Yıl: 2022 Cilt: 37 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 155 - 170 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16986/HUJE.2020058048 İndeks Tarihi: 14-09-2022

Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden)

Öz:
Bu çalışmanın amacı, çeşitli sebeplerle ülkelerini terk etmek durumunda kalan ve Türkiye'de geçici koruma altında bulunan Suriyeli öğrencilerin okula uyumlarını Türk ve Suriyeli öğrencilerin görüşlerine göre incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri kullanılmış olup araştırmanın çalışma grubunu, Ankara, Gaziantep ve Hatay illerinde devlete bağlı ortaokullarda bulunan 10 Türk öğrenci ile 10 Suriyeli öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla elde edilmiştir. Bu kapsamda Suriyeli öğrenciler okula uyumlarını etkileyen etmenlerin dil engeli, akran ilişkileri, öğretmen tutumları, okula ve ülkeye bakış açısı, saldırganlık, ayrışma, dışlanma, kültürel farklılıklar, eğitime ara verme durumu ve akademik hazırbulunuşluk olduğunu belirtmişlerdir. Türk öğrencilerin görüşlerine göre ise Suriyeli öğrencilerin okula uyumunu etkileyen etmenler; dil engeli, akran ilişkileri, öğretmen tutumları, saldırganlık, ayrışma, dışlanma, kültürel farklılıklar ve akademik hazırbulunuşluk seviyesindeki farklılıklardır.
Anahtar Kelime:

School Adaptation of Students Under Temporary Protection (From the Eyes of Turkish and Syrian Students)

Öz:
This study aims to examine the school adjustment of Syrian children who were obliged to leave their country for different reasons and who are under temporary protection in Turkey according to the opinions of Turkish and Syrian students. The study, which was carried out in accordance with qualitative research methods, has participants consisting of 10 Turkish and 10 Syrian students who were in public secondary schools in Ankara, Gaziantep and Hatay. The data were collected via semi-structured interview forms which were developed by the researchers of the study. According to Syrian students, the factors affecting their adjustment to the schools were language barrier, peer relations, teacher attitudes, the view towards the country and to the school, aggression, segregation, exclusion, cultural differences, education interruption and academic readiness. Turkish students stated that the factors affecting Syrian children’s adjustment to the schools were language barrier, peer relations, teacher attitudes, aggression, segregation, exclusion, cultural differences and academic readiness.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aras, B. ve Yasun, B. (2016). The educational oppurtunities and challenges of Syrian refugee students in Turkey: temporary education centers and beyond. [Çevrim-içi: http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2016/07/Bulent-Aras-and-Salih- Yasun-1.pdf, Erişim tarihi: 27.09.2017.]
  • Bang, H. (2017). Iraqi refugee high school students’ academic adjustment. Diaspora, Indigenous, and Minority Education, 11(1), 45-59. doi: 10.1080/15595692.2016.1202232
  • Bart, O., Hajami, D. ve Bar-Haim, Y. (2007). Predicting school adjustment from motor abilities in kindergarten. İnfant and Child Development, 16, 597-615. doi: 10.1002/icd.514
  • Aras, B. ve Yasun, B. (2016). The educational oppurtunities and challenges of Syrian refugee students in Turkey: temporary education centers and beyond. [Çevrim-içi: http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2016/07/Bulent-Aras-and-Salih- Yasun-1.pdf, Erişim tarihi: 27.09.2017.]
  • Bang, H. (2017). Iraqi refugee high school students’ academic adjustment. Diaspora, Indigenous, and Minority Education, 11(1), 45-59. doi: 10.1080/15595692.2016.1202232
  • Bart, O., Hajami, D. ve Bar-Haim, Y. (2007). Predicting school adjustment from motor abilities in kindergarten. İnfant and Child Development, 16, 597-615. doi: 10.1002/icd.514
  • Gülay, H. (2011). 5-6 yaş grubu çocuklarda okula uyum ve akran ilişkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 36(36), 1-10.
  • Hamilton, R. (2004). İssues of migration. R. Hamilton ve R. Moore (Editörler), Education interventions for refugee children (s.83-96). London: Routledge/Falmer.
  • Human Rights Watch (HRW). (2015). Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların eğitime erişiminin önündeki engeller. [Çevrim-içi: https://www.hrw.org/sites/default/files/report_pdf/turkey1115tu_web.pdf, Erişim tarihi: 26.08.2017.]
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışma Birimi (ÇOÇA). (2015). Suriyeli mülteci çocukların Türkiye’de devlet okullarında durumu politika ve uygulama önerileri. [Çevrim-içi: http://cocuk.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2015/09/Suriyeli- Cocuklar-Egitim-Sistemi-Politika-Notu.pdf, Erişim tarihi: 24.08.2017.]
  • Jalbout, M. (2015). Partnering for a better future: ensuring educational opportunity for all Syrian refugee children and youth in Turkey. [Çevrim-içi: http://s3.amazonaws.com/theirworld-site resources/Reports/Theirworld%20Report%20- %20Educational%20Opportunity%20for%20Syrian%20Children%20and%20Youth%20in%20Turkey%20- %20September%202015.pdf, Erişim tarihi: 26.08.2017.]
  • Kağnıcı, D. Y. (2017) Suriyeli mülteci çocukların kültürel uyum sürecinde okul psikolojik danışmanlarına düşen rol ve sorumluluklar. İlköğretim Online Dergisi, 16(4), 1768-1776.
  • Keskinkılıç-Kara, S.B. ve Şentürk-Tüysüzer, B. (2017). Sığınmacı öğrencilerin eğitimi sürecinde yaşanan sorunlara ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşleri. Akademik Sosyal Araştırma Dergisi, 6(44), 236-250.
  • Kirişçi, K. (2014). Misafirliğin ötesine geçerken: Türkiye’nin “Suriyeli mülteciler” sınavı. [Çevrim-içi: https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/syrian-refugees-and-turkeys-challenges-kirisci-turkish.pdf, Erişim tarihi: 25.08.2017.]
  • Kirmayer, L.J., Narasiah, L., Munoz, M., Rashid, M., Ryder, A.G., Guzder, J., Hassan, G., Rousseau, C. ve Pottie, K. (2011). Common mental health problems in immigrants and refugees: General approach in primary care. Canadian Medical Association Journal, 18(12), 959-967.
  • Ladd, G. W. ve Price, J. M. (1987). Predicting children's social and school adjustment following the transition from preschool to kindergarden. Developmental Psychology , 58(5), 1168-1189.
  • Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 21-46.
  • Li, X. ve Grineva, M. (2016). Academic and social adjustment of high school refugeeyouth in newfoundland. Tesl Canada Journal, 34(11), 51-71.
  • Mercan-Uzun, E. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2014). Ortaöğretime uyum programı pilot uygulama ve değerlendirme raporu. [Çevrim-içi: http://www.meb.gov.tr/earged/unicef/ORTAogRETiME_UYUM_PROGRAMI_PILOT_UYGULAMA_VE_DEGERLENDIRME_RAPO RU.pdf, Erişim tarihi: 21.10.2017.]
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017a). Bütçe sunum kitapçığı. [Çevrim-içi: http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_12/13031405_2017_genel_kurul_matbaa_hali_09_12_2016.pdf, Erişim tarihi: 14.08.2017.]
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017b). Bütçe sunum kitapçığı. [Çevrim-içi: https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/27095218_2018_MEB_BYTYE_SUNUYU_GENEL_KURUL_18.12.2017.pdf, Erişim tarihi: 07.02.2018.]
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). Bütçe sunum kitapçığı. [Çevrim-içi: http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/18094404_2020_BUTCE_SUNUYU_17.12.2019.pdf, Erişim tarihi: 28.12.2019.]
  • Polat-Uluocak, G. P. (2009). İç göç yaşamış ve yaşamamış çocukların okulda uyumu. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 35-44. Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 208-229.
  • Seol, K. O., Yoo, H. C., Lee, R. M., Park, J. E. ve Kyeong, Y. (2015). Racial and ethnic socialization as moderators of racial discrimination and school adjustment of adopted and nonadopted Korean American adolescents. Journal of Counseling Psychology 63(3), 294- 306. Doi:10.1037/cou0000120.
