Yıl: 2022 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 861 - 867 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/nurses.2021-85467 İndeks Tarihi: 26-10-2022

Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma

Öz:
Amaç: Bu araştırmanın amacı, multipl skleroz (MS) tanısı almış bireylerin öznel iyi oluş düzeylerini ve ilişkili faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte olan bu ara ştırmanın örnek- lemi Samsun ilinde bir hastanede 01 May ıs-30 Haziran 2019 tarihleri arasında, araştırmaya dâhil edilme kriterlerine uyan nöroloji poliklini- ğinde kayıtlı 18-69 yaş aralığındaki 150 MS tanılı birey ile yürütülm- üştür. Araştırmanın örneklem büyüklüğü ise G* Power 3.1 programı A Priori güç analizi ile belirlenmiştir. Araştırmada verilerin toplanma- sında, kişisel soru formu ve Öznel İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Ve- riler, IBM SPSS V23 ile analiz edildi. Normal dağılan verilerin demo- grafik özelliklere göre karşılaştırılmasında bağımsız örnekler t- testi ve tek yönlü varyans analizi kullanıldı. Öznel İyi Oluş Ölçeği gü- venilir- lik analizi Cronbach alfa ile incelendi. Korelasyon anal izi Spearman sıra korelasyonu ile değerlendirildi. Bulgular: MS tanılı bireylerin yaş ortalaması 42,1 olup, %61,3’ü kadındır. Katılımcıların %35,4’ü ilkokul mezunu, %75,32’ü evli, %58,7’sinin geliri giderine denk ve %40’ının hastalığı 11 yıldan fazladır devam etmekted ir. MS tan ılı bi- reylerin Öznel İyi Oluş Ölçeği puan ortalamaları 166,25±31,78 olarak belirlen- miştir. Geliri giderinde az olanların ölçek puan ortalamaları 153,1±34,2 olarak belirlenmiş olup, geliri giderinden az olanların öznel iyi oluş dü- zeyleri düşük olarak belirlenmiştir. Sonuç: Çalışma sonucunda, MS ta- nılı bireylerin öznel iyi oluş düzeyleri ortalama de ğerin üstünde bulunmuştur.
Anahtar Kelime:

Subjective Well-Being Levels of Individuals Diagnosed with Multiple Sclerosis: Descriptive Research

Öz:
bjective: Purpose of this study the aim of this study is to determine the subjective well-being levels and related factors of in- dividuals diagnosed with multiple sclerosis (MS). Material and Met- hods: The sample of this descriptive study was conducted in a hospital in Samsun province between 01 May-30 June 2019, with 150 individ- uals diagnosed with MS, aged 18-69, reg istered in the neurology out- patient clinic, who met the inclusion criteria of the study. The sample size of the study was determined by the A Priori power analysis of the G* Power 3.1 program. Personal quest ionnaire and Subject ive Well- Being Scale were used to collect data in the study. Data were analyzed with IBM SPSS V23. Independent samples t-test and one-way analy- sis of variance were used to compare normally distributed data accord- ing to demographic characteristics. Subjective Well-Being Scale relia- bility analysis was analyzed using Cronbach alpha. Correlation analy- sis was evaluated w ith Spearman rank correlat ion. Results: The- meanage of individuals diagnosed with MS is 42.1 and 61.3% of them are women. 35.4% of the part icipants are pr imary school graduates, 75.3% are married, 58.7% have the sameincome as their expenses, and 40% have the d isease for more than 11 years. Subject ive Well-Being Scale mean score was determ ined as 166,25±31.78. Scale score aver- ages of those w ith less income and expenses were determ ined as 153.1±34.2, and subjective well-being levels of those with less income than expenses were determined as low. Conclusion: As a result of the study, subjective well-being levels of individuals with MS were found above the average value.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Dyment DA, Ebers GC, Sadovnick AD. Genetics of multiple sclerosis. Lancet Neurol. 2004;3(2):104-10. [Crossref] [PubMed]
  • 2. Hauser S, Goodin D. Multiple sclerosis and other demyelinating dis- eases. In: Kasper D, Braunwald E, Fauci A, Hauser S, Longo D, Jame- son J, eds. Harrison'Sprinciples of Internal Medicine. 16th ed. Newyork: Mcgraw-HillComp; 2005. p.56.
  • 3. Goldman MD, Min S, Lobo JM, Sohn MW. Retrospective cohort study of the relationship between systolic blood pressure variability and multiple sclerosis disability. BMJ Open. 2020;10(2):e034355. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 4. Sabbagh S, Radmehr M, Sanjary HH, Nosratzehi H. Multiple sclerosis in South Iran: prevelance and risk factor. Scholar Research Library. 2017;9(3):31-9. [Link]
  • 5. Akdemir N, Terzi M, Arslan N, Onar M. Prevalence of multiple sclerosis in the middle black sea region of Turkey and demographic characteris- tics of patients. Noro Psikiyatr Ars. 2017;54(1):11-4. [PubMed] [PMC]
  • 6. Türk Börü Ü, Duman A, Kulualp AŞ, Güler N, Taşdemir M, Yılmaz Ü, et al. Multiple sclerosis prevalence study: the comparison of 3 coastal cities, located in the black sea and mediterranean regions of Turkey. Medicine (Baltimore). 2018;97(42):e12856. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 7. Demir A, Yıldız E. Multiple skleroz ve beslenme [Multiple sclerosis and nutrition]. Ortadoğu Medical Journal. 2015;7(3):144-8. [Link]
  • 8. Mollaoğlu M, Kars Fertelli T, Özkan Tuncay F. Multiple sklerozlu hasta- larda öz bak ım gücünün de ğerlendirilmesi [Assessment of self-care agency in patients with multiple sclerosis]. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006;9(3):1-7. [Link]
  • 9. Altıntaş A. Multipl sklerozun immuno patogenezi ve patolojisi [Im- munopathogenesis and pathology of multiple sclerosis]. Turkiye Klinikleri J Neurol-Special Topics. 2009;2(2):1-8. [Link]
  • 10. Mavioğlu H, Tülek Z, Bakar E, Tavşanlı NG. Multipl sklerozda ya şam kalitesi ve ölçümü [Quality of life and its measurement in multiple scle- rosis]. Türk Nöroloji Dergisi. 2014;20(4):18-23. [Link]
  • 11. Isaksson AK, Ahlström G. From symptom to diagnosis: illness experi- ences of multiple sclerosis patients. J Neurosci Nurs. 2006;38(4):229-37. [Crossref] [PubMed]
  • 12. Diener E. Subjective well-being. The Science of Well-Being. 2009:11- 58. [Crossref]
  • 13. Diener E, Biswas-Diener R. Happiness: Unlocking the Mysteries of Psy- cho- logical Wealth. 1st ed. Singapore: Blackwell Publishing; (Chapter 8: The Happiest Places on Earth: Culture and Wellbeing): Malden, MA; 2008. p.127-44. [Crossref]
  • 14. Thomaes S, Sedikides C, Bos N, Hutteman R, Reijntjes A. Happyto be "me?" authenticity, psychological need satisfaction, and subjective well being in adolescence. Child Dev Perspect. 2017;88(4):1045-56. [Crossref] [PubMed]
  • 15. Johnson S, Robertson I, Cooper CL. The Whole Person and Psycho- logical Well-Being. Well-Being. 2nd ed. Switzerland: Springer Nature. Palgrave Macmillan, Cham; 2018. p.73-88. [Crossref] [PMC]
  • 16. Pattenden JF, Roberts H, Lewin RJ. Living with heart failure; patient and carer perspectives. Eur J Cardiovasc Nurs. 2007;6(4):273-9. [Crossref] [PubMed]
  • 17. Kum N. Psikiyatri Hem şireliği El Kitab ı. 2. Bask ı. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı Yayınları; 2000.
  • 18. Çam O, Engin E. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. 1. Baskı. İstanbul: Tıp Kitabevi; 2014.
  • 19. Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: a flexible statis- tical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007;39(2):175-91. [Crossref] [PubMed]
  • 20. Tuzgöl Dost M. Öznel iyi oluş ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik güvenirlik çalışması [Developing a subjective well-being scale: validity and reliability studies]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2005;3(23):103- 10. [Link]
  • 21. Tuzgöl Dost M. Ruh sağlığı ve öznel iyi oluş [Mental health and subjec- tive well-being]. Eğitim Araştırmaları.2005;20:223-31. [Link]
  • 22. Strober LB. Personality in multiple sclerosis (MS): impact on health, psy- chological well-being, coping, and overall quality of life. Psychol Health Med. 2017;22(2):152-61. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 23. Diener E, Diener C. Most people are happy. Psychological Science. 1996;7(3): 181-5. [Crossref]
  • 24. Saygın Y. Üniversite öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi; 2008. [Link]
  • 25. Stenager E, Stenager EN, Knudsen L, Jensen K. Multiple sclerosis: the impact on family and social life. Acta Psychiatr Belg. 1994;94(3):165-74. [PubMed]
  • 26. Ryan KA, Rapport LJ, Sherman TE, Hanks RA, Lisak R, Khan O. Pre- dictors of subjective well-being among individuals with multiple sclerosis. Clin Neuropsychol. 2007;21(2):239-62. [Crossref] [PubMed]
  • 27. Yetim Ü. Toplumdan Bireye Mutluluk Resimleri. 1. Bask ı. İstanbul: Bağlam Yayınları; 2001.
  • 28. Diener E, Suh EM, Lucas RE, Smith HL. Subjective well-being: three decades of progress. Psychological Bulletin. 1999;125(2):276-302. [Crossref]
  • 29. Pfleger CC, Flachs EM, Koch-Henriksen N. Social consequences of mul- tiple sclerosis (1): early pension and temporary unemployment--a his- torical prospective cohort study. Mult Scler. 2010;16(1):121-6. [Crossref] [PubMed]
  • 30. Rivera-Navarro J, Morales-González JM, Benito-León J; Madrid De- myelinating Diseases Group (GEDMA). Informal caregiving in multiple sclerosis patients: data from the Madrid Demyelinating Disease Group study. Disabil Rehabil. 2003;25(18):1057-64. [Crossref] [PubMed]
  • 31. Box V, Hepworth M, Harrison J. Identifying information needs of people with multiple sclerosis. Nurs Times. 2003;99(49):32-6. [PubMed]
  • 32. Forbes A, While A, Mathes L. Informal carer activities, carer burden and health status in multiple sclerosis. Clin Rehabil. 2007;21(6):563-75. [Crossref] [PubMed]
  • 33. Türkdoğan T, Duru E. Üniversite ö ğrencilerinde öznel iyi olu şun yordanmasında temel ihtiyaçların karşılanmasının rolü [The role of basic needs fulfillment in prediction of subjective well-being among university students]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012;12(4):2429-46. [Link]
  • 34. Hanna M, Strober LB. Anxiety and depression in multiple sclerosis (MS): antecedents, consequences, and differential impact on well-being and quality of life. Mult Scler Relat Disord. 2020;44:102261. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 35. Veldhuijzen van Zanten J, Douglas MR, Ntoumanis N. Fatigue and fluc- tuations in physical and psychological wellbeing in people with multiple sclerosis: A longitudinal study. Mult Scler Relat Disord. 2021;47:102602. [Crossref] [PubMed]
APA ÖZKAN N, güleç keskin s, Terzi M (2022). Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. , 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
Chicago ÖZKAN Nurhayat,güleç keskin serap,Terzi Murat Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. (2022): 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
MLA ÖZKAN Nurhayat,güleç keskin serap,Terzi Murat Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. , 2022, ss.861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
AMA ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. . 2022; 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
Vancouver ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. . 2022; 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
IEEE ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M "Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma." , ss.861 - 867, 2022. 10.5336/nurses.2021-85467
ISNAD ÖZKAN, Nurhayat vd. "Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma". (2022), 861-867. https://doi.org/10.5336/nurses.2021-85467
APA ÖZKAN N, güleç keskin s, Terzi M (2022). Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14(3), 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
Chicago ÖZKAN Nurhayat,güleç keskin serap,Terzi Murat Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 14, no.3 (2022): 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
MLA ÖZKAN Nurhayat,güleç keskin serap,Terzi Murat Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, vol.14, no.3, 2022, ss.861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
AMA ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2022; 14(3): 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
Vancouver ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2022; 14(3): 861 - 867. 10.5336/nurses.2021-85467
IEEE ÖZKAN N,güleç keskin s,Terzi M "Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma." Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14, ss.861 - 867, 2022. 10.5336/nurses.2021-85467
ISNAD ÖZKAN, Nurhayat vd. "Multipl Skleroz Tanılı Bireylerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri: Tanımlayıcı Araştırma". Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 14/3 (2022), 861-867. https://doi.org/10.5336/nurses.2021-85467