COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi
Yıl: 2022 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 121 - 130 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21763/tjfmpc.997305 İndeks Tarihi: 12-12-2022
COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi
Öz: Giriş: Sağlık çalışanları, hasta bakım sürecinin yürütücüsü olmaları nedeniyle COVID-19 pandemisinden en çok etkilenen gruptur. Bu süreçte, enfeksiyona maruz kalma riskindeki ve iş yükündeki artış, meslekle ilgili tükenmişliğe neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisinin doktor, hemşire ve ebelerin tükenmişliği üzerindeki etkisini belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma Kasım-Aralık 2020 tarihleri arasında toplam 228 sağlık çalışanı (38 doktor, 161 hemşire, 29 ebe) ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Sosyo-demografik Özellikler Veri Toplama Formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin (MTÖ) yer aldığı anket formu ile online olarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri IBM-SPSS Statistics 26 paket programında yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 34,36±7,13 ve %64,5'i evli, %53,5'i çocuk sahibidir. Mesleki deneyim süresi ortalama 11,62±8,16 yıl ve aylık ortalama çalışma saati pandemi öncesi 250,41±69,9, pandemi sonrası 199,34±34,44 saattir. MTÖ toplam puan ortalaması 40,00±10,96, duygusal tükenme alt boyut puan ortalaması 21,55±6,94, duyarsızlaşma alt boyut puan ortalaması 6,89±3,34 ve kişisel başarı alt boyut puan ortalaması 11,55±3,77’dir. MTÖ toplam puanı ile cinsiyet, mesleği sevme, çalıştığı sabit birimden memnun olma değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05). Ayrıca, duygusal tükenme alt boyutu ile cinsiyet, mesleği isteyerek seçme, mesleğini sevme değişkenleri arasında, duyarsızlaşma alt boyutu ile meslek yılı ve çalışılan birimden memnuniyet değişkenleri arasında, kişisel başarı alt boyutu ile mesleğini sevme değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Araştırma sonucunda, doktor, hemşire ve ebelerin COVID-19 ile ilişkili olarak tükenmişlik yaşadıkları belirlenmiştir. Ayrıca COVID-19 birimlerinde çalışma sürelerinin, tükenmişlik düzeyini arttırdığı bulunmuştur.
Anahtar Kelime: Determinatıon of The Effect of The COVID-19 Pandemic on The Burnout Situations of The Doctors, Nurses And Midwives
Öz: Introduction: Healthcare professionals are the most being affected group because of being executive of patient care process. In this process they have been exposed to high risk infection and their workload has increased that cause burn-out related with profession. The purpose of the study was to determine the effect of COVID-19 pandemic on burnout of doctors, nurses and midwifes. Method: A total of 228 healthcare professionals (38 doctors, 161 nurses, 29 midwives) were included in this descriptive study. The data of study was collected with questionnaire form which was included Socio-demographic Characteristics and Maslach Burnout Inventory (MBI). Statistical analysis of the data was performed using the IBM-SPSS Statistics 26 package program. Results: The mean age of the participants is 34.36±7.13 and 64.5% are married and 53.5% have children. The average period of professional experience is 11.62±8.16 years, and the average monthly working hours are 250.41±69.9 hours before the pandemic and 199.34±34.44 hours after the pandemic. MBI mean total score is 40.00±10.96, emotional exhaustion sub-dimension mean score is 21.55±6.94, depersonalization sub-dimension mean score is 6.89±3.34, and personal accomplishment sub-dimension mean score is 11.55±3.77. A statistically significant difference was found between the total MBI score and the variables of gender, liking the profession, being satisfied with the fixed unit (p<0.05). In addition, a statistically significant difference was found between the emotional exhaustion sub-dimension and the variables of gender, choosing the profession voluntarily, and loving the profession, between the depersonalization sub-dimension and the variables of satisfaction with the professional year and the unit, and between the personal achievement sub-dimension and the variable of liking the profession (p<0.05). Conclusion: According to this study, it was found that doctors, nurses and midwives experienced burnout related to COVID-19. It has also been found that working hours in COVID-19 units increase the level of burnout.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Coronavirus disease (COVID-19) outbreak: rights, roles and responsibilities of health workers, including key consideratıons for occupational safety and health. World Health Organization. March, 2020. Available from: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-rights-roles-respon-hw-covid-19.pdf?sfvrsn=bcabd401_0 (Erişim tarihi: 15/08/2021).
- 2. T.C. Sağlık Bakanlığı. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. COVID-19 Genel Bilgiler, epidemiyoloji ve tanı. 7 Aralık 2020. https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid-19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf (Erişim tarihi: 23/12/2021).
- 3. Coronavirus (COVID-19) dashboard. World Health Organization. September, 2021. https://covid19.who.int/ (Erişim tarihi: 16/09/2021).
- 4. Roslan NS, Yusoff MSB, Asrenee AR, Morgan K. Burnout prevalence and ıts associated factors among Malaysian healthcare workers during COVID-19 pandemic: An embedded mixed-method study. Healthcare 2021;9(90):2-20.
- 5. Arpacıoğlu MS, Baltacı Z, Ünübol B. COVID-19 pandemisinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, Covid korkusu, depresyon, mesleki doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler. Cukurova Med J 2021;46(1):88-100.
- 6. Sultana A, Sharma R, Hossain M, Bhattacharya S, Purohit N. Burnout among healthcare providers during COVID-19: Challenges and evidence-based interventions. Indian Journal of Medical Ethics July 4, 2020;1-4.
