içinde (33-63). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Milevsky, A., Schlechter, M., Netter, S. ve Keehn, D. (2007). Maternal and paternal parenting styles in adolescents: Associations with self-esteem, depression and life-satisfaction. Journal of Child Family Studies, 16, 39-47.
  • Montemayor, R. (1982). The relationship between parent-adolescent conflict and the amount of time adolescents spend alone and with parents and peers. Child Development, 53, 1512-1519.
  • Parish, T. S. ve McCluskey, J. J. (1992). The relationsship between parenting styles and young adults' self-concepts and evaluations of parents. Adolescence, 27, 915-918.
  • Phares, V. ve Compas, B. E. (1992). The role of fathers in child and adolesecent psychopathology: Make room for Daddy. Psychological Bulletin, 111, 387-412.
  • Rohner, R. P. (1998). Father love and child development: History and current evidence. Current Directions in Psychological Science, 7, 157-161.
  • Rohner, R. P. ve Veneziano, R. A. (2001). The importance of father love: history and contemporary evidence. Review of Genetic Psychology, 5, 382-405.
  • Russell, A. ve Russell, G. (1996). Positive parenting and boys' and girl's misbehavior during a home observation. International. Journal of Behavioral Development, 19, 291-308.
  • Shek, D. T. L. (2005). Paternal and maternal influences on the psychological well-being, substance abuse, and delinquency of Chines adolescents experiencing economic disadvantage. Journal of Clinical Psycho 61,219-234.
  • Steinberg, L. (1987). Single parents, step parents, and suspectibility of adolescents to antisocial peer pressure.Child Development, 58, 269-275.
  • Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 14, 35-58.
  • Şahin, N. (1993). Offer Benlik İmgesi Ölçeği El Kitabı. Basılmamış monograf, ODTÜ Psikoloji Bölümü.
  • Veneziano, R. A. (2000). Perceived paternal and maternal acceptance and rural African American and European American youths' psychological adjustment. Journal of Marriage and the Family, 62, 123-132.
  • Young, M. H., Miller, B. E., Norton, M. C. ve Hill, J. E. (1995). The effect of parental supportive behaviors on life satisfaction of adolescent off-spring. Journal of Marriage and the Family, 57, 813-822.
APA ÖZEN ŞİRVANLI D (2009). Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. , 28 - 40.
Chicago ÖZEN ŞİRVANLI Dilek Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. (2009): 28 - 40.
MLA ÖZEN ŞİRVANLI Dilek Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. , 2009, ss.28 - 40.
AMA ÖZEN ŞİRVANLI D Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. . 2009; 28 - 40.
Vancouver ÖZEN ŞİRVANLI D Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. . 2009; 28 - 40.
IEEE ÖZEN ŞİRVANLI D "Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü." , ss.28 - 40, 2009.
ISNAD ÖZEN ŞİRVANLI, Dilek. "Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü". (2009), 28-40.
APA ÖZEN ŞİRVANLI D (2009). Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları, 12(24), 28 - 40.
Chicago ÖZEN ŞİRVANLI Dilek Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları 12, no.24 (2009): 28 - 40.
MLA ÖZEN ŞİRVANLI Dilek Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları, vol.12, no.24, 2009, ss.28 - 40.
AMA ÖZEN ŞİRVANLI D Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları. 2009; 12(24): 28 - 40.
Vancouver ÖZEN ŞİRVANLI D Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları. 2009; 12(24): 28 - 40.
IEEE ÖZEN ŞİRVANLI D "Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü." Türk Psikoloji Yazıları, 12, ss.28 - 40, 2009.
ISNAD ÖZEN ŞİRVANLI, Dilek. "Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: Babadan algılanan kabul/ilginin aracı rolü". Türk Psikoloji Yazıları 12/24 (2009), 28-40.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 14:55

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları