Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması
Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 105 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması
Öz: Porter, 1990 yılında yayınladığı "Ulusların Rekabet Avantajı" isimli kitabında geliştirdiği modeli ile, bazı ulusların "neden" diğerlerine göre belirli sektörlerde daha rekabetçi olduğu sorusuna yanıt vermeye çalışmıştır. Elmas modeli, bir sektördeki ulusal rekabet gücünü belirleyen dört temel unsurun birbiri ile ilişkili olarak incelenmesini gerektirmektedir. Bunlar, ulusal faktör donanımı, talep koşulları, ilişkili ve destekleyici sektörler ve işletme stratejileridir. Devlet, yani kamu yönetimi, temel değişkeni de elmas modeli'nde dört ana değişkene ilave olarak çoğu zaman göz önüne alınmaktadır. Üstelik Porter'a göre rekabet avantajlannı ülkeler değil ülke içinde faaliyet gösteren işletmeler yaratmaktadır. Elmas modelinin üzerine kurulduğu temel varsayım, "uluslararası ticarette rekabet küresel olabilir, ancak rekabet avantajının kaynağı lokaldir (ulusal koşullardan kaynaklanmaktadır)" biçiminde ifade edilebilir. Bu varsayım çerçevesinde Porter, "bir ulusal sektörün uluslararası pazarlarda avantajlı konuma gelmesini sağlayan lokal koşullar nelerdir" sorusuna yanıt aramaya çalışmaktadır. Porter, bir endüstri için her bakımdan avantajlı olmanın gerekli olmadığını, ancak çeşitli belirleyicilerde üstün olmanın yeterli olabileceğini öne sürmektedir.
Anahtar Kelime: -
Öz: Porter tried to find out why some nations have a more competitive character than others, through his model that was improved in his book "Competitive Advantage of Nations", published in 1990. Diamond model insists on the exploration of the four basic elements of a sector, defining the national competition power, related with each other. These are, national factor rigging, demand conditions, related and supported sectors and strategies of properties. Government, as a basic variable is mostly under concern additional to the four main variables of the diamond model. Furthermore, according to Porter, the competitive advantage is performed by the properties, not the country itself. The basic assumption that the diamond model was settled on is that 'The competition occured among international trade may be global, but the source of competitive advantage is local and affected by the domestic conditions." Through this assumption Porter tried to answer the question to find out the local conditions provide a national sector to be advantageous among international markets. Porter claims that it is not necessary for an industry to be advantageous in every respect, but it would be sufficient to be advantageous among different diagnostics.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktan, C.C., Vural, Y.İ., 2004, Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri, TİSK yayınları, Rekabet Dizisi: 2, Yayın no: 254, Ankara, Aralık.
- Aktan, C. C., Vural, Y. İ., 2004, Rekabet Gücü ve Türkiye, TİSK yayınları, Rekabet Dizisi: 3, Yayın no: 255, Ankara, Aralık.
- Altay, B., 2006, Avrupa Birliği'nde Rekabet Politikaları, Türkiye Ve Avrupa Birliği'nin İhracatta Rekabet Gücünün Ölçülmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, yayınlanmamış doktora tezi, Mayıs, Afyon.
- Bakoğlu, R., 2003, Talep Yapısı ve Koşullarının Ulusal Rekabet Avantajına Yansımaları: Türkiye'de Erkek Gömleği Segmenti Örneği, A.K.Ü, İ.İ.B.F, 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresinde sunulan Bildiri, 22-24 Mayıs, Afyon.
- Barca, M., vd., 2006, Uluslararası Pazarlarda Türk Gıda Sektörünün Rekabet Gücü Ve ihracatta Aranan Kriterler / Karşılaşılan Engeller, İ.T.O, projesi.
- Bulu, M., Eraslan, İ.H., Şahin Ö., 2004, Elmas Modeli ile Ankara Bilişim Kümelenmesi Rekabet Analizi, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım, Eskişehir.
- Bulu, M., Eraslan, İ. Kaya, H., 2006, 'Türk Elektronik Sektörünün Rekabetçilik Analizi", İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 5 Sayı: 9 Bahar 2006/1
- Bulu, M., vd., "Türk Gıda Sektörünün Uluslar Arası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi", A.K.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 9, sayı.l, Haziran: 2007. Afyon.
- Çiftçi, H., 2002, Rekabetin Gücü V: Diamond Modeli, Alkım Yayın, Activeline Gazetesi no: 25
- Çivi, E., 2000, Uluslar arası Rekabet Gücü: Yükselen Ekonomilerin İhracat Rekabet Gücü ve Türkiye Örneği, Celal Bayar Üniversitesi, SBE. İşletme ABD. Yayınlanmamış Dokıc ra Tezi, Manisa.
- Çoban, O., Çoban, S., 2004, "Globalleşme Endeksiyle Türkiye'nin Rekabet Gücünün Ölçülmesi: Ab Ülkeleriyle Bir Karşılaştırma, 1970-2001", Manas Üniversitesi, SBE. Dergisi: 10,2004. KTMÜ yayınları: 53 dizi: 14
- Dunnig H., 1, Lundan, M., S., 1998, "The Geographical sources of competitiveness of multinational enterprises: an econometric", International Business Review 7.
- Dobkıns, 1. H., 1996, Location, innovation and trade: The role of localization and nation-based externalities, Regional Science and Urban Economics, Volume 26, Issue 6.
- Erkan, H., Erkan, C., 2004, Bilgi Ekonomisinde Teori ve Politika, Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F., 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. 25-26, Kasım, Eskişehir.
- Grant, R.M., 1991, Porter's Competitive Advantage of Nations: An Assessment, Strategic Management Journal, 12.
- Gray, H. P., (1991), International Competitiveness: A Review Article, The International Trade Journal, 5:503-17.
- Greenaway, D., (1993), The Competitive Advantage of Nations, Kyklos, 46 (1): 145-6.
- Gürpınar, Koray ve Mehmet Barca, 2007, 'Türk Mobilya Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Düzeyi ve Nedenleri" Osmangazi Üniversitesi, İ.İ.B.FDergisi.
- Gürpınar, Koray, 2007, " Türk Mobilya Sektörünün Rekabet Gücü Üzerine Bir Araştırma" A.K.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Afyon.
- Kalkan, B.A., 2006, Türk Bilişim Sektörü'nün Elmas Modeli île Rekabetçilik Analizi, T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Bitirme Projesi, İstanbul, Mayıs.
- Kibritçioğlu, A., 1998, "Porter'in Rekabetçi Avantajlar Yaklaşımı ve İktisat Kuramı", Futures Technologies Dergisi, 48 (Mart).
- Landau, R., 1992, Technology, capital, formation and U.S. competitiveness, ed. Competitiveness review, vol.: 1.
- Markusen, J. R., 1992, Productivity, Competitiveness, Trade performance and real Income: the Nexus Among Four Concepts, Minister of Supply and Services, Canada
- Öz, Ö., 1999, The Competitive Advantage of Nations: The Case of Turkey, Assessing Porter's Framework for National Advantage: Ankara.
- Öz, Ö., 2000, "Stratejik Yönetim Dalının Sınırlarını Yeniden Tanımlamak: Michael E. Porter'ın son Çalışmalarının Bir Değerlendirilmesi", Erciyes Üniversitesi, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs, Nevşehir.
- Pamuksuz, K.M., 2001 Competitiveness of the Turkish White Goods Industry An Application of Porter's Diamond Model. Middle East Technical University, December, Ankara.
- Pettinen, R., (1994), Summary of Critique on Porter's Diamond Model, Discussion Papers No. 462, Hesinki: The Research Institute of the Finnish Economy.
- Porter, M. E., 1996, What is Strategy?, Harvard Bussines Review, (November-December), s.61-78
- Porter, M., E., 1990, The Competitive Advantage of Nations. New York: Free Press, (Republished with a new introduction, 1998.)
- Porter, M., E., 1998, The Competitive Advantage of Nations, (With a new introduction), Hampshire: MacMillan Business.
- Rapkin, D. P., ve Strand, J. R., 1995, Competitivnes: Useful Concept, Political Slogan, or Dangerous Obsession, National Competitivness in A Global Economy, Ed.: Rapkin, D.P., ve Avery, W. P., London
- Reinert, E. S., 1994, Competitiveness and Its Predecessors - a 500-year cross- National Perspective, Business History Conference Papers, STEP Report No: R-03, Williamsburg -Virginia.
- Rugman, M., A., Verbeke, A., 1993, How to operationalize Porter's Diamond of International Competitiveness, The international executive (1986-1998); Jul/Aug., 35,4
- Rugman, A.M., ve D'Cruz, J. R., 1993, The Double Diamond Model Of International Competitiveness: The Canadian Experience, Management International Review, Vol: 33
- Stoneman, P., 1983, The Economic Analysis of Technological Change, Oxford University Pres, New York
- Stopford, J. M. ve Strange, S., (1991), Rival States, Rival Firms: ompetition for World Shares Market, Cambridge: Cambridge University Press.
- Waheeduzzaman, M., Ryans, J. K., 1996, Definition, Perspective, and Understanding of International Competitiveness: A Quest For a Common Ground, Competitiveness Review* Volume: 6-2
| APA | Gürpınar K, SANDIKÇI M (2008). Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. , 105 - 125. |
| Chicago | Gürpınar Koray,SANDIKÇI MUSTAFA Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. (2008): 105 - 125. |
| MLA | Gürpınar Koray,SANDIKÇI MUSTAFA Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. , 2008, ss.105 - 125. |
| AMA | Gürpınar K,SANDIKÇI M Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. . 2008; 105 - 125. |
| Vancouver | Gürpınar K,SANDIKÇI M Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. . 2008; 105 - 125. |
| IEEE | Gürpınar K,SANDIKÇI M "Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması." , ss.105 - 125, 2008. |
| ISNAD | Gürpınar, Koray - SANDIKÇI, MUSTAFA. "Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması". (2008), 105-125. |
| APA | Gürpınar K, SANDIKÇI M (2008). Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 105 - 125. |
| Chicago | Gürpınar Koray,SANDIKÇI MUSTAFA Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 8, no.15 (2008): 105 - 125. |
| MLA | Gürpınar Koray,SANDIKÇI MUSTAFA Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol.8, no.15, 2008, ss.105 - 125. |
| AMA | Gürpınar K,SANDIKÇI M Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2008; 8(15): 105 - 125. |
| Vancouver | Gürpınar K,SANDIKÇI M Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2008; 8(15): 105 - 125. |
| IEEE | Gürpınar K,SANDIKÇI M "Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması." Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8, ss.105 - 125, 2008. |
| ISNAD | Gürpınar, Koray - SANDIKÇI, MUSTAFA. "Uluslararası rekabetçilik analizinde Michael E. Porter'ın elmas modeli yaklaşımı: Türkiye'deki bazı endüstrilerdeki uygulanabilirliğinin ve sonuçlarının araştırılması". Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 8/15 (2008), 105-125. |