- 7. Khasne RW, Dhakulkar B, Mahajan HC, Kulkarni A. Burnout among healthcare workers during covıd-19 pandemic in ındia: results of a questionnaire-based survey. Indian Journal of Critical Care Medicine 2020;24(8):664-671.
- 8. Erol A, Akarca F, Değerli V, Sert E, Delibaş H, Gülpek D, ve ark. Acil servis çalışanlarında tükenmişlik ve iş doyumu. Klinik Psikiyatri 2012;15:103-110.
- 9. Yumru M. COVID-19 ve sağlık çalışanlarında tükenmişlik. Klinik Psikiyatri 2020;23(Ek1):5-6.
- 10. Lasalvia A, Amaddeo F, Porru S, Carta A, Tardivo S, Bovo C, et al. Levels of burn-out among healthcare workers during the COVID-19 pandemic and their associated factors: a cross-sectional study in a tertiary hospital of a highly burdened area of north-east Italy. BMJ Open 2021;11:1-12.
- 11. Fuente-Solana EID, Suleiman-Martos N, Pradas-Hernández L, Gomez-Urquiza JL, Fuente GAC, Albendín-García L. Prevalence, related factors, and levels of burnout syndrome among nurses working in gynecology and obstetrics services: a systematic review and meta-analysis. Int. J. Environ. Res. Public Health, 2019;16(4):2585.
- 12. Gezginci E, Öztaş B. Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve yenilikçilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2021;24(2): 361-374.
- 13. Barello S, Palamenghi L, Graffigna G. Burnout and somatic symptoms among frontline healthcare professionals at the peak of the Italian COVID-19 pandemic. Psychiatry Research 2020;290:1-4.
- 14. Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of Organizational Behavior. 1981;2(2):99-113.
- 15. Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin uyarlaması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara, 1993; 143-154.
- 16. Dimitriu MC, Pantea-Stoian A, Smaranda AC, Nica AA, Carap AC, Constantin VD, et al. Burnout syndrome in Romanian medical residents in time of the COVID-19 pandemic. Medical Hypotheses 2020;144(109972):1-4.
- 17. Iorga M, Socolov V, Muraru D, Dirtu C, Soponaru C, Ilea C, et al. Factors influencing burnout syndrome in obstetrics and gynecology physicians. BioMed Research International 2017;(9318534):1-10.
- 18. Kutlu, G. Türkiye’de sağlık çalışanlarının tükenmişliğinin cinsiyet değişkeni açısından incelenmesi: meta analitik bir çalışma. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;9(2):254-269.
- 19. Torrente M, Sousa P, Sánchez-Ramos A, Pimentao J, Royuela A, Franco F, et al. To burn-out or not to burn-out: a cross-sectional study in healthcare professionals in Spain during COVID-19 pandemic. BMJ open 2021;11(2):1-12.
- 20. Jalili M, Niroomand M, Hadavand F, Zeinali K, Fotouhi A. Burnout among healthcare professionals during COVID-19 pandemic: a cross-sectional study. Int Arch Occup Environ Health 2021; 94(6):1345-1352.
- 21. Sivrikaya SK, Erişen M. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik ve işe bağlı gerginlik düzeylerinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;22(2):121-129.
- 22. Gökçen C, Zengin S, Oktay MM, Alpak G, Al B, Yıldırım C. Burnout, job satisfaction and depression in the healthcare personnel who work in the emergency department. Anatolian Journal of Psychiatry 2013;14:122-128.
- 23. Toker E, Turan Z, Seçkin Z. Bir hastanede çalışan ebelerin mesleki örgütlenme durumu, iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Sağlık ve Toplum 2020;20(1):88-97.
- 24. Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N, et al. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Netw Open 2020;3(3):1-12.
- 25. Nishimura Y, Miyoshi T, Hagiya H, Kosaki Y, Otsuka F. Burnout of healthcare workers amid the COVID-19 pandemic: A Japanese cross-sectional survey. Int. J. Environ. Res. Public Health 2021;18(2434):1-8.
- 26. Oğuzberk M, Aydın A. Ruh Sağlığı çalışanlarında tükenmişlik. Klinik Psikiyatri 2008;11:167-179.
- 27. Atmaca PC. Acil serviste çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin etik duyarlılıkla ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 2016.
| APA | Acavut G, Korkmaz S (2022). COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. , 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| Chicago | Acavut Gamze,Korkmaz Serap COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. (2022): 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| MLA | Acavut Gamze,Korkmaz Serap COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. , 2022, ss.121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| AMA | Acavut G,Korkmaz S COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. . 2022; 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| Vancouver | Acavut G,Korkmaz S COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. . 2022; 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| IEEE | Acavut G,Korkmaz S "COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi." , ss.121 - 130, 2022. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| ISNAD | Acavut, Gamze - Korkmaz, Serap. "COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi". (2022), 121-130. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.997305 |
| APA | Acavut G, Korkmaz S (2022). COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 16(1), 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| Chicago | Acavut Gamze,Korkmaz Serap COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 16, no.1 (2022): 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| MLA | Acavut Gamze,Korkmaz Serap COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, vol.16, no.1, 2022, ss.121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| AMA | Acavut G,Korkmaz S COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2022; 16(1): 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| Vancouver | Acavut G,Korkmaz S COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2022; 16(1): 121 - 130. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| IEEE | Acavut G,Korkmaz S "COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi." Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 16, ss.121 - 130, 2022. 10.21763/tjfmpc.997305 |
| ISNAD | Acavut, Gamze - Korkmaz, Serap. "COVID-19 Pandemisinin Doktor, Hemşire ve Ebelerin Tükenmişlik Durumlarına Etkisinin Belirlenmesi". Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 16/1 (2022), 121-130. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.997305 |
