Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri

Kürşad YILMAZ (Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kütahya, Türkiye)
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
2 1
Yıl: 2010 Cilt: 29 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 16 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri

Öz:
Bu çalışmanın amacı, kamu ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşlerini ve bu görüşlerin cinsiyet, branş, eğitim durumu, yaş ve kıdem değişkelerine göre değişip değişmediğini belirlemektir. Tarama modelindeki araştırmanın örneklemi Kütahya il merkezinde görev yapan ve tesadüfî olarak seçilen 286 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri “Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, katılımcılar ortaöğretim okullarında örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili olarak olumlu görüşlere sahiptir. Katılımcıların görüşleri cinsiyet,
Anahtar Kelime: devlet orta öğretim okulları örgütsel vatandaşlık davranışı öğretmenler

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Psikoloji Davranış Bilimleri

Public secondary school teachers' views about organizational citizenship behavior

Öz:
The purpose of this study is to determine public secondary school teachers’ views about organizational citizenship behavior and whether these views differ according to gender, branch, educational background, age, and seniority. Randomly chosen 286 teachers working in central Kütahya constitute the sample of the study, which is survey model research. The data obtained from the study has been gathered using “Organizational Citizenship Behavior Scale”. For the data analysis, descriptive statistics, t test and one way- ANOVA have been used. According to the findings obtained from the study, the participants have a positive opinion about organizational citizenship behavior at secondary schools. Their views differ according to gender, branch, age, and seniority, but not according to educational background.
Anahtar Kelime: organizational citizenship behavior teachers public secondary schools

