TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ
Yıl: 2022 Cilt: 26 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 45 - 66 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-12-2022
TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ
Öz: Kentsel yaşam kalitesi; Pek çok benzerliği olmakla birlikte her ülkede kendine özgü sorunları olan ve düzeltilmedikçe insanların yaşam kalitesini düşüren, şehrin ihtiyaçları karşılanırsa yaşam kalitesini yükselten bir olgudur. Bu nedenle kentsel yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yönelik pek çok çalışma bulunmaktadır. Araştırmada, kentsel yaşam kalitesine yönelik yapılmış çalışmaların eleştirel bir yaklaşımla sentezini sunmak ve kentsel yaşam kalitesine yönelik çalışmalar yapacak olan uzmanlara ileride yapılacak araştırmalara rehberlik edecek öneriler geliştirmektir. Bu araştırmada kentsel yaşam kalitesi ile ilgili makale ve tez çalışmalarını incelemek için nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş; Yönteme uygun olarak veri toplama ve analizi yapılmıştır. Araştırmada, 1998 – 2021 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezinde bulunan tezlerden ve 2006-2020 yılları arasındaki DergiPark veri tabanlarındaki makalelerden yararlanılmıştır. Veri tabanlarında; “Kentsel Yaşam Kalitesi”, kavramı anahtar kelime olarak kullanılmıştır. Bu kapsamda 35 lisansüstü tez, 11 doktora tez ve 37 makale belirlenmiş ve tamamına ulaşım sağlanmıştır. Araştırmada incelenen çalışmalar içerik analizi ile oluşturulmuştur. Çalışmaların analizinde frekans ve yüzde dağılımları kullanılmıştır. Ülkemizde konu ile ilgili çalışmalar her geçen yıl daha da artmakta ve yaşam kalitesinin artırılmasına yönelik araştırmalar yapılmaktadır. Kentsel yaşam kalitesinin artırılması, bireylerin ve toplumun kullandığı alanları istenilen doyuma yaklaştıracaktır. Artan yaşam kalitesi, sosyal, ekonomik ve politik düzenin istikrarlı bir şekilde yükselmesini sağlayacak ve ideal şehrin oluşumunu hızlandıracaktır.
Anahtar Kelime: ASSESSMENT OF THE LITERATURE ON QUALITY OF URBAN LIFE IN TURKEY
Öz: The quality of urban life is a phenomenon that reduces people's life quality if its distinctive problems are not resolved. Yet if the city's requirements are met, life quality is predicted to increase. As a result, there is currently an abundance of research being undertaken to improve the quality of urban life. This study presents a synthesis of the researches conducted to improve the quality of urban life, as well as making suggestions to guide future researches to be undertaken by professionals. The qualitative research approach was chosen to analyse articles and theses relating to the quality of urban life, and data collection and analysis were carried out accordingly. The dissertations archived at the Thesis Centre of the Council of Higher Education for the dissertations going back to 1998 through 2021, as well as those archived at the DergiPark database for the years 2006 to 2020, were used in the study. For the database searches, the keyword "Urban Life Quality" was applied. There were 35 MA theses and 11 PhD dissertations with 37 papers located in this scope, and all of these dissertations and publications were fully accessible. The content analysis was developed as a result of the studies used in this paper. Frequencies and percentage distribution were used in the analysis of the studies. The number of studies that relate to this particular issue has been increasing each passing year in our country, and the research is being conducted to improve life quality. Any increase in the quality of urban life will improve both the individual and the societal spheres. As living standards improve, a city's social, economic, and political order will also improve, resulting in the construction of an ideal city.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ak, D. (2018). Kentsel yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde yavaş kent (cittaslow) uygulamalarının etkisi üzerine bir analiz: Aydın/Yenipazar örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Muğla.
- Akpınar, O. (2018). Yavaş şehirler (cittaslow) ve kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkileri: Seferihisar halkının algısı üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
- Alaş, C. (2016). Kentsel dönüşüm projelerinin kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin Adana örneğinde incelenmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
- Aydıner, H.K. (2017). Kentsel dönüşüm uygulamalarının kentsel yaşam kalitesine etkileri: Denizli Karşıyaka Mahallesi örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
- Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
- Bilgili, A. (2017). Kentsel gelişmenin, kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkileri: Bursa örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bursa.
- Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage
- Çoşar, Y. (2013). Yavaş şehir (cıttaslow) olgusunun turist davranışları ve yerel halkın kentsel yaşam kalitesi algısına etkileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
- Elbi, F. (2019). Kentsel yaşam kalitesinin sayısal verilerle ölçümü: Selçuklu ilçesi örneği. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
- Ersin, G.Ö. (2012). Kentsel yaşam kalitesi göstergeleri: Büyükçekmece örneğinde irdelenmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Ertürk, H., & Sam, N. (2016). Kent ekonomisi. Ekin Basım Yayın.
- Geray, C. (1998). Kentsel yaşam kalitesi ve belediyeler. Türk İdare Dergisi, 70(421), 323-346.
- Hesse-Biber, S. N., & Leavy, P. (2010). The practice of qualitative research. Sage.
- Kara, H., Karakılçık, Y. (2016). 5018 Sayılı Kanun kapsamında yerel yönetimlerin denetimi: Getirdiği yenilikler, uygulamalar ve karşılaşılan eksiklikler. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD), 6(3), 727-738.
- Keçeli, A., Sarıusta, F., & Karakuyu, M. (2014). Kamu hizmetlerinin kentsel yaşanabilirlik üzerine etkisi: Beylikdüzü örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, (29).
- Kılıç, E. (2019). Yoksulluk, kent güvenliği ve suç ilişkisinin kentsel yaşam kalitesine etkileri: İzmir örneği. Sosya Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Koyuncu, B. (2011). Kentsel yaşam kalitesi kriterleri: İstanbul Büyükşehir Belediyesi örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Marans, R. (2007). Yaşam kalitesinin ölçülmesi, Dosya: Kentsel Yaşam Kalitesi, Mimarlık Dergisi, 335.
- Mazıcıoğlu, E., & Yenice, M. S. (2019). Konut ve konut yer seçiminde etkili ölçütlerin kentsel yaşam kalitesi bağlamında değerlendirilmesi; Gaziantep örneği. Artium, 7(2), 138-146.
- Mutlu, A., & Batmaz, N. Y. (2013). Türkiye'de kent hakkı. Orion Kitabevi.
- Oktay, D. (2007). Sürdürülebilirlik, yaşanılabilirlik ve kentsel yaşam kalitesi. Mimarlık Dergisi.
- Ökde, F. (2019). Kentsel dönüşüm uygulamalarının kentsel yaşam kalitesine etkisinin toplumsal yansıması: Mamak örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale.
- Öztürk, A. (2013). Kıyı yerleşimlerinde ikinci konutun kentsel yaşam kalitesine etkileri Ayvalık örneklemesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Parlak, B. (2018). Sürdürülebilir kalkınma ve kentli hakları perspektifinden kent kültürü ve kent kimliğinin dönüşümü: Bir proje örneği, Tesam Akademi Dergisi, Yerel Yönetimler Özel Sayısı, s. 22.
- Sağır, G. (2016). Kentsel yaşam kalitesinin yavaş şehir belediye hizmetleri kapsamında değerlendirilmesi: Seferihisar örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Malatya.
- Sapancalı, F. (2009). Toplumsal açıdan kentsel yaşam kalitesi. İzmir: Altın Nokta Basın Yayın.
- Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma. Anı yayıncılık.
- Soydan, O. Kent parklarının kullanıcı memnuniyetinin Niğde örneğinde incelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), 712-722.
- Tekeli, İ. (2010). Gündelik yaşam, yaşam kalitesi ve yerellik yazıları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, s. 155.
- Tepe, A.C. (2018). Açık ve yeşil alanların kentsel yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi: Sancaktepe örneği. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Düzce.
- Tosun, E. K. (2013). Yaşam kalitesi ekseninde şekillenen alternatif bir kentsel yaşam modeli: Yavaş kentleşme hareketi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.
- Üçer Güler, Z. A. (2009). Kentsel yaşam kalitesinin belediye hizmetleri kapsamında belirlenmesine ve geliştirilmesine yönelik bir yaklaşım: orta ölçekli kent örnekleri. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Üstemel, C. (2020). Sosyal ve ekonomik yönleriyle kentlileşmenin kentsel yaşam kalitesine etkileri araştırması: Çanakkale örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
- Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis.
- Velibeyoğlu, H. (2014). Assessing subjective quality of urban life at neighborhood scale. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
- Yaylı, H., Ökde, F.(2019). Türkiye’de kentsel yaşam kalitesi ile uluslararası göç ilişkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (43), 299-320.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yılmaz, C. (2020). İlkokulların mekânsal yeterliliğinin kentsel yaşam kalitesi açısından incelenmesi: Pendik örneği. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Yumuk, Y., & Altıntaş, V. (2019). Bodrum’da yaşayan yerel halkın kentsel yaşam kalitesi algılarının aşırı turizm (overtourism) kapsamında değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 90-102.
| APA | özden e, YÜCEL BATMAZ N (2022). TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. , 45 - 66. |
| Chicago | özden ekrem,YÜCEL BATMAZ Nazlı TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. (2022): 45 - 66. |
| MLA | özden ekrem,YÜCEL BATMAZ Nazlı TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. , 2022, ss.45 - 66. |
| AMA | özden e,YÜCEL BATMAZ N TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. . 2022; 45 - 66. |
| Vancouver | özden e,YÜCEL BATMAZ N TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. . 2022; 45 - 66. |
| IEEE | özden e,YÜCEL BATMAZ N "TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ." , ss.45 - 66, 2022. |
| ISNAD | özden, ekrem - YÜCEL BATMAZ, Nazlı. "TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ". (2022), 45-66. |
| APA | özden e, YÜCEL BATMAZ N (2022). TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26(1), 45 - 66. |
| Chicago | özden ekrem,YÜCEL BATMAZ Nazlı TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 26, no.1 (2022): 45 - 66. |
| MLA | özden ekrem,YÜCEL BATMAZ Nazlı TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.26, no.1, 2022, ss.45 - 66. |
| AMA | özden e,YÜCEL BATMAZ N TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 26(1): 45 - 66. |
| Vancouver | özden e,YÜCEL BATMAZ N TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 26(1): 45 - 66. |
| IEEE | özden e,YÜCEL BATMAZ N "TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ." Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26, ss.45 - 66, 2022. |
| ISNAD | özden, ekrem - YÜCEL BATMAZ, Nazlı. "TÜRKİYE'DE KENTSEL YAŞAM KALİTESI ÜZERİNE LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 26/1 (2022), 45-66. |
