TY - JOUR TI - Hacı Bektaş Veli ve ilk Osmanlılar: Aşıkpaşazade'ye eleştirel bir bakış AB - Hacı Bektaş Velî'nin modern Türk tarihçiliğince kabul gören tarihsel hayatı herhalde en güzel 15. yüzyıl Osmanlı tarihçisi Âşıkpaşazâde'nin şu sözleri ile özetlenebilir: "şeyhlikten ve müritlikten fariğ... bir meczup, budala aziz idi." Âşıkpaşazâde'nin meşhur Tevâ-rih-i Âl-i Osman't Hacı Bektaş'tan bahseden mevcut en eski kaynak olmamakla beraber hiç şüphesiz Hacı Bektaş'a dair en fazla teferruat içeren kaynaktır. Belki de bu yüzden, modern tarihçilerin Hacı Bektaş algısı üzerinde beriki adına yazılmış Menâkıbnâme de dâhil olmak üzere diğer bütün kaynaklardan daha fazla etkin olmuştur. Âşıkpaşazâde'nin çizdiği Hacı Bektaş resminin hâlen modern çalışmaların esasını teşkil ettiğini söylemek mümkündür. Hâlbuki dikkatli bir bakış Âşıkpaşazâde'nin bu meselede tarafsız olmadığını ortaya koyacaktır. Esasen tarihçinin eserinde bir bölümün sonuna koyduğu bu bahsin isteksizce yapılmış mecburî bir ekleme olduğu ve kendisini de yakından ilgilendirdiği anlaşılan birtakım iddialara cevap vermek amacıyla polemik üslubuyla yazıldığı açıkça görülmektedir. Aşıkpaşazâde'yi bu hususta kaynak olarak kullanırken onun kendi pozisyonu ve amaçlarını dikkate alarak yazdıklarının bu çerçevede değerlendirilmesi gerektiği açıktır. Bu makale, Âşıkpaşazâde'nin bu meseledeki pozisyonunun böylesi bir kritiğe tâbi tutmayı amaçlamakta ve bu çerçevede Âşıkpaşazâde'nin Hacı Bektaş'la ilgili verdiği bilgilerin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini savunmaktadır. AU - YILDIRIM, Rıza PY - 2009 JO - Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi VL - 0 IS - 51 SN - 1306-8253 SP - 107 EP - 146 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/97716 ER -