Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği

Fatih TUNA, (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Tekirdağ, Türkiye)
Hande ÇALIŞKAN (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ, Türkiye)
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
3 0
Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1989 - 2003 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21547/jss.1151714 İndeks Tarihi: 28-10-2022

Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği

Öz:
Çalışmanın amacı jeopolitik risklerin Türkiye’deki makroekonomik değişkenler üzerindeki etkisini 1994 Ocak ile 2022 Nisan dönemi için aylık veriler kullanarak incelemektir. Jeopolitik risk göstergesi olarak Caldara ve Iacoviello (2022) tarafından hesaplanan küresel endeks kullanılmıştır. Makroekonomik göstergeler olarak sanayi üretim endeksi, enflasyon oranı ve reel efektif döviz kuru kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler Breitung ve Candelon (2009) tarafından geliştirilen frekans alanında nedensellik testi ile araştırmıştır. Analiz sonuçları, enflasyon oranı ve reel efektif döviz kurunun orta ve uzun dönemde jeopolitik risklerden etkilendiğini göstermektedir.
Anahtar Kelime: Jeopolitik risk Enflasyon Döviz kuru Nedensellik

The Impact of Geopolitics Risks on Macroeconomic Indicators: Evidence from Turkey

Öz:
The study aims to examine the effect of geopolitical risks on macroeconomic variables in Turkey using monthly data for the period from 1994 January to 2022 April. The global index calculated by Caldara and Iacoviello (2022) was used as an indicator of geopolitical risk. The industrial production index, inflation rate and real effective exchange rate were used as macroeconomic indicators. The relationships between the variables were researched with the frequency domain causality test developed by Breitung and Candelon (2009). The results of the analysis show that the inflation rate and the real effective exchange rate are affected by geopolitical risks in the medium and long term.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, N. (2022). Irak’taki istikrarsızlığın enerji jeopolitiğine etkisi, (https://www.aa.com.tr/tr/analiz/iraktaki-istikrarsizligin-enerji- jeopolitigineetkisi/2650454. Erişim Tarihi: 10.09.2022).
  • Adedoyin, F. F., Afolabi, J. O., Yalçiner, K., & Bekun, F. V. (2022). The export led growth in Malaysia: Does economic policy uncertainty and geopolitical risks matter?. Journal of Public Affairs, 22(1), 2361.
  • Akadiri, S.S., Eluwole, K.K., Akadiri, A.C., & Avci, T. (2020). Does causality between geopolitical risk, tourism and economic growth matter? Evidence from Turkey. Journal of Hospitality and Tourism Management. 2020, 43, 273–277.
  • Anadolu Ajansı, (2022). Libya’da petrol siyasi çekişmeler nedeniyle nimetten külfete dönüştü, (https://www.aa.com.tr/tr/dunya/libyada-petrol-siyasi-cekismeler-nedeniyle-nimetten- kulfete-donustu/2608659. Erişim Tarihi: 10.09.2022).
  • Antonakakis, N., Gupta, R., Kollias, C., & Papadamou, S. (2017). Geopolitical risks and the oil-stock nexus over 1899–2016. Finance Research Letters, 23, 165-173.
  • Aysan, A. F., Demir, E., Gozgor, G., & Lau, C. K. M. (2019). Effects of the geopolitical risks on Bitcoin returns and volatility. Research in International Business and Finance, 47, 511-518.
  • Balcilar, M., Bonato, M., Demirer, R., & Gupta, R. (2018). Geopolitical risks and stock market dynamics of the BRICS. Economic Systems, 42(2), 295-306.
  • Breitung, J., & Candelon, B. (2006). Testing for short and long-run causality: A frequency domain approach. Journal of Econometrics, 132(2), 363–378.
  • Buzdağlı, Ö., & Özdemir, D. (2021). Jeopolitik Risk Endeksinin Askeri Harcamalar Üzerindeki Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(29), 188-203.
  • Caldara, D., Conlisk, S., Iacoviello, M., & Penn, M. (2022). Do Geopolitical Risks Raise or Lower Inflation?. (https://www.matteoiacoviello.com/research_files/GPR_INFL ATION_PAPER.pdf. Erişim Tarihi: 10.09.2022).
  • Çalışkan, H., Kantarcı, T. & Çevik, E. İ. (2021). Petrol Fiyatları ve Enflasyon Arasında Frekans Alanında Asimetrik Nedensellik Analizi: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20 (3), 1090-1111.
  • Cheng, C. H. J., & Chiu, C. W. J. (2018). How important are global geopolitical risks to emerging countries?. International Economics, 156, 305-325.
  • Cresswell, M. (2016). Logics and languages. London, Routledge.
  • Demir, E., Díez-Esteban, J. M., & García-Gómez, C. D. (2019). The impact of geopolitical risks on cash holdings of hospitality companies: Evidence from emerging countries. Journal of Hospitality and Tourism Management, 39, 166-174.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427– 431.
