Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri

İYİBİL, Ümmügülsüm; SAĞLAM ARSLAN, Ayşegül

Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri

Ümmügülsüm İYİBİL, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye)

Ayşegül SAĞLAM ARSLAN (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye)

Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi

3 1

Yıl: 2010 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 25 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri

Öz:

Çağımızın ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen yeni lise fizik dersi öğretim programında yıldız ve yıldızsılar konusuna yer verilmiştir. Programa henüz dahil edilmiş bu konu hakkında geleceğin fizik öğretmenlerinin ne tür bilgilere sahip olduğu büyük önem taşımaktadır. Bu durum dikkate alınarak bu çalışmada fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modellerinin tespit edilmesi amaçlamıştır. Çalışmanın örneklemini Doğu Karadeniz bölgesindeki bir üniversitede öğrenim görmekte olan 29’u dördüncü sınıf ve 27’si beşinci sınıf olmak üzere toplam 56 fizik öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacına uygun olarak 4 açık uçlu sorudan oluşan bir test geliştirilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, öğretmen adaylarının genel olarak bilimsel bilgilerle uyumlu olmayan zihinsel modellere sahip olduklarını göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Pre-service physics teachers' mental models about stars

Öz:

The topic of stars and stellar has been recently included in new physics curriculum which has been improved in terms of the requirements of researches in education field. Future physics teachers’ knowledge about this topic reveals to be an important issue. In line with this, this study aims at determining pre-service physics teachers’ mental models about the concept of stars. The sample of the study consisted of 29 forth year and 27 fifth year pre-service physics teachers at a university in the Eastern Black Sea Region. The study’s data was collected with a questionnaire including four open-ended questions. The findings indicated that pre-service physics teachers generally have mental models which haven’t complied with scientific knowledge.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Agan, L. (2004). Stellar Ideas: Exploring Students’ Understanding of Stars, Astronomy Education Review, 3(1), 77-97.
Ant, A. (2005). Evrende Yolculuk 4 Yıldızlar İmparatorluğu, Zambak Yayınları, İstanbul.
Bailey, J. M. (2006). Development of a Concept Inventory to Assess Students' Understanding and Reasoning Difficulties about the Properties and Formation of Stars, Doktora tezi, Arizona Üniversitesi, ABD.
Bailey, J. M. ve Nagamine, K. (2009), Using Learner-Centered Strategies to Improve Student Understanding About Stars, 19.05.2009 tarihinde ulaşılmıştır. Site: http://adsabs.harvard.edu/abs/2009AAS...21343002B
Baloğlu Uğurlu, N. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Dünya ve Evren Konusu İle İlgili Kavram Yanılgıları, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 229–246.
Buckley, B. C. ve Boulter, C. J. (2000). Investigating the Role of Representations and Expressed Models in Building Mental Models, J.K.Gilbert ve C.J. Boulter, Developing Models in Science Education, Kluwer Academic Publishers, İngiltere.
Chiu, M. H., Weng, S. C., & Chern, I. S. (1993). Children’s Concepts About The Stars. Annual Meeting of Australian Association for Research in Education, Fremantle, Western Australia. 17.05.2009 tarihinde ulaşılmıştır. Site: http://www.aare.edu.au/93pap/chium93037.txt
Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, Celepler Matbaacılık, Trabzon.
Ekiz, D. ve Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Astronomi ile İlgili Kavramları Anlama Düzeyi ve Kavram Yanılgıları, Milli Eğitim Dergisi, 165, 61-78.
Emrahoğlu, N. ve Öztürk, A. (2009). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Astronomi Kavramlarını Anlama Seviyelerinin ve Kavram Yanılgılarının İncelenmesi Üzerine Boylamsal Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 165–180.
Franco, C. ve Colinvaux, D. (2000). Grasping Mental Models, J.K.Gilbert ve C.J. Boulter, Developing Models in Science Education, Kluwer Academic Publishers, İngiltere.
Frede, V. (2006). Pre-Service Elementary Teacher’s Conceptions About Astronomy, Advances in Space Research, 38, 2237–2246.
Greca, M. I., ve Moreira M. A. (2000). Mental Models, Conceptual Models and Modeling, International Journal of Science Education, 22(1), 1-11.
Gülseçen, S. (2005). Bilgi Teknolojisinin Astronomi Araştırmalarına ve Eğitim Öğretimine Etkileri, 20.05.2009 tarihinde ulaşılmıştır. Site: www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK-5/b_kitabi/PDF/Astronomi/Panel/t1-4d.pdf.
Günbatar, S. ve Sarı, M. (2005). Elektrik ve Manyetizma Konularında Anlaşılması Zor Kavramlar İçin Model Geliştirilmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 185-197.
Harrison, A. G. ve Treagust, D. F. (2000). A Typology of School Science Models, International Journal of Science Education, 22(9), 1011- 1026.
Johnson-Laird, P. N. (1983). Mental Models, Cambridge University Press, Cambridge, İngiltere.
Kalkan, H., ve Kıroğlu, K. (2007). Science and Nonscience Students’ Ideas about Basic Astronomy Concepts in Pre-service Training for Elemantary School Teachers, Astronomy Education Review, 6(1), 15-24.
Kikas, E. (2005). Development of Children's Knowledge: The Sky, the Earth and the Sun in Children's Explanations, Electronic Journal of Folklore, 31, 31-56.
Kikas, E. (2006). The Effect of Verbal and Visuo-Spatial Abilities on the Development of Knowledge of the Earth, Research in Science Education, 36, 269–283.
Kurnaz, M. A. (2007). Enerji Kavramının Üniversite 1. Sınıf Seviyesinde Öğrenim Durumlarının Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Küçüközer, H. (2007). Prospective Science Teachers’ Conceptions about Astronomical Subjects, Science Education International, 18(2), 113-130.
Küçüközer, H., Korkusuz, M. E., Küçüközer, H. A. ve Yürümezoğlu, K. (2009). The Effect of 3D Computer Modeling and Observation-Based Instruction on the Conceptual Change Regarding Basic Concepts of Astronomy in Elementary School Students, Astronomy Education Review, 43(6), 40-58.
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, (2008). Ortaöğretim 11. Sınıf Fizik Dersi Öğretim Programı.
Norman, D. (1983). Some Observations On Mental Models, D. Gentner ve A. L. Stevens, Mental Models, Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, İngiltere.
Örnek, F. (2008). Models in Science Education: Applications of Models in Learning and Teaching Science, International Journal of Environmental & Science Education, 3(2), 35 – 45.
Plummer, J. (2008). Students’ Development of Astronomy Concepts across Time, Astronomy Education Review, 7(1).
Panagiotaki, G., Nobes G., ve Potton, A. (2008). Mental Models and Other Misconceptions in Children’s Understanding of the Earth, Journal of Experimental Child Psychology, 104(1), 52-67.
Sağlam-Arslan, A. (2009). Eğitim Araştırmalarında Bilgiyi ve Öğrenmeyi Modelleme Teknikleri, Yayınlanmamış Ders Notları.
Sağlam-Arslan, A. ve Kurnaz, M. A. (2009). Prospective Physics Teachers’ Level of Understanding Energy, Power and Force Concepts, Asia-Pasific Forum on Science Learning and Teaching, 10, 1-18.
Sezen, F. (2002). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Astronomi Kavramlarını Anlama Düzeyleri ve Kavram Yanılgıları, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Şahin, F. (2001). İlköğretim 2. Sınıf Öğrencilerinin Uzay Hakkındaki Bilgilerinin Değerlendirilmesi, Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 156–169.
Trumper, R. (2001). A Cross-College Age Study of Science and Nonscience Students’ Conceptions of Basic Astronomy Concepts in Pre-service Training for High-School Teachers, Journal of Science Education and Technology, 10(2), 189-195.
Trumper, R. (2003). The Need for Change in Elementary School Teacher Training—a Cross-College Age Study of Future Teachers’ Conceptions of Basic Astronomy Concepts, Teaching and Teacher Education, 19, 309–323.
Trumper, R. (2006a). Teaching Future Teachers Basic Astronomy Concepts—Sun-Earth-Moon Relative Movements—at a Time of Reform in Science Education, Research in Science & Technological Education, 24(1), 85-109.
Trumper, R. (2006b). Teaching Future Teachers Basic Astronomy Concepts—Seasonal Changes—at a Time of Reform in Science Education, Journal of Research in Scıence Teaching, 43(9), 879-906.
Tunca, Z. (2005). Türkiye’de İlk ve Ortaöğretimde Astronomi Eğitim ve Öğretiminin Dünü, Bugünü, 20.05.2009 tarihinde ulaşılmıştır. Site: www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK-5/b_kitabi/PDF/Astronomi/Panel/t1-3d.pdf.
Ünal, G. ve Ergin, Ö. (2006). Fen eğitimi ve modeller, Milli Eğitim Dergisi, 171, 188-196.
Ünsal, Y., Güneş, B. ve Ergin, İ. (2001). Yükseköğretim Öğrencilerinin Temel Astronomi Konularındaki Bilgi Düzeylerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (3), 47-60.
Vosniadou, S., ve Brewer, W. (1992). Mental Models of the Earth: A Study of Conceptual Change in Childhood, Cognitive Psychology, 24, 535-585.
Vural Akar, R. ve Cenkseven, F. (2005). Eğitim Araştırmalarında Örnek Olay (Vaka) Çalışmaları: Tanımı, Türleri, Aşamaları ve Raporlaştırılması, Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 126-139.
Yin, R. K. (2003). Case Study Research Design and Methods, Applied Social Research Methods Series Volume 5, Sage Publications, Londra, İngiltere.
URL-1, http://www.wikipedia.com

APA	İYİBİL Ü, SAĞLAM ARSLAN A (2010). Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. , 25 - 46.
Chicago	İYİBİL Ümmügülsüm,SAĞLAM ARSLAN Ayşegül Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. (2010): 25 - 46.
MLA	İYİBİL Ümmügülsüm,SAĞLAM ARSLAN Ayşegül Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. , 2010, ss.25 - 46.
AMA	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. . 2010; 25 - 46.
Vancouver	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. . 2010; 25 - 46.
IEEE	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A "Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri." , ss.25 - 46, 2010.
ISNAD	İYİBİL, Ümmügülsüm - SAĞLAM ARSLAN, Ayşegül. "Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri". (2010), 25-46.

APA	İYİBİL Ü, SAĞLAM ARSLAN A (2010). Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2), 25 - 46.
Chicago	İYİBİL Ümmügülsüm,SAĞLAM ARSLAN Ayşegül Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 4, no.2 (2010): 25 - 46.
MLA	İYİBİL Ümmügülsüm,SAĞLAM ARSLAN Ayşegül Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, vol.4, no.2, 2010, ss.25 - 46.
AMA	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi. 2010; 4(2): 25 - 46.
Vancouver	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi. 2010; 4(2): 25 - 46.
IEEE	İYİBİL Ü,SAĞLAM ARSLAN A "Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri." Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4, ss.25 - 46, 2010.
ISNAD	İYİBİL, Ümmügülsüm - SAĞLAM ARSLAN, Ayşegül. "Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri". Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 4/2 (2010), 25-46.