Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi

Yıl: 2022 Cilt: 42 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 249 - 291 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/ppil.2022.42.1.890003 İndeks Tarihi: 27-08-2022

Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi

Öz:
Yabancı ülke yetkili makamları tarafından verilen boşanma kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 27/A maddesi ile ilgili maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların tespit edildiği Yabancı Ülke Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tescili Hakkında Yönetmelik çerçevesinde tanınması mümkündür. Yabancı Ülke Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tescili Hakkında Yönetmelik’te, yabancı boşanma kararlarının tanınması için “kararla ilgili Türkiye’de açılmış ve halen devam eden veya reddedilmiş dava bulunmaması şartı” aranmaktadır. İlgili düzenleme farklı şekillerde yorumlanabileceğinden, bu durum uygulama birliği oluşmasına engel teşkil etmektedir. Çalışmamızda ilk olarak yabancı ülke yetkili makamları tarafından verilen boşanma kararlarının tanınması konusu ele alınacaktır. Daha sonra Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 27/A maddesinde yer alan düzenleme çerçevesinde başvuru usulü ve ilgili Kanun uyarınca yabancı ülke adli veya idari makamları tarafından verilen boşanma kararlarının tanınması için aranan şartlara değinilecektir. Bu konularla ilgili genel değerlendirmelerden sonra, Yabancı Ülke Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tescili Hakkında Yönetmelik’te aranan “kararla ilgili Türkiye’de açılmış ve halen devam eden veya reddedilmiş dava bulunmaması şartı”nın yerindeliği incelenecektir.
Anahtar Kelime:

Evaluating the “Provision Related to the Absence of a Filed, Ongoing or Denied Lawsuit” Predicted for the Recognition of Decree Divorce Enacted by Administrative or Judicial Authorities of Foreign Countries within the Framework of State Register of Persons Item 27/A