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altunkese, T. N. (2002). Psikolojik iklimin örgüte adanma ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
  • Atalay, İ. (2005). Örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Ay, B. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Balcı, A. (2006). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A.
  • Bateman, T. S., & Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and good soldier: the relationship between affect and employee citizenship. Academy of Management Journal, 26(4), 587–595.
  • Bingöl, D., Naktiyok A., & İşcan, Ö. F. (2003). Dönüştürücü liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi. 11. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 22–24 Mayıs 2004. Afyon.
  • Borman, W. C. (2004). The concept of organizational citizenship. American Psychology Society, 13(6), 238–241.
  • Brief, A. P., & Motowidlo, S. J. (1986). Prosocial organizational behavior. Academy of Management Review, 11(4), 710–725.
  • Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 571–602.
  • Celep, C., Polat, S., Elbir, N., & Yapıcı, E. (2004). Ortaöğretim okullarındaki öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık tutumları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. 6–9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Celep, C., Sarıdede. U., & Baytekin, F. (2005). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı ve tükenmişlik arasındaki ilişki. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, (13–19).
  • Çelik, M. (2007). Örgüt kültürü ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
  • Çetin, M., Yeşilbağ, Y., & Akdağ, B. (2003). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 17, 39– 54.
  • DiPaola, M. F., & Hoy, W. K. (2005). Organizational citizenship of faculty and achievement of high school students. The High School Journal, 88, 35–44.
  • DiPaola, M. F., & Tschannen-Moran, M. (2001). Organizational citizenship behavior in schools and its relation to school climate. Journal of School Leadership, 11(5), 424–447.
  • DiPaola, M. F., Tarter, C. J., & Hoy, W. K. (2005). Measuring organizational citizenship in schools: the OCB scale. In W. K. Hoy & C. Miskel (Eds.). Educational leadership and reform (pp. 319–342). Greenwich, CN: Information Age.
  • Dönder, H. H. (2006). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve bürokrasi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Elçi, M., & Alpkan, L. (2006). The influences of ethical climate on organizational citizenship behaviors. Hacettepe University Journal of Economics and Administrative Sciences, 24(1), 141–170.
  • Erdem, F., & Özen, J. (2002). Akademik örgütlerde rehbere duyulan güvenin bir örgütsel vatandaşlık davranışı boyutu olarak sivil erdem davranışını geliştirmeye etkisi. X. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 23–25 Mayıs 2002. Antalya.
  • Erdem, U. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı: hastane çalışanları üzerinde bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Farh, J., Podsakoff, P. M., & Organ, D. W. (1990). Accounting for organizational citizenship behavior: leader fairness and task scope versus satisfaction. Journal of Management, 16(4), 705–722.
  • Graham, J. W. (1991). An essay on organizational citizenship behavior. Employee Responsibilities and Rights Journal, 4, 249–270.
  • Kamer, M. (2001). Örgütsel güven, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Karaman, K., Yücel, C., & Dönder, H.(2008). Öğretmen görüşlerine göre, okullardaki bürokrasi ile örgütsel vatandaşlık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(53), 49–74.
  • Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
  • Katrınlı, A. E., Atabay, G., & Günay, G. (2006). Congruence of family and organizational values in relation to organizational citizenship behaviour. Journal of Human Values, 12(1), 81–89.
  • Katz, D., & Kahn, R. L. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi. (Çev: H. Can ve Y. Bayar). Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Kaynak-Taşçı, S. (2007). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Keskin, S. (2005). Öğretmenlerde çalışma değerleri ve örgütsel vatandaşlık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Koç, U., & Torlak, Ö. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışının müşteri / vatandaş odaklı hizmet sunumuna etkileri. Kamu Yönetiminde Kalite 3. Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı, (35-48).
  • Köse, S., Kartal, B., & Kayalı, N. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve tutuma ilişkin faktörlerle ilişkisi üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 120, 1–19.
  • Mercan, M. (2006). Öğretmenlerde örgütsel bağlılık, örgütsel yabancılaşma ve örgütsel vatandaşlık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar, Türkiye.
  • Moorman, R. H., & Blakely, G. L. (1995). Individualism-collectivism as an individual difference predictor of organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior, 16(2), 127–142.
  • Moorman, R. H., Nichoff, B. P., & Organ, D. W. (1993). Treating employees fairly and organizational citizenship behaviors: sorting the effects of job satisfaction, organizational commitment, and procedural justice. Employee Responsibilities and Rights Journal, 6(3), 209–225.
  • Organ, D. W., & Konovsky, M. A. (1989). Cognitive versus affective determinants of organizational citizenship behavior. Journal of Applied Psychology, 74(11), 157–164.
  • Organ, D. W., & Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48(4), 775–802.
  • Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: the good soldier syndrome. Canada: Lexington Books.
  • Ölçüm-Çetin, M. (2004). Örgütsel vatandaşlık davranışı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Özdemir, Y. (2005). Kariyer devreleri ile örgütsel vatandaşlık eğilimi arasındaki ilişki: Sakarya üniversitesi İ.İ.B.F. örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Adapazarı, Türkiye.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile üniversite öğrencilerinin bazı demografik özellikleri ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20, 117–135.
  • Özen, J. (2000). Örgütsel vatandaşlık davranışı: farklı ölçeklerin uygulanabilirliğine ilişkin bir çalışma. VIII. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25–27 Mayıs 2000. Nevşehir.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., & Hui, C. (1993). Organizational citizenship behaviors as determinants of managerial evaluations of employee performance: a review and suggestions for future research. In Ferris, G. R. & Rowland, K. M. (Eds.), Research in personnel and human resources management, (pp. 1-40). Greenwich, CT.: JAI Pres.
  • Polat, S., & Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(54), 307–331.
  • Polat, S. (2007). Örgütsel güven, adalet ve vatandaşlık davranışlarına ilişkin öğretmen algıları. Yayınlanmamış doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli, Türkiye.
  • Samancı-Kalaycı, G. (2007). Örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317– 339.
  • Smith, C. A., Organ, D. W., & Near, J. P. (1983). Organizational citizenship behavior: its nature and antecedents. Journal of Applied Psychology, 68(44), 653–663.
  • Taşçı, D., & Koç, U. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışı – örgütsel öğrenme ilişkisi: akademisyenler üzerinde görgül bir araştırma. 13. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 12–14 Mayıs 2005. İstanbul.
  • Taşdan, M., & Yılmaz, K. (2008). Organizational citizenship and organizational justice scales’ adaptation to Turkish. TED Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(150), 87–96.
  • Ünal, Z. (2003). Öğretmenlerde iş doyumu ve örgütsel vatandaşlık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
  • Van Dyne, L., Graham, J. W., & Dienesch, R. M. (1994). Organizational citizenship' behavior: construct redefinition, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 37(4), 765–802.
  • Williams, L. J., & Anderson, S. E. (1991). Job satisfaction and organizational commitment as predictors of organizational citizenship and in-role behaviors. Journal of Management, 17(3), 601–617.
  • Yaylacı, A. F. (2004). İlköğretim okulları yönetici ve öğretmenlerinin örgütsel yurttaşlık davranışları. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Türkiye.
  • Yılmaz, K., & Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2008). Organizational citizenship behaviors and organizational commitment in Turkish primary schools. World Applied Sciences Journal, 3(5), 775–780.
  • Yılmaz, K., & Taşdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools. Journal of Educational Administration, 47(1), 108–126.
  • Yücel, G. F. (2006). Öğretmenlerde mesleki tükenmişlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye.
APA YILMAZ K (2010). Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. , 1 - 16.
Chicago YILMAZ Kürşad Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. (2010): 1 - 16.
MLA YILMAZ Kürşad Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. , 2010, ss.1 - 16.
AMA YILMAZ K Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. . 2010; 1 - 16.
Vancouver YILMAZ K Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. . 2010; 1 - 16.
IEEE YILMAZ K "Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri." , ss.1 - 16, 2010.
ISNAD YILMAZ, Kürşad. "Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri". (2010), 1-16.
APA YILMAZ K (2010). Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1 - 16.
Chicago YILMAZ Kürşad Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 29, no.1 (2010): 1 - 16.
MLA YILMAZ Kürşad Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.29, no.1, 2010, ss.1 - 16.
AMA YILMAZ K Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 29(1): 1 - 16.
Vancouver YILMAZ K Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 29(1): 1 - 16.
IEEE YILMAZ K "Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, ss.1 - 16, 2010.
ISNAD YILMAZ, Kürşad. "Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 29/1 (2010), 1-16.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 15:38

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları