Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi

Çıtıl, Rıza; GÜNAY, Osman; ÖZTÜRK, Yusuf; ELMALI, FERHAN

Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi

Rıza ÇITIL, (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Osman GÜNAY, (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Ferhan ELMALI, (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Yusuf ÖZTÜRK (Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Erciyes Tıp Dergisi

30 13

Yıl: 2010 Cilt: 32 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 253 - 264 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi

Öz:

Amaç: Kendisinde şeker hastalığı olduğunu ifade eden bireylerde yaşam kalitesi düzeyini belirlemek ve çeşitli tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesi düzeyine etkisini incelemek.Gereç ve Yöntemler: Kayseri ilindeki bir sağlık ocağında yapılan bu araştırmada, kendisinde şeker hastalığı olduğunu ifade eden 294 kişi ve şeker hastalığı olmayan 294 kişi çalışma kapsamına alındı. Her iki gruptaki bireylere sosyodemografik anket ve SF – 36 ölçeği uygulandı. Her iki grupta boy ve ağırlık ölçümleri ve diyabet grubunda HbA1c ölçümü yapıldı. İstatistiksel analizlerde, ki kare, unpaired t testi, Mann Whitney U testi, korelasyon analizi ve multiple regresyon analizi uygulandı.Bulgular: Diyabet hastalarının yaşam kalitesi puanları genel olarak kontrol grubundan daha düşüktü. Diyabet grubunda, fiziksel alan özet skoru 43,5±8,8, mental alan özet skoru 40,9±7,9; kontrol grubunda ise fiziksel alan özet skoru 44,5±8,3, mental alan özet skoru 43,5±7,9 bulundu. Diyabet grubundaki kadın hastaların yaşam kalitesi puanları erkeklerden düşüktü. Diyabet hastalarında; yaş, diyabet süresi, beden kitle indeksi ve HbA1c değerleriyle yaşam kalitesi puanları arasında negatif yönde, öğrenim süresiyle yaşam kalitesi puanları arasında pozitif yönde ilişki bulundu.Sonuç: Diyabet hastalarının yaşam kalitesi puanları genel olarak kontrol grubundan düşüktür. Diyabetli bireylerde çok sayıda tıbbi ve sosyal faktör yaşam kalitesini etkilemektedir. Diyabet hastalarının yaşam kalitesini iyileştirebilmek için, tıbbi ve sosyal önlemleri içeren düzenlemeler yapılmalıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

The effects of medical and social factors on the quality of life of diabetic patients

Öz:

Purpose: To determine life quality levels of self reported diabetic patients and to investigate the impacts of some medical and social factors on life quality scores.Material and Methods: In this investigation performed in a primary health center in Kayseri, 294 self reported diabetic patients and 294 nondiabetic controls were taken. A sociodemographic questionnaire and SF–36 scale were administered. Additionally height, weight and HbA1c measures were taken. Chi square, unpaired t test, Mann Whitney U test, correlation analysis and multiple regression analysis were performed for statistical analyses.Results: Quality of life scores in diabetic patients were lower than controls. Physical and mental component summary scores were found 43.5±8.8 and 40.9±7.9 in diabetic patients and 44.5±8.3 and 43.5±7.9 in control group respectively. Life quality scores of female patients were lower than males. There were negative correlations between age, duration of diabetes, body mass index and quality of life scores. There was positive correlation between duration of education and life quality scores.Conclusion: Diabetic patients have lower life quality scores than controls. There are a number of social and medical factors which may affect life quality in diabetic patients. In oder to elevate life quality levels of diabetic patients, regulations including social and medical measures are necessary.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Wild S, Roglic G, Green A, Sicree R, King H. Global prevalence of diabetes estimates for the year 2000 and projections for 2030. Diabetes Care 2004; 27: 1047–1053.
2) Virally M, Blicklé JF, Girard J, Halimi S, Simon D, Guillausseau PJ. Type 2 diabetes mellitus: epidemiology, pathophysiology, unmet needs and therapeutical perspectives. Diabetes Metab 2007; 33: 231–244.
3) International Diabetes Federation. Diabetes Atlas. 3rd ed Brussels: World Diabetes Foundation; 2006.
4) Satman İ. The update criteria and the reasons of them in diagnosis and follow up of diabetes mellitus. Türkiye Klinikleri Journal of Internal Medical Sciences 2007; 3: 1–15.
5) Satman I, Yilmaz T, Sengül A, et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey: Results of the Turkish diabetes epidemiology study (TURDEP). Diabetes Care 2002; 25: 1551–1556.
6) Eren İ, Erdi Ö, Çivi İ. Tip 2 diabetes mellitus hastalarında yaşam kalitesi ve komplikasyonların yaşam kalitesine etkisi. Klinik Psikiyatri 2004; 7: 85–94.
7) Lau CY, Qureshi AK, Scott SG. Association between glycemic control and quality of life in diabetes mellitus. J Postgrad Med 2004; 50: 189–193.
8) Ware JE Jr, Sherbourne CD. The MOS 36-ltem Short- Form Health Survey (SF-36): I. Conceptual Framework and Item Selection. Medical Care 1992; 30: 473–483.
9) Gönen MS, Güngör K, Çilli AS, et al. Comprehensive analysis of health related quality of life in patients with diabetes: A study from Konya Turkey. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism 2007; 11: 81–88.
10) Koçyiğit H, Aydemir Ö, Fişek G, Ölmez N, Memiş A. Kısa Form–36 (KF – 36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12: 102–106.
11) Jonsson PM, Nyström L, Sterky G, Wall S. Sociodemographic predictors of self–rated health in patient with diabetes of short duration. Scand J Public Health 2001; 29: 263–270.
12) Larsson D, Lager I, Nilsson PM. Socio–economic characteristics and quality of life in diabetes mellitus relation to metabolic control. Scand J Public Health 1999; 27: 101–105.
13) [No author listed] The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus: The Diabetes Control and Complications Trial. Research Group. New Engl J Med 1993; 329: 977-986.
14) Zhang X, Norris SL, Chowdhury FM, Gregg EW, Zhang P. The effects of interventions on health-related quality of life among persons with diabetes. Med Care 2007; 45: 820–834.
15) Al-Shehri AH, Taha AZ, Bahnassy AA, Salah M. Health- related quality of life in type 2 diabetic patients. Ann Saudi Med 2008; 28: 352–360.
16) Pala T, Eser E, Özmen B, Aydemir Ö, Boyvoda S. The determinants of quality of life including treatment satisfaction in patients with type two diabetes mellitus: Are different generic Qol instruments sensitive to the same determinants? Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism 2004; 3: 91–99.
17) Arslantaş D, Ünsal A, Metintaş S, Koç F. Knowledge of diabetic patients about diabetes at the primary stage in Eskisehir, Turkey. Pakistan Journal of Medical Sciences 2008; 24: 263–268.
18) Graham JE, Stoebner-May DG, Ostir GV, et al. Health related quality of life in older Mexican Americans with diabetes: A cross- sectional study. Health Qual Life Outcomes 2007; 5: 39–46.
19) Manuel DG, Schultz SE: Health-related quality of life and health-adjusted life expectancy of people with diabetes in Ontario, Canada, 1996-1997. Diabetes Care 2004; 27: 407–414.
20) Woodcock AJ, Julious SA, Kinmoth AL, Campbell MJ; Diabetes Care From Diagnosis Group. Problems with the performance of the SF-36 among people with type 2 diabetes in general practice. Qual Life Res 2001; 10: 661–670.
21) Rose M, Fliege H, Hildebrandt M, Schirop T, Klapp BF. The network of psychological variables in patients with diabetes and their importance for quality of life and metabolic control. Diabetes Care 2002; 25: 35–42.
22) [No suthor listed] Quality of life in type 2 diabetic patients is affected by complications but not by intensive policies to improve blood glucose or blood pressure control (UKPDS 37). U.K. Prospective Diabetes Study Group. Diabetes Care 1999; 22: 1125–1136.
23) Rubin RR, Peyrot M. Quality of life and diabetes. Diabetes Metab Res Rev 1999; 15: 205–218.
24) American Diabetes Association. Tests of glycemia in diabetes. Diabetes Care 2002; 25 (Suppl 1): S97–99.
25) Papadopoulos AA, Kontodimopoulos N, Frydas A, Ikonomakis E. Niakas D. Predictors of health-related quality of life in type 2 diabetic patients in Greece. BMC Public Health 2007; 7: 186–194.
26) Saraç ZF, Tütüncüoğlu P, Parıldar Ş, et al. Quality of life in Turkish diabetic patients. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism 2007; 11: 48–53.
27) Glasgow RE, Ruggiero L, Eakin EG, Dryfoos J, Chobanian L. Quality of life and associated characteristics in a large national sample of adults with diabetes. Diabetes Care 1997;20:562-567.
28) Gulliford MC, Mahabir D. Relationship of health- related quality of life to symptom severity in diabetes mellitus: A study in Trinidad and Tobago. J Clin Epidemiol 1999; 52:773–780.
29) Redekop WK, Koopmanschap MA, Stolk RP, Rutten GE, Wolffenbuttel BH, Niessen LW. Health-related quality of life and treatment satisfaction in Dutch patients with type 2 diabetes. Diabetes Care 2002;25: 458-463.
30) Hanestad BR. Self reported quality of life and effect of different clinical and demografic characteristics in people with type 1 diabetes. Diabetes Res Clin Pract 1993;19:139-149.
31) Akinci F, Yildirim A, Gözü H, Sargin H, Orbay E, Sargin M. Assesment of health-related quality of life (HRQoL) of patients with type 2 diabetes in Turkey. Diabetes Res Clin Pract 2008; 79:117-123.
32) Huang IC, Frangakis C, Wu AW. The relationship of excess body weight and health-related quality of life: evidence from a population study in Taiwan. Int J Obes 2006; 30:1250-1259.
33) Gülseren Ş, Böncü, B, Aydemir Ö, Kültür S. Tip 1 ve tip 2 diabetes mellitus’lu hastalarda anksiyete ve depresyon. 3P Dergisi 2002;10:59-64.
34) Petterson T, Lee P, Hollis S, Young B, Newton P, Dornan T. Well-being and treatment satisfaction in older people with diabetes. Diabetes Care 1998; 21:930-935.

APA	Çıtıl R, GÜNAY O, ELMALI F, ÖZTÜRK Y (2010). Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. , 253 - 264.
Chicago	Çıtıl Rıza,GÜNAY Osman,ELMALI FERHAN,ÖZTÜRK Yusuf Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. (2010): 253 - 264.
MLA	Çıtıl Rıza,GÜNAY Osman,ELMALI FERHAN,ÖZTÜRK Yusuf Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. , 2010, ss.253 - 264.
AMA	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. . 2010; 253 - 264.
Vancouver	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. . 2010; 253 - 264.
IEEE	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y "Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi." , ss.253 - 264, 2010.
ISNAD	Çıtıl, Rıza vd. "Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi". (2010), 253-264.

APA	Çıtıl R, GÜNAY O, ELMALI F, ÖZTÜRK Y (2010). Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi, 32(4), 253 - 264.
Chicago	Çıtıl Rıza,GÜNAY Osman,ELMALI FERHAN,ÖZTÜRK Yusuf Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi 32, no.4 (2010): 253 - 264.
MLA	Çıtıl Rıza,GÜNAY Osman,ELMALI FERHAN,ÖZTÜRK Yusuf Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi, vol.32, no.4, 2010, ss.253 - 264.
AMA	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi. 2010; 32(4): 253 - 264.
Vancouver	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi. 2010; 32(4): 253 - 264.
IEEE	Çıtıl R,GÜNAY O,ELMALI F,ÖZTÜRK Y "Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi." Erciyes Tıp Dergisi, 32, ss.253 - 264, 2010.
ISNAD	Çıtıl, Rıza vd. "Diyabetik hastalarda tıbbi ve sosyal faktörlerin yaşam kalitesine etkisi". Erciyes Tıp Dergisi 32/4 (2010), 253-264.