  • Sezgin, A.A. ve Yolcu, T. (2016). Göç ile gelen uluslararası öğrencilerin sosyal uyum ve toplumsal kabul süreci. Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7),417-436.
  • Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA). (2017). Engelleri aşmak: Türkiye’de Suriyeli çocukları okullaştırmak. [Çevrim-içi: https://setav.org/assets/uploads/2017/11/Engelleri-A%C5%9Fmak-T%C3%BCrkiye%E2%80%99de-Suriyeli- %C3%87ocuklar%C4%B1-Okulla%C5%9Ft%C4%B1rmak.pdf, Erişim tarihi: 07.02.2018.]
  • Şeker, B.D. ve Sirkeci, I. (2015). Challenges for refugee children at school in eastern Turkey. Economics and Sociology, 8(4), 122-133.
  • Şensin, C. (2016). Sınıf öğretmenlerinin Suriye’den göçle gelen öğrencilerin eğitimlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi, 22(86), 127- 144.
  • Taştan, C. ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli çocukların eğitimi: güçlükler ve öneriler. [Çevrim-içi: http://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/Suriye_Rapor_TUKCE.pdf, Erişim tarihi: 26.10.2017.]
  • United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). (2016). Missing out: refugee education on crisis. [Çevrim-içi: http://www.unhcr.org/publications/education/57d9d01d0/missing-refugee-education-crisis.html, Erişim tarihi: 18.08.2017.]
  • United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF). (2015). Curriculum, accreditation and certification for syrian children. [Çevrim-içi: http://www.oosci- mena.org/uploads/1/wysiwyg/150527_CAC_for_Syrian_children_report_final.pdf, Erişim tarihi: 28.08.2017.]
  • Ustabaş, P. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okula uyumunda okul yönetimi ve öğretmenlerden beklentileri: Hopa ilçesi örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Avrasya Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Watkins, K. ve Zyck, S.A. (2014). Living on hope, hoping for education: the failed response to the Syrian refugee crisis. Oversea Development Instutute. [Çevrim-içi: https://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publications-opinion- files/9169.pdf, Erişim tarihi: 17.08.2017.]
  • Yavuz, Ö. ve Mızrak, S. (2016). Acil durumlarda okul çağındaki çocukların eğitimi: Türkiye’de Suriyeli mülteci örneği. Göç Dergisi, 3(2) 175-199.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yiğit, T. (2015). Uygulamalar ve sorunlar bağlamında Türkiye’de sığınmacı çocukların eğitimi: Kırşehir ve Nevşehir örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
  • Yohani, S. (2010). Nurturing hope in refugee children during early years of post-war adjustment. Children and Youth Services Review, 32 (2010), 865–873. doi: 10.1016/j.childyouth.2010.02.006
APA YÜCE E, Dogan T (2022). Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). , 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
Chicago YÜCE Erdi,Dogan Turkan Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). (2022): 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
MLA YÜCE Erdi,Dogan Turkan Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). , 2022, ss.155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
AMA YÜCE E,Dogan T Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). . 2022; 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
Vancouver YÜCE E,Dogan T Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). . 2022; 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
IEEE YÜCE E,Dogan T "Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden)." , ss.155 - 170, 2022. 10.16986/HUJE.2020058048
ISNAD YÜCE, Erdi - Dogan, Turkan. "Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden)". (2022), 155-170. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020058048
APA YÜCE E, Dogan T (2022). Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
Chicago YÜCE Erdi,Dogan Turkan Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 37, no.1 (2022): 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
MLA YÜCE Erdi,Dogan Turkan Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.37, no.1, 2022, ss.155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
AMA YÜCE E,Dogan T Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 37(1): 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
Vancouver YÜCE E,Dogan T Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 37(1): 155 - 170. 10.16986/HUJE.2020058048
IEEE YÜCE E,Dogan T "Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden)." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, ss.155 - 170, 2022. 10.16986/HUJE.2020058048
ISNAD YÜCE, Erdi - Dogan, Turkan. "Geçici Koruma Altında Bulunan Öğrencilerin Okula Uyumları (Türk ve Suriyeli Öğrencilerin Gözünden)". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 37/1 (2022), 155-170. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020058048