Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

GİZLİER, ÖMER; YILMAZ, Canan; Örücü, Edip

Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Edip ÖRÜCÜ, (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İşletme Bölümü)

Ömer GİZLİER, (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İşletme Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Canan YILMAZ (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İşletme Tezli Yüksek Lisans Programı, Çanakkale, Türkiye)

Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

7 1

Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 600 - 613 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-08-2022

Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Öz:

Bu araştırmanın amacı, örgütsel adaletin ve boyutlarının örgütsel yabancılaşma üzerinde etkisinin olup olmadığını belediye çalışanları üzerinde incelemektir. Bu amaca ulaşmak için Balıkesir ilinin Bandırma ilçesinde yer alan 151 aktif Bandırma belediyesi çalışanına anket uygulanmıştır. Yüz yüze anket yöntemiyle elde edilen veriler SPSS programı yardımı ile analiz edilmiş ve çeşitli bulgular elde edilmiştir. Anketlerden elde edilen verilerle yapılan analizlerden ortaya çıkan bulgular, örgütsel adaletin örgütsel yabancılaşma üzerinde negatif yönde bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda örgütsel adaletin dağıtımsal adalet boyutunun örgütsel yabancılaşma üzerinde negatif yönlü bir etkisinin olduğu tespit edilirken, çalışmada örgütsel adaletin işlemsel ve etkileşimsel adalet boyutlarının örgütsel yabancılaşma üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Çalışma sonunda, örgütler, yöneticiler ve gelecekte gerçekleştirilebilecek olan çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelime:

The Effect of Organizational Justice on Organizational Alienation: A Research on Manicipal Employees

Öz:

The purpose of this study is to examine the effect of organizational justice and its dimensions on organizational alienation on municipal employees. In order to achieve this goal, a survey was applied to 151 active Bandırma municipality employees located in Bandırma district of Balıkesir province. The data obtained by face to face survey method were analyzed with the help of SPSS program and various findings were obtained. As a result of analyzes, it was found that organizational justice has a negative effect on organizational alienation. At the same time, it was determined that the distributive justice dimension of organizational justice had a negative effect on organizational alienation, while it was found in the study that the procedural and interactional justice dimensions of organizational justice did not have a significant effect on organizational alienation. At the end of the study, suggestions were made for organizations, managers and future studies.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbas, A. A., Hussein, A. A. A. & Khali, H. H. (2017). The effect of hostile work environment on organizational alienation: the mediation role of the relationship between the leader and followers. Asian Social Science, 13(2), 140-158.
Adams, J. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 2, pp. 267-299). New York: Academic Press.
Amazue, L. O., Nwatu, O. H., Ome, B. N. & Uzuegbu, C. N. (2016). Relationships between perceived leadership style, organisational justice and work alienation among Nigerian University employees. IOSR Journal of Mathematics, 12(2), 137-146.
Candan, H. (2014). Çalışanların örgütsel adalet ve örgütsel güven algılamalarının örgütsel bağlılığa etkisi: bir kamu kurumu üzerinde araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 889-917.
Ceylan, A., & Sulu, S. (2010). Work alienation as a mediator of the relationship of procedural injustice to job stress. South East European Journal of Economics and Business, 5(2), 65-74.
Cüce, H., Güney, S. ve Tayfur, Ö. (2013). Örgütsel adalet algılarının örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 1-30.
Cropanzano, R., Bowen, D. E. & Gilliland, S. W. (2007). The management of organizational justice, The Academy Of Management Perspectives. 21(4), 34-48.
Çalışkan, S. (2014). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri ile yeni araştırma modelleri geliştirme arayışları: Pozitif örgütsel davranış değişkenlerinin işe adanmışlık, tükenmişlik ve sinizm üzerine etkileri ve bu etkileşimde örgütsel adalet algısının aracılık rolü üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 363- 382.
Çetinkaya, M. ve Çimenci, S. (2014). Örgütsel adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi ve örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü: Yapısal eşitlik modeli çalışması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 237-278.
Deconinck, J. B. (2010). The effect of organizational justice, perceived organizational support, and perceived supervisor support on marketing employees’ level of trust, Journal of Business Research. 63(12), 1349-1355.
Dilixiati, N. (2017). Algılanan örgütsel adalet ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişki: Otel çalışanları üzerinde bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Efeoğlu, İ.E. ve İplik E. (2011). Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ılaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 343-360.
Elma, C. (2003). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması: Ankara ili örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi: Kahramanmaraş özel işletme ve kamu kuruluşlarında karşılaştırmalı bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Gilliland, W. S., & Chan, D. (2009). Endüstri, İş ve Örgüt Psikolojisi El Kitabı 2. cilt, Çev. B. Öz, Literatür Yayınları, İstanbul.
Greenberg, J. (1990). Organizational justice: yesterday, today, and tomorrow. Journal Of Management, 16(2), 399-432.
Günsal, E. (2010). Algılanan örgütsel adalet ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişki ve bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hair, J., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (2010). Multivariate data analysis. New Jersey: Prentice Hall. Işkın, Y. (2015). Otantik liderlik anlayışının örgütsel bağlılık ve örgütsel yabancılaşmayla ilişkisi: Mobilya sektöründe karşılaştırmalı bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
İrdem, Ş. (2020). Çalışanların örgütsel adalet algısının örgütsel yabancılaşma davranışı üzerine etkisi: Bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
İşcan, Ö. F., ve Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasindaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 195-216.
Karam, E. P., Hu, J., Davison, R. B., Juravich, M., Nahrgang, J. D., Humphrey, S. E., & Scott DeRue, D. (2019). Illuminating the ‘face’of justice: A meta analytic examination of leadership and organizational justice. Journal of Management Studies, 56(1), 134-171.
Khan, K., Abbas, M., Gul, A., & Raja, U. (2015). Organizational justice and job outcomes: Moderating role of Islamic work ethic. Journal of Business Ethics, 126(2), 235-246.
Korman, A. K. (1977). Organizational behavior. New Jersey: Prentice-Hall Inc.
Kurtulmuş, M. ve Karabıyık, H., (2016). Algılanan örgütsel adaletin öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeylerine etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 459-477.
Mamacı, M., Şişlioğlu, M. H. ve Altun, S. (2020). Perakende sektörü çalışanlarında örgütsel adalet ve çalışan iyi oluşu arasındaki ilişkide güç mesafesinin düzenleyici rolü. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(9), 42-55.
Minibaş, J. (1993). Yabancılaşma kavramının incelenmesi ve banka sektörüne yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Moon, H., Kamdar, D., Mayer, D. M., & Takeuchi, R. (2008). Me or we? The role of personality and justice as othercentered antecedents to innovative citizenship behaviors within organizations. Journal of Applied Psychology, 93(1), 84-94.
Örücü, E., ve Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: Güney afrika cumhuriyetinde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335-358.
Öksüz, B. ve Yapıcıoğlu Ayaz, Y. (2018). Örgütsel adalet ile ilgili yazılmış tezlerin bibliyometrik analizi. IV. International Conference on Applied Economics and Finance & Extended Wıth Socıal Scıences, 28-30 Kasım 2018, Kuşadası, Türkiye.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç., (2016). Örgütsel davranış. Bursa: Ekin Yayınları.
Özler, N.D.E. ve Dirican, M., (2014). Örgütlerde yabancılaşma ile tükenmişlik sendromu arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 291-309.
Pelit, E. ve Bozdoğan, İ. (2014). Çalışanların örgütsel adalet algılamalarının tükenmişlik düzeyleri üzerindeki etkisi: Kemer’deki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(2), 37-66.
Sayü, P. (2014). Örgütsel adalet ve işe yabancılaşma arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Seeman, M., (1983). Alienation motifs in contemporary theorizing: The hidden continuity of the classic themes. Social Psychology Quarterly, 46(3), 171–184.
Sookoo, N., (2014). Perceptions of ınjustice and alienation dynamics within the workplace. Journal of the Department of Behavioural Sciences, 3(1), 81–99.
Şimşek, M. Ş., Çelik, A., Akgemci, T., ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 569-587.
Şentürk, F. K. ve Carman, Y. (2019). Örgüt kültürünün ve örgütsel adaletin bilgi paylaşımı üzerine etkisi: Bir devlet üniversitesi örneği. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 3(1), 1-18.
Tanrıverdi, H. ve Kılıç, N. (2016). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1(1), 1-18.
Taşkıran, E. (2011). Liderlik ve örgütsel sessizlik arasındaki etkileşim. İstanbul: Beta Basım.
TDK, Türk Dil Kurumu. [Çevrim-içi: https://www.tdk.gov.tr/], Erişim tarihi: 13.12.2019.
Tekingündüz, S., Aydın M., ve Polat, H. (2014). Kamu sektöründe örgütsel adalet, örgütsel güven ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Bir devlet hastanesi örneği. Journal of Turkish Court of Accounts/Sayistay Dergisi, (94), 53- 72.
Tok, T. N. ve Doğan, H. (2019). Okul yönetici rolleri ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Current Research in Education, 5(1), 1-12.
Uysaler, L. A. (2010). Örgütsel yabancılaşmanın örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma eğilimi ile bağlantısı ve yabancılaşma yönetimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gebze.
Yalçın, İ. ve Koyuncu S.C., (2014). Örgütsel yabancılaşma olgusunun iş tatmini üzerine etkisi: Niğde ilinde bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), 86-94.
Yıldırım F. (2002). Çalışma yaşamında örgüte bağlılık ve örgütsel adalet ilişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zengin, Y. ve Kaygın, E., (2016). Örgütsel adalet ve örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (56), 391-415.

APA	Örücü E, GİZLİER Ö, YILMAZ C (2021). Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. , 600 - 613.
Chicago	Örücü Edip,GİZLİER ÖMER,YILMAZ Canan Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. (2021): 600 - 613.
MLA	Örücü Edip,GİZLİER ÖMER,YILMAZ Canan Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. , 2021, ss.600 - 613.
AMA	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. . 2021; 600 - 613.
Vancouver	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. . 2021; 600 - 613.
IEEE	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C "Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma." , ss.600 - 613, 2021.
ISNAD	Örücü, Edip vd. "Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma". (2021), 600-613.

APA	Örücü E, GİZLİER Ö, YILMAZ C (2021). Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 600 - 613.
Chicago	Örücü Edip,GİZLİER ÖMER,YILMAZ Canan Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12, no.2 (2021): 600 - 613.
MLA	Örücü Edip,GİZLİER ÖMER,YILMAZ Canan Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.12, no.2, 2021, ss.600 - 613.
AMA	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 12(2): 600 - 613.
Vancouver	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 12(2): 600 - 613.
IEEE	Örücü E,GİZLİER Ö,YILMAZ C "Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma." Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, ss.600 - 613, 2021.
ISNAD	Örücü, Edip vd. "Örgütsel Adaletin Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12/2 (2021), 600-613.