  • Doğan, E., & Doğan, B. Ö. (2021). Jeopolitik riskin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Kırılgan Beşli ülkelerinden ampirik kanıtlar. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 978-990.
  • Duan, W., Khurshid, A., Rauf, A., Khan, K., & Calin, A. C. (2021). How geopolitical risk drives exchange rate and oil prices? A wavelet-based analysis. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 16(9), 861-877.
  • Geweke, J. (1982). Measurement of linear dependence and feedback between multiple time series. Journal of the American Statistical Association, 77(378), 304–324.
  • Hemrit, W. (2022). Does insurance demand react to economic policy uncertainty and geopolitical risk? Evidence from Saudi Arabia. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 47(2), 460-492.
  • Hosoya, Y. (2001). Elimination of third-series effect and defining partial measures of causality. Journal of Time Series Analysis, 22(5), 537–554.
  • Huang, J., Li, Y., Suleman, M. T., & Zhang, H. (2021). Effects of geopolitical risks on gold market return dynamics: Evidence from a nonparametric causality-in-quantiles approach. Defence and Peace Economics, 1-15.
  • Iyke, B. N., Phan, D. H. B., & Narayan, P. K. (2022). Exchange rate return predictability in times of geopolitical risk. International Review of Financial Analysis, 81, 102099.
  • Kaplan, R. S., & Mikes, A. (2012). Managing risks: a new framework. Harvard business review, 90(6), 48-60.
  • Mansour-Ichrakieh, L., & Zeaiter, H. (2019). The role of geopolitical risks on the Turkish economy opportunity or threat. The North American Journal of Economics and Finance, 50, 101000.
  • Nikolaos A. Kyriazis & Emmanouil-M. L. Economou (2022) The impacts of geopolitical uncertainty on Turkish Lira during the Erdoğan administration. Defence and Peace Economics, 33:6, 731-750, DOI: 10.1080/10242694.2021.1904200
  • Özkan, O. (2020). Jeopolitik risklerin döviz piyasaları üzerindeki etkileri: Parametrik olmayan kantil nedensellik testi ile BRICS-T ülkeleri üzerine ampirik bir çalışma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(4), 611-628.
  • Pan, W.F. (2019). Geopolitical risk and R&D investment. SSRN, 3258111. Phan, D. H. B., Tran, V. T., & Iyke, B. N. (2022). Geopolitical risk and bank stability. Finance Research Letters, 46, 102453.
  • Phillips, P. C. B. & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in time series regression. Biometrika. 75 (2): 335–346.
  • Rasoulinezhad, E., Taghizadeh, H.F., Sung, J., & Panthamit, N. (2020). Geopolitical risk and energy transition in Russia: Evidence from ARDL bounds testing method. Sustainability, 12, 2689.
  • Saâdaoui, F., Jabeur, S. B., & Goodell, J. W. (2022). Causality of geopolitical risk on food prices: Considering the Russo–Ukrainian conflict. Finance Research Letters, 49, 103103.
  • Şahin, E. E. & Arslan, H. (2021). Jeopolitik risklerin parametrik olmayan bir yöntem kullanarak borsa getirileri ve döviz kurları üzerindeki etkilerinin bir analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (89), 237-250.
  • Simon Dalby (2003) Calling 911: geopolitics, security and America's new war, Geopolitics, 8 (3), 61-86.
  • Su, C. W., Khan, K., Umar, M., & Zhang, W. (2021). Does renewable energy redefine geopolitical risks?. Energy Policy, 158, 112566.
  • Su, C.W., Khan, K., Tao, R., & Nicoleta, C.M. (2019). Does geopolitical risk strengthen or depress oil prices and financial liquidity? Evidence from Saudi Arabia. Energy, 187, 1- 13, 116003.
  • Sweidan, O. D., & Elbargathi, K. (2022). The effect of oil rent on economic development in Saudi Arabia: Comparing the role of globalization and the international geopolitical risk. Resources Policy, 75, 102469.
  • Toda, H.Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector auto regressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
  • Wang, X., Wu, Y., Xu, W. (2019). Geopolitical risk and investment. SSRN, 3305739.
  • World (2011). World Economic Forum in collaboration with: Marsh & McLennan Companies Swiss Reinsurance Company Wharton Center for Risk Management, Zurich Financial Services Global Risks, An initiative of the risk. Sixth Edition, Zurich: University of Pennsylvania.
  • Yalçınkaya, Ö. (2019). Küresel ekonomik, politik ve jeopolitik belirsizliklerin makroekonomik etkileri: Türkiye ekonomisi üzerine SVAR analizi (1992:Q1-2018Q:2) . Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 14 (53), 56-73.
  • Zivot, E., & Donald W. K. Andrews. (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit-root hypothesis. Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251–270.
APA tuna f, Çalışkan Terzioğlu H (2022). Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. , 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
Chicago tuna fatih,Çalışkan Terzