NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi

Müdriye Yıldız BIÇAKÇI, (Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Çocuk Gelişimi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Barış EKİCİ,
Şerife Sezen Dursun, (Bagcilar Hastanesi, İstanbul, Türkiye)
Feyza Kutlu KONUK,
Elif Nur GÜRKAN,
Öykü Su UNAY
Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi
19 5
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 228 - 254 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24130/eccd-jecs.1967202151333 İndeks Tarihi: 27-09-2022

NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi

Öz:
Bu araştırmada NöroPLAY yönteminin izleminde NöroPLAY Oyun Davranışı Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranışı Değerlendirme Ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu 18-42 ay aralığında olan 91 çocuktan oluşmaktadır. Ölçeklerin yapı geçerliliklerini belirleyebilmek amacıyla açımlayıcı faktör analizi yöntemi kullanılmıştır. Maddelerin bulundukları yapıya hizmet etme derecelerinin incelenmesi için düzeltilmiş madde -toplam korelasyonu değerlendirilmiştir. Ölçek puanlarının güvenirliğinin değerlendirilmesinde Cronbach alfa ve McDonald omega güvenirlik katsayıları kullanılmıştır. Ölçeklerin yapısı ile ilgili kanıtlar elde edildikten sonra hatırlanma etkisini de ortadan kaldırmak amacıyla altı ay sonra aynı örneklemden tekrar veri toplanarak yapının doğrulanması amacıyla doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilirken veri çoklu normal dağılım göstermediği için kestirim yöntemi olarak güçlü maksimum olabilirlik (robust maximum likelihood) yöntemi kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen uyum indeksi değerleri, faktör yük değerleri ve hata varyansları incelenerek model veri uyumu değerlendirilmiştir. Öçeklerden elde edilen ölçümlerin geçerli ve güvenilir olduğu ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime:

NeuroPLAY Play Behavior Assesment Scale and NeuroPLAY Parent Play Behavior Assesment Scale Used in the Monitoring of the NeuroPLAY Method

Öz:
This study aimed to develop the NeuroPLAY Play Behavior Assesment Scale and NeuroPLAY Parent Play Behavior Assesment Scale in the follow-up of the NeuroPLAY method. The study group consists of 91 children aged 18-42 months. Exploratory factor analysis method was used in order to determine the construct validity of scales. The corrected item-total correlation was evaluated to examine the degree to which the items serve the structure they are in. Cronbach alpha and McDonald omega reliability coefficients were used to evaluate the reliability. After obtaining evidence about the structure of the scale, confirmatory factor analysis was performed to verify the structure by collecting data again from the same sample six months later in order to eliminate the recall effect. While performing the confirmatory factor analysis, the robust maximum likelihood method was used as the estimation method because the data did not show multiple normal distribution. Model data fit was evaluated by examining t he f it index v alues, f actor l oad v alues a nd e rror v ariances obtained a s a r esult o f t he confirmatory factor analysis. The scales are valid and reliable
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksoy, A.B. & Dere Çiftçi H. (2014). Erken çocukluk döneminde oyun. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Aldred, C., Taylor, C., Wan, M. W., & Green, J. (2018). Using video feedback strategies in parentmediated early autism intervention. In Handbook of Parent-Implemented Interventions for Very Young Children with Autism (pp. 221-239). Springer, Cham.
  • American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM- 5®). American Psychiatric Pub.
