UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması

ATICI, Barış.Kazım; ULUCAN, Aydın

UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması

Aydın ULUCAN, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)

Barış.Kazım ATICI (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

14 2

Yıl: 2009 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 141 - 159 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması

Öz:

Çok Kriterli Karar Analizi (ÇKKA) karar vericilere birbirleriyle çelisen birçok faktörü içeren gerçek hayat problemlerini modellemede destek sağlayan bir Yöneylem Arastırması disiplinidir. Sınıflandırma problemi, seçim, sıralama ve tanımlama ile beraber Çok Kriterli Karar Analizinin problem alanlarından birisidir. UTADIS tekniği sınıflandırmaya yönelik literatürde enerji problemleri de dahil olmak üzere birçok alanda uygulanmıs bir Çok Kriterli Karar Analizi tekniği olarak karsımıza çıkmaktadır. Bu teknik, parametrik olmayan sıralı bir regresyon temelli bir sistem üzerinde isleyen ve önceden belirlenmis gruplardaki alternatifleri sınıflamak ve grupları esiklerini hatayı minimize edecek sekilde belirlemeyi amaçlayan bir yöntemdir. Enerji kararlarının birden fazla amacın, kriterin veya niteliğin bir araya geldiği bir yapısı, Çok Kriterli Karar Analizi tekniklerinin bu alanda uygulanmasını mümkün kılmaktadır. Bu amaca yönelik olarak, çalısmada, UTADIS tekniği detaylı olarak ele alınmakta ve Türkiye elektrik dağıtım sektöründe uygulaması yapılarak sonuçlar yorumlanmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Endüstri Mühendisliği

UTADIS multiple criteria sorting methodology and its application to the Turkish energy sector

Öz:

Multiple Criteria Decision Analysis (MCDA) is an Operations Research discipline that supports decision makers to model real life problems including many conflicting factors. Sorting problem is one of the main problem area of Multiple Criteria Decision Analysis with choice, ranking and description problems. UTADIS (UTilities Additives DIScriminantes) technique is a Multiple Criteria Decision Analysis sorting technique which is widely applied in many problem areas. This technique is a non parametric technique aiming to sort alternatives into predefined classes and obtain the threshold values for classes with minimum classification error. The structure of energy decisions which involve many objectives, criteria or attributes is an appropriate area for application of Multiple Criteria Decision Analysis techniques. By taking this fact into consideration, in this study, UTADIS technique is widely reviewed and an application of the technique in Turkish electricity distribution industry is performed in order to interpret the results.

Anahtar Kelime:

