Yıl: 2022 Cilt: 57 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1682 - 1700 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897 İndeks Tarihi: 01-10-2022

Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri

Öz:
Dijitalleşme, işletmelerin sadece mekanik süreçlerinde değil örgütsel dinamiklerinde de değişim ve dönüşümlere neden olmaktadır. Üretim süreçlerinde yaşanan dijital dönüşüm, çalışma ortamını etkilemekte ve farklı fırsatlar ve riskleri içinde barındırmaktadır. Yeni teknolojik gelişmelere ayak uydurabilecek becerileri olan personeli elde tutmak, üretken ve verimli kılmak gibi istihdam risklerinden korunmak önemli bir konu haline gelmektedir. Buradan hareketle çalışmanın temel amacı, çalışanların dijitalleşme algıları ile iş tatmini, iş performansı ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma için nicel bir alan çalışması yapılmış ve gerekli veriler, Ankara İvedik Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren firmaların çalışanlarından anket yoluyla elde edilmiştir. Çalışmada, dijitalleşme algısının iş tatmini, iş performansı ve örgütsel bağlılık değişkenleri arasında ilişkileri inceleyen bütüncül bir model geliştirilmiştir. Araştırmada kurulan modelin ve bu modele dayalı hipotezlerin test edilmesi için yapısal eşitlik modellemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre dijitalleşme algısı, iş performansı ve iş tatminini anlamlı ve pozitif olarak etkilediği görülmektedir. Diğer yandan, analiz sonuçlarına göre dijitalleşme algısının örgütsel bağlılığa olan etkileri pozitif ancak istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür. sonuçların, araştırma modelinde yer alan değişkenlerin tamamını tek bir model de inceleyen az sayıdaki çalışmalardan biri olması ve bulguları itibariyle hem literatür hem de uygulamacılar için önemli ipuçları sunduğu değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Avirutha, A. (2018). The Impact of Digital Transformation to Business Performance in Thailand 4.0 Era. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and Arts), 11(5), 295-307. Erişim adresi: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/160998/116100
  • Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (1988). On The Evaluation Of Structural Equation Models. Journal Of The Academy Of Marketing Science, 16(1), 74-94. https://doi.org/10.1007/BF02723327
  • Bal, P. M., & De Lange, A. H. (2015). From Flexibility Human Resource Management To Employee Engagement And Perceived Job Performance Across The Lifespan: A Multisample Study. Journal Of Occupational And Organizational Psychology, 88(1), 126-154. https://doi.org/10.1111/joop.12082
  • Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Becker, H. (1960). Notes on the Concept of Commitment", American Journal of Sociology, Vol. 66, 32-40. https://doi.org/10.1086/222820
  • Bolli, T., & Pusterla, F. (2021). Decomposing the Effects of Digitalization on Workers' Job Satisfaction. CES Working Papers, 4. https://doi.org/10.3929/ethz-b-000542930
  • Campbell, J. P., McCloy, R. A., Oppler, S. H., & Sager, C. E. (1993). A Theory of Performance. Personnel Selection in Organizations, 3570, 35-70.
  • Cijan, A., Jenič, L., Lamovšek, A., & Stemberger, J. (2019). How Digitalization Changes The Workplace. Dynamic Relationships Management Journal, 8(1), 3-12. https://doi:10.17708/DRMJ.2019.v08n01a01
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS Ve LISREL Uygulamaları. (I. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Demiryumruk Dikici, B. (2020). Dijitalleşen İşletmelerde Yeni Liderlik, Bağlılık, Kültür Ve Motivasyon Modelleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma (Doktora Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitü, İstanbul.
  • Döckel, A. (2003). The Effect Of Retention Factors On Organisatıonal Commitment: An Investigation Of High Technology Employees (Doctoral Dissertation) Retrieved from: https://web.archive.org/web/20170815221613id_/http://repository.up.ac.za/bitstream/handle/2263/27597/dissertation.pdf?sequence=1
  • Field, A. (2000). Discovering Statistics Using SPSS for Windows. Sage Publications: London.
  • Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error. Journal Of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104
  • Fu, W., & Deshpande, S. P. (2014). The Impact of Caring Climate, Job Satisfaction, And Organizational Commitment On Job Performance Of Employees in A China’s Insurance Company. Journal of Business Ethics, 124(2), 339-349. https://doi.org/10.1007/s10551-013-1876-y
  • Gomez, J. E. (2017). Local Government: Determine The Relationship Between Employee Satisfaction And Technology Acceptance. Academy Of Business Research Journal, 2, 53. Erişim Adresi: https://www.proquest.com/docview/1927525039?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true
  • Gupta, A., Prinzinger, J., & Messerschmidt, D. C. (1998). Role Of Organizational Commitment İn Advanced Manufacturing Technology And Performance Relationship. Integrated Manufacturing Systems. https://doi.org/10.1108/09576069810230383
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7 th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education.
  • Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria For Fit İndexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
  • Ilcus, A. M. (2018). Impact of Digitalization in Business World. Revista De Management Comparat Internațional, 19(4), 350-358. doi: 10.5267/j.ijdns.2020.9.005
  • İrge, N. T., & Şen, E. (2020). Çalışanların Dijital Teknolojiye Yönelik Tutumlarının Ve İç Girişimcilik Özelliklerinin Bireysel İş Performanslarına Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2556-2579. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.993
  • Judge, T. A., Hulin, C. L., & Dalal, R. S. (2012). Job Satisfaction And Job Affect. A chapter to appear in: S. W. J. Kozlowski (Ed.), The Oxford Handbook of Industrial and Organizational Psychology. New York: Oxford University Press.
  • Klein, H.J., Molloy, J.C. and Cooper, J.T. (2009). Conceptual Foundations: Construct Definitions And Theoretical Representations Of Workplace Commitments. Commitment İn Organizations: Accumulated Wisdom And New Directions. SIOP Organizational Frontiers Series. Routledge Academic/Taylor & Francis Inc., New York, USA.
  • Kline, R. B. (2011). Principles And Practice Of Structural Equation Modeling (3 Rd Ed.). Guilford Publications.
  • Korkmaz, S. (2019). Çalışanların Teknolojiye Hazırbulunuşluk Eğilimleri, Teknoloji Kabulü Ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Legner, C., Eymann, T., Hess, T., Matt, C., Böhmann, T., Drews, P., ... & Ahlemann, F. (2017). Digitalization: Opportunity And Challenge For The Business And Information Systems Engineering Community. Business & Information Systems Engineering, 59(4), 301-308. https://doi.org/10.1007/s12599-017-0484-2
  • Mallinckrodt, B., Abraham, W. T., Wei, M., & Russell, D. W. (2006). Advances in Testing the Statistical Significance of Mediation Effects. Journal of Counseling Psychology, 53(3), 372-378. https://doi.org/10.1037/0022-0167.53.3.372
  • Mariani, M. G., Curcuruto, M., & Gaetani, I. (2013). Training Opportunities, Technology Acceptance And Job Satisfaction: A Study Of Italian Organizations. Journal Of Workplace Learning.
  • Mercurio, Z. A. (2015). Affective Commitment As A Core Essence of Organizational Commitment: An Integrative Literature Review. Human Resource Development Review, 14(4), 389-414. https://doi.org/10.1177/1534484315603612
  • Meyer, J.P. and Allen, N.J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61–89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J. P., Allen, N. J., & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of applied psychology, 78(4), 538. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.4.538
  • Meyer, J.P., Jackson, T.A. and Maltin, E.R. (2008). Commitment in the workplace: Past, present, and future. In C.L. Cooper and J. Barling (eds), Handbook of Organizational Behavior (Vol. 1, 35–53). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Motowidlo, S. J. (2003). Job Performance. Handbook of Psychology: Industrial And Organizational Psychology, 12, 39-53.
  • Mowday, R.T., Porter, L.W. and Steers, R. (1982) Organizational Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover. San Diego, CA: Academic Press.
  • Moyes, G. D., Shao, L. P., & Newsome, M. (2008). Comparative Analysis Of Employee Job Satisfaction In The Accounting Profession. Journal Of Business & Economics Research (JBER), 6(2).
  • Muro, M., Liu, S., Whiton, J., & Kulkarni, S. (2017). Digitalization and the American Workforce.
  • Nunnally J C. (1978). Psychometric Theory (2nd ed.). New York: McGraw Hill. Parida, V. (2018). Digitalization.
  • Parvari, A., Anvari, R., Mansor, N. N. B. A., Jafarpoor, M., & Parvari, M. (2015). Technology Acceptance Model, Organizational Commitment and Turnover Intention: A Conceptual Framework. Rev. Eur. Stud., 7, 146-152. https://doi.org/10.5539/res.v7n12p146
  • Parviainen, P., Tihinen, M., Kääriäinen, J., & Teppola, S. (2017). Tackling The Digitalization Challenge: How To Benefit From Digitalization in Practice. International Journal of Information Systems and Project Management, 5(1), 63-77. https://doi.org/10.12821/ijispm050104
  • Porter, M. E., & Heppelmann, J. E. (2014). How Smart, Connected Products are Transforming Competition. Harvard Business Review.
  • Rachinger, M., Rauter, R., Müller, C., Vorraber, W., & Schirgi, E. (2018). Digitalization and Its Influence on Business Model Innovation. Journal Of Manufacturing Technology Management. https://doi.org/10.1108/JMTM-01-2018-0020
  • Ratna, R., & Kaur, T. (2016). The İmpact Of İnformation Technology On Job Related Factors Like Health And Safety, Job Satisfaction, Performance, Productivity And Work Life Balance. Journal Of Business & Financial Affairs, 5(1), 2-9. https://doi.org/10.4172/2167-0234.1000171
  • Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A Beginner's Guide To Structural Equation Modeling (2nd Ed.). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Steel, R. P., & Rentsch, J. R. (1995). Influence Of Cumulation Strategies On The Long-Range Prediction Of Absenteeism. Academy Of Management Journal, 38(6), 1616-1634. https://doi.org/10.5465/256846
  • Şükranlı, D. (2020). The Effect Of Companys Level Of Digitalization On Employee Satisfaction And Productivity (Master's Thesis). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tihinen, M., Kääriäinen, J., Ailisto, H., Komi, M., Parviainen, P., Tanner, H., ... & Valtanen, K. (2016). The Industrial Internet İn Finland: On Route To Success?.
  • Tschopp, C., Grote, G., & Gerber, M. (2014). How Career Orientation Shapes The Job Satisfaction–Turnover İntention Link. Journal Of Organizational Behavior, 35(2), 151-171. Https://Doi.Org/10.1002/Job.1857
  • Venkatesh, V., & Bala, H. (2008). Technology Acceptance Model 3 And A Research Agenda On İnterventions. Decision Sciences, 39(2), 273-315. https://doi.org/10.1111/j.1540-5915.2008.00192.x
  • Viswesvaran, C., & Ones, D. S. (2000). Perspectives On Models Of Job Performance. International Journal of Selection and Assessment, 8(4), 216-226. https://doi.org/10.1111/1468-2389.00151
  • Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. New York, NY: Wiley.
APA Develi A, Atan M, Koru Uzkurt B (2022). Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. , 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
Chicago Develi Abdülkadir,Atan Murat,Koru Uzkurt Büşra Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. (2022): 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
MLA Develi Abdülkadir,Atan Murat,Koru Uzkurt Büşra Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. , 2022, ss.1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
AMA Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. . 2022; 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
Vancouver Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. . 2022; 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
IEEE Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B "Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri." , ss.1682 - 1700, 2022. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
ISNAD Develi, Abdülkadir vd. "Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri". (2022), 1682-1700. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
APA Develi A, Atan M, Koru Uzkurt B (2022). Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 57(3), 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
Chicago Develi Abdülkadir,Atan Murat,Koru Uzkurt Büşra Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 57, no.3 (2022): 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
MLA Develi Abdülkadir,Atan Murat,Koru Uzkurt Büşra Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.57, no.3, 2022, ss.1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
AMA Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2022; 57(3): 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
Vancouver Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2022; 57(3): 1682 - 1700. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
IEEE Develi A,Atan M,Koru Uzkurt B "Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 57, ss.1682 - 1700, 2022. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897
ISNAD Develi, Abdülkadir vd. "Dijitalleşmenin İş Performansı, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 57/3 (2022), 1682-1700. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1897