RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ
Yıl: 2022 Cilt: 15 Sayı: 29 Sayfa Aralığı: 225 - 251 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 27-10-2022
RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ
Öz: Richard Prince’in Instagram’da başkalarının kişisel sayfalarının ekran görüntüsünü kanvas üzerine bastırarak galerilerde sergilemesi, 90 bin dolar karşılığında satması tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bazı kesimlerce sanatsal yaratıyken bazı kesimlerce de çalıntı, haksız yere elde edilmiş üretim olarak nitelendirilmektedir. Yeni Portreler sergisiyle kişilerin özel hayatına girmesi, özel alanlarının, izinsiz-habersiz kullanması, fotoğrafçılar kadar, modeller tarafından da tepki ile karşılanmış, pek çok kişi ile hukuki sorun yaşamıştır. Emily Ratajkowski, evindeki Prince’in fotoğrafı önünde durarak aynı pozla fotoğrafını çektirmiş, sonrasında NFT’ye dönüştürtmüş 140 bin dolara alıcı bulmuştur. Çalışma Prince’in çalışmalarında malzeme olarak kullandığı fotoğrafları çeken fotoğrafçıların hukuki olarak kazanamadıkları haklarını, fotoğraftaki model Ratajkowski’nin, NFT aracılığı ile elde etmiş olması örneğinden yola çıkarak, günümüzde sanat alanında yeri tartışılan NFT’nin kullanım alanına, amacına yönelik önemli bir gelişme olmasını ortaya koymayı hedeflemiştir.
Anahtar Kelime: RICHARD PRINCE'S NEW PORTRAITS SERIES AND EMILY RATAJKOWSKI'S “BUYING MYSELF BACK” INITIATIVE VIA NFT
Öz: Richard Prince had the screenshot of personal pages of others on Instagram, printed on canvas and exhibited it in galleries, and sold it for $90,000, brought along discussions. While it is an artistic creation by some, it is described as a stolen, unfairly obtained production by others. The entry of people into their private lives with the New Portraits exhibition, the use of their private spaces without permission or unannounced, was met with reactions from models as well as photographers. Emily Ratajkowski’s photograph, standing in front of a photo of Prince in her home, in the same pose, She had taken photograph, then converted to NFT, sold for $140,000. The study focuses on the usage area, the purpose of NFT, whose place in the field of art is being discussed today, starting from the example that the photographers who took the photographs that Prince used as material in his works, obtained the rights that the photographers who took the photographs, through NFT the model in the photograph, Ratajkowski. aimed to demonstrate that it is an important development.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Antmen, Ahu. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Benjamin, W. (2002). Pasajlar, Çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik, çev. Seadet Özen, İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Börü, Ş.P. (2013). Fotoğraf Üzerindeki Haklar, Ankara: Turhan Kitabevi.
- Ceylani, M. U. vd. (2021). “Sanatta Dijitalleşme Bağlamında NFT Teknolojisi”, Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar VII, ed. Serdar Öge, 1. Basım, Konya: Eğitim Yayınevi.
- Crimp, D. (2002). “Postmodernizm Fotoğraf Etkinliği”, Sanat Dünyamız, Sayı 84.
- Doğan, B. vd. (2022). Kripto Sanatı ve NFT.Journal of History Culture and Art Research, 11(1), 1- 12.
- Koşar, D.C (2012). “Sahiplenmenin Dayanılmaz Hafifliği ve Duchamp”, Sanatın Günceli Güncelin Sanatı, Ed. Mehmet Yılmaz, Ankara: Ütopya Yayınları, s. 196-213.
- Sağlamtimur, Z.Ö. (2017). Yeni Medya Sanatı ve Fotoğraf, Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Cilt 7, Sayı 2, s. 82-100
- Şahiner, R. (2008). Sanatta Postmodern Kırılmalar ya da Modernin Yapıbozumu, İstanbul: Yeni İnsan Yayıncılık.
- Seçkin, A. (2020). Sanatın Ekonomisi, İstanbul: Hayalperest Yayınları.
- Yaykın, M. (2009). Fotoğraf İdeolojisi, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Kinsella, E. “Outraged Photographer Sues Gagosian Gallery and Richard Prince for Copyright Infringement”, Artnet, https://news.artnet.com/market/donald-graham-sues-gagosian-richard- prince-401498, Erişim tarihi: 8.10.2021
- Instagram, https://help.instagram.com/116455299019699?helpref=search&sr= 1&query=fair %20use&search_ses sion_id=8aa28133c81800559a4366cb5bb4c6a3&fbc lid=IwAR2- xICZ29dve0pDHZpGhx- 35Cy3dhTiBL97p4mnRkWThYvb4KT0thcnSFc, Erişim tarihi: 8.10.2021
- Keskin, Ö. (2021). “Cariou v.Prince Davası”, Sanat Hukuku Enstitüsü, https://www.sanathukukuenstitusu.com/post/cariou-v-prince-davas%C4%B1, Erişim tarihi: 9.11.2021
- “Temellük Sanatı ve Intihal” (2018). Skop Sanat Tarihi Eleştiri, https://www.e- skop.com/skopbulten/temelluk-sanati-ve-intihal/3638, Erişim tarihi: 9.11.2021.
- Prince, R. (2015). “New Portraits”, Gagosian, https://gagosian.com/exhibitions/2015/richard- prince-new-portraits/, Erişim tarihi: 19.09.2021
- Samuels, L. (2015). “Photographer Sam Abell Talks About Cheeky Richard Prince After Prince Sold Photo For Millions”, Diyphotography, https://www.diyphotography.net/photographer- sam-abell-talks-about-cheeky- richard-prince-after-prince-sold-his-photo-for-millions, Erişim tarihi: 9.11.2021.
- Cohen, A. (2018). “Who Actually Shot Richard Prince’s Iconic Cowboys?, Artsy, https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-richard-prince-stole-marlboro-man, Erişim tarihi: 22.11.2021.
- Sutton, B. (2016). “Photographer Dennis Morris Sues Richard Prince Over Sid Vicious Images”, Hyperallergic, https://hyperallergic.com/303947/photographer-dennis-morris-sues-richard- prince-over-sid-vicious-images/, Erişim tarihi: 22.11.2021.
- Walker, D. (2016). “Richard Prince Sued Again (This Time by Photographer Dennis Morris)”, Photo District News, https://pdnpulse.pdnonline.com/2016/06/richard-prince-sued-time- photographer- dennis-morris.html, Erişim tarihi: 12.12.2021.
- Saltz, J. (2014). “Richard Prince’s Instagram Paintings Are Genius Trolling”, Vulture, http://www.vulture.com/2014/09/richard-prince-instagram-pervert-troll-genius.html, Erişim tarihi: 3.12.2021.
- Instagram, https://help.instagram.com/1992178671014348/?helpref=related, Erişim tarihi: 3.12.2021.
- Gilbert, L. (2018). The Art News Paper, https://www.theartnewspaper. com/2018/10/10/richard-prince-defends- reuse-of- others-photographs, Erişim tarihi: 7.12.2021.
- Twitter, https://twitter.com/RichardPrince4/status/969330688221761536, Erişim tarihi: 18.12.2021.
- Twitter, https://twitter.com/kimletgordon, Erişim tarihi: 18.12.2021.
- Steadman, R. (2015). “Suicide Girls Sell Pics ıf Richard Prince Pics in Appropriation Tit for Tat”, Observer, https://observer.com/2015/05/suicide-girls-sell-pics-of-richard-prince-pics-in-tit-for- tat-appropriation-battle/ Erişim tarihi: 7.12.2021.
- Twitter, (https://twitter.com/RichardPrince4/status/603874714201751552, Erişim tarihi: 18.12.2021.
- Dalgıç, S.D. (2021). “Emily Ratajkowski anlatıyor: Bir Model Kendi Bedeni ve Görüntüsü Hakkında Ne Kadar Söz Sahibi?”, Dadanizm, https://www.dadanizm.com/emily-ratajkowski- anlatiyor-bir-model-kendi-bedeni-ve- goruntusu-hakkinda-ne-kadar-soz-sahibi, Erişim tarihi: 7.12.2021.
- https://www.nftstudyo.com Erişim tarihi: 25.04.2022
- Utangaç, B. (2022) “OpenSea, yeni akıllı kontrat sözleşmesini duyurduktan kısa süre sonra phishing (oltalama( saldırısına uğradı”, Egrisim, https://egirisim.com/2022/02/21/opensea- yeni-akilli-kontrat-sozlesmesini-duyurduktan-kisa-sure-sonra-phishing-oltalama-saldirisina- ugradi/ Erişim tarihi: 25.04.2022
- Hayward, A. (2022). “LooksRare Has Reportedly Generated in Etherium NFT Wash Trading” https://decrypt.co/91510/looksrare-has-reportedly-generated-8b-ethereum-nft-wash-trading, Erişim tarihi: 8.05.2022
- Ratajkowski, E. (2020). “Buying Myself Back When Does a Model Own Her Own Image? The Cut, https://www.thecut.com/article/emily-ratajkowski-owning-my-image- essay.html, Erişim tarihi: 7.10.2021.
- Anonim. (2021) “Emily Ratajkowski İlk NFT’sini 140 bin Dolara Sattı”, NTV, https://www.ntv.com.tr/galeri/sanat/emily-ratajkowski-ilk-nftsini-140-bin-dolara- satti,R2omKMoDMUeckTkkjRluUA/vQD85N9bckyh1b52yT4d6A, Erişim tarihi: 7.12.2021.
- Petrini, D.M. (2021). “Emily Ratajkowski Kendi Fotoğrafını NFT Müzayedesine Açtı”, Vogue, https://vogue.com.tr/tech/emily-ratajkowski-kendi-fotografini-nft-muzayedesine-acti, Erişim tarihi: 7.12.2021.
- Palumbo, J. (2021). “Emily Ratajkowski’s ‘reclained’ Self Portrait Sells for $175.000”, CNN, https://edition.cnn.com/style/article/emily-ratajkowski-nft-sale- christies/index.html, Erişim tarihi: 19.12.2021.
- Görsel 1. Rego, “Sam Abell tarafından çekilen ve Marlboro markasının reklamlarında kullanılan fotoğraf ve Richard Prince tarafından yeniden yorumlanan fotoğrafı”, https://www.diyphotography.net/photographer-sam-abell-talks-about-cheeky-richard-prince- after-prince-sold-his-photo-for-millions/, Erişim tarihi: 24.12.2021.
- Görsel 2. “Norm Clasen’in Marlboro reklamında kullanılmış fotoğrafı, Clasen’in serisinden bir fotoğraf ve Prince’in sergisinden bir fotoğrafı” https://www.normclasen.com /Gallery/Marlboro-Photos/9- https://www.normclasen.com/Gallery/Marlboro-Photos/30- https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2018/contemporary-art-evening-salen 09932/lot.47.html, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 3. “Solda Patrick Cariou’nun fotoğrafı ve sağda ise Richard Prince’in Canal Zone serisinde kullanmış olduğu fotoğraf” https://www.artnews.com/art-in-america/features/landmark- copyright-lawsuit-cariou-v-prince-is-settled-59702/, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 4. “Richard Prince tarafından yapılan Morris’in de üç fotoğrafının yer aldığı Covering Pollack kolajı” https://news.artnet.com/market/richard-prince-sid-vicious-copyright-513263, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 5. “Solda Dennis Morris’in Sid Vicious fotoğrafı ve Prince’in sergisinde yer alan Instagram paylaşımının ekran görüntüsünün sergilendiği çalışması” https://www.jdsupra.com /post/contentViewerEmbed.aspx?fid=c7ead978-a1bd-424a-97e8-ac284369efce, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 6. “Richard Prince, Family Tweets Serisinden fotoğraflar ve albüm kapağı” https://fineart.ha.com/itm/prints-and-multiples/richard-prince-american-b-1949-family- tweets-five-works-c-2014offset-lithographs-in-colors-on/a/10111-46002.s https://gagosian .com/exhibitions/2021/richard-prince-family-tweets/, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 7. “Donald Graham’ın fotoğrafı ve Richard Prince’in sergisinde yer alan fotoğraf” https://news.artnet.com/market/richard-prince-lawsuit-expert-opinions-402173, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 8. “Eric Mc Natt tarafından 2014 yılında çekilen Kim Gordon portresi ve Prince’in sergisinde yer alan fotoğraf. Kim Gordon’a Prince tarafından hediye edilen fotoğraf” https://www.jdsupra.com/legalnews/third-verse-same-as-the-first-will-87031/ https://news .artnet.com/art-world/richard-prince-copyright-lawsuit-754139, Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 9. “Sergi alanında yer alan fotoğraf ve suicide girls tarafından yapılan satışa dair paylaşım görseli”, https://www.worthpoint.com/worthopedia/richard-prince-piece-canvas-suicide- 1790225919 https://www.vogue.com/article/suicidegirls-richard-prince , Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 10. “Emily Ratajkowski’nin Sports Illustrated için çekilen fotoğrafı ve ”Kendimi Geri Satın Almak: Bir model ne zaman kendi imajının sahibi olur?” adlı NFT’si üretilen fotoğrafı “ http://www.fansshare.com/gallery/photos/14352591/emily-ratajkowski-swimsuit-fotograflari- bikini/?displaying https://vogue.com.tr/tech/emily-ratajkowski-kendi-fotografini-nft-muzayedesine-acti , Erişim tarihi: 24.12.2021
- Görsel 11. “Emily Ratajkowski’nin NFT satışını duyurduğu Instagram paylaşımı” https://www.instagram.com/p/COIlNbPM7qF/ , Erişim tarihi: 24.12.2021
| APA | Günay Yavuz U, YILDIZ A, CEYLANİ M (2022). RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. , 225 - 251. |
| Chicago | Günay Yavuz Uğur,YILDIZ Ahmet Sait,CEYLANİ Mehmet Uluç RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. (2022): 225 - 251. |
| MLA | Günay Yavuz Uğur,YILDIZ Ahmet Sait,CEYLANİ Mehmet Uluç RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. , 2022, ss.225 - 251. |
| AMA | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. . 2022; 225 - 251. |
| Vancouver | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. . 2022; 225 - 251. |
| IEEE | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M "RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ." , ss.225 - 251, 2022. |
| ISNAD | Günay Yavuz, Uğur vd. "RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ". (2022), 225-251. |
| APA | Günay Yavuz U, YILDIZ A, CEYLANİ M (2022). RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. Art-e Sanat Dergisi, 15(29), 225 - 251. |
| Chicago | Günay Yavuz Uğur,YILDIZ Ahmet Sait,CEYLANİ Mehmet Uluç RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. Art-e Sanat Dergisi 15, no.29 (2022): 225 - 251. |
| MLA | Günay Yavuz Uğur,YILDIZ Ahmet Sait,CEYLANİ Mehmet Uluç RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. Art-e Sanat Dergisi, vol.15, no.29, 2022, ss.225 - 251. |
| AMA | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. Art-e Sanat Dergisi. 2022; 15(29): 225 - 251. |
| Vancouver | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ. Art-e Sanat Dergisi. 2022; 15(29): 225 - 251. |
| IEEE | Günay Yavuz U,YILDIZ A,CEYLANİ M "RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ." Art-e Sanat Dergisi, 15, ss.225 - 251, 2022. |
| ISNAD | Günay Yavuz, Uğur vd. "RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ". Art-e Sanat Dergisi 15/29 (2022), 225-251. |
