Yıl: 2010 Cilt: 27 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi

Öz:
Bu çalışma (1), yapılış amacı dışında günümüz işleviyle yaşamını sürdüren bir kültür varlığının mekânsal performansının ne olduğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Problem, yeni işlevin mekânsal ve eylemsel gerekliliklerinin saptanması ve varolan mekânların gereksinimlere cevap verme düzeyinin araştırılması olarak ele alınmıştır. Kültür varlığının mekânsal niteliklerinin, verilen işlevin gereksinimleriyle adapte olma düzeyi, binanın günümüz kullanıcılarına uygulanan anketlerle, yapılan gözlem ve görüşmelerle ortaya konulmuştur. Bina performansının yeniden kullanıma adapte edilmiş bir binada, korumanın sürdürülebilir olması amacıyla ele alınması, çalışmayı özelleştiren bir performans yaklaşımı olarak değerlendirilmiştir. Araştırmada kültür varlığı niteliği taşıyan ve bugün mimarlar odası - mimar evi olarak kullanılan binanın mekânsal performans (teknik ve işlevsel) değeri ve işlevin gereksinimleriyle mekânların adapte edilebilme düzeyi belirlenerek, verilen işlevin avantaj ve dezavantajları ortaya konulmuştur. Yeniden kullanılan binaların yeni kullanıcılarının/işlevin gereksinimlerine cevap verebilir nitelikte düzenlenmiş olması ve mekân performanslarının kullanıcılar tarafından memnun edici olması işlevin sürekliliği açısından önemli olmaktadır. Yeniden kullanılan binaların mekânsal performanslarının değerlendirilmesi, verilen işlevin sürdürülebilir kılınması için gerekli tedbirlerin alınması anlamında yarar sağlarken, değerlendirme ile yeniden kullanım potansiyeli olan binalarda adaptasyon sürecinde analiz edilmesi gereken bileşenler ve süreç (i) binanın konumu ve işlev uyumu (ii) varolan mekânların organizasyonu ve niteliği, (iii) verilecek işlevin mekânsal gereksinimleri ve (iv) adapte edilebilirlik düzeyinin değerlendirilmesi, olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: kullanım sonrası değerlendirme yeniden kullanım mekansal ihtiyaçlar uyarlanabilirlik anket restorasyon kullanıcılar mimari tasarım tarihi yapılar Konya mimari mekan işlev değişimi mekansal performans mimari koruma mekansal özellikler

Konular: Mimarlık

Assessment of buıldıng performance ın a re-use adaptatıon case

Öz:
The objective of this study is to determine the architectural space performance of a cultural-historical building re-used for a different function other than its original construction-purpose. The problem is considered to be the determination of the functional and spatial requirements of the new function of the building and the investigation on the level of sufficiency of the existing spaces to meet these requirements. The adaptability level of the building for the given functional requirements was obtained from observations, interviews and polls applied to the current users of the building. Dealing with the performance of a re-used cultural-historical building in terms of maintaining the preservation of it was evaluated to be the performance approach specialized in this study. The building of the Chamber of Architects, or the Architects’ House in Konya, a historic building, is investigated to determine the level of its spatial performance (technical and functional) and its level of adaptability to respond the new functional requirements, and thus, the advantages and disadvantages of the assigned function were revealed. Arrangement of re-used buildings to serve the requirements of new users/new functions and reception of pleasant user comments about their spatial performance are significant concepts for the continuity and sustainability of the reused building’s function. Evaluation of space performances of reused buildings is beneficial in terms of taking precautions to provide the continuity of the function assigned for the building. Additionally, the components that should be analyzed during the adaptation process of the cultural-historical buildings having reusability potential are determined by the help of this evaluation and listed as; (i) the position and the functional adaptation of the building, (ii) the organization and the quality of the existing spaces, (iii) the space requirements of the assigned function, and (iv) the evaluation of the adaptability level.
Anahtar Kelime: Konya architectural space functional transformation spatial performance architectural conservation spatial characteristics post occupancy evaluation reuse spatial requirements adaptability questionnaire restoration users architectural design historic buildings