  • Bradshaw, J., Koegel, L. K., & Koegel, R. L. (2017). Improving functional language and social motivation with a parent-mediated intervention for toddlers with autism spectrum disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 47(8), 2443-2458. DOI: 10.1007/s10803-017- 3155-8
  • Bussanich, P., Hartley, S. L., & Bolt, D. (2017). Parental attributions for positive behaviours in children with autism spectrum disorder. Journal of Intellectual Disability Research, 61(7), 643- 655. https://doi.org/10.1111/jir.12373
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
  • Büyüköztürk, Ş. Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., &Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Case-Smith J, Kuhaneck HM, (2008). Play preferences of typically developing children and children with developmental delays between ages 3 and 7 years. OTJR: Occupation, Participation and Health, 28(1), 19-29. https://doi.org/10.3928/15394492-20080101-01
  • Charman, T., Baron-Cohen, S., Swettenham, J., Baird, G., Drew, A., & Cox, A. (2003). Predicting language outcome in infants with autism and pervasive developmental disorder. International Journal of Language & Communication Disorders, 38(3), 265-285. DOI: 10.1080/136820310000104830
  • Crocker. L., & Algina. J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Philadelphia: Harcourt Brace Jovanovich College Publishers.
  • Çokluk. Ö., Şekercioğlu. G., & Büyüköztürk. Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Dammann, C., Althoff, C., Hope, S., & Ausderau, K. (2017). Parent-mediated interventions with children with autism spectrum disorder: A systematic review. American Journal of Occupational Therapy, 71(4_Supplement_1), 7111515226p1- 7111515226p1. DOI: 10.5014/ajot.2019.030015
  • Ekici, B. & Bıçakçı, M.Y. (2017). Nöroplay yöntemi. 2.Baskı. Ankara: Ekinoks Yayınevi.
  • Ekici, B., Bıçakçı, M.Y., Gürkan, E.N., Unay, Ö.S. & Tatlı, B. (2019). Otizmde Ebeveyn Aracılı Yoğun Müdahale Yöntemi Nöroplay. Journal of the Child/Cocuk Dergisi, 19(3), 158-162.
  • Ekici, B., Bıçakçı, M. Y., Dursun, S. Ş., Kutlu, F., & Gürkan, E. N. (2018). Investıgatıon of the effect of neuroplay method on developmental processes of chıldren wıth autısm spectrum dısorders and parental ınteractıons. People: International Journal of Social Sciences, 4(3). 1830- 1849. doı: https://doi.org/10.20319/pijss.2019.43.18301849
  • Ekici, B., Konuk, F. K., Dursun, Ş. S., Unay, Ö. S., & Tatlı, B. (2020). Neuroplay method combined with home-based Ayres sensory integration for autism: A case report. Journal of Surgery and Medicine, 4(3), 246-247.
  • Emmons, P. & Anderson, L, (2005). Understanding sensory dysfunction: learning, development and sensory dysfunction in autism spectrum disorders, ADHD, learning disabilities and bipolar disorder. Jessica Kingsley Publishers.
  • Flippin, M., & Watson, L. R. (2018). Parental broad autism phenotype and the language skills of children with autism spectrum disorder. Journal of autism and developmental disorders, 48(6), 1895-1907. doi: 10.1007/s10803-017-3431-7
  • Frost, K. M., Russell, K. and Ingersoll, B. (2021). Using qualitative content analysis to understand the active ingredients of a parent-mediated naturalistic developmental behavioral intervention. Autism, https://doi.org/10.1177/13623613211003747
  • Gassaloğlu, S. İ., Baykara, B., Avcil, S., & Demiral, Y. (2016). Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 27(4), 266-274.
