Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz

POLATCI, Sema; Ardıç, Kadir; Tınaz, Zeynep Dilara

Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz

Sema POLATCI, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Tokat, Türkiye)

Kadir ARDIÇ, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Tokat, Türkiye)

Zeynep Dilara TINAZ (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat, Türkiye)

Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi

6 0

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: E.Kayar özel sayı Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz

Öz:

Tükenmişlik sendromu hem bireysel hem de örgütsel açıdan olumsuz etkilere sahip bir olgudur. Bu çalışmada, orta öğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin yaşadıkları tükenmişlik düzeylerini belirlemek, öğretmenlerin demografik özellikleriyle tükenmeleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek ve buradan hareketle tükenme sorununun kaynağını belirleyerek soruna çözüm önerileri getirmek amaçlanmıştır. Çalışmada lise öğretmenlerinin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutları açısından orta, kişisel başarı alt boyutu açısından ise yüksek düzeyde tükenmişlik yaşadıkları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda araştırma bulgularına dayanarak öğretmenlerin yaşadığı yüksek düzeyde tükenmişliği azaltabilecek öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Cherniss, C. (1988), "Observed Supervisiory Behaviour and Teacher Burnout in Special Education", Exceptional Childiren, 54 (5), 449-454.
Cordes, Cynthia L. ve Thomas W. Dougherty (1993), "A Review and an Integration of Research on Job Burnout", Academy Of Management Review, 18 (4), 621-656.
Çam, O. (1993); "Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması", VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ed. Bayraktar R., Dağ İ. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayını, 155-160.
Dursun, Sonay (2000), "Öğretmenlerde Tükenmişlik ile Yükleme Biçimi, Cinsiyet, Eğitim Düzeyi ve Hizmet Süresi Değişkenleri Arasındaki Yordayıcı İlişkilerin İncelenmesi", Karadeniz Teknik Üniversitesi, SBE,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Ergin, Canan (1992); "Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması", VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ed.: R. Bayraktar, İ. Dağ, Ankara.
Freudenberger, Herbert J. (1974), "Staff Burnout", Journal of Social Issues, Vol 30,159-165.
Freudenberger, Herbert J. ve Geraldine Richelson (1981); Burn-Out; How to Beat the High Cost of Success, New York, Bantam Books, Doubleday & Company, Inc.
Glogow, Eli (1986), "Burnout and Locus of Control" Public Personnel Management, 15 (1), 79-84.
Izgar, Hüseyin (2001); Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik Nedenleri, Sonuçları ve Başaçıkma Yolları, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
Jackson, Susan E.ve Christina Maslach (1982), "After-Effects of Job-Related Stress: Families as Victims", Journal of Occupational Behavior,3 (1),ABI/INFORM Global, 63.
Jackson, E. S., R. Schwab ve R. Schuler, (1986), "Toward an Understanding of the Burnout Phenomenon", Journal of Applied Psychology, 71 (4), 630-640.
Lee, Raymond, T. ve Blake, E. Ashforth (1993), "A Further Examination of Managerial Burnout: Toward An Integrated Model", Journal of Organizational Behaviour, 14 (l),3-20.
Lee, Haejung; Rhayun Song; Young Suk Cho; Gil Za Lee Ve Barbara Daly (2003), "A Comprehensive Model for Predicting Burnout in Korean Nurses", Journal of Advanced Nursing, 44 (5), 534-545.
Leiter, Michael P. ve Christina Maslach (1988), "The Impact of Interpersonal Environment on Burnout and Organizational Commitment", Journal of Organizational Behavior, 9(4), ABI/INFORM Global, 297.
Maslach, Christina ve Susan E. Jackson (1981), "The Measurement of Experienced Burnout", Journal of Occupational Behavior, 2 (2), ABI/INFORM Global, 99.
Maslach, Christina ve Philip, G. Zimbardo (1982); Burnout - The Cost of Caring, New Jersey, Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs.
Maslach, Christina ve Michael P. Leiter (1997); The Truth About Burnout, San Francisco, Jossey-Bass.
Maslach, Christina; Wilmar B. Schaufeli ve Michael P. Leiter (2001), "Job Burnout", Annual Review of Psycholog, 52, 397-422.
Perlman, Baron, ve E. Alan Hartman (1982), "Burnout: Summary and Future Research", Human Relations, 35,283-305.
Pines, A. M., E. Aronson ve D. Kafry (1981); Burnout: From Tedium to Personal Growth,New York, Free Pres.
Potter, Beverly. A. (1998); Overcoming Job Bornout, California, Ronin Publishing. Rogers, Donald, P. (1984), "Helping Employees Cope With Burnout" Business, 34 (4),3-8. Sabuncuoğlu, Zeyyat (1996); Örgütsel Psikoloji, Bursa, Ezgi Kitabevi Yayınları, 2. Baskı.
Siefert, Kristine ve Srinika Jayaratne (1991), "Job Satisfaction, Burnout and Turnover in Health Care Social Workers", Health and Social Work, 16,193.
Solmuş, Tarık (2004); îş Yaşamında Duygular ve Kişilerarası İlişkiler, (Psikoloji Penceresinden İnsan Kaynakları Yönetimi), İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Sürgevil, Olca (2005), "Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörler: Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
Torun, Alev (1997); Stres ve Tükenmişlik; Endüstri ve Örgüt Psikolojisi, Ed. Suna TEVRÜZ, Türk Psikologlar Derneği ve Kalder Derneği Ortak Yayını, 2.Baskı.
Tümkaya, Songül (1996), "Öğretmenlerdeki Tükenmişlik, Görülen Psikolojik Belirtiler ve Başaçıkma Davranışları", Çukurova Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Wright, Thomas A. ve G. Bonett Douglas (1997), "The Contribution of Burnout to Work Performance", Journal of Organizational Behavior, 18,491-499.
Yıldırım, Fatma (1996), "Banka Çalışanlarında İş Doyumu ve Algılanan Rol Çatışması ile Tükenmişlik Arasındaki İlişki", Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Sosyal Psikoloji Programı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

APA	POLATCI S, Ardıç K, Tınaz Z (2007). Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. , 1 - 22.
Chicago	POLATCI Sema,Ardıç Kadir,Tınaz Zeynep Dilara Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. (2007): 1 - 22.
MLA	POLATCI Sema,Ardıç Kadir,Tınaz Zeynep Dilara Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. , 2007, ss.1 - 22.
AMA	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. . 2007; 1 - 22.
Vancouver	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. . 2007; 1 - 22.
IEEE	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z "Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz." , ss.1 - 22, 2007.
ISNAD	POLATCI, Sema vd. "Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz". (2007), 1-22.

APA	POLATCI S, Ardıç K, Tınaz Z (2007). Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 0(E.Kayar özel sayı), 1 - 22.
Chicago	POLATCI Sema,Ardıç Kadir,Tınaz Zeynep Dilara Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 0, no.E.Kayar özel sayı (2007): 1 - 22.
MLA	POLATCI Sema,Ardıç Kadir,Tınaz Zeynep Dilara Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol.0, no.E.Kayar özel sayı, 2007, ss.1 - 22.
AMA	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2007; 0(E.Kayar özel sayı): 1 - 22.
Vancouver	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2007; 0(E.Kayar özel sayı): 1 - 22.
IEEE	POLATCI S,Ardıç K,Tınaz Z "Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz." Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 0, ss.1 - 22, 2007.
ISNAD	POLATCI, Sema vd. "Tükenmişlik sendromu ve demografik özelliklerin tükenmişlik üzerine etkisi: Tokat orta öğretim kurumlarında bir analiz". Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi E.Kayar özel sayı (2007), 1-22.