Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması
Yıl: 2013 Cilt: 2 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 34 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması
Öz: Amaç: Sağlıklı kontrol grubu ile Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) tanısı almış hastalar arasında ve ayrıca OKB'nin otojen ile reaktif alt tiplerinde üstbilişsel özelliklerin farklılık gösterip göstermediği incelendi. Yöntem: Bu çalışmaya Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Bölümüne poliklinikten başvuran hastalardan DSM-IV tanı ölçütlerine göre OKB tanısı almış 61 hasta ve kontrol grubu olarak da hastane personelinden benzer sosyodemografik özelliklerde seçilmiş 30 sağlıklı birey alınmıştır. Bu kişilere Sosyodemografik Veri Formu verilmiş; SCID-I, SCID-II, Üstbiliş Ölçeği (ÜBÖ-30) ve Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Ölçeği (Y-BOCS) uygulanmıştır. Bulgular: OKB ve sağlıklı kontrol grubu karşılaştırıldığında "Olumlu İnançlar" alt ölçeği hariç diğer ÜBÖ-30 alt ölçekleri ve toplam puan ortalamalarında iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p < 0.05). Otojen ve reaktif alt tiplerinde üstbilişler karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmemiştir (p > 0.05). Sonuç: OKB alt tiplerinde benzer üstbilişsel patolojilerin bulunuşu ve sağlıklı kişilerden farklı oluşu Üstbilişsel Terapinin OKB alt tip ayrımı gözetmeksizin bu alanda bir tedavi seçeneği olabileceği düşüncesini desteklemektedir. Bunun yanı sıra ÜBÖ-30 olumlu inançlar alt ölçeğinde normal sağlıklı grup ile OKB grubu arasında fark olmaması, aydınlatılması gereken noktalarda biridir. Bunun için OKB'da üstbiliş alanında daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelime: Konular:
Comparison Of Metacognitions Between Obsessive Compulsive Disorder’s Subtypes And Normal Healthy Controls
Öz: Amaç: Sağlıklı kontrol grubu ile Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) tanısı almış hastalar arasında ve ayrıca OKB’nin otojen ile reaktif alt tiplerinde üstbilişsel özelliklerin farklılık gösterip göstermediği incelendi. Yöntem: Bu çalışmaya Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Bölümüne poliklinikten başvuran hastalardan DSM-IV tanı ölçütlerine göre OKB tanısı almış 61 hasta ve kontrol grubu olarak da hastane personelinden benzer sosyodemografik özelliklerde seçilmiş 30 sağlıklı birey alınmıştır. Bu kişilere Sosyodemografik Veri Formu verilmiş; SCID–I, SCID-II, Üstbiliş Ölçeği (ÜBÖ-30) ve Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Ölçeği (Y-BOCS) uygulanmıştır. Bulgular: OKB ve sağlıklı kontrol grubu karşılaştırıldığında “Olumlu İnançlar” alt ölçeği hariç diğer ÜBÖ-30 alt ölçekleri ve toplam puan ortalamalarında iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p < 0.05). Otojen ve reaktif alt tiplerinde üstbilişler karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmemiştir (p > 0.05). Sonuç: OKB alt tiplerinde benzer üstbilişsel patolojilerin bulunuşu ve sağlıklı kişilerden farklı oluşu Üstbilişsel Terapinin OKB alt tip ayrımı gözetmeksizin bu alanda bir tedavi seçeneği olabileceği düşüncesini desteklemektedir. Bunun yanı sıra ÜBÖ-30 olumlu inançlar alt ölçeğinde normal sağlıklı grup ile OKB grubu arasında fark olmaması, aydınlatılması gereken noktalarda biridir. Bunun için OKB’da üstbiliş alanında daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Cartwright-Hatton S, Wells A (1997) Beliefs about worry and intrusions: the metacognitions questionnaire and its correlates. J Anxiety Disord 11: 279-296.
- Clark DA, Purdon C, Wang A (2003) The Meta-Cognitive Beliefs Questionnaire: development of a measure of obsessional beliefs. Behav Res Ther 41: 655-669.
- Corcoran KM, Woody SR (2008) Appraisals of obsessional thoughts in normal samples. Behav Res Ther 46: 71-83.
- De Bruin GO, Rassin E, Muris P (2005) Cognitive selfconsciousness and meta-worry and their relations to symptoms of worry and obsessional thoughts. Psychol Rep 96: 222-224.
- Dienes Z, Perner J (1999) A theory of implicit and explicit knowledge. Behav Brain Sci 22: 735-755.
- Fisher PL, Wells A (2008) Metacognitive therapy for obsessivecompulsive disorder: a case series. J Behav Ther Exp Psychiatry 39: 117-132.
- Goodman WK, Price LH, Rasmussen SA (1989) The Yale– Brown Obsessive–Compulsive Scale: Development, use, reliability, and validity. Arch Gen Psychiatry 46: 1006– 1016.
- Gwilliam P, Wells A, Cartwright-Hatton, S (2004) Does metacognition or responsibility predict obsessive–compulsive symptoms: a test of the metacognitive model. Clin Psychol Psychother, 11: 137-144.
- Hermans D, Martens K, De Cort K ve ark. (2003) Reality monitoring and metacognitive beliefs related to cognitive confidence in obsessive–compulsive disorder. Behav Res Ther 41: 383-401.
- Karamustafalıoğlu O, Üçışık A M, Ulusoy M (1993) YaleBrown Obsesyon Kompülsiyon Derecelendirme Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Serbest Bildiri, 28.Ulusal Psikiyatri Kongresi, Bursa.
- Lee HJ, Kwon SM (2003) Two different types of obsession: autogenous obsessions and reactive obsessions. Behav Res Ther 41: 11- 29.
- Lee HJ, Kwon SM, Kwon JS ve ark. (2005) Testing the autogenous reactive model of obsessions. Depress Anxiety 21: 118-129.
- Myers SG, Wells A (2004) Obsessive-compulsive symptoms: the contribution of metacognitions and responsibility. J Anxiety Disord 19: 806-817.
- Özkürkçügil A, Aydemir ÖM (1999) DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşmenin Türkçe’ye Uyarlanması ve Güvenirlik Çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi 12: 233-236.
- Purdon C, Clark DA (1994) Obsessive intrusive thoughts in nonclinical subjects. Part II. Cognitive appraisal, emotional response and thought control strategies. Behav Res Ther, 32: 403-410.
- Sica C, Steketee G, Ghisi M ve ark. (2007) Metacognitive beliefs and strategies predict worry, obsessive-compulsive symptoms, coping styles: A prliminary prospective study on an Italian non-clinical sample. Clin Psychol Psychother 14: 258-268.
- Sorias S, Saygılı R, Elbi H (1990) DSM-III-R Kişilik Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme Formu (SCID- II). Ege Üniversitesi.
- Toneatto T (1999) Metacognition and substance use. Addict Behav 24: 167-174.
- Tosun A, Irak M (2008) Üst Biliş Ölçeği-30’un Türkçe uyarlaması, geçerliği, güvenirliği, kaygı ve obsesifKompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Derg 19: 67-80.
- Wells A, Papageorgiou C (1998) Relationships between worry, obsessive-compulsive symptoms and meta-cognitive beliefs. Behav Res Ther 36: 899-913.
- Wells A, Cartwright-Hatton S (2004) A short form of the metacognitions questionnaire: properties of the MCQ-30. Behav Res Ther 42: 385-396.
- Wells A, King P (2006) Metacognitive therapy for generalized anxiety disorder: An open trial. J Behav Ther Exp Psychiatry 37: 206–212.
| APA | DOĞAN K, SOLAK Ö, özdel k, Turkcapar M (2013). Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. , 34 - 40. |
| Chicago | DOĞAN Katre,SOLAK Özgür Saygın,özdel kadir,Turkcapar Mehmet Hakan Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. (2013): 34 - 40. |
| MLA | DOĞAN Katre,SOLAK Özgür Saygın,özdel kadir,Turkcapar Mehmet Hakan Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. , 2013, ss.34 - 40. |
| AMA | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. . 2013; 34 - 40. |
| Vancouver | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. . 2013; 34 - 40. |
| IEEE | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M "Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması." , ss.34 - 40, 2013. |
| ISNAD | DOĞAN, Katre vd. "Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması". (2013), 34-40. |
| APA | DOĞAN K, SOLAK Ö, özdel k, Turkcapar M (2013). Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2(1), 34 - 40. |
| Chicago | DOĞAN Katre,SOLAK Özgür Saygın,özdel kadir,Turkcapar Mehmet Hakan Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 2, no.1 (2013): 34 - 40. |
| MLA | DOĞAN Katre,SOLAK Özgür Saygın,özdel kadir,Turkcapar Mehmet Hakan Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, vol.2, no.1, 2013, ss.34 - 40. |
| AMA | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi. 2013; 2(1): 34 - 40. |
| Vancouver | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi. 2013; 2(1): 34 - 40. |
| IEEE | DOĞAN K,SOLAK Ö,özdel k,Turkcapar M "Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması." Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2, ss.34 - 40, 2013. |
| ISNAD | DOĞAN, Katre vd. "Obsesif Kompulsif Bozukluk Alt Tiplerinde ve Sağlıklı Kontrol Grubunda Üstbilişlerin Karşılaştırılması". Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 2/1 (2013), 34-40. |
