ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

AKYAZ, Fatih Şükrü; boz, dursun

ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Fatih Şükrü AKYAZ, (Dumlupınar Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme, Kütahya, Türkiye)

Dursun BOZ (İstanbul Gelişim Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Yönetim Bilişim Sistemleri, İstanbul, Türkiye)

Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi

71 25

Yıl: 2022 Cilt: 26 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 339 - 352 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-12-2022

ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Öz:

Günümüzde örgütlerin ayakta kalabilmeleri ve gelecekte daha iyi konumda olabilmeleri için değişen koşullara cevap vermeleri gerekmektedir. Sürekli değişen düzen ve gelişen teknoloji sürecinde insan faktörü yine en önemli etkenlerden birisidir. Örgütler işgörenlere sağladığı imkân ve verdiği değerle orantılı olarak başarılı olmaktadır. Bu başarının temelinde işgörenlerin iş-yaşam dengelerini sağlayabilmeleri gelmektedir. Bunu başarmak için bireyin kendi çabası yeterli değildir. Teknoloji ile beraber değişen istihdam yapısı, esnekliği gündeme getirmiştir. Artık ihtiyaçlar geçmişin aksine sınırlı olmadığı gibi giderek artmaktadır ve buna karşılık bireyler uzun çalışma sürelerine maruz kalmaktadır. Bu ihtiyaçların karşılanması dışında birey, ailesine karşı olan sorumluluklarını yerine getirdiğinde ve nihayet kendine zaman ayırdığında kişisel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır. İş-yaşam dengesinin sağlanmasında son zamanlarda sıkça gündeme gelen esnek çalışma modellerinin etkili olacağı düşünülmektedir. Bazı ülkelerde esnek çalışma modellerine geçildiği ve hem örgüte hem işgörenlere büyük fayda sağladığı, işgörenlerin iş-yaşam dengelerini daha kolay sağlayabildikleri görülmüştür. Ülkemizde esnek çalışma düzeni, son zamanlarda sık sık gündeme gelmekte ve esnek çalışma modellerinin yaşama geçirilmesi üzerinde çalışılmaktadır. Bu çalışmada esnek çalışmanın iş-yaşam dengesini sağlama üzerindeki etkisini belirlemeye çalışılmıştır. Anket sonuçlarında iş-yaşam dengesinin sağlanmasında esnek çalışma modellerinin etkili (β=0,477 ; p=0,000) olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

THE EFFECT OF FLEXIBLE WORK ON THE WORK-LIFE BALANCE

Öz:

Today, organizations need to survive and respond to changing conditions to be better in the future. The human factor is one of the most important factors in the ever-changing order and developing technology process. Organizations are successful in proportion to the opportunities and value they provide to employees. The basis of this success is the ability of employees to provide work-life balance. The individual's own effort is not enough to achieve this. The changing structure of employment with technology has brought flexibility to the agenda. The needs are no longer limited, as opposed to the past, and individuals are exposed to long working hours. Apart from meeting these needs, the individual tries to meet his personal needs when he fulfills his responsibilities to his family and finally takes his time. It is thought that flexible working models which are frequently discussed recently in work-life balance will be effective. In some countries, it has been observed that flexible working models have been introduced and it provides great benefit to both the organization and the employees, and it is seen that employees can provide their work-life balance easier. The flexible working order in our country has been frequently discussed recently and the implementation of flexible working models is underway. In this study, it has been tried to determine the effect of flexible work on ensuring work-life balance. The results of the survey showed that flexible working models affected (β=0,477; p=0,000) in ensuring work-life balance.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akgül, A. ve Çevik, O. (2005). İstatistiksel analiz teknikleri & SPSS’te işletme yönetimi uygulamaları. Ankara: Emek Ofset Yayınevi.
Akın, A., Ulukök, E. ve Arar, T. (2017). İş-yaşam dengesi: Türkiye’de yapılan çalışmalara yönelik teorik bir inceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 113-124.
Albion, M.J. & Chee, M. (2006). Flexible work options within the organisational system. Ausralian Journal of Career Development, 15(2). 42-52.
Allen, T.D., Johnson, R.C., Kiburz, K.M. & Shockley, K. M. (2013). Work-Family conflict and flexible work arrangements. Deconstructing Flexibility, Personnel Psychology, 66, 345-376.
Armağan, E. ve Bozkurt, Y. (2008). Çalışma sürelerinde esneklik sağlayan modeller üzerine değerlendirmeler. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 45(519), 49-60.
Aydınlı, F. (2007). Türkiye ve Almanya’daki işletmelerde esnek çalışma modellerine ilişkin karşılaştırmalı bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 18(57), 67-90.
Başdoğan, T. (2015). Esnek çalışanlarda esnek çalışmaya yönelik tutumun iş tatmini üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Eğitim Yönetimi Dergisi, 32, 470-483.
Ceylan, G. (2011). Aile dostu uygulamaların iş-özel yaşam dengesi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE, İzmir.
Çamlı, L.G. (2010). Esnek çalışma saatleri ve çalışanların esnek çalışma saatleri düzenlemelerine yönelik tutumlarının örgüte bağlılıkları üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çelenk, H. (2008). Esnek çalışmanın işgücü maliyetlerine ve rekabet gücüne etkisi ve tekstil sektöründe uygulaması. (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demirbağ, O., Cide Demir H., ve Yozgat U. (2021). Uzaktan çalışmanın iş güvencesizliğine etkisinde iş-yaşam dengesi ve psikolojik güvenliğin düzenleyici-aracılık rolü. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 1-25. doi: 10.17218/hititsbd.881224
Demirer, S. (2011). İş-yaşam dengesi: Antalya’daki A grubu seyahat acentelerinde bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Doğan, A., Bozkurt, S. ve Demir, R. (2015). Çalışanların esnek çalışmaya ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 7(14), 376-398.
Doğru, Ç. (2010). Türkiye’deki insan kaynakları açısından esnek çalışmanın istihdama etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Doğrul, B.Ş. ve Tekeli, S. (2010). İş-yaşam dengesinin sağlanmasında esnek çalışma. Anadolu Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2(2), 11-18.
Erben, G.S. ve Ötken, A.B. (2014). Paternalist liderlik ve işe ilişkin iyilik ilişkisinde iş-yaşam dengesinin rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 22, 103-121.
Eser, Ş. (1997). Part-time çalışmanın Türkiye’de kadın istihdamına etkisi. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırmaları Yayınları, Öncü Ltd.
Fisher, M.G., Stanton, J.M, Jolton, J., & Gavin, J.A. (2003). modelling the relationship between work life balance and organisational outcomes. In Annual Conference Of The Society For Industrial- Organisational Psychology, Orlando.
Giannikis, S.K. & Mihail, D.M. (2011). Flexible work arrangements in Greece: A study of employee perceptions. The International Journal Of Human Resource Management, 22(2), 417-432.
Glynn, C., Steinberg, I. & Mccartney, C. (2002). Work-life balance: The role of the manager. West Sussex: Roffey Park Institute.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Güriş, S. ve Çağlayan, E. (2005). Ekonometri. İstanbul: Der Yayınları.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kapız, Ö.S. (2002). İş-aile yaşamı dengesi ve dengeye yönelik yeni bir yaklaşım: Sınır teorisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 139-153.
Kuru, İ. (2014). Y kuşağı ve iş yaşam dengesi. (Yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Küçükusta, D. (2007). Konaklama işletmelerinde iş-yaşam dengesinin çalışma yaşamı kalitesi üzerindeki etkisi. (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Manfredi, S. & Holliday, M. (2004). Work-life balance: An audit of staff experience at Oxford Brookes University. Oxford Brookes University, Centre for Diversity Policy Research, Oxford.
Maxwell, G.A. & Mcdougall, M. (2004). Work-Life Balance: Exploring The Connections Between Levels Of İnfluence İn The UK Public Sector, Public Management Review, 6(3): 377- 393.
Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları teknikler ve uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Naktiyok, A. ve İşcan, Ö.F. (2003). İşgörenlerin evden çalışmaya ilişkin tutumları: Bireysel özellikler ve iş sürükleyicileri açısından bir uygulama. Akdeniz İşletme ve İktisadi Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(6), 53-72.
Özkan, O. (2010). Çalışma Yaşamı Kalitesi, Hava Teknik Okullar Komutanlığı, Araştırma Raporu, İzmir.
Pinhas, M.M. (2006). Sosyal politika boyutunda Avrupa Birliği’nde esnek çalışma. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Rafnsdottir, G.L. ve Heijstra, T.M. (2013). Balancing work-family life in academia: The power of time. Gender, Work and Organization, 20(3): 283-298.
Sert, Ü. (2013). Esnek çalışmanın kadınların çalışma hayatındaki istihdamına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Şen, S. (2001). Esnek üretim-esnek çalışma ve endüstri ilişkilerine etkileri. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Şahin, T. (2014). Esnek çalışma düzenlemelerinin örgütsel bağlılığı sağlamaya etkisi: Başbakanlık örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tariq, A., Aslam, H.D., Siddique, A. & Tanveer, M.A. (2012). Work-life balance as a best practice model of human resource management: a win-win situational tool fort he employees and organizations. Mediterranean Journal Of Social Sciences, 3(1), 577-585.
Topcuk, Y. (2006). Esnek çalışma ve esnek çalışanların sosyal güvenliği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Uyargil, C. (2008). İş analizi ve iş dizaynı, insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
Yapıcı, N. (2020). ABD esnek çalışma düzenlemelerinden hareketle Türk kamu yönetimi için bir model önerisi. (Yüksek lisans tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yavuz, N., ve Doğan, A. (2019). İş stresinin iş-yaşam dengesi üzerindeki etkisinin esnek çalışma bağlamında test edilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 41-62.
Yıldırım, Ö., ve Tengilimoğlu, D. (2022). Pandemi sürecinde uygulanan esnek çalışma düzenlemesinin çalışan motivasyonu ve iş doyumuna etkisi; bir alan araştırması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 625-633.

APA	AKYAZ F, boz d (2022). ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 339 - 352.
Chicago	AKYAZ Fatih Şükrü,boz dursun ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. (2022): 339 - 352.
MLA	AKYAZ Fatih Şükrü,boz dursun ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 2022, ss.339 - 352.
AMA	AKYAZ F,boz d ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2022; 339 - 352.
Vancouver	AKYAZ F,boz d ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2022; 339 - 352.
IEEE	AKYAZ F,boz d "ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." , ss.339 - 352, 2022.
ISNAD	AKYAZ, Fatih Şükrü - boz, dursun. "ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". (2022), 339-352.

APA	AKYAZ F, boz d (2022). ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26(2), 339 - 352.
Chicago	AKYAZ Fatih Şükrü,boz dursun ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 26, no.2 (2022): 339 - 352.
MLA	AKYAZ Fatih Şükrü,boz dursun ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.26, no.2, 2022, ss.339 - 352.
AMA	AKYAZ F,boz d ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 26(2): 339 - 352.
Vancouver	AKYAZ F,boz d ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 26(2): 339 - 352.
IEEE	AKYAZ F,boz d "ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26, ss.339 - 352, 2022.
ISNAD	AKYAZ, Fatih Şükrü - boz, dursun. "ESNEK ÇALIŞMANIN İŞ-YAŞAM DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 26/2 (2022), 339-352.