Konular: Endüstri Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Baourakis, G., M. Conisescu, G. Van Dijk, P.M. Pardalos, C. Zopounidis (2007) “A Multicriteria Approach for Rating the Credit Risk of Financial Institutions”, Computational Management Science, 6, 347–356.
Belacel, N. (2000) “Multicriteria Assignment Method PROAFTN: Methodology And Medical Application”. European Journal of Operational Research, 125(1), 175–183.
Devaud, J.M., G. Groussaud and E. Jacquet-Lagrèze (1980) “UTADIS: Une Méthode de Construction de Fonctions d’utilité Additives Rendant Compte de Jugements Globaux”, Bochum: European Working Group on Multicriteria Decision Aid.
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (2007) “2005-2006 Türkiye Enerji Raporu”, Ankara: DEK-TMK, Yayın no: 0004/2007.
Diakoulaki, D., C. Zopounidis, G. Mavrotasa, M. Doumpos (1999) “The Use of a Preference Disaggregation Method in Energy Analysis and Policy Making”, Energy, 24, 157–166.
Doumpos, M., F. Pasiouras (2005) “Developing and Testing Models for Replicating Credit Ratings: A Multicriteria Approach”, Computational Economics, 25, 327–341.
Doumpos, M., C. Zopounidis (2002) “Multicriteria Decision Aid Classification Methods”, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
Gaganis, C., F. Pasiouras, C. Zopounidis (2006) “External Auditors’ Decisions in EU Credit Institutions: A Multicriteria Approach”, International Journal of Auditing, 10, 163–182.
Greco, S., B. Matarazzo, R. Slowinski (2002) “Rough Sets Methodology for Sorting Problems in Presence of Multiple Attributes and Criteria”, European Journal of Operational Research, 138, 247– 259.
Jacquet-Lagrèze, E. and Y. Siskos (1982) “Assessing A Set of Additive Utility Functions for Multicriteria Decision Making, the UTA Method”, European Journal of Operational Research, 10, 151–164.
Jacquet-Lagrèze, E. (1995) “An Application of the UTA Discriminant Model for the Evaluation of R & D Projects”, in: P. M. Pardalos, Y. Siskos and C. Zopounidis (eds.), Advances in Multicriteria Analysis, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 203–211.
Larichev, O.I., H.M. Moskovich (1994) “An Approach to Ordinal Classification Problems”, International Transactions in Operational Research, 1(3),375–385.
Massaglia, R., A. Ostanello (1991) “N-Tomic: A Support System For Multicriteria Segmentation Problems”, in: P. Korhonen, A. Lewandowski, and J.Wallenius, Editors, Multiple Criteria Decision Support, 167–174, LNEMS 356, Berlin: Springer Verlag.
Pasiouras, F., S. Tanna, C. Zopounidis (2007) “The Đdentification of Acquisition Targets in the EU Banking Industry: An Application of Multicriteria Approaches”, International Review of Financial Analysis, 16, 262–281.
Pendaraki, K., C. Zopounidis, M. Doumpos (2005) “On the Construction of Mutual Fund Portfolios: A Multicriteria Methodology and an Application to the Greek Market of Equity Mutual Funds”, European Journal of Operational Research, 163, 462–481.
Perny, P. (1998) “Multicriteria Filtering Methods Based on Concordance/Non- Discordance Principles”, Annals of Operations Research, 80: 137–167.
Roy, B. (1996) Multicriteria Methodology for Decision Aiding, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
Siskos, Y., D. Yannacopoulos (1985) “UTASTAR: An Ordinal Regression Method For Building Additive Value Functions”, Investigação Operacional,5(1), 39–53.
Spathis, M., M. Doumpos, C. Zopounidis (2003) “Using Client Performance Measures to Identify Pre-Engagement Factors Associated with Qualified Audit Reports in Greece”, The International Journal of Accounting,38, 267–284.
Voulgaris, F., M. Doumpos, C. Zopounidis (2000) “On The Evaluation of Greek Industrial Smes’ Performance Via Multicriteria Analysis of Financial Ratios”, Small Business Economics, 15, 127–136.
Yu, W. (1992) “Aide Multicrit`Ere `A la D´Ecision Dans le Cadre de la Probl´Ematique du Tri: M´Ethodes et Applications, Paris: Unpublished Phd Thesis, LAMSADE, Universit´E Paris Dauphine.
Zopounidis C., M. Doumpos (1997) “A Multicriteria Decision Aid Methodology For The Assessment of Country Risk” European Research on Management and Business Economics, 3(3), 13–33.
Zopounidis, C., M. Doumpos (1998) “Developing A Multicriteria Decision Support System for Financial Classification Problems: The FINCLAS System”, Optimization Methods and Software, 8, 277-304.
Zopounidis C., M. Doumpos (1999a) “Business Failure Prediction Using The UTADIS Multicriteria Analysis Method”, Journal of the Operational Research Society, 50, 1138-1148.
Zopounidis, C., Doumpos, M. (1999b) “A Multicriteria Decision Aid Methodology For Sorting Decision Problems: The Case of Financial Distress”, Computational Economics, 14, 197–218.
Zopounidis, C., Doumpos, M. (2000) “PREFDIS: A Multicriteria Decision Support System For Sorting Decision Problems”, Computers And Operations Research, 27(7-8), 779-797.
Zhou, P., Ang, B.W., Poh, K.L. (2006). “Decision Analysis in Energy and Environmental Modeling: An Update”, Energy, 31, 2604–2622.

APA	ULUCAN A, ATICI B (2009). UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. , 141 - 159.
Chicago	ULUCAN Aydın,ATICI Barış.Kazım UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. (2009): 141 - 159.
MLA	ULUCAN Aydın,ATICI Barış.Kazım UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. , 2009, ss.141 - 159.
AMA	ULUCAN A,ATICI B UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. . 2009; 141 - 159.
Vancouver	ULUCAN A,ATICI B UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. . 2009; 141 - 159.
IEEE	ULUCAN A,ATICI B "UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması." , ss.141 - 159, 2009.
ISNAD	ULUCAN, Aydın - ATICI, Barış.Kazım. "UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması". (2009), 141-159.

APA	ULUCAN A, ATICI B (2009). UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 141 - 159.
Chicago	ULUCAN Aydın,ATICI Barış.Kazım UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 27, no.2 (2009): 141 - 159.
MLA	ULUCAN Aydın,ATICI Barış.Kazım UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.27, no.2, 2009, ss.141 - 159.
AMA	ULUCAN A,ATICI B UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2009; 27(2): 141 - 159.
Vancouver	ULUCAN A,ATICI B UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2009; 27(2): 141 - 159.
IEEE	ULUCAN A,ATICI B "UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27, ss.141 - 159, 2009.
ISNAD	ULUCAN, Aydın - ATICI, Barış.Kazım. "UTADIS çok kriterli sınıflandırma metodolojisi ve Türkiye enerji sektörü uygulaması". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 27/2 (2009), 141-159.