Öz:
Recognizing the divorce verdicts rendered by the competent authorities of foreign countries is possible within the framework of the Regulation on Registration of the Decisions Given by the Judicial or Administrative Authorities of the Foreign Countries, the procedures and principles of which are related to the implementation of Article 27/A of the Civil Registry Services Act (CRSA). “The condition for the absence of no pending or dismissed lawsuit in Turkey regarding the decision” is required for the recognition of foreign divorce decisions pursuant to the Regulation on Registration of the Decisions Given by the Judicial or Administrative Authorities of Foreign Countries in the Civil Registers. Because the relevant regulation can be subject to different interpretations; this prevents the unity of practice. In our study, the recognition of a divorce decision given by the competent authorities of foreign countries is examined and discussed. Subsequently, the conditions required for the recognition of divorce decisions given by foreign judicial or administrative authorities in accordance with the Law on the application procedure were mentioned within the framework of the regulation in Article 27/A of the Civil Registry Cervices Act. After a study of the issues involved, the appropriateness of the “condition for the absence of lawsuit filed in Turkey regarding the decision that has still been ongoing or dismissed” in the Regulation on Registration of Decisions Given by Foreign Judicial or Administrative Authorities was evaluated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akıntürk T and Ateş D, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku İkinci Cilt (23th edn, Beta 2021).
  • Akıncı Z, Milletlerarası Özel Hukuk (1st edn, Vedat 2020).
  • Akıncı Z and Demir Gökyayla C, Milletlerarası Aile Hukuku (1st edn, Vedat 2010).
  • Altuğ Y and Yasan M, ‘Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni’ (2003) Prof. Dr. Ergun Önen’e Armağan 139-150.
  • Arat T, ‘Yabancı İlamların Tanınması ve Tenfizi’ (1964) XXI (1-4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 421-527.
  • Arslan R, Yılmaz E, Taşpınar Ayvaz S and Hanağası E, Medeni Usul Hukuku (5th edn, Yetkin 2019).
  • Ayhan İzmirli L, ‘Nüfus Hizmetleri Kanunu Madde 27/A Çerçevesinde Yabancı Ülkelerde Verilen Boşanma Kararlarının İdari Yoldan Tanınması’ (2018) XXII (4) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 67-126.
  • Baumgartner SP, ‘How Well Do U.S. Judgments Fare in Europe’ (2008) 40 (1) George Washington International Law Review 173-231.
  • Can H and Gümrah Toker A, Milletlerarası Özel Hukuk (3th edn, Adalet 2018).
  • Can H and Tuna E, Milletlerarası Usul Hukuku (2th edn, Adalet 2019).
  • Carbonneau TE, ‘The French Exequatur Proceeding: The Exorbitant Jurisdictional Rules of Articles 14 and 15 (Code Civil) as Obstacles to the Enforcement of Foreign Judgments in France’ (1979) 2 (2) Hastings International and Comparative Law Review 307-332.
  • Çelikel A, Ahkâmı Şahsiye Konusundaki Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması (Fakülteler Matbaası 1963).
  • Çelikel A and Erdem BB, Milletlerarası Özel Hukuk (17th edn, Beta 2021).
  • Dayındarlı K, ‘Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni’ (1988) Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN’a 65 inci Yaş Armağanı 657-692.
  • Demir Gökyayla C, Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizde Kamu Düzeni (1st edn, Seçkin 2001).
  • Doğan V, Milletlerarası Özel Hukuk (7th edn, Savaş 2021).
  • Dolunay A, Türk Hukukunda ve Kıbrıs Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi (1st edn, On İki Levha 2015).
  • Dural M, Öğüz T and Gümüş M A, Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku (16th edn, Filiz 2021).
  • Ecemiş S, ‘MÖHUK Dışında Düzenlenen Tanıma ve Tenfiz Kuralları’ (2020) 22 (1) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 357-395.
  • Ekşi N, Milletlerarası Özel Hukukta Medeni Olmayan Evliliklerin ve Adli Olmayan Boşanmaların Tanınması (1st edn, Beta 2012).
  • Ekşi N, Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi (2th edn, Beta 2000).
  • Ekşi N, Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi (2th edn, Beta 2020).
  • Elbalti B, ‘Reciprocity And The Recognition And Enforcement Of Foreign Judgments: A Lot Of Bark But Not Much Bite’ (2017) 13 (1) Journal Of Private International Law 184-218.
  • Ertaş Ş, ‘Yabancı İlamların Tanınması ve Tenfizi’ (1987) 3 (1-4) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Kudret AYİTER’e Armağan 365-438.
  • Erten R, Türklerin Kişi Hâllerine İlişkin Davalarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi (MÖHUK m.41) (1st edn, Yetkin 2017).
  • Esen E, ‘Alman Hukukunda İhtarlı Basit Dava Usulü (Mahnverfahren) Çerçevesinde Verilen Kararların Türk Hukukunda Tenfizi’ (2007) 27 (1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 21-79.
  • Frîntu VM and Gherghe ER, ‘Divorce Through the Spouses’ Agreement by Administrative Method or Notarial Procedure’ in Vladimir Marascu-Klein (ed), Advances in Fıscal, Polıtıcal And Law Scıence (Proceedings of the 2nd International Conference on Economics, Political and Law Science (EPLS ‘13) Brasov Romania, June 1-3, 2013) 185-190.
  • Görgün Ş, Börü L, Toraman B and Kodaklıoğlu M, Medeni Usul Hukuku (8th edn, Yetkin 2019).
  • Güngör G, Türk Milletlerarası Özel Hukuku (1st edn, Yetkin 2021). Güven P, Tanıma-Tenfiz (1st edn, Yetkin 2013).
  • Hanağası E, Davada Menfaat (1st edn, Yetkin 2009). Harder S, ‘The Effects Of Recognized Foreign Judgments In Civil And Commercial Matters’ (2013) 62 (2) International and Comparative Law Quarterly 441-461.
  • Herzog PE, Civil Procedure in France (Springer 1967). Hıll J and Shúılleabháın MN, Clorkson & Hıll’s Conflict Of Laws (5th edn, Oxford University Press 2016).
  • Huysal B, ‘Nüfus Hizmetleri Kanunu Kapsamında Yabancı Boşanma Kararlarının Doğrudan Tescili’ (2017) 37 (2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 473-507.
  • Kaynakçıoğlu D, Evliliğin Sona Ermesine İlişkin Yabancı Adli ve İdari Kararların Nüfus Kütüğüne Doğrudan Tescili (1st edn, Seçkin 2021).
