Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler

İSTANBULLUOĞLU, Hakan; ŞİMŞEK, IŞIL; YABANCI AYHAN, NURCAN; BAKIR, Bilal

Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler

NURCAN YABANCI AYHAN, (Gazi Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Gıda ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Işıl ŞİMŞEK, (Gazi Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Gıda ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Hakan İSTANBULLUOĞLU, (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Bilal BAKIR (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

12 1

Yıl: 2009 Cilt: 8 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 397 - 404 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler

Öz:

AMAÇ: Bu çalışma okul öncesi dönem çocuklarda şişmanlık prevelansını ve etki eden etmenleri saptamak amacıyla yapılmıştır. YÖNTEM: Araştırma, Ankara Keçiören’de, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir okul öncesi eğitim kurumuna kayıtlı 5–6 yaş arası, 375 çocuk üzerinde iki aşamada yürütülmüştür. Birinci aşamada çocukların vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel, kalça çevreleri ölçülmüş, Beden Kitle İndeksi (BKİ) ve bel kalça oranları hesaplanmış, yaşa ve cinsiyete göre BKİ, WHO–2007 referans değerlerine göre sınıflandırılarak, ≥85-<95. persentil toplu, ≥95. persentil şişman olarak değerlendirilmiştir. İkinci aşamada ise, araştırmacılar tarafından hazırlanan bilgi formu, anne ve babalara verilerek, elde edilen veriler uygun istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. BULGULAR: Okul öncesi dönem çocuklarda toplu olma prevelansı %8,3, şişmanlık prevelansı ise %10,1 olarak saptanmıştır. Şişmanlık prevelansı erkeklerde, kızlara göre daha yüksek bulunmuştur. Şişman çocuklarda bel ve kalça çevresi ölçümleri diğer çocuklara göre daha yüksektir (p<0.001). Çocukların vücut ağırlıkları ile günlük spor yapma ve tek başına anne sütü alma süreleri arasında negatif yönde (p<0.05), anne babanın vücut ağırlıkları ile pozitif yönde (p<0.01) anlamlı korelasyonlar belirlenmiştir. SONUÇ: Okul öncesi dönemde şişmanlık önemli bir sağlık sorunudur. Bu dönemde çocukların şişmanlık durumlarının değerlendirilmesinin, spor yapma ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılmasının ileri yaşlarda şişmanlığın önlenmesinde etkili olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Beslenme ve Diyetetik Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

The prevalence of obesity and associated factors in a kindergarten in Ankara

Öz:

AIM: The objective of this study was to assess the prevalence of obesity among preschool-age children and identify its associated factors. METHOD: This research has two steps, involving 375 preschool-age children ranging from 5 to 6 years-old, registered to a public kindergarten in Keçiören, Ankara. In the first step, measurements of weight, height, waist and hip circumferences were taken, body mass index (BMI) and waist-hip ratio were calculated, BMI according to age and gender was classified considering the reference data of WHO-2007, the results were evaluated ≥85-<95. percentile as overweight, and ≥95.percentile as obese. In the second stage, forms prepared by the researchers were given to parents and the data obtained were assessed by statistical methods. RESULTS: The overall prevalence of overweight was 8.3%; the overall prevalence of obesity was 10.1%. The prevalence of overweight was higher in boys than in girls. The circumference of waist and hip of overweight/obese children were higher than other children (p<0.001). Negative and significant correlation was obtained (p<0.05) between the body weight and daily sportive activities of children and also between the period of exclusive breastfeeding. Moreover, positive correlation (p<0.01) was found between the body weight of children and the body weight of their parents. CONCLUSION: Obesity among preschool children is an important health problem. To evaluate obesity of children and encouraging them for having healthy eating behaviors and for doing sportive activities could contribute to prevent them to develop obesity in later ages.

Anahtar Kelime:

Konular: Beslenme ve Diyetetik Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

