Yıl: 2022 Cilt: 2022 Sayı: 161 Sayfa Aralığı: 183 - 224 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-10-2022

SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU

Öz:
Gelişen teknoloji ve ulaşım olanaklarıyla birlikte, uluslara- rası sağlık turizmi ve tele-tıp uygulamaları yaygınlaşmış olup, sağlık hizmetleri ulusal boyuttan ve fiziki sağlık tesislerinden sıyrılarak daha geniş bir boyuta ulaşmıştır. Sağlık hizmetlerinin kuruluşu, düzenlen- mesi ve işletilmesindeki aksaklıklar ile idarenin denetim yükümlülü- ğündeki ihlallerden kaynaklanan zararlar, idarenin organizasyon so- rumluluğu kapsamında değerlendirilmektedir. Literatür taramasında organizasyon kusuru kavramının yerine “sağlık hizmetlerinin kuruluş ve işleyişindeki aksaklıklar” tabirinin de kullanıldığı tespit edilmiştir. Bunun yanında, farklı kaynaklarda organizasyon kusurunun hizmet kusuru içerisinde değerlendirildiği de görülmektedir. Diğer yandan, organizasyon kusurunu salt bir sorumluluk türü olarak kabul eden görüşler de bulunmaktadır. Ayrıca yargı kararlarında idarenin teşhis ve tedavi hizmetleri dışındaki yan yükümlülüklerden de bahsedil- mekte olup, ilgili yükümlülüklerin kapsamı belirtilmemektedir. Çalış- mamızda Danıştay uygulaması doğrultusunda organizasyon kusuru- nun hizmet kusurundan ayrı bir nitelik taşıdığının ortaya koyulması ve yargı kararlarında bahsi geçen yan yükümlülükleri oluşturan or- ganizasyon sorunluluğunun kapsamının belirlenmesi amaçlanm
Anahtar Kelime:

ORGANIZATIONAL RESPONSIBILITY OF ADMINISTRATION IN HEALTH SERVICES

Öz:
With the developing technology and transportation opportunities, international health tourism and telemedicine appli- cations have become widespread, and health services have reached a wider dimension by eliminating the national extent and physical health facilities. Failures in the establishment, regulation, and op- eration of health services and damages arising from violations of the administration’s inspection obligation are considered within the scope of administration’s organizational responsibility. The lit- erature review has determined that the term “defects in the estab- lishment and functioning of health services” is also used instead of the concept of the organizational defect. In addition, it is seen that organizational defect is evaluated within service defect in differe sources. On the other hand, some opinions accept organizational fault merely as a type of responsibility. In addition, in judicial deci- sions, side obligations of the administration other than diagnosis and treatment services are also mentioned, and the scope of the relevant obligations is not specified. Our study aims to reveal that the organizational defect has a different quality from the service de- fect in line with the Council of State practice and to determine the scope of the organizational liability that constitutes the side obliga- tions mentioned in the judicial decisions.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altundere Nazan, “Tıp Ceza Hukuku ve Güven İlkesi”, Sağlık Hukuku Makaleleri, İstanbul Barosu Yayınları, 2012, ss. 105-116.
  • Ayan Mehmet, Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk, Kazancı Hukuk Ya- yınları, Ankara 1991.
  • Çağlayan Ramazan, “Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Kusursuz Sorumluluğu”, Sağlık Hukuku Sempozyumu, (Ed. Cem Baygın vd.), Yetkin Yayınları, Ankara 2007, ss. 117-133.
  • Çelik Miraç, “İdarenin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesinden Kaynaklanan Kusursuz Sorumluluğu”, Prof. Dr. Metin Günday Armağanı, (Ed. Burak Öztürk vd.), C. 1. Atılım Üniversitesi Yayınları, Ankara 2020, ss. 305-331.
  • Çetin Gürsel, “Tıbbi Malpraktis”, Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi, (Ed. Gürsel Çetin- Coşkun Yorulmaz), İstanbul Cerrahpaşa Hastanesi Yayınları, İs- tanbul 2006, ss. 31-42.
  • Çınarlı Serkan, İdarenin Sağlık Hizmetinin Sunumundan Kaynaklanan Hukuki So- rumluluğu, 1. baskı, Orion Yayınevi, Ankara 2013.
  • Gözler Kemal, İdare Hukuku, C. 2, Ekin Yayınları, Bursa 2003.
  • Hakeri Hakan, “Hastane Yönetiminin Sorumluluğu”, Sağlık Hukuku Kurultayı, An- kara Barosu Yayınları, Ankara 2008, ss. 161-170.
  • Hakeri Hakan, Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
  • Özçelikay Gülbin, “Farmakovijilans ve Eczacı Sorumluluğunun Etik Boyutu”, İleri teknoloji Tıbbı ve Hekim-Hasta İlişkisi, (Ed. Öztan Öncel vd.), Nobel Kitabevi, İstanbul 2007, ss. 335-347.
  • Özkan Hasan ve Akyıldız Sunay, Hasta ve Hekim Hakları ve Yükümlülükleri, Seçkin Yayınevi, Ankara 2008.