  • Kennett W, ‘It’s Arbitration, But Not As We Know It: Reflections On Family Law Dispute Resolution’ (2016) 30 (1) International Journal of Law, Policy and Family 1-31.
  • Kuru B, ‘Dava Şartları’ (1964) Ord. Prof. Sabri Şakir ANSAY’ın Hatırasına Armağan 109-147.
  • McClean D and Abou-Nigm Ruiz V (originally by: the late J.H.C.Morris), The Conflict Of Laws (9th edn, Sweet&Maxwell 2016).
  • Murphy J, International Dimensions In Family Law (1st edn, Manchester University Press 2005).
  • Nagy O V, ‘The Marriage Dissolution On Administrative Way, Aspects Of Comparative Law’ (2014) 1 (73) Revista Academiei Fortelor Terestre Nr 31-37.
  • Nomer E, Milletlerarası Usul Hukuku (2th edn, Beta 2018).
  • Ökçün A G, Devletler Hususi Hukukunun Kaynakları ve Kamu Düzeni (2th edn, Sermaye Piyasası Kurulu 1997).
  • Önal A, ‘Tanıma ve Tenfiz Kararlarının Hukuki Niteliği’ (2017) 37 (2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 576-610.
  • Özbakan I, Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi (Kazancı Hukuk Yayınları No. 58 1987).
  • Özkan I and Tütüncübaşı U, Uluslararası Usûl Hukuku (2th edn, Adalet 2020). Rabel E, Conflict of Laws: Comparative Study (Callaghan & Company 1945).
  • Ruhi AC, Türk Hukukunda Yabancı Boşanma İlamlarının Tanınması ve Tenfizi (1st edn, On İki Levha 2020).
  • Ryznar M and Devaux A, ‘Voilá! Taking the Judge Out Of Divorce’ (2018) 42 (1) Seattle University Law Review 161-184.
  • Sakmar A, Devletler Hususi Hukukunda Boşanma (İstanbul Fakülteler Matbaası 1976).
  • Sakmar A, Yabancı İlamların Türkiye’deki Sonuçları (İstanbul Fakülteler Matbaası 1982).
  • Sargın F and Erten R, ‘MÖHUK Hükümleri Dairesinde Tanımanın Hukuki Niteliği, Usulü ve Karşılaşılan Bazı Sorunlar: “Yeni Bir Düzenleme Yapma Gereği”’ (2014) 3 (2) UTTDER 37-136.
  • Schulz A, ‘II. The Liberalization of the French Law of Foreign Judgments’ (2007) 56 (4) International and Comparative Law Quarterly 931-950.
  • Şanlı Atay Y, Türk İdare Hukukunda Adsız Düzenleyici İşlemler (1st edn, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü 2011).
  • Şanlı C, Esen E and Ataman Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk (9th edn, Beta 2021).
  • Şensöz Malkoç E, Aile Hukukuna İlişkin Yabancı Kararların Tanınması (1st edn, On İki Levha 2017).
  • Tanrıbilir FB, ‘Türk Hukukunda Yabancı Makamlarca Verilen Boşanma Kararlarının Tanınmasına İlişkin Gelişmeler’ in Vahit Doğan, Lale Ayhan İzmirli and Alper Çağrı Yılmaz (eds), Milletlerarası Özel Hukukta Güncel Meseleler (Savaş 2019) 375-385.
  • Tarman ZD, ‘Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizinde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Bazı Tespitler’ (2017) 37 (2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 798 – 820.
  • Tekinalp G, Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama ve Usul Hukuku Kuralları (13th edn, Vedat 2020).
  • Tiryakioğlu B, Yabancı Boşanma Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1996).
  • Tiryakioğlu B, ‘Türklerin Kişi Hallerine İlişkin Davalarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi’ (2012) Prof. Dr. Tuğrul Arat’a Armağan 1141-1165.
  • Tütüncübaşı U, Yabancı Çekişmesiz Yargı Kararlarının Türk Hukukunda Tanınması (1st edn, Adalet 2014).
  • Tütüncübaşı U, ‘Yabancı Kararların Türk Hukukunda Tanınması Konusunda 690 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Düzenlenen Yenilikler’ (2017) 19 (2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 103-127.
  • Uyanık Çavuşoğlu A, Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Boşanma (1st edn, Beta 2006).
  • Wardle LD, ‘International Marriage and Divorce Regulation and Recognition: A Survey’ (1995) 29 (3) Family Law Quarterly 497-517.
APA SEZISLI V (2022). Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. , 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
Chicago SEZISLI VILDAN Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. (2022): 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
MLA SEZISLI VILDAN Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. , 2022, ss.249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
AMA SEZISLI V Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. . 2022; 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
Vancouver SEZISLI V Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. . 2022; 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
IEEE SEZISLI V "Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi." , ss.249 - 291, 2022. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
ISNAD SEZISLI, VILDAN. "Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi". (2022), 249-291. https://doi.org/10.26650/ppil.2022.42.1.890003
APA SEZISLI V (2022). Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. Public and private international law bulletin, 42(1), 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
Chicago SEZISLI VILDAN Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. Public and private international law bulletin 42, no.1 (2022): 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
MLA SEZISLI VILDAN Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. Public and private international law bulletin, vol.42, no.1, 2022, ss.249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
AMA SEZISLI V Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. Public and private international law bulletin. 2022; 42(1): 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
Vancouver SEZISLI V Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi. Public and private international law bulletin. 2022; 42(1): 249 - 291. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
IEEE SEZISLI V "Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi." Public and private international law bulletin, 42, ss.249 - 291, 2022. 10.26650/ppil.2022.42.1.890003
ISNAD SEZISLI, VILDAN. "Yabancı Ülkelerin Adli veya İdari Makamlarınca Verilen Boşanma Kararlarının Nüfus Hizmetleri Kanunu m.27/A Çerçevesinde Tanınması İçin Öngörülen “Kararla İlgili Türkiye’de Açılmış ve Halen Devam Eden veya Reddedilmiş Dava Bulunmaması Şartı”nın Değerlendirilmesi". Public and private international law bulletin 42/1 (2022), 249-291. https://doi.org/10.26650/ppil.2022.42.1.890003