TRDizin Dışındaki Atıf Sayıları

OpenCitations: 0

OpenAlex: 0

Crossref: 0

1. Merdol KT. Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Beslenmesi. Eds.: Buzgan T, Kesici C, Çelikcan E, Soylu M. In: Beslenme Bilgi Serisi. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı. Ankara. Sağlık Bakanlığı Yayın No:732, Klasmat Matbaacılık, 2008, p. 153-61.
2. Caballero BA. A nutrition paradox: Underweight and obesity in developing countries. N Eng J Med. 2005; 29: 129-36.
3. Parizkova J, Hills A, (editors). Childhood obesity: Prevention and treatment. 2nd edition. Unites States of America. CRC Pres, 2005.
4. Sinha R, Fisch G, Teague B, Tamborlane WV, Banyas B, Allen K et al. Prevalence of impaired glucose tolerance among children and adolescents with marked obesity. N Engl J Med. 2002; 346: 802–10.
5. Weiss R, Dziura J, Burgert TS, Tamborlane WV, Taksali SE, Yeckel CW et al. Obesity and the metabolic syndrome in children and adolescents. N Engl J Med. 2004; 350: 2362–74.
6. Mattsson N, Rönnemaa T, Juonala M, Viikari JS, Raitakari OT. Childhood predictors of the metabolic syndrome in adulthood. The Cardiovascular Risk in Young Finns Study. Ann Med. 2008; 40: 542-52.
7. Sun SS, Liang R, Huang TT, Daniels SR, Arslanian S, Liu K et al. Childhood obesity predicts adult metabolic syndrome: the Fels Longitudinal Study. J Pediatr. 2008; 152: 191-200.
8. Baker JL, Olsen LW, Sørensen TI. Childhood body-mass index and the risk of coronary heart disease in adulthood. N Engl J Med. 2007; 357: 2329-37.
9. Lobstein T, Baur L, Uauy R (International Obesity Task Force). Obesity in children and young people: a crisis in public health. Obes Rev. 2004; 5(Suppl 1): 4–85.
10. National Task Force on Childhood Obesity, National Center for Women's and Children's Health, Ding ZY. National epidemiological survey on childhood obesity, 2006. Zhonghua Er Ke Za Zhi. 2008; 46: 179-84.
11. Rodriguez MA, Winkleby MA, Ahn D, Sundquist J, Kraemer HC. Identification of population subgroups of children and adolescents with high asthma prevalence: findings from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Arch Pediatr Adolesc Med. 2002; 156: 269–75.
12. Stovitz SD, Pereira MA, Vazquez G, Lytle LA, Himes JH. The interaction of childhood height and childhood BMI in the prediction of young adult. BMI. Obesity (Silver Spring). 2008; 16: 2336-41.
13. Zlotkin S. Priorities in nutritional rehabilitation. JPGN. 2006; 43: S66-S71.
14. Lobstein TJ, James WP, Cole TJ. Increasing levels of excess weight among children in England. Int J Obes Relat Metab Disord. 2003; 27: 1136–8.
15. Holmbäck U, Fridman J, Gustafsson J, Proos L, Sundelin C, Forslund A. Overweight more prevalent among children than among adolescents. Acta Paediatr. 2007; 96: 577-81.
16. Yumuk VD. Prevalence of obesity in Turkey. Obes Rev. 2005; 6: 9-10.
17. Erkan T, Yalvaç S, Erginöz E, Çokuğraş FÇ, Tufan K. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Yuvası’ndaki çocukların beslenme durumlarının antropometrik ölçümlerle değerlendirilmesi. Türk Ped Arş. 2007; 42: 142-7.
18. Livingstone B. Epidemiology of childhood obesity in Europe. Eur J Pediatr. 2000; 159 (Suppl 1): S14–34.
19. Neovius M, Janson A, Rossner S. Prevalence of obesity in Sweden. Obes Rev. 2006; 7: 1–3.
20. Balakrishnan R, Webster P, Sinclair D. Trends in overweight and obesity among 5-7-year-old White and South Asian children born between 1991 and 1999. J Public Health (Oxf). 2008; 30: 139-44.
21. Güven A, Odaci H, Ozgen IT, Bek Y. Effects of individual factors on adolescent obesity: study in Turkey. Pediatr Intç. 2008; 50: 356-62.
22. Lee RD, Nieman DC. Anthropometry. Eds.: Lee RD, Nieman DC. In: Nutritional Assssment.3 rd ed. New York. McGraw-Hill Companies, 2003, p.164-9.
23. World Health Organization (WHO). Growth reference data for 5-19 years. WHO Reference 2007._http://www.who.int/growthref/who2007_bmi _for_age/en/index.html._[Erişim_Tarihi:_10.02.200 9].
24. Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması. Eds: Buzgan T, Kesici C, Çelikcan E, Soylu M. In: Beslenme Bilgi Serisi. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 732. Ankara. Klasmat Matbaacılık, 2008, p. 213-49.
25. Ness-Abramof R, Apovian CM. Waist circumference measurement in clinical practice. Nutr Clin Pract. 2008; 23: 397-404.
26. WHO. Obesity: Prevention and Managing the Global Epidemic. WHO Technical Report Series: 894. Geneva. 2000.
27. Hardy LR, Harrell JS, Bell RA. Overweight in children: definitions, measurements, confounding factors, and health consequences. J Pediatr Nurs. 2004; 19: 376–84.
28. Yalvaç S, Erkan T, Erginöz E, Çokuğraş FÇ, Kutlu T. Bahçelievler çocuk yuvası 0-6 yaş grubunda beslenme durumunun değerlendirilmesi. Türk Ped Arş. 2008; 43: 89-93.
29. Nader PR, O'Brien M, Houts R, Bradley R, Belsky J, Crosnoe R et al. National Institute of Child Health and Human Development Early Child Care Research Network. Identifying risk for obesity in early childhood. Pediatrics. 2006; 118: e594-601.
30. Singhal A. Endothelial dysfunction: role in obesityrelated disorders and the early origins of CVD. Proc Nutr Soc. 2005; 64: 15–22.
31. Rich SS, Essery EV, Sanborn CF, DiMarco NM, Morales LK, LeClere SM. Predictors of body size stigmatization in Hispanic preschool children. Obesity (Silver Spring). 2008; 16 Suppl 2: S11-7.
32. Hirschler V, Maccallini G, Calcagno M, Aranda C, Jadzinsky M. Waist circumference identifies primary school children with metabolic syndrome abnormalities. Diabetes Technol Ther. 2007; 9: 149-57.
33. Pouliot MC, Després JP, Lemieux S, Moorjani S, Bouchard C, Tremblay A et al. Waist circumference and abdominal sagittal diameter: Best simple anthropometric indexes of abdominal visceral adipose tissue accumulation and related cardiovasculer risk in men and women. Am J Cardiol. 1994; 73: 460-8.
34. Hatipoglu N, Ozturk A, Mazicioglu MM, Kurtoglu S, Seyhan S, Lokoglu F. Waist circumference percentiles for 7-to 17-year-old Turkish children and adolescents. Eur J Pediatr. 2008; 167: 383-9.
35. Senbanjo IO, Adejuyigbe EA. Prevalence of overweight and obesity in Nigerian preschool children. Nutr Health. 2007; 18: 391-9.
36. Soylu A, Kavukcu S, Turkmen M, Cabuk N, Duman M. Effect of socioeconomic status on the blood pressure in children living in a developing country. Pediatr Int. 2000; 42: 37–42.
37. Oner N, Vatansever U, Sari A, Ekuklu E, Güzel A, Karasalihoğlu S, et al. Prevalence of underweight, overweight and obesity in Turkish adolescents. Swiss Med Wkly. 2004; 134: 529-33.
38. Taylor RW, Grant AM, Goulding A, Williams SM. Early adiposity rebound: review of papers linking this to subsequent obesity in children and adults. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2005; 8: 607-12.
39. Ogden CL, Carroll MD, Flegal KM. High body mass index for age among US children and adolescents, 2003-2006. JAMA. 2008; 299: 2401-5.
40. Ogden CL, Flegal KM, Carroll MD, Johnson CL. Prevalence and trends in overweight among US children and adolescents, 1999–2000. JAMA. 2002; 288: 1728–32.
41. Blomquist HK, Bergström E. Obesity in 4-year-old children more prevalent in girls and in municipalities with a low socioeconomic level. Acta Paediatr. 2007; 96: 113-6.
42. Cretikos MA, Valenti L, Britt HC, Baur LA. General practice management of overweight and obesity in children and adolescents in Australia. Med Care. 2008; 46: 1163-9.
43. Hirschler V, Bugna J, Roque M, Gilligan T, Gonzalez C. Does low birth weight predict obesity/overweight and metabolic syndrome in elementary school children? Arch Med Res. 2008; 39: 796-802.
44. Savva SC, Tornaritis M, Chadjigeorgiou C, Kourides YA, Savva ME, Panagi A, et al. Prevalence and socio-demographic associations of undernutrition and obesity among preschool children in Cyprus. Eur J Clin Nutr. 2005; 59: 1259-65.
45. Baltrus PT, Lynch JW, Everson-Rose S, Raghunathan TE, Kaplan GA. Race/ethnicity, lifecourse socioeconomic position, and body weight trajectories over 34 years: The Alameda County Study. Am J Public Health. 2005; 95: 1595–601.
46. O'Donnell SI, Hoerr SL, Mendoza JA, Tsuei Goh E. Nutrient quality of fast food kids meals. Am J Clin Nutr. 2008; 88: 1388-95.
47. Jiang J, Rosenqvist U, Wang H, Greiner T, Ma Y, Toschke AM. Risk factors for overweight in 2-to 6-year-old children in Beijing, China. Int J Pediatr Obes. 2006; 1: 103-8.
48. Padget A, Briley ME. Dietary intakes at child-care cen¬ters in central Texas fail to meet Food Guide Pyramid recommendations. J Am Diet Assoc. 2005; 105: 790-3.
49. American Academy of Pediatrics, Committee on Public Education. American Academy of Pediatrics: children, adolescents, and television. Pediatrics. 2001; 107: 423-6.
50. Kaphingst KM, Story M. Child care as an untapped setting for obesity prevention: state child care licensing regulations related to nutrition, physical activity, and media use for preschool-aged children in the United States. Prev Chronic Dis. 2009; 6: 1-13.
51. Maher EJ, Li G, Carter L, Johnson DB. Preschool child care participation and obesity at the start of kindergarten. Pediatrics. 2008; 122: 322-30.
52. Story M, Kaphingst KM, French S. The role of child care settings in obesity prevention. Future Child. 2006; 16: 143-68.
53. Rao G. Childhood obesity: highlights of AMA Expert Committee recommendations. Am Fam Physician. 2008; 78(1): 56-63.
54. Danielzik S, Langnäse K, Mast M, Spethmann C, Müller MJ. Impact of parental BMI on the manifestation of overweight 5-7 year old children. Eur J Nutr. 2002; 41: 132-8.
55. Gahagan S. Child and adolescent obesity. Curr. Probl. Pediatr.Adolesc. Health Care. 2004; 34: 6–43.
56. Michels KB, Willett WC, Graubard BI, Vaidya RL, Cantwell MM, Sansbury LB, et al. A longitudinal study of infant feeding and obesity throughout life course. Int J Obes (Lond). 2007; 31: 1078-85.
57. Huus K, Ludvigsson JF, Enskär K, Ludvigsson J. Exclusive breastfeeding of Swedish children and its possible influence on the development of obesity: a prospective cohort study. BMC Pediatr. 2008; 8: 42.
58. Ryan AS. Breastfeeding and the risk of childhood obesity. Coll Antropol. 2007; 31: 19-28.
59. Owen CG, Martin RM, Whincup PH, Davey-Smith G, Gillman MW, Cook DG. The effect of breastfeeding on mean body mass index throughout life: a quantitative review of published and unpublished observational evidence. Am J Clin Nutr. 2005; 82: 1298-307.

APA	YABANCI AYHAN N, ŞİMŞEK I, İSTANBULLUOĞLU H, BAKIR B (2009). Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. , 397 - 404.
Chicago	YABANCI AYHAN NURCAN,ŞİMŞEK IŞIL,İSTANBULLUOĞLU Hakan,BAKIR Bilal Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. (2009): 397 - 404.
MLA	YABANCI AYHAN NURCAN,ŞİMŞEK IŞIL,İSTANBULLUOĞLU Hakan,BAKIR Bilal Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. , 2009, ss.397 - 404.
AMA	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. . 2009; 397 - 404.
Vancouver	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. . 2009; 397 - 404.
IEEE	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B "Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler." , ss.397 - 404, 2009.
ISNAD	YABANCI AYHAN, NURCAN vd. "Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler". (2009), 397-404.

APA	YABANCI AYHAN N, ŞİMŞEK I, İSTANBULLUOĞLU H, BAKIR B (2009). Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(5), 397 - 404.
Chicago	YABANCI AYHAN NURCAN,ŞİMŞEK IŞIL,İSTANBULLUOĞLU Hakan,BAKIR Bilal Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8, no.5 (2009): 397 - 404.
MLA	YABANCI AYHAN NURCAN,ŞİMŞEK IŞIL,İSTANBULLUOĞLU Hakan,BAKIR Bilal Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.8, no.5, 2009, ss.397 - 404.
AMA	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(5): 397 - 404.
Vancouver	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(5): 397 - 404.
IEEE	YABANCI AYHAN N,ŞİMŞEK I,İSTANBULLUOĞLU H,BAKIR B "Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8, ss.397 - 404, 2009.
ISNAD	YABANCI AYHAN, NURCAN vd. "Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8/5 (2009), 397-404.