  • Ginn, N. C., Clionsky, L. N., Eyberg, S. M., Warner-Metzger, C., & Abner, J. P. (2017). Childdirected interaction training for young children with autism spectrum disorders: Parent and child outcomes. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 46(1), 101-109. DOİ: 10.1080/15374416.2015.1015135
  • Green, J. Pickles, A. Pasco, G., Bedford, R., Wan, M.W., Elsabbagh, M. & Charman, T, (2017). Randomisedtrial of a parent mediated intervention for infants at high risk for autism: longitudinal outcomes to age 3 years. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58(12), 1330- 1340. DOİ: 10.1111/jcpp.12728
  • Green, J., Charman, T., McConachie, H., Aldred, C., Slonims, V., Howlin, P., ... & Barrett, B. (2010). Parent-mediated communication-focused treatment in children with autism (PACT): a randomised controlled trial. The Lancet, 375(9732), 2152-2160. DOİ: 10.1016/S0140-6736(10)60587-9
  • Hamm, E.M., Mistrett, S.G. & Ruffino, A.G. (2005). Play outcomes and satisfaction with toys and technology of young children with special needs. Journal of Special EducationTechnology, 21(1), 29-35. https://doi.org/10.1177/016264340602100103
  • Ingersoll, B.R., Wainer, A.L, (2013). Pilot study of a school-based parent training program for preschoolers with ASD. Autism, 17(4), 434-448. https://doi.org/10.1177/1362361311427155
  • Kasari C, Sigman M, Mundy P, Yirmiya N, (1988). Caregiver interactions with autistic children. Journal of Anormal Child Psychology, 16(1), 45-56. https://doi.org/10.1007/BF00910499
  • Kasari, C., Gulsrud, A.C., Wong, C., Kwon, S. & Locke, J. (2010). Randomized controlled caregiver mediated join tengagement intervention for toddlers with autism. Journal of Autism And Developmental Disorders, 40(9), 1045-1056. DOİ: 10.1007/s10803-010-0955-5
  • Kasari, C., Lawton, K., Shih, W., Barker, T.V., Landa, R., Lord, C. & Şentürk, D. (2014). Caregivermediated intervention for low-resourced preschoolers with autism: An RCT. Pediatrics, 134(1), e72-e79. DOI: 10.1542/peds.2013-3229
  • Kasari, C., Gulsrud, A., Paparella, T., Hellemann, G. & Berry, K. (2015). Randomized comparative efficacy study of parent-mediated interventions for toddlers with autism. Journal Of Consulting And Clinical Psychology, 83(3), 554. DOİ: 10.1037/a0039080
  • Kline. P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
  • Liao, S. T., Hwang, Y. S., Chen, Y. J., Lee, P., Chen, S. J., & Lin, L. Y. (2014). Home-based DIR/Floortime™ intervention program for preschool children with autism spectrum disorders: Preliminary findings. Physical & Occupational Therapy İn Pediatrics, 34(4), 356-367. DOI: 10.3109/01942638.2014.918074
  • Parsons, D., Cordier, R., Vaz, S., & Lee, H. C. (2017). Parent-mediated intervention training delivered remotely for children with autism spectrum disorder living outside of urban areas: Systematic review. Journal of Medical Internet Research, 19(8), e198. DOI: 10.2196/jmir.6651
  • Pickles, A., Le Couteur, A., Leadbitter, K., Salomone, E., Cole-Fletcher, R., Tobin, H., ... & Aldred, C. (2016). Parent-mediated social communication therapy for young children with autism (PACT): long-term follow-up of a randomised controlled trial. The Lancet, 388(10059), 2501-2509. DOI: 10.1016/S0140-6736(16)31229-6
  • Rahman, A., Divan, G., Hamdani, S.U., Vajaratkar, V., Taylor, C., Leadbitter, K. & Patel, V. (2016). Effectiveness of the parent-mediated intervention for children with autism spectrum disorder in South Asia in India and Pakistan (PASS): a randomised controlledtrial. The Lancet Psychiatry, 3(2), 128-136. doi: 10.1016/S2215-0366(15)00388-0.