  • Polat Oğuz, Tıbbi Uygulama Haraları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
  • Reva Zeynep, “Kişisel Sağlık Verilerinin Gizliliği”, Tıbbi Uygulama Hataları, (Ed. Oğuz Polat), Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019, ss. 249-254.
  • Tezcan Durmuş, Erdem Mustafa Ruhan, Sancakdar Oğuz ve Önok Rıfat Murat, İnsan Hakları El Kitabı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2010.
  • Ünver Yener, “Tıp Ceza Hukukunda Güven İlkesi”, Tıp Ceza Hukukunun Güncel So- runları, V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu, Türkiye Barolar Birliği Ya- yınları, Ankara 2008, ss. 881-916.
  • Yasin Melikşah, “Tıbbi Hatalardan İdarenin Sorumluluğu”, Sağlık Hukuku ve Yeni Türk Ceza Kanunu’ndaki Düzenlemeler Sempozyumu I Bildiri Kitabı, Deniz Of- set Matbaacılık, İstanbul 2007, ss. 244-255.
  • Yayla Yıldızhan, “İdarenin Sorumluluğu ve Mücbir Sebep”, İdare Hukuku Alanında Sorumluluk, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1980, ss. 45-59.
  • Yayla Yıldızhan, İdare Hukuku, Beta Basım Yayım, Ankara, 2009.
  • Yılmaz Mustafa, “İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Doğan Kusur Sorumluluğu”, Sağ - lık Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. Cem Baygın vd.), Yetkin Yayınları, Ankara 2007, ss. 135-146.
  • Makaleler
  • Akgül Aydın, “İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Doğan Tazmin Sorumluluğu ve Danıştay’ın Yeni Yaklaşımı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, C. 20, S. 1, ss. 269-302.
  • Atabek Reşat, “Hastanelerin Sorumluluğu”, İstanbul Barosu Dergisi, 1986, C. 60, S. 10- 12, ss. 628-650.
  • Avcı Mustafa, “Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Mali Sorumluluğu”, Ankara Barosu Der- gisi, 2012, S. 1, ss. 105-140.
  • Bayındır M. Savaş, “Sağlık Hizmetlerinde İdarenin ve Hekimlerin Sorumluluğu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007, C. 11, S. 1-2, ss. 551-589.
  • Çapacı Merve ve Özkaya Serdar, “Covid-19 Pandemi Döneminde Tele-tıp Uygulama- ları”, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 2020, C. 25, S. 1, ss. 260-262.
  • Çınarlı Serkan, “İdari Yargı Kararları Işığında Özel Hastanelerde Meydana Gelen Tıbbi Uygulama Hatasından İdarenin Denetim Yetkisi Nedeniyle Sorumluluğu- nun Tartışılması”, Tıp Hukuku Dergisi, 2016, C. 5, S. 10, ss. 207-227.
  • Durmuş Veli, “Kişisel Sağlık Verilerinin Korunmasında İdarenin Hukuki Sorumlu- luğu”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2021, C. 14, S. 1, ss. 67-76.
  • Gönenç Fulya İlçin, “Hukuki ve Etik Boyutuyla Medikal Turizm”, Marmara Üniversi- tesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2016, C. 22, S. 3 (Cevdet Yavuz’a Armağan), ss. 1173-1184.
  • Karaege Özge, “Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Kusurlu Sorumluluğu”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 2001, C. 8, S. 2, ss. 107-124.
  • Kılıç Öztürk Yasemin, “Sağlık Hizmet Sunumunda İdarenin Kusur Sorumluluğu”. Ankara Medical Journal, 2015, C. 15, S. 4, ss. 235-243.
  • Kızılyel Serkan, “Sağlık Hizmeti Yönünden Hizmet Kusuru Kavramını Yeniden Dü - şünmek”, Terazi Hukuk Dergisi, 2008, C. 3, S. 24, ss. 137-156.
  • Odyakmaz Zehra, “İdare Hukuku Açısından Hasta Hakları Uygulamaları”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2011, C. 1, S. 5, ss. 1-56.
  • Öz Hüseyin ve Ertan Ayşegül, “Anestezide Hekim Hataları”, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 2009, S. Sonbahar, ss. 52-57.
  • Sarıca Ragıp, “Hizmet Kusuru ve Karakterleri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1949, C. 15, S. 4, ss. 858-895.
  • Uçar Akbulut Seda ve Akbulut Emre, “BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nin 12. Maddesi Çerçevesinde Sağlık Hakkı ve İdarenin Sorumlulu- ğu”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 2012, C. 15, S. 1, ss. 261-279.
  • Yüzer Eltimur Dilara, “BM İnsan Hakları Belgeleri Çerçevesinde Devletin Sağlık Hakkından Doğan Sorumluluğu”, Tıp Hukuku Dergisi, 2020, C. 9, S. 17, ss. 139-186.
  • Tezler
  • Ozansoy Cüneyt, “Tarihsel ve Kuramsal Açıdan İdarenin Kusurdan Doğan Sorumlu- luğu”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1989.
  • Tokalı Muhammet, “Sağlık Kamu Hizmetinde İdarenin Tazminat Sorumluluğu”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli 2016.
  • Mahkeme Kararları
  • Anayasa Mahkemesi, E. 2004/114, K. 2007/85, T. 22.11.2007, www.anayasa.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Anayasa Mahkemesi, E. 2007/78, K. 2010/120, T. 30.12.2010, www.anayasa.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 1993/363, K. 1994/2502, T. 01.06.1994, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 1994/3258, K. 1995/2379, T. 03.05.1995, (Erişime kapalı).
  • Danıştay 10. D, E. 1994/5314, K. 1996/294, T. 31.01.1996, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 1995/7086, K. 1996/7534, T. 14.11.1996, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 1998/4977, K. 2000/380, T. 09.02.2000,www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2001/2529, K. 2003/675, T. 25.02.2003, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2002/7073, K. 2004/1481, T. 09.02.2004, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2003/3146, K. 2006/5850, T. 20.10.2006, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2003/4153, K. 2006/5848, T. 20.10.2006, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2004/6540, K. 2007/4237, T. 19.09.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2004/8980, K. 2007/1054, T. 13.03.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2004/9232, K. 2007/2720, T. 18.05.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2005/3719, K. 2007/4316, T. 24.09.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2005/3916, K. 2008/12, T. 16.01.2008, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2005/8187, K. 2007/4439, T. 28.09.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2005/8407, K. 2007/6526, T. 28.12.2007, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2006/994, K. 2009/622, T. 04.02.2009, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2006/2391, K. 2009/8385, T. 02.10.2009, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2006/5165, K. 2008/4726, T. 23.06.2008, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2007/305, K. 2009/9183, T. 27.10.2009, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2007/3301, K. 2008/2939, T. 29.04.2008, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2008/116, K. 2012/425, T. 08.02.2012, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2008/2688, K. 2012/1006, T. 20.03.2012, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2008/9936, K. 2012/3091, T. 26.06.2012, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2009/822, K. 2009/11619, T. 31.12.2009, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 10. D, E. 2009/13975, K. 2010/2512, T. 31.03.2010, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 12. D, E. 1967/2767, K. 1968/2118, T. 18.11.1968, (Erişime kapalı).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/3990, K. 2014/3507, T. 07.05.2014, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/4067, K. 2014/5490, T. 17.06.2014, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/4071, K. 2014/2431, T. 03.04.2014, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/4129, K. 2014/3701, T. 15.05.2014, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/4533, K. 2016/4374, T. 13.06.2016,www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/5507, K. 2015/2024, T. 08.04.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/11488, K. 2018/3852, T. 17.04.2018, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2013/12676, K. 2014/5182, T. 12.06.2014, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2014/5076, K. 2015/2184, T. 15.04.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2014/5867, K. 2015/2320, T. 21.04.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2014/9330, K.2018/2154, T. 28.02.2018, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2014/9526, K. 2015/5774, T. 08.10.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2015/2622, K. 2015/7990, T. 26.11.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2015/6119, K. 2015/5733, T. 08.10.2015, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay 15. D, E. 2018/3131, K. 2019/1012, T. 21.02.2019, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay İDDK, E. 2000/1104, K. 2003/696, T. 09.10.2003, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Danıştay İDDK, E. 2018/2474, K. 2019/4807, T. 30.10.2019,www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Yargıtay 12. CD, E. 2012/21700, K. 2012/23270, T. 07.11.2012, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • Yargıtay 4. HD, E. 1976/327, K. 1976/11216, T. 22.12.1976, (Erişime kapalı).
  • Yargıtay 13. HD, E. 2012/7386, K. 2012/14143, T. 31.05.2012, www.uyap.gov.tr (E.T.:10.02.2022).
  • İnternet Kaynakları
  • http://www.anayasa.gov.tr (10.02.2022)
  • http://www.mevzuat.gov.tr (10.02.2022)
  • http://www.uyap.gov.tr (10.02.2022)
  • https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr (08.02.2022).
APA CAN H (2022). SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. , 183 - 224.
Chicago CAN HASAN SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. (2022): 183 - 224.
MLA CAN HASAN SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. , 2022, ss.183 - 224.
AMA CAN H SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. . 2022; 183 - 224.
Vancouver CAN H SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. . 2022; 183 - 224.
IEEE CAN H "SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU." , ss.183 - 224, 2022.
ISNAD CAN, HASAN. "SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU". (2022), 183-224.
APA CAN H (2022). SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2022(161), 183 - 224.
Chicago CAN HASAN SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2022, no.161 (2022): 183 - 224.
MLA CAN HASAN SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.2022, no.161, 2022, ss.183 - 224.
AMA CAN H SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2022; 2022(161): 183 - 224.
Vancouver CAN H SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2022; 2022(161): 183 - 224.
IEEE CAN H "SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2022, ss.183 - 224, 2022.
ISNAD CAN, HASAN. "SAĞLIK HİZMETLERİNDE İDARENİN ORGANİZASYON SORUMLULUĞU". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2022/161 (2022), 183-224.