Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması

ÖZKAN, YASEMİN; Bozkurt Karalı, Merve Nur

doi:10.5336/healthsci.2019-71728

Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması

Merve Nur BOZKURT KARALI, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi idari Bilimler Fakültesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara, TÜRKİYE)

Yasemin ÖZKAN (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi idari Bilimler Fakültesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara, TÜRKİYE)

Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi

15 5

Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 616 - 624 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/healthsci.2019-71728 İndeks Tarihi: 26-06-2021

Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması

Öz:

Amaç: Bu araştırma ile Johnson ve ark. tarafından psikolojik danışmanların öz yeterliklerini ölçmek amacıyla geliştirilen Danışman Öz yeterlik Ölçeğinin (DÖYÖ) geçerlilik ve güvenirlik analizlerinin yapılarak Türkçeye uyarlanması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini, aile danışmanlığı sertifikasına sahip özel aile danışma merkezlerinde ve özel psikolojik danışma merkezlerinde aile danışmanı olarak çalışan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayıkabul eden 257 aile danışmanı oluşturmaktadır. Araştırmada veriler çevrimiçi olarak toplanmış ve Türkiye’nin çeşitli illerinden aile danışmanları araştırmaya katılmıştır. Araştırmada ölçek uyarlama çalışmasıyapıldığı için öncelikle dil geçerliliği incelenmiştir. Dil geçerliliği sağlandıktan sonra ölçeğin yapı geçerliliğini inceleyebilmek için açıklayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizi için ise öncelikle ölçek sorularının iç tutarlılığını ölçmek amacıyla Cronbachα katsayısı incelenmiştir. Ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılmışve bu analiz yapılırken uyum indekslerinden ki-kare uyum testi, The Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA), Comparative Fit Index (CFI), Normal Fit Index (NFI), Request for Information (RFI), Incremental Fit Index (IFI), Non-Normed Fit Index (NNFI) kullanılmıştır. Bulgular: Elde edilen bulgular doğrultusunda örneklemin % 72,8’i kadın ve 54,1’i 21-32 yaş aralığında olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yapılan faktör analizi ile maddelerin tek bir faktörde toplandığıve tek faktörün toplam varyansı açıklama oranının %68,71 olduğu görülmektedir. Yapılan analizler sonucunda 33 madde için güvenirlik katsayısı (cronbach alpha değeri) 0,985 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Elde edilen bulgular doğrultusunda Danışman Öz yeterlik Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Counselor Self Efficacy Scale: The Adaptation Study into Turkish

Öz:

