Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme

Yıl: 2010 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 34 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme

Öz:
Yeni medya; iletişime katılan taraflar arasında eşanlı, karşılıklı ve çok boyutlu etkileşim olanakları sunması nedeniyle geleneksel medyadan pek çok açıdan farklılık göstermektedir. Yeni medya sahip olduğu özelliklerle bir yandan belirli egemenlik ilişkilerinin yeniden üretilmesine hizmet ederken, bir yandan da demokrasinin gelişmesine, bireyin kamusal alana etkin olarak katılımına destek sağlamaktadır. Özellikle muhalif grup ve hareketler, toplumda ikincilleştirilen sınıflar seslerini duyurmak, seslerini duyurmada gerek duydukları mekanizmalara işlerlik kazandırabilmek için egemen medyanın dışında alternatif bir medyaya ihtiyaç duymaktadırlar. Bu çalışma kadının kamusal alanda var olma, cinslerarası eşitsiz politikaların önüne geçebilme, toplumsal cinsiyet mekanizmalarının hayatın her alanında etkisini göstermesinin sonucu olarak ortaya çıkan hak ihlallerini sorunsallaştırmada alternatif medyanın katkısına odaklanmaktadır. Her ne kadar iletişim teknolojileri, toplumsal cinsiyet ideolojisi ile biçimlenmiş olsa da, yeni medya kadınlar açısından aynı zamanda bir mücadele alanıdır ve egemen medyanın, cinsiyet temelli kadın temsil ve söylem biçimlerinin dışında kadınların dolayımından geçerek üretilen kadın söyleminin görünürlük kazanmasına olanak tanımaktadır. Çalışmada kadının kamusal alanda var olma mücadelesini görünür kılmada önemli görevlerden birini üstlenen “kadın örgütleri” araştırma kapsamına alınmış ve kadın hakları adına mücadele verdiklerini belirten “Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği” ve “Uçan Süpürge” isimli kadın örgütlenmelerinin internet siteleri içerik analizi tekniği ile incelenmiştir. Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak nasıl kullandıklarının sorunsallaştırıldığı çalışmada, kadın örgütlerinin kadın sorunlarına yaklaşım biçimleri, kadın sorunlarını nasıl çerçevelendirdikleri, ne tür konuları kadın sorunları ile ilişkilendirdikleri, kadın hakları kavramsallaştırmaları, kadınlar adına yaptıkları çalışmalar belirlenmek istenmiştir.
Anahtar Kelime: web siteleri toplumsal cinsiyet politikaları kadın hakları sivil toplum kuruluşları (stk) yeni medya internet iletişim teknolojileri Türkiye feminizm alternatif medya kadın örgütleri içerik analizi

Konular: İletişim Film, Radyo, Televizyon Kadın Araştırmaları

An inquiry into women organizations' use of the internet as alternative media

Öz:
The new media differ from the traditional media in various ways by offering possibilities of simultaneous, mutual and multi-dimensional interaction between communication participants. With the features it has, the new media serves to reproduce certain hegemonic relations on the one hand, it also provides supports for democratic improvement and the individual’s active participation in the public space on the other. Particularly the oppositional groups and movements need alternative media outside the dominant media in order to give voice to the marginalized classes and to enhance the functionality of the mechanisms required to have that voice heard. This study focuses on the contribution of alternative media to the problematization of the violations of human rights that come out as result of women’s emerging in the public space, the prevention of unequal policies between genders, and the effect of the social gender mechanisms in all aspects of life. Although communication technologies are shaped by the social gender ideology, for women, the new media is also the arena of struggle. The new media also offer opportunities for the woman discourse of dominant media, which is produced through the mediation of women besides gender-based representations of women and types of discourse, to gain visibility. Covered in this study are the women organizations which undertook to make visible the struggle of women to survive in the public space and the websites of the women organizations called “Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği” (Women for Women’s Human Rights-New Ways) and “Uçan Süpürge” (Flying Broom) which state that they strive on behalf of women, are examined by using the technique of content analysis. Problematizing how women organizations use the Internet as alternative media, this study is intended to point out how women organizations approach women problems, how they formulate those problems, what issues they are inclined to associate with women issues, how they conceptualize women’s rights, and what they have done for women.
