TY  - JOUR
TI  - Mîr Fâzılî'nin Taksîm-i Salât u Evkât'ının Şerhi
AB  - Hurûfîlik, Fazlullah (ö. 796/1394) tarafından XIV. yüzyılda Iran cografyasında kurulmus ve izlerini XVII. yüzyıla kadar net bir şekilde takip edebildigimiz felsefî ve tasavvufî bir akımdır. Hurûfîler İslam dünyasında olduğu gibi dünya kültür tarihinde de tüm felsefelerini harfler üzerine kurmaları itibariyle diğer harfçilerden ayrılmışlardır. Fazlullah başta olmak üzere halifelerinden ve halifelerinin çağdaşlarından oluşan bir grup ki bu gruptan olarak Aliyyu’l A’lâ (ö. 1419), Seyh Ebu’l Hasan (d. 1352), Seyyid Şerif, Seyyid İshak (d. 1369), Emir Gıyâseddin (ö. 1448’den sonra), ve Mir Fâzılî’yi zikredebiliriz, eserlerini Farsça yazmışlar ve İran-Azerbaycan coğrafyasında yaşamışlardır. Fazlullah’ın halifelerinden Nesîmî (ö. 1418) ve onun talebesi Refî’î (ö. 1418’den sonra) ise, Hurûfîligin bu ilk döneminde eserlerini Farsça ve Türkçe olarak kaleme almışlardır. İran ve Azerbaycan’dan sonra Anadolu’da akabinde de Balkanlar’da temsil edilmeye devam eden Hurûfîligin bu ikinci dönem eserlerinin birçoğu Abdülmecid b. Firiste, Penâhî, Misâlî, Muhîtî, Arsî gibi sâir ve yazarlar tarafından Türkçe yazılmıstır. Hurûfî felsefesi, Hurûfî adını alan birçok düşünür ve edebiyatçıya ragmen hâlâ yeteri kadar bilinmemektedir. Bununla birlikte Hurûfîlik hakkında çok şey yazılıp söylenmiştir. Bir düşünce akımını tanımanın en iyi yolunun onun ilk elden yazılmış kaynaklarını okumaktan geçecegi muhakkaktır. Biz de bu düşünceden hareketle, Hurûfî eserleriyle ilgili bazı yanlışlıkları düzeltme ve ilk elden kaynakları okuyucunun hizmetine sunmayı amaçladık. Bu çalışma çerçevesinde, yazarı bilinmeyen ancak Mîr Fâzılî’nin Taksîm-i Salât u Evkât adlı eserinin bir tercüme/serhi olan Türkçe bir risale hakkındaki bazı hataları düzeltip, bu risaleyi transkripli ve karşılaştırmalı olarak hazırladık. Türkçe olan bu metin aslındaTaksîm-i Salât u Evkât adlı risâlenin belirli kısımlarını açıkladığı için ta’lîkât olarak da kabul edilebilir. Söz konusu Türkçe metnin, Taksîm-i Salât u Evkât adlı eserle doğrudan iliskisi nedeniyle, ana metin olan Taksîm-i Salât u Evkât ile irtibatının bilinmeden anlaşılması oldukça zordur. Bu nedenle vermiş oldugumuz bu şerh metninin açıklamasını da yaptık. Yapılan alıntıların nereden alındığını ve asıl konunun ne oldugunu izah ederek metnin daha iyi anlaşılmasını sağlamaya çalıstık.
AU  - USLUER, FATİH
PY  - 2009
JO  - Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
VL  - 0
IS  - 50
SN  - 1306-8253
SP  - 145
EP  - 222
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/97706
ER  -