Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri

Yıldırım, Kemal; KOYUNCU, OMER; TÜRKMENOGULLARI, BAHATTIN ALI; Hidayetoglu, Mehmet Lutfi

Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri

Ömer KOYUNCU, (Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Karacasu Memnune İnci Meslek Yüksekokulu, Mimari Restorasyon Programı, Aydın, Türkiye)

Mehmet Lütfi HİDAYETOĞLU, (Selçuk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü, Konya, Türkiye)

Bahattin Ali TÜRKMENOĞULLARI, (Aksaray Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Aksaray, Türkiye)

Kemal YILDIRIM (Gazi Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Ağaç Ürünleri Endüstri Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

IDA: International Design and Art Journal (Online)

26 5

Yıl: 2021 Cilt: 3 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 86 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-11-2022

Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri

Öz:

Bu çalışma dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve bu tasarımların uygulama sonrası durumlarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkilerine odaklanmaktadır. Dijital tekniklerle üretilen mekân görselleri ile bu tasarımların uygulamaları sonrasındaki durumları arasındaki farklılıklar ve bu farklılıkların sebeplerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Konya’da faaliyet gösteren iç mimarlık ofislerinin tasarlayıp ürettiği 10 farklı mekân seçilmiştir. Deney 148 üniversite öğrencisi ile gerçekleştirilmiş ve deneklerin dijital ve gerçek mekânlar arasındaki algısal farklılıkları değerlendirmeleri sağlanmıştır. Araştırma sonucunda; dijital teknikler ile mekân görselleri üretilirken sıklıkla kullanılan efektler (geniş açı, ışık şiddeti ve aydınlatma) ve tasarım tercihlerinin (donatı / aksesuar, malzeme / yüzey kaplama ve renk) mekânların daha etkili gösterilmesinde kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Görselleştirmeleri yapılan mekânların gerçekte uygulandıktan sonra aynı algısal etkiye sahip olamadığı tespit edilmiştir. Bununla beraber lisans eğitimi alan bireylerin, gerçek ve dijital mekânları, ön lisans eğitimi alan bireylere oranla daha olumsuz değerlendirdikleri ve alınan eğitim süresi arttıkça bireylerin mekânları daha eleştirel değerlendirdikleri görülmüştür. Ayrıca kadınların erkeklere oranla mekânları daha olumsuz değerlendirdikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime: Digital Visualization Interior User’s Perception Gender Education

The effects of interior design made with digital visualization tools and applications on users perceptional performance

Öz:

This study focuses on designs produced by using digital visualization tools and the effects of this applications on the perceptional performance of users. The aim of this study is to determine the differences between the space visuals produced by using digital techniques and the new appearances emerged after their applications, after the applications and also to designate the reasons of these differences. For this purpose, ten different locations which are designed and produced by interior architecture offices operating in Konya were selected. The experiment was carried out with 148 university students and ensured this subjects to evaluate the perceptual differences between digital and real spaces. As a result of the research, it has been found that the most frequently used effects (wide angle, light intensity and lighting) and design preferences (reinforcement / accessory, material / surface coating and color) are mostly prefered to show the spaces more effectively when producing space images with digital techniques. It is determined that the spaces where visualizations are made cannot have the same perceptual effect after they are actually applied. However, it was seen that individuals taking undergraduate education evaluated the real and digital spaces more negatively than the individuals who received an associate degree education and the individuals evaluated the spaces more critically as the training period increased. In addition, it is determined that women evaluate places more negatively than men.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akmehmet, V. (2006). Bilgisayar ortamında modelleme ve görselleştirmede verim artırımına yönelik değerlendirmeler. [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi].
Baniani, M. & Yamamoto, S. (2014). A comparative study on correlation between personal background and interior color preference. Color Research and Application, 40(4), 416-424.
Baskaya, A., Wilson, C., Ozcan, Y. Z. & Karadeniz, D. A. (2006). Study in reestablishin the corporate identity of a post office institution with genderrelated differences in perception of space. Journal of Architecturaland Planning Research, 23, 43-59.
Başbuğ, E. (2000). Bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerin mimari malzeme teknolojisine etkileri [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi].
Berlyne, D. E. (1974). Studies in the new experimental aesthetics. The American Journal of Psychology, 3(1975), 520-522.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient Alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16 (3), 297-334.
Çağatay, K., Hidayetoğlu, M.L. & Yıldırım, K. (2017). Lise koridor duvarlarında kullanılan renklerin öğrencilerin algısal değerlendirmeleri üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 466-479.
Ertürk, S. (1983). Mimari mekânların algılanması üzerine deneysel bir çalışma. [Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
Fiedler, F. E. (1985). The leadership game: Matching the man to the situation, In Gibson, J. W. And Hodgetts, R. M. (Eds.) Readings and Exercises in Organizational Communication. Academic Press.
Green, K. S. (1999). Blue Versus Periwinkle: Color identification and gender, Perceptual and Motor Skills, 80(1), 21-32.
Hidayetoğlu, M. L. (2010). Üniversite eğitim yapılarının iç mekânlarında kullanılan renk ve ışığın mekânsal algılama ve yön bulmaya etkileri. [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi].
İmamoğlu, V. (1980). Binalara ilişkin zihinsel plan, kullanım ve değerlendirme-ODTÜ kampüsünden iki görgülü araştırma örneği. Kelaynak Yayınevi.
Kaplan, R. M. & Saccuzzo, D. P., (2009). Psychological testing: Principles, applications, and issues, cengage learning. Ninth Edition. CENGAGE Learning Custom Publishing.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık.
Koyuncu, Ö. (2018). Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi].
Küçük, A. (2007). Mimari tasarım sürecinde geleneksel mimari ifadeye sanal ortam ifade araç ve tekniklerinin etkisi. [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi].
McKinley, R. K., Manku-Scott, T., Hastings, A. M., French, D. P. & Baker, R. (1997). Reliability and validity of a new measure of patient satisfaction with out of hours primary medical care in the United Kingdom: Development of a patient questionnaire, BMJ, 314, 193–198.
Müezzinoğlu, M. K., Hidayetoğlu, M. L. & Yıldırım, K. (2021). The effects of light color temperatures on students' perceptual evaluations in design studios. Color Research & Application. https://doi.org/10.1002/col.22654
Osmann, J. P. (2002). Using desktop virtual environment to ınvestigate the role of landmarks. Computers in Behavior, 18, 427-436.
Osmann, P.J. & Berendt, B. (2002). Investigating distance knowledge using virtual environments. Environments and Behavior, 34(2), 178-193.
Panayides, P. (2013). Coefficient Alpha: Interpret With Caution, Europe’s Journal of Psychology, 9(4), 687-696.
Tlauka, M. & Wilson, P.N. (1996). Orientation - free representation from navigation through a computer - simulated environment. Environment and Behavior, 28(5), 647-664.
Whitfield, A. (1984). Individual differences in evaluation of architectural colour: Categorization effects. Perceptual and Motor Skills, 59(1), 183-186.
Witmer, B.G., Bailey, J.H. & Knerr, B.W. (1996). Virtual spaces and real world places: Transfer of route knowledge. Int. J. Human – Computer Studies, 45(4), 413-428.
Yildirim, K. & Akalin-Baskaya, A. (2007). Perceived crowding in a café-restaurant with different seating densities. Building and Environment, 42(9), 3410-3417.
Yildirim, K. & Hidayetoglu, M. L. (2008). Effects of theved areas in the main living rooms of apartment housing on user perce locations of corruptions. G.U. Journal of Science, 21(2), 51-63.
Yildirim, K., Akalin-Baskaya, A. & Hidayetoglu, M. L. (2007). Effects of indoor color on mood and cognitive performance. Building and Environment, 42(9), 3233-3240.
Yildirim, K., Cagatay, K. & Hidayetoglu, M.L. (2015). The effect of age, gender and education level on customer evaluations of retail furniture store atmospheric attributes. International Journal of Retail & Distribution Management, 43(8), 712-726.
Yildirim, K., Capanoglu, A., Cagatay, K. & Hidayetoglu, M.L. (2012). Effect of wall colour on the perception of hairdressing salons. JAIC-Journal of the International Colour Association, 7, 51-63.

APA	KOYUNCU O, Hidayetoglu M, TÜRKMENOGULLARI B, Yıldırım K (2021). Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. , 86 - 100.
Chicago	KOYUNCU OMER,Hidayetoglu Mehmet Lutfi,TÜRKMENOGULLARI BAHATTIN ALI,Yıldırım Kemal Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. (2021): 86 - 100.
MLA	KOYUNCU OMER,Hidayetoglu Mehmet Lutfi,TÜRKMENOGULLARI BAHATTIN ALI,Yıldırım Kemal Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. , 2021, ss.86 - 100.
AMA	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. . 2021; 86 - 100.
Vancouver	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. . 2021; 86 - 100.
IEEE	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K "Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri." , ss.86 - 100, 2021.
ISNAD	KOYUNCU, OMER vd. "Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri". (2021), 86-100.

APA	KOYUNCU O, Hidayetoglu M, TÜRKMENOGULLARI B, Yıldırım K (2021). Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. IDA: International Design and Art Journal (Online), 3(1), 86 - 100.
Chicago	KOYUNCU OMER,Hidayetoglu Mehmet Lutfi,TÜRKMENOGULLARI BAHATTIN ALI,Yıldırım Kemal Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. IDA: International Design and Art Journal (Online) 3, no.1 (2021): 86 - 100.
MLA	KOYUNCU OMER,Hidayetoglu Mehmet Lutfi,TÜRKMENOGULLARI BAHATTIN ALI,Yıldırım Kemal Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. IDA: International Design and Art Journal (Online), vol.3, no.1, 2021, ss.86 - 100.
AMA	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. IDA: International Design and Art Journal (Online). 2021; 3(1): 86 - 100.
Vancouver	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri. IDA: International Design and Art Journal (Online). 2021; 3(1): 86 - 100.
IEEE	KOYUNCU O,Hidayetoglu M,TÜRKMENOGULLARI B,Yıldırım K "Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri." IDA: International Design and Art Journal (Online), 3, ss.86 - 100, 2021.
ISNAD	KOYUNCU, OMER vd. "Dijital görselleştirme araçlarıyla yapılan iç mekân tasarımları ve uygulamalarının kullanıcıların algısal performansları üzerindeki etkileri". IDA: International Design and Art Journal (Online) 3/1 (2021), 86-100.