Anahtar Kelime: internet communication technologies Turkey feminism alternative media women organizations content analysis web sites gender policies women's rights non-governmental organizations (ngos) new media

Konular: İletişim Film, Radyo, Televizyon Kadın Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar F (1993) Türkiye’de İslamcı Hareket ve Kadın, Ş. Tekeli (yay haz), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 79-100.
  • Acuner S (2007) 90’lı Yıllar ve Resmi Düzeyde Kurumsallaşmanın Doğuş Aşamaları, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 125- 158.
  • Açık N (2007) Ulusal Mücadele, Kadın Mitosu ve Kadınların Harekete Geçirilmesi: Türkiye’deki Çağdaş Kürt Kadın Dergilerinin Bir Analizi, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 279-306.
  • Akal Aslan E (2001) Kadın ve Siyaset Aykırı Bir Örnek: İKD, A. İlyasoğlu ve N. Akgökçe (yay haz), Yerli Bir Feminizme Doğru, Sel Yayıncılık, İstanbul, 455-484. Alankuş S (2003) Demokratik Bir Medya Ortamı İçin Yerel/Sivil Medya ve Yeni İmkanlar, S. Alankuş (der), Habercinin El Kitabı Medya ve Toplum, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 95-130.
  • Arat Y (1992) 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Hareketi: Liberal Kemalizm’in Radikal Uzantısı, N. Arat (yay haz), Her Yönüyle Türkiye’de Kadın Olgusu, Say Yayıncılık, İstanbul, 75-95.
  • Arat Y (1993) Feminizm ve İslam: Kadın ve Aile Dergisinin Düşündürdükleri, Ş. Tekeli (yay haz), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 101-113.
  • Baykan A (1998) Nezihe Muhittin ve Kadınlar Halk Fırkası, Z. Göğüş (der), Kadınlar Olmadan Asla, Sabah Kitapları, İstanbul, 98-105.
  • Bilgin N (2006) Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Binark M (2001) Çalışma Yaşamında Bilgisayarların Toplumsal Cinsiyete Bağlı Kullanımı ve Cinsiyetçiliğin İşlemesi: Emeği İkincilleştirilen Kadınlar ve Cinsiyet Kör Seçkin Kadınlar, İletişim (10) Yaz, 163-212.
  • Binark M (2007) Yeni Medya Çalışmalarında Yeni Sorular ve Yöntem Sorunu, M. Binark (der), Yeni Medya Çalışmaları, Dipnot Yayınları, Ankara, 21-44.
  • Binark M ve Gencel Bek M (2007) Eleştirel Medya Okuryazarlığı Kuramsal Yaklaşımlar ve Uygulamalar, Kalkedon Yayıncılık, İstanbul.
  • Bonder G (1986) Kadınlar Açısından Siyasal Süreç, O. Çitçi (yay haz), Toplumsal Ekonomik Siyasal Yaşamda Kadın Ülkelerden Örnekler, Maya Matbaacılık Yayıncılık, Ankara, 3-17.
  • Castells M (2005) Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür, Ağ Toplumunun Yükselişi, Birinci Cilt, Ebru Kılıç (çev), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Çaha Ö (1996) Sivil Kadın, Türkiye’de Sivil Toplum ve Kadın, Ertan Özensel (çev), Ankara, Vadi Yayınları.
  • Çakır S (1996) Osmanlıda Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Çitçi O (1982) Kadın Sorunu ve Türkiye’de Kamu Görevlisi Kadınlar, Sevinç Matbaası, Ankara.
  • Çoban B (2009) Toplumsal Hareketler ve Radikal Medya, B. Çoban (yay haz), Yeni Toplumsal Hareketler, Kalkedon Yayıncılık, İstanbul, 43-62.
  • Dahlberg L (2001) The Internet and Democratic Discourse, Information, Communication&Society, 4(4), 615-633.
  • Dahlgren P (2000) The Internet and the Democratization of Civic Culture, Political Communication, 17(4): 335-340.
  • Davidoff L (2002) Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet, Zerrin Ateşer ve Selda Somuncuoğlu (çev), A. Durakbaşa (yay haz), İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Demir B (2007) Alternatif Kadın Medyası Örneği: Pazartesi Dergisi, S. Alankuş (yay haz), Kadın Odaklı Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 209-216.
  • Demiray E (2006) Kadın Hareketi ve Örgütlenme, G. Y. Oğuz (ed), Toplumsal Yaşamda Kadın, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 189-217.