Konular: Mimarlık
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANON. (2004) Adaptive Reuse, Preserving Our Past, Building Our Future, Australian Government, Department of Environment and Heritage, Printed by Prion, Australia.
  • ARCAN, E. F., EVCİ ,F. (1992) Bina Bilgisi Çalışmaları Mimari Tasarıma Yaklaşım, Mimarlık Kitapları Dizisi 1, İki K Yayınevi, İstanbul.
  • AYDIN, D., YALÇIN, M.A., ŞAHİN, B. (2007) Konya Ilgın Redif Taburu ve Yeniden Kullanımı İçin Analizler, Türk- İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Konya, s: 4; 151-70.
  • ATASOY, A. (1973) Değişen İhtiyaçlar Karşısında Konut Tasarlamasının Varolan Konutların Değerlendirilmesi Yolu İle Geliştirilmesi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
  • BOSTANCI, F. (1989) Korunması Gerekli Tarihi Kentsel Dokulardaki Bozulma Nedenleri ve Iskilip Çarşı Mahallesinde Örneklenmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Bölümü, Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Ankara.
  • CANTELL, S. F. (2005) The Adaptive Reuse of Historic Industrial Buildings: Regulation Barriers, Best Practices and Case Studies, Virginia Polytechnic Institute and State University, unpublished master’s Thesis in Urban and Regional Planning.
  • DİNÇ, P. (2002) Problem Araştırması’ndan Mimari Değerlere Geçişte Bina Programlama, Gazi Üniversitesi, Müh. Mim. Fak. Dergisi, c: 17, n: 3; 101-19.
  • DİNÇ, P. (2007) Mimari Tasarım Stüdyosunda Mekânsal-Davranışsal Değişkenlerin Öğrenci-Mekân Etkileşimindeki Rolü, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi, c: 22, n: 4; 837-45.
  • FEILDEN, B.M. (1982) Conservation of Historic Buildings: Technical Studies in the Arts, Archaeology and Architecture, Butterword Scientific, London.
  • FEILDEN, M.B. (1994) Conservation of Historic Buildings, Formerly Director, International Centre for the Study of the Preservation and the Restoration of Cultural Property (ICC ROM), Rome.
  • GÜLER, A. (1997) Osmanlı Devletinde Azınlıklar, Turan Yayıncılık, İstanbul.
  • JANIN, R. (1955) Les églises Orientales et Les rites Orienaux, Letauzey and Ané, Paris.
  • KARASAR, N. (1995) Bilimsel Araştırma Yöntemi, 7. Basım, Ankara.
  • KENNETH, P. (1999) Architecture Reborn, the Conservation and Reconstruction of Old Buildings. Laurence King Publishing, London.
  • KIM, J.O., JIN, B. (2001) Korean Customers’ Patronage of Discount Stores: Domestic vs Multinational Discount Store Shoppers’ Profiles; Journal of Consumer Marketing, 18; 236-55.
  • KÖKSAL, G., AHUNBAY, Z. (2006) İstanbul’daki Endüstri Mirası İçin Koruma ve Yeniden Kullanım Önerileri, İTÜ/a Dergisi, c: 5, s. 2, S.125-36.
  • KUBAN, D. (2000) Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu, Kuram ve Uygulama, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.
  • LANGSTON, C., vd. (2007) Strategic Assessment of Building Adaptive Reuse Opportunities in Hong Kong. Building and Environment, doi:10.1016/j.buildenv. 2007.10.017
  • MADRAN, E., ÖZGÖNÜL, N. (2005) Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, Mimarlar Odası, Ankara.
  • MADRAN, E., ÖZGÖNÜL, N. (1999) International Documents Regarding the Preservation of Cultural and National Heritage, METU Faculty of Architecture Press, Ankara.
  • ORAL, E.Ü., AHUNBAY, Z. (2005) Bursa’nın İpekçilikle İlgili Endüstri Mirasının Korunması, İTÜ/a Dergisi, c: 4, s: 2; 37-46.
