ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ
Yıl: 2020 Cilt: 3 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 107 - 139 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32953/abad.755901 İndeks Tarihi: 13-08-2022
ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ
Öz: Bu çalışmanın amacı 1878 yılında bağımsızlığını kazanan Sırbistan Devleti’nin geçirdiği milliyetçi süreçler ve bu süreçlerin kurucu dinamiklerinden biri olduğu Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin yıkılmasına olan etkilerini incelemektir. I. Kosova Savaşı’ndan itibaren özgürlüklerini kaybettiklerini düşünen Sırp milliyetçi hareketi, etnik ve ayrıştırıcı bir milliyetçiliktir. Tasavvur ettikleri Büyük Sırbistan topraklarını hayata geçirmek için kitleleri peşlerinden sürüklemekten çekinmeyen Sırp milliyetçi hareketi beraberinde Yugoslavya’nın sonunu getirmiştir.
Anahtar Kelime: HISTORICAL FOUNDATIONS OF SERBIAN NATIONALISM IN THE FORMER YUGOSLAVIA AND ITS EFFECTS ON THE DISSOLUTION OF THE SOCIALIST FEDERAL REPUBLIC OF YUGOSLAVIA
Öz: This study aimed to examine the nationalist processes through which Serbia gained its independence in 1878, and the effects of these processes on the collapse of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia. The Serbian nationalist movement, centered around the idea that Serbs had lost their independence and freedom since the First Kosovo War is an example of separatist and ethnic nationalism. The Serbian nationalist movement, which does not hesitate to mobilize the masses to conquer the lands of Greater Serbia, dragged the people into war, and brought Yugoslavia’s end. In this study, the historical evolution of the conflict situation called Balkanization in light of conceptual framework of ethnic and territorial nationalisms was discussed. The post-Yugoslavian situation was analyzed in the context of these concepts with special emphasis on Serbian nationalism. As a result, the need to seek a way out of Balkanization, without ignoring the existence of ethnic cores was underlined.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ADAŞ, Sündüs, ve Emrah KONURALP. “Sırp Milliyetçiliği Fay Hattında Bosna-Hersek Siyasetinin Krizi”. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi 8, sayı 2 (2020): 102–26.
- AKINCI, Abdulvahap. “Milliyetçilik Kuramları”. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi 15, sayı 1 (2014): 131–51.
- AKOVA, Sibel. “Balkan Savaşları’ndan Günümüze Batı Balkanlar ve Kültürlerarası İletişim Bağlamında Türkiye ile İlişkiler”. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 2 (2012): 170– 201.
- ALP, İlker. “Srebrenitsa Soykırımı”. Avrasya Etüdleri 52, sayı 2 (2017): 127–71.
- ARAP, Erdal, ve Selcen BAYÜN. “Josip Broz Tito”. Hukuk Gündemi, sayı 2 (2014): 80–88.
- ARISOY, İbrahim Alper. “Balkan Paradoksu: Bir Parçalanma ve Bütünleşme Alanı Olarak Güneydoğu Avrupa”. Avrasya Etüdleri 43, sayı 1 (2013): 79–104.
- ASLANTAŞ, Selim. “Sırp İsyanının Uluslararası Boyutu (1804-1813)”. Uluslararası İlişkilerIlişkiler 6, sayı 21 (2009): 109–36.
- BANAC, Ivo. “Historiography of the Countries of Eastern Europe: Yugoslavia”. The American Historical Review 97, sayı 4 (1992): 1084–1104. https://doi.org/10.2307/2165492.
- BARTLETT, William. Croatia. London and New York: Routledge, 2003.
- BAŞARAN, Doğancan. “Pax-Amerikana Kavramı ve Soğuk Savaş Sonrasında ABD’nin Balkanlar Politikasının Dönüşümü”. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 4, sayı 1 (2018): 37–52.
- BBC NEWS. “Srebrenitsa Katliamı: 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’daki en büyük insanlık trajedisi”. BBCTürkiye, 2018.
- BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ. “Resolution 713”, 1991.
- BORA, Tanıl. Bölgeler, Sorunlar: Yugoslavya Milliyetçiliğin provakasyonu. 2. baskı. İstanbul: Birikim, 1995.
- BOZKURT, Giray Saynur. “Tito Sonrası Dönemde Eski Yugoslavya Bölgesindeki Türkler ve Müslümanlar”. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 10, sayı 2 (2010): 51–95.
- BUTİAİVA, Viktoria. “‘Birinci Dünya Savaşı’ Birinci Dünya Savaşı’nın Ana Nedenlerinden Biri Olarak Emperyalizm”. Içinde Birinci Dünya Savaşı’nı Anlamak, editör Burak Gülboy ve Bülent Akkuş, 1. baskı, 167–89. İstanbul: Milenyum Yayınları, 2017.
- DEMİRAĞ, Yelda. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yaşayan Azınlıkların Sosyal ve Ekonomı̇k Durumları”. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi: OTAM, sayı 13 (2002): 15–33.
- EMİROĞLU, Hüseyin, ve Faruk Muhammet ÇAKIR. “Yugoslavya’nın Dağılması Sürecinde Trans-Atlantik Dış Politika Parametreleri (1990-1995)”. Avrasya Etüdleri 1, sayı 33 (2008): 83–112.
- EREN, Erdem. Balkanizasyon, Çözülme ve Matruşka Devletler. Ankara: Alibi Yayıncılık, 2016.
- ERYILMAZ, Bilal. Osmanlı Devleti’nde Millet Sistemi. İstanbul: Ağaç Yayıncılık, 1992. Faroqhi, Suraiya. Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam: Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla. 5. baskı. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2005.
- GEIGER, Vladimir. “Human losses of Croats in World War II and the immediate post-war period caused by the Chetniks (Yugoslav Army in the Fatherland) and the Partizans (People’s Liberation Army and the partizan detachment of Yugoslavia/Yugoslav Army) and the Yugoslav Communi”. Review of Croatian history 8, sayı 1 (2012): 77– 121.
- GELLNER, Ernest. Uluslar ve Ulusçuluk. İstanbul: Hil Yayınları, 2006.
- HACIOĞLU, Ümit, ve Yenigün Cüneyt. “Bosna-Hersek : Batı’nın Güvenini Kaybettiği Medeniyet”. Içinde Dünya Çatışma Bölgeleri, editör Kemal. İnat, 2. baskı, 671–91. Ankara: Nobel Yayınları, 2010.
- HALL, C. Richard. Balkan Savaşları: 1912-1913 I. Dünya Savaşı’nın Provası. İstanbul: Homer Kitabevi, 2003.
- HOBSBAWM, Eric J. 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik: Program, Mit ve Gerçeklik. 6. baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
- JAKUPI, Amir. “Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti İçindeki Kosova Özerk Bölgesi Sorunu (1980-1989)”. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 6, sayı 1 (Temmuz 2017): 189–215.
- JELAVICH, Barbara. Balkan Tarihi 1: 18. ve 19. Yüzyıllar. 5. baskı. istanbul: küre yayınları, 2016.
- ———. Balkan Tarihi 2: 20. Yüzyıl. 5. baskı. istanbul: küre yayınları, 2017.
- KAHRAMANYOL, Mustafa, ve Fahriye EMGİLİ. “Tito ve Balkan Siyaseti”. Avrasya Etüdleri 2, sayı 50 (2016): 315–49.
- KARPAT, Kemal. Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk. İstanbul: Timaş Yayınları, 2014.
- KARPAT, Kemal H, ve Recep BOZTEMUR. “Balkanlar’da Osmanlı mirası ve milliyetçilik”. Timaş yayınları Tarih inceleme araştırma dizisi, sayı April 2017 (2012): 365.
- KITROMILIDES, Paschalis M. “Imagined Communities and the Origins of the National Question in the Balkans”. European History Quarterly 19, sayı 2 (1989): 149–92.
- KILINÇ, Zeynel Abidin. “Çokkültürlülük ve Millet Sistemi”. Pesa Internatıonal Journal of Social Studıes 3, sayı 2 (2017): 44–55.
- KONURALP, Emrah. Ecevit ve Milliyetçilik. İstanbul: Togan Yayıncılık, 2013.
- ———. “Kimliğin Etni ve Ulus Arasında Salınımı: Çokkültürcülük mü Yeniden Kabilecilik mi?” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 13, sayı 2 (15 Ağustos 2018): 133–46. https://doi.org/10.17153/oguiibf.400350.
- KONURALP, Emrah, ve Sündüs ADAŞ. “Makedonya’da İsim Sorunu: Yunan ve Makedon Milliyetçiliklerinin Kıskacında Kimlik İnşası”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 21 (2020): 311–43.
- LETICA, S. “Genesis of the Current Balkan War”. Içinde Genocide After Emotion: The Postemotional Balkan War, editör Mestrovic S.G., 91–112. London and New York: Routledge, 1996.
- MALEŠEVİĆ, Siniša. “‘Divine Ethnies’ and ‘Sacred Nations’: Anthony D. Smith and The Neo-Durkhemian Theory of Nationalism’”. Nationalism and Ethnic Politics 10, sayı 4 (2015): 561–93.
- MAZOWER, Mark. Bizans’ın çöküşünden günümüze Balkanlar. 2. baskı. istanbul: Alfa Yayınları, 2017.
- MOTYL, Alexander J. Encyclopedia of Nationalism. 2. baskı. San Diego: Academic Press, 2001.