  • Doğan S (2007) Uçan Süpürge “Yerel Kadın Muhabirler Ağı”nın Öyküsü Ya da “Hayat Haberdir, S. Alankuş (yay haz), Kadın Odaklı Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 217-224.
  • Erdoğan Tosun G (2006) Yeni İletişim Teknolojileri ve Sivil Toplum, Z. B. Akıncı Vural (ed), Bilgi İletişim Teknolojileri ve Yansımaları, Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • George A L (2003) İçerik Çözümlemesinde Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, Murat S. Çebi (der ve çev), İletişim Araştırmalarında İçerik Çözümlemesi, Alternatif Yayınları, Ankara, 9-47.
  • Geray H (2004) Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Gökçe O (2001) İçerik Çözümlemesi, Selçuk Üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Konya.
  • Göker G (2007) İnternetin Türkiye Kadın Hareketi Üzerindeki Etkisi: Kadın Kurultayı EGrubu Örneği, M. Binark (der), Yeni Medya Çalışmaları, Dipnot Yayınları, Ankara, 205- 247.
  • Gül M (1996) Milli Mücadele Mitinglerinde Kadınlarımız, Kastamonu’da İlk Kadın Mitingi’nin 75. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 47-58.
  • Hacker K L (1996) Missing Links in the Evolution of Electronic Democratization, Media,Culture &Society, 18(2), 213-232.
  • Işık S N (2007) 1990’larda Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Hareketi İçinde Oluşmuş Bazı Gözlem ve Düşünceler, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 41-72.
  • İnan A A (1982) Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • Jakubowicz K (1994) Civil Society, Independent Public Sphere, and Information Society. An Impossible Combination?, S. Splichal, A. Calabrese ve C. Sparks (eds), Information Society and Civil Society, Perdue University Press, West Lafayette, 78-102.
  • Kaplan L (1988) Cemiyetlerde ve Siyasi Teşkilatlarda Türk Kadını (1908-1960), AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
  • Kaplan L (1996) Milli Mücadele Dönemi Kadın Cemiyetleri, Kastamonu’da İlk Kadın Mitingi’nin 75. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 67-126.
  • Kellner D (2004) Tabandan Küreselleşme: Radikal Demokratik Bir Teknopolitikaya Doğru, M. Özbek (ed), Kamusal Alan, Hil Yayın, İstanbul, 715-735.
  • Kılıç Z (1998) Cumhuriyet Türkiyesi’nde Kadın Hareketine Genel Bir Bakış, A. Berktay Hacımirzaoğlu (ed), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 347- 360.
  • Kırca Schroeder S (2007) Popüler Feminizm Türkiye ve Britanya’da Kadın Dergileri, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
  • Kırkpınar L (1999) Türkiye’de Toplumsal Değişme ve Kadın, Zeus Kitabevi Yayınları, İzmir.
  • Koçali F (2007) Kadınlara Mahsus Gazete Pazartesi, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 73-85.
  • Köker E (1996) Feminist Alternatif Medya Üzerine, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yıllık 1995-1996, 23-44.
  • Köker E (2007) Kadınların Medyadaki Hak İhlalleriyle Baş Etme Stratejileri, Sevda Alankuş (yay haz), Kadın Odaklı Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 117-148.
  • Köse H (2007) Alternatif Medya, Yirmidört Yayınları, İstanbul.
  • Kurnaz Ş (1991) Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını (1839-1923), T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Kümbetoğlu B (2001) Kadın Gruplarında Yapı ve Katılım Sorunları, A. İlyasoğlu ve N. Akgökçe (yay haz), Yerli Bir Feminizme Doğru, Sel Yayıncılık, İstanbul, 321-332.
  • Mitchell J (2006) Kadınlar: En Uzun Devrim, Gülseli İnal vd. (çev), Agora Kitaplığı, İstanbul.
  • Munevar Munevar D. I ve Arrieta J A (2002) Gender-Net: A Political Goal of Communication Technologies, Gender, Technology and Development 6(1), 43-64.
  • O’Loughlin B (2001) The Political Implications of Digital Innovations, Information Communication&Society, 4(4), 595-614.
  • Puente S N ve Jimenez A G (2009) New Technologies and New Spaces for Relation: Spanish Feminist Praxis Online, European Journal of Women’s Studies 16(3), 249-263.
  • Sanlı L (2005) Politik Kültür ve Toplumsal Hareketler, Alan Yayıncılık, İstanbul.
  • Sparks C (1994) Civil Society and Informition Society as Guarantors of Progress, S. Splichal, A. Calabrese ve C. Sparks (eds), Information Society and Civil Society, Perdue University Press, West Lafayette, 21-49.
  • Splichal S (1994) From Civil Society to Information Society, S. Splichal, A. Calabrese ve C. Sparks (ed), Information Society and Civil Society, Perdue University Press, West Lafayette, 50-77.
  • Street J (1997) Remote Control? Politics, Technology and Electronic Democracy, Europen Journal of Communication, 12(1), 27- 42.
  • Şahin Başfırıncı Ç (2008) Bir Pazarlama İletişim Medyası Olarak Web Ortamında İçerik Analizi Yapmanın Güçlükleri ve Olası Çözüm Önerileri, Yönetim, 19(6), 52-71.
  • Tanrıöver H U, Vitrinel E ve Sözeri C (2009) Gözlemlerden Eylemlere: Türkiye’de Cinsiyetçi Olmayan Bir Medyaya Doğru…”, İleti-ş-im (10), 33-51.
  • Tekeli Ş (1988) Kadınlar İçin Yazılar (1977- 1987), Alan Yayıncılık, İstanbul.
  • Tekeli Ş (1993) 1980’ler Türkiye’sinde Kadınlar, Ş. Tekeli (yay haz), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 15-50.
  • Terkan B ve Serarslan M (2007) Bıyıklı Kadın Metaforunun Köşe Yazılarında Algılanışı ve Sunumu Üzerine Eleştirel Bir Bakış, Medya ve Siyaset Uluslararası Sempozyumu Cilt 2, 15-17 Kasım 2007, İzmir, 780-794.
  • Timisi N ve Ağduk Gevrek M (2007) 1980’ler Türkiye’sinde Feminist Hareket: Ankara Çevresi, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 13-39.
  • Timisi N (2003) Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Treichler, P A ve Wartella E (1986) Interventions: Feminist Theory and Communication Studies, Communication (9), 1-18.
  • Van Aelst P ve Walgrave S (2002) New Media and New Movements? The Role Of The Internet In Shaping The ‘Anti-Globalization’ Movement, Information, Communication & Society, 5(4), 465-493.
  • Van Zoonen L (2002) Gendering the Internet: Claims, Controversies and Cultures, European Journal of Communication 17(1), 5-23.
  • Wimmer R D ve Dominick J R (2007) İçerik Çözümlemesi, G. Şendur Atabek ve Ü. Atabek (der), Medya Metinlerini Çözümlemek, Siyasal Kitabevi, Ankara, 19-47.
  • Wongtawatchai N (2000) Is Cyberspace a New Communicative Space for Women, Gender, Technology and Development 4(2), 271-276.
  • Yılmaz İ (2008) Hareket ve Kurumsallaşma Arasında Türkiye’de Kadın Mücadelesi: Eşitlik, Özgürlük, Farklılık, D. Çetinkaya (der), Toplumsal Hareketler, İletişim Yayınları, İstanbul, 525-567.
APA TERKAN B (2010). Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. , 34 - 55.
Chicago TERKAN Banu Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. (2010): 34 - 55.
MLA TERKAN Banu Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. , 2010, ss.34 - 55.
AMA TERKAN B Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. . 2010; 34 - 55.
Vancouver TERKAN B Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. . 2010; 34 - 55.
IEEE TERKAN B "Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme." , ss.34 - 55, 2010.
ISNAD TERKAN, Banu. "Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme". (2010), 34-55.
APA TERKAN B (2010). Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim, 6(3), 34 - 55.
Chicago TERKAN Banu Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim 6, no.3 (2010): 34 - 55.
MLA TERKAN Banu Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim, vol.6, no.3, 2010, ss.34 - 55.
AMA TERKAN B Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim. 2010; 6(3): 34 - 55.
Vancouver TERKAN B Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim. 2010; 6(3): 34 - 55.
IEEE TERKAN B "Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme." Selçuk İletişim, 6, ss.34 - 55, 2010.
ISNAD TERKAN, Banu. "Kadın örgütlerinin interneti alternatif medya olarak kullanımı üzerine bir inceleme". Selçuk İletişim 6/3 (2010), 34-55.