  • ÖZDEMİR, İ.M., KARS, F.B., ŞAHİN, Ş. (2005) İşlevsel ve Fiziksel Eskimeye Alternatif Bir Tasarım: KTÜ Hangar Binasının Kafeteryaya Dönüşmesi, Tasarım, Tasarım Yayın Grubu, İstanbul, n: 153;100-3.
  • ÖZEN, H., SERT, A. (2006) Karadeniz’de Unutulan Endüstri Mirası, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Cilt 21, No: 3; 499-508.
  • ÖZGÜVEN, S. (1994) Tarih-Kültür Varlıkları, Eski Yapıların Korunması, Yeniden Kullanımı ve Turizm Açısından Önemi, Özgün Bir Örnek Soğukçeşme Sokağı ve Evleri, İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm Anabilimdalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • PREISER, W. F. E., RABINOWITZ, H, Z., White, H, T. (1988) Post- Occupancy Evaluation, Van Nostrand Reinhold.
  • PREISER, W.F.E. (1991) Design Innovation and the Challenge of Change, Design Intervention; Toward a More Humane Architecture, Van Nostrand Reinhold Company, USA.
  • SANOFF, H. (1977) Methods of Architectural Programming, Hutchinson and Ross, Inc., Dowden.
  • SANOFF, H. (1992) Integrating Programming, Evaluation and Participation in Design, A Theory Z Approach, Athenaeum Press Ltd., New Castle upon Tyne, England.
  • SELÇUK, M. (2006) Binaların Yeniden İşlevlendirilmesinde Mekânsal Kurgunun Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Konya.
  • TAPAN, M. (2007) Soru ve Cevaplarla Koruma, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yayını, İstanbul.
  • TEKİN, H. (1996) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Yargı Yayınları, Ankara.
  • URAL, A., KILIÇ, İ. (2005) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • YALDIZ, E., ARAT, Y. (2005) Konya’dan Başarılı Bir Yeniden Kullanım Örneği: Mimarlar Odası Konya Şubesi Binası, Mimarlık, TMMOB Mimarlar Odası Yayını, s: 322; 15-7.
  • ZIMRING, C.M., REIZENSTEIN, J.E. (1980) Post-Occupancy Evaluation: An Overview, Environment and Behaviour, v: 12, n:4, December 1980; 429-50.
APA AYDIN D, YALDIZ E (2010). Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. , 1 - 22.
Chicago AYDIN Dicle,YALDIZ ESRA Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. (2010): 1 - 22.
MLA AYDIN Dicle,YALDIZ ESRA Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. , 2010, ss.1 - 22.
AMA AYDIN D,YALDIZ E Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. . 2010; 1 - 22.
Vancouver AYDIN D,YALDIZ E Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. . 2010; 1 - 22.
IEEE AYDIN D,YALDIZ E "Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi." , ss.1 - 22, 2010.
ISNAD AYDIN, Dicle - YALDIZ, ESRA. "Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi". (2010), 1-22.
APA AYDIN D, YALDIZ E (2010). Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27(1), 1 - 22.
Chicago AYDIN Dicle,YALDIZ ESRA Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi 27, no.1 (2010): 1 - 22.
MLA AYDIN Dicle,YALDIZ ESRA Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol.27, no.1, 2010, ss.1 - 22.
AMA AYDIN D,YALDIZ E Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2010; 27(1): 1 - 22.
Vancouver AYDIN D,YALDIZ E Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2010; 27(1): 1 - 22.
IEEE AYDIN D,YALDIZ E "Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi." Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27, ss.1 - 22, 2010.
ISNAD AYDIN, Dicle - YALDIZ, ESRA. "Yeniden kullanima adaptasyonda bina performansinin kullanicilar üzerinden değerlendirilmesi". Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi 27/1 (2010), 1-22.