- ÖZDEMİR ÜSTÜNDAĞ, Nagehan. “18. Yüzyıl Osmanlı Yönetim Anlayışında ‘Sorun Çözme’ Süreci ve Pazvantoğlu Osman”. Hacettepe Üniversitesi- Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, sayı 20 (2014): 237–60.
- ÖZKIRIMLI, Umut. Milliyetçilik Kuramları: Eleştirel bir bakış. 7. baskı. Ankara: Doğu Batı, 2017.
- SANCAKTAR, Caner. “Balkanlar’da Osmanlı Hâkimiyeti ve Siyasal Mirası”. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi 2, sayı 2 (2011): 27–49.
- ———. “Yugoslavya’nın Yıkılışında Sırp Milliyetçiliğinin Rolü”. IX. Ibaness Congress Series, sayı September 2018 (2018): 1–37.
- SANDER, Oral. Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü; Osmanlı Diploması Tarihi Üzerine Bir Deneme. 8. baskı. Ankara: İmge Kitapevi, 2014.
- SAVAŞ, Hüseyin. “Dünü ve bugünüyle Kosova Sorunu II”. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi 25, sayı 1 (2001): 101–11.
- SELL, Louis. Slobodan Milosevic and the Destruction of Yugoslavia. Duke University Press, 2003.
- SILBER, Laura. The death of Yugoslavia. 1. baskı. New York: BBC Book, 1995.
- SMİTH, Anthony D. Milli Kimlik. 9. baskı. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 1994.
- TANYERLİ, İbrahim. “Yugoslav Ekonomisinde Bunalım ve Ekonomik Reform Programı”. Hacettepe Üniverstiesi İktisadi ve İdrai Bilimler Fakültesi Dergisi 8, sayı 2 (1990): 1– 16.
- TAŞTAN, Yahya Kemal. Balkanlar’da Ulusçuluk Hareketleri. Editör Osman Karatay ve A. Gökdağ Bilgehan. Ankara: Karam ve Vadi Yayınları, 2006.
- TEKİN, Cemile Haliloviç. Bosna-Hersek Devleti 1991-1992. 3. baskı. Konya: Çizgi Yayınevi, 2012.
- TODOROVA, Maria. Balkanlar’ı Tahayyül Etmek. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2003.
- ULUTAŞ, Songül. “1821 Mora İsyanı ve Dramalı Mahmut Paşa”. Yeni Türkiye Dergisi 3, sayı 2873 (2015).
- UZGEL, İlhan. “Sosyalizimden Ulusçuluğa: Yugoslavya’da Ulusçuluğun Yeniden Canlanışı”, 2000, 217.
- YAHŞİ, Faruk. “Modernleşme Kavramı Çerçevesinde Ernest Gellner’in Milliyetçilik Kuramına Bakış”. 21.Yüzyılda Eğitim ve Toplum 6, sayı 18 (2017): 699–709.
- YAVUZCAN, Gaye. “Realiteden Mite: Kosova Savaşı (1389) ve Efsanesi”. Içinde Uluslararası Balkan Tarihi ve Kültürü Sempozyumu, editör Aşkın Koyuncu, 1:103–18. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Balkan ve Ege Uygulama ve Araştırma Merkezi, 2016.
| APA | Adaş S, Konuralp E (2020). ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. , 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| Chicago | Adaş Sündüs,Konuralp Emrah ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. (2020): 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| MLA | Adaş Sündüs,Konuralp Emrah ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. , 2020, ss.107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| AMA | Adaş S,Konuralp E ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. . 2020; 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| Vancouver | Adaş S,Konuralp E ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. . 2020; 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| IEEE | Adaş S,Konuralp E "ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ." , ss.107 - 139, 2020. 10.32953/abad.755901 |
| ISNAD | Adaş, Sündüs - Konuralp, Emrah. "ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ". (2020), 107-139. https://doi.org/10.32953/abad.755901 |
| APA | Adaş S, Konuralp E (2020). ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi, 3(6), 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| Chicago | Adaş Sündüs,Konuralp Emrah ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi 3, no.6 (2020): 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| MLA | Adaş Sündüs,Konuralp Emrah ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi, vol.3, no.6, 2020, ss.107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| AMA | Adaş S,Konuralp E ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi. 2020; 3(6): 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| Vancouver | Adaş S,Konuralp E ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi. 2020; 3(6): 107 - 139. 10.32953/abad.755901 |
| IEEE | Adaş S,Konuralp E "ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ." Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi, 3, ss.107 - 139, 2020. 10.32953/abad.755901 |
| ISNAD | Adaş, Sündüs - Konuralp, Emrah. "ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ". Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi 3/6 (2020), 107-139. https://doi.org/10.32953/abad.755901 |
