TY  - JOUR
TI  - Rasyonel bir tercih olarak suç: Klasik okul düşüncelerinin suçu açıklama ve önleme kapasitesinin değerlendirilmesi
AB  - lasik Okul, aynen diğer insan davranısları gibi suç teskil eden davranısların da, bireylerin özgür iradeleriyle verdikleri rasyonel kararlar neticesinde ortaya çıktığını savunur. Bu felsefeye göre insanlar, herhangi bir adım atmadan önce davranıslarının sonucunda ne kazanıp ne kaybedeceklerini değerlendirir ve bir anlamda kar-zarar hesabı yaparak hareket ederler. Bu noktada, Bentham’ın faydacılık felsefesi içinde insan davranıslarına hükmeden iki güç olarak tanımlanan hazlar ve zevkler ile acılar ve elemler bireylerin tercihlerini sekillendiren temel saikler olarak ortaya çıkarlar ve suçlu davranısı da bu bakıs açısından kaynaklanır. Zira bireyler, alacakları kararlar ve ortaya koyacakları tercihlerle acılarını hafifleterek hazlarını ve zevklerini artırma eğilimindedirler. Suç teskil eden davranıslar genellikle birey açısından “getirisi çok, götürüsü az” alternatifler oldukları için minimum çaba ile maksimum faydanın elde edildiği seçenekler olarak bireylerin tercihlerini etkilerler. Bu nedenle de Klasik Okul’a göre suçu önlemenin en kestirme yolu, cezalar yoluyla “suçun maliyetini artırarak” suçu rasyonel bir tercih olmaktan çıkarmaktır. Cezaların caydırıcı olabilmesi için kesin, çabuk ve suça uygun bir orantılılıkta siddetli olması gerekir ve bir ceza adalet sisteminin caydırıcı olabilmesi için bu özelliklere sahip olması sarttır. Ne var ki, insan iradesinin ve rasyonalitesinin sınırsız ve mutlak olmadığı, ayrıca bütün suçların da rasyonel bir tercih neticesinde alınan kararlarla gerçeklesmediği durumu göz önüne alındığında, caydırıcılığın kisiden kisiye ve suç tipine göre belli bir değisim göstereceği ve bu nedenle de caydırıcılık doktrininin suçu önleme noktasında sınırlılıkları olan bir felsefe olduğu unutulmamalıdır.
AU  - DOLU, Osman
PY  - 2009
JO  - Polis Bilimleri Dergisi
VL  - 11
IS  - 4
SN  - 1301-8779
SP  - 89
EP  - 120
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/98273
ER  -