Objective: This study aims to adapt the Turkish versionof the Counselor Self-Efficacy Scale (CSES), which was developed byJohnson et al. in order to measure the self-efficacy of counselors. Ma terial and Methods: The sample of the study consists of 257 familycounselors who work in private family counseling centers and privatepsychological counseling centers with a family counseling certificateand who voluntarily participate in the study. Research data collectedonline, and family counselors from various provinces of Turkey par ticipated in the study. As the scale adaptation study was conducted, thelanguage validity was examined first. After the validity of the language,explanatory factor analysis was used to examine the construct validityof the scale. For the reliability analysis of the scale, firstly, Cronbach α coefficient was examined to measure the internal consistency of thescale questions. Then, confirmatory factor analysis was performed andChi-square fit test, The Root Mean Square Error of Approximation(RMSEA), Comparative Fit Index (CFI), Normal Fit Index (NFI), Re quest for Information (RFI), Incremental Fit Index (IFI), Non-NormedFit Index (NNFI) were used. Results: According to the findings, 72.8%of the sample was female and 54.1% was in the 21-32 age range. Thefactor analysis revealed that items were collected in a single factor andthe total variance explanation ratio of a single factor was 68.71%. As aresult of the analyzes, the reliability coefficient (cronbach alpha value)for 33 items was calculated as 0.985. Conclusion: According to thefindings, it is concluded that the internal consistency of the scale is highand the decisions to be made based on this scale are accurate and reli able.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Bandura A. Self efficacy the exercise of con trol. New York: W.H. Freman and Company; 1997. p.3-193-12.
2. Arseven A. [Self-efficacy: A concept analysis]. International periodical for the Languages, Lit erature and History of Turkish or Turkic. 2016; 11,63-80.
3. Bayrakçı M. [Social learning theory and its ed ucational applications] SAü Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;14,198-210.
4. Yıldırım F, İlhan İö. [The validity and reliability of the general self-efficacy scale-Turkish form]. Türk psikiyatri Dergisi. 2010;21(4):301-8.
5. Bandura A. Self Efficacy. In I. v. Ramachau dran, Encyclopedia of Human Behavior New York: Academic press; 4th ed., 1994. p.71-81.
6. Bandura A. Reflections on self efficacy. Ad vances in behaviour research and therapy 1. 1978;1(4):237-69.
7. Bandura A, Cervone D. Self-evaluative and self-efficacy mechanisms governing the moti vational effects of goal systems. Journal of personality and Social psychology. 1983;45 (5):1017-28.
8. Bandura A. Organisational applications of social cognitive theory. Australian Journal of Management.1988;13(2):275-302. [Cross ref]
9. Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. psychological Review. 1977;84(2):191-215.
10. Larson LM, Daniels JA. Review of the counseling self-efficacy literature. The Coun seling psychologist. 1998;26(2):179-218.
11. Larson LM. The social cognitive model of counselor training. The Counseling psycholo gist. 1998;26(2):219-73.
12. pamukçu B, Demir A. [The validity and relia bility study of the Turkish version of counseling self-efficacy scale]. Türk psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013;5(40):212-21.
13. Tabachnick BG, Linda FS. using multivariate statistics. 5th ed. New York: pearson; 2007. p.613.
14. Bryman A, Cramer D. Quantitative data analy¬sis with spss release 10 for windows: A guide for social scientists. 1st ed. uSA: Rout ledge; 2001. p.263.
15. MacCallum RC, Widaman KF, zhang S, Hong S. Sample size in factor analysis. psychome tric Methods. 1999;14(1):84-99.
16. Johnson E, Baker SB, Kopala M, Klselaca MS, III Thompson EC. Counseling self-efficacy and counseling competence in prepracticum train ing. Counselor Education and Supervision. 1989;28(3):205-18.
17. Balcı A. Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: pegem Akademi; 10. Baskı, 2013. p.111-47.
18. Coşkun R, Altunışık R, Bayraktaroğlu, S, Yıldırım E. Sosyal bilimlerde araştırma yön temleri SpSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık; 8. Baskı, 2015. p.119-30.
19. Gürer C, Dolu O, Demir S, Köksal T. [Concept Construction and Measurement]. Böke K, ed itör. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 4. Baskı. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım; 2014. p.63-104.
20. Can A. SpSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel veri Analizi. Ankara: pegem Akademi; 3. Baskı, 2014. p. 367-73.
21. Büyüksütün Ş. Sosyal Bilimler İçin veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, Spss uygulamaları ve Yorum. Ankara: pegem Akademi, 24. Baskı, 2018. p. 183.
22. Bodenhorn N, Skaggs G. Development of the school counselor self-efficacy scale. Meas urement and Evoluation in Counseling and Development. 2005;38(1):14-28.
23. Lent RW, Hill CE, Hoffman MA. Development and validation of the counselor activity self-ef ficacy scales. Journal of Counseling psychol ogy. 2003;50(1):97-108.
24. Mullen pR, Lambie GW, Conley AH. Develop ment of the ethical and legal ıssues in coun seling self-efficacy scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development. 2014;47(1):62-78.
25. Watt HM, Ehrich J, Bucich M, English D. De velopment of the psychologist and counsellor self-efficacy scale. Higher Education, Skills and Work-Based Learning. 2019;9(3):485- 509.
26. Can G. Development Of the elementary school counselor self-efficacy scale. procedia Social And Behavioral Sciences. 2010;9:1158- 61.
27. Aksoy v, Diken İH. [School counselors' self efficacy scale regarding special education (SCSSSE): validity and reliability results]. Ankara üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi özel Eğitim Dergisi. 2009;10(1): 29-37.
28. Cashwell TH, Dooley K. The impact of super vision on counselor self-efficacy. The Clinical Supervisor. 2001;20(1):39-47.

APA	Bozkurt Karalı M, ÖZKAN Y (2020). Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. , 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
Chicago	Bozkurt Karalı Merve Nur,ÖZKAN YASEMİN Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. (2020): 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
MLA	Bozkurt Karalı Merve Nur,ÖZKAN YASEMİN Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. , 2020, ss.616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
AMA	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. . 2020; 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
Vancouver	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. . 2020; 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
IEEE	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y "Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması." , ss.616 - 624, 2020. 10.5336/healthsci.2019-71728
ISNAD	Bozkurt Karalı, Merve Nur - ÖZKAN, YASEMİN. "Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması". (2020), 616-624. https://doi.org/10.5336/healthsci.2019-71728

APA	Bozkurt Karalı M, ÖZKAN Y (2020). Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
Chicago	Bozkurt Karalı Merve Nur,ÖZKAN YASEMİN Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 5, no.3 (2020): 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
MLA	Bozkurt Karalı Merve Nur,ÖZKAN YASEMİN Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.5, no.3, 2020, ss.616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
AMA	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 5(3): 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
Vancouver	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 5(3): 616 - 624. 10.5336/healthsci.2019-71728
IEEE	Bozkurt Karalı M,ÖZKAN Y "Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması." Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5, ss.616 - 624, 2020. 10.5336/healthsci.2019-71728
ISNAD	Bozkurt Karalı, Merve Nur - ÖZKAN, YASEMİN. "Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği: Türkçeye Uyarlama Çalışması". Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 5/3 (2020), 616-624. https://doi.org/10.5336/healthsci.2019-71728