  • Salvucci, S., Walter, E., Conley, V., Fink, S., & Saba, M. (1997). Measurement error studies at the National Center for Education Statistics (NCES). Washington D. C.: U. S. Department of Education.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Schertz, H.H., Odom, S.L., Baggett, K.M. & Sideris, J.H. (2013). Effects of join tattention mediated learning for toddlers with autism spectrum disorders: An initial randomized controlled study. Early Childhood Research Quarterly, 28(2), 249-258. 10.1016/j.ecresq.2012.06.006
  • Schopler, E., Reichler, R. J., DeVellis, R. F., & Daly, K. (1980). Toward objective classification of childhood autism: Childhood Autism Rating Scale (CARS). Journal of Autism And Developmental Disorders, 10(1):91-103. DOI: 10.1007/BF02408436
  • Schultz, T. R., Schmidt, C. T., & Stichter, J. P. (2011). A review of parent education programs for parents of children with autism spectrum disorders. Focus On Autism And Other Developmental Disabilities, 26(2), 96-104. https://doi.org/10.1177/1088357610397346
  • Shire, S.Y., Chang, Y.C., Shih, W., Bracaglia, S., Kodjoe, M. & Kasari, C, (2017). Hybrid implementation model of community partnered early intervention for toddlers with autism: A randomizedtrial. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58(5), 612-622. DOI: 10.1111/jcpp.12672
  • Siller, M., Hutman, T., & Sigman, M. (2013). A parent-mediated intervention to increase responsive parental behaviors and child communication in children with ASD: A randomized clinical trial. Journal of Autism and Developmental Disorders, 43(3), 540-555. doi: 10.1007/s10803-012- 1584-y
  • Stadnick, N. A., Stahmer, A., & Brookman-Frazee, L. (2015). Preliminary effectiveness of Project ImPACT: A parent-mediated intervention for children with autism spectrum disorder delivered in a community program. Journal of autism and developmental disorders, 45(7), 2092- 2104. DOI: 10.1007/s10803-015-2376-y
  • Tabachnick. B. & Fidell. L. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
  • Tonge, B. J., Bull, K., Brereton, A., & Wilson, R. (2014). A review of evidence-based early intervention for behavioural problems in children with autism spectrum disorder: the core components of effective programs, child-focused interventions and comprehensive treatment models. Current Opinion in Psychiatry, 27(2), 158-165. doi: 10.1097/YCO.0000000000000043.
  • Yamaner F, (2001). Beden eğitimi ve sporda temel ilkeler. Bursa:Ekin Kitabevi.
APA Yıldız Bıçakçı M, Ekici B, Dursun Ş, Kutlu Konuk F, Gürkan E, Unay Ö (2021). NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
Chicago Yıldız Bıçakçı Müdriye,Ekici Barış,Dursun Şerife Sezen,Kutlu Konuk Feyza,Gürkan Elif Nur,Unay Öykü Su NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. (2021): 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
MLA Yıldız Bıçakçı Müdriye,Ekici Barış,Dursun Şerife Sezen,Kutlu Konuk Feyza,Gürkan Elif Nur,Unay Öykü Su NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 2021, ss.228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
AMA Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2021; 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
Vancouver Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2021; 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
IEEE Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö "NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi." , ss.228 - 254, 2021. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
ISNAD Yıldız Bıçakçı, Müdriye vd. "NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi". (2021), 228-254. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202151333
APA Yıldız Bıçakçı M, Ekici B, Dursun Ş, Kutlu Konuk F, Gürkan E, Unay Ö (2021). NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(1), 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
Chicago Yıldız Bıçakçı Müdriye,Ekici Barış,Dursun Şerife Sezen,Kutlu Konuk Feyza,Gürkan Elif Nur,Unay Öykü Su NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 5, no.1 (2021): 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
MLA Yıldız Bıçakçı Müdriye,Ekici Barış,Dursun Şerife Sezen,Kutlu Konuk Feyza,Gürkan Elif Nur,Unay Öykü Su NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, vol.5, no.1, 2021, ss.228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
AMA Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2021; 5(1): 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
Vancouver Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2021; 5(1): 228 - 254. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
IEEE Yıldız Bıçakçı M,Ekici B,Dursun Ş,Kutlu Konuk F,Gürkan E,Unay Ö "NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi." Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5, ss.228 - 254, 2021. 10.24130/eccd-jecs.1967202151333
ISNAD Yıldız Bıçakçı, Müdriye vd. "NöroPLAY Yönteminin İzleminde Kullanılan NöroPLAY Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeği ve NöroPLAY Ebeveyn Oyun Davranış Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi". Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 5/1 (2021), 228-254. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202151333
Sayfa Oluşturulma Tarihi
16-05-2024 16:29

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları