Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları

SARIKAYA KARABUDAK, SEHER; Başbakkal, Zümrüt; BAL YILMAZ, HATİCE; YAVUZ, BETÜL

Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları

SEHER SARIKAYA KARABUDAK, (Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Aydın, Türkiye)

Betül YAVUZ, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

HATİCE BAL YILMAZ, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

DİDAR ZÜMRÜT BAŞBAKKAL (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi

17 1

Yıl: 2009 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 190 - 197 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları

Öz:

Amaç: Araştırma, annelerin çocuk sağlığına ilişkin uyguladıkları geleneksel uygulamaları ve bu uygulamalarda etkili olan sosyo-demografik etmenleri saptamak amacıyla yapıldı.Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel türde olan araştırmanın örneklemini;Şubat-Nisan 2008 tarihleri arasında, Ege Üniversitesi Çocuk Hastanesi poliklinikleri ve servislerine başvuran, 0-6 yaş çocuğu olan 120 anne oluşturuldu. Veri toplama aracı olarak, ilgili literatür taranarak oluşturulan, 12 sorudan oluşan “Çocuk Sağlığı ile ilgili Geleneksel Uygulamalar Anket Formu” kullanıldı. Elde edilen veriler SPSS paket programında değerlendirildi.Bulgular: Annelerin en çok uyguladıkları geleneksel uygulamaların; bebeğin ismi konulurken kulağına ezan okutmak (%81.7), nazardan korumak için dua okutmak (%75), nazar değmesin diye boncuk takmak (%58.3), bebeği kokmaması için tuzlamak (%49.2), sürekli ağlayan bebeğe dua okumak (%46.7), nazar değmesin diye muska, dua, takmak (%45.8), sarılık olmasın diye sarı giysi giydirmek-örtmek (%38.3) olduğu saptandı. Sonuç: Çocuk sağlığında halen geleneksel uygulamaların yaygın olarak kullanıldığı ancak bu geleneksel uygulamaların genel olarak çocuk sağlığına zarar vermeyen uygulamalar olduğu saptandı. Annelerin eğitim düzeyleri, ekonomik durum- ları ve yaşadıkları bölge özelliklerinin, çocukların bakımında geleneksel yöntemleri uygulama durumunda etkili olduğu görüldü.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Pediatri Hemşirelik Aile Çalışmaları

Traditional practices of mothers’ about child health

Öz:

Purpose: This study was conducted to determine the traditional practices by mother regarding child health and their traditional practices to be effective socio- demographic factors.Method: The sampling of the descriptive and cross-sectional study was constituted by120 mothers, who applied to poli- clinics and services of Ege University Child Hospital between February-April 2008; has a child with 0-6 years of age. As data collection tool, contained 12 items of “Questionnaire Form for Traditional Practices Interest in Child Health” constituted by reviewing the relevant literature was used. Obtained data were evaulated in SPSS program. Results: It was detected that mothers most commonly use the methods of Muslim call to the ear of newborn (81.7%), having someone to pray for devil-eye (75%), putting blue bead on the baby to avert the devil eye (58.3%), salting the baby to prevent the baby from smelling bad (49.2%), having someone pray for the baby crying continuously (46.7%), putting amulets and pray papers to avert the devil eye (45.8%), and using yellow cloths and covers in an effort to prevent jaundice (38.3%).Conclusion: As a result; it was detected that traditional practices are still widely used in child health but these traditional practices in general is not harmful to child health was seen to be practices. It was seen that educational level, economic status and properties of their living area of mothers affected the traditional practices in child care.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Pediatri Hemşirelik Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aliefendioğlu, D. ve ark (2009). Traditional child care procedures in an Anatolian city. Gazi Tıp Dergisi, 20(1): 17-20.
Bal, H. (1995). 0-6 yaş Grubu çocuğu olan annelerin çocukluk hastalıklarında kullandıkları kendi kendine tedavi uygulamaları. Yayınlanmamış Mezuniyet Tezi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, izmir.
Biltekin, Ö., Boran, Ö. D., Denkli, M. D., Yalçınkaya, S. (2004). Naldöken sağlık ocağı bölgesinde 0-11 aylık bebeği olan annelerin doğum öncesi dönem ve bebek bakımında geleneksel uygulamaları. Sted,13(5):166-68.
Bölükbaş, N., Erbil, N., Altunbaş, H., Arslan Z. (2009). 0–12 aylık bebeği olan annelerin çocuk bakımında başvurdukları geleneksel uygulamalar. Uluslararası insan Bilimleri Dergisi, 6(1): 164-176.
Celasin, N. ﬁ., Ergin, D., Atman, Ü. (2008). Yüksek ateş şikayeti ile hastaneye yatırılan 0-6 yaş grubu çocukları olan annelerin yüksek ateşe ilişkin bilgi ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(6): 315-322.
Dinç, S. (2005). ﬁanlıurfa merkezde bulunan 4 numaralı sağlık ocağına kayıtlı 0-1 yaşında çocuğa sahip olan annelerin çocuklarının bakımında uyguladıkları geleneksel uygulamalar. Hemşirelikte Araştırma-Geliştirme Dergisi, 1(2): 53-63.
Eğri, G. (2006). Tokat ili bir sağlık ocağı bölgesindeki 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde anne ve bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
Eğri, G., Gölbaşı, Z. (2007). 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni,6(5): 313-20.
Erdem, H., Taş, F. (2005). 0-12 Aylık bebeğe sahip olan annelerin yaptıkları geleneksel uygulamaların belirlenmesi. 13. Ulusal Neonatoloji Kongresi (UNEKO 13) ve Yenidoğan Hemşireliği Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Kayseri.
Erkanlı, E., Başkurt, S. (2005). Lohusaların yenidoğan bakımı konusundaki bilgi ve tutumları.13. Ulusal Neonatoloji Kongresi (UNEKO 13) ve Yenidoğan Hemşireliği Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Kayseri.
Kahraman, i. (2007). Trabzon il merkezinde 6-12 aylık çocuğu olan annelerin bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamaları. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. Kahraman, i., Topbaş, M., Çan, G., Özgün, ﬁ. (2007).
Trabzon il merkezinde 6-12 aylık çocuğu olan annelerin bebek bakımıyla ilgili geleneksel uygulamaları. XI. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı, Denizli, 277.
Karadağ, N., Türker, S., Sarıdayı, Z., Gün, M. (2008). Balıkesir doğum ve çocuk bakımevi hastanesinde yatarak tedavi gören annelerin bebek bakımı konusunda geleneksel uygulamaları. 12. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Ankara. http://www.halksagligi2008.org/?sayfa=bildiriDetay&id=67 (10.11.2008).
Özen, M., Özgör, B. (2006). Höllük, Bir Anadolu Gerçeği. inönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,13(2): 131-33.
Toga, N., Demir, Ü. (2001). 0-12 aylık bebeği olan annelerin bebek bakımı ve beslenmesi konusundaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. I. Ulusal Ana-Çocuk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Ankara.
Üstüner, F., Kaya, B., Küçük, E. (2008). 0-6 Yaş grubu çocuğu olan annelerin çocuk bakımına ilişkin geleneksel uygulamalarının belirlenmesi. 12. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Ankara. http://www.halksagligi2008.org/?sayfa=bildiriDetay&id=387 (10.11.2008).
Yalçın, H. (2007). Çocuk Sağlığı ve Bakımıyla ilgili Geleneksel Uygulamalar. 4. Uludağ Pediatri Kış Kongresi Poster Özetleri. Güncel Pediatri, 5(1), http://www.guncelpediat-ri.com/eng/sayilar/14/198.pdf (10.11.2008).

APA	SARIKAYA KARABUDAK S, YAVUZ B, BAL YILMAZ H, Başbakkal Z (2009). Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. , 190 - 197.
Chicago	SARIKAYA KARABUDAK SEHER,YAVUZ BETÜL,BAL YILMAZ HATİCE,Başbakkal Zümrüt Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. (2009): 190 - 197.
MLA	SARIKAYA KARABUDAK SEHER,YAVUZ BETÜL,BAL YILMAZ HATİCE,Başbakkal Zümrüt Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. , 2009, ss.190 - 197.
AMA	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. . 2009; 190 - 197.
Vancouver	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. . 2009; 190 - 197.
IEEE	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z "Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları." , ss.190 - 197, 2009.
ISNAD	SARIKAYA KARABUDAK, SEHER vd. "Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları". (2009), 190-197.

APA	SARIKAYA KARABUDAK S, YAVUZ B, BAL YILMAZ H, Başbakkal Z (2009). Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 17(3), 190 - 197.
Chicago	SARIKAYA KARABUDAK SEHER,YAVUZ BETÜL,BAL YILMAZ HATİCE,Başbakkal Zümrüt Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 17, no.3 (2009): 190 - 197.
MLA	SARIKAYA KARABUDAK SEHER,YAVUZ BETÜL,BAL YILMAZ HATİCE,Başbakkal Zümrüt Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, vol.17, no.3, 2009, ss.190 - 197.
AMA	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 17(3): 190 - 197.
Vancouver	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 17(3): 190 - 197.
IEEE	SARIKAYA KARABUDAK S,YAVUZ B,BAL YILMAZ H,Başbakkal Z "Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları." İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 17, ss.190 - 197, 2009.
ISNAD	SARIKAYA KARABUDAK, SEHER vd. "Annelerin çocuk sağlığına ilişkin geleneksel uygulamaları". İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 17/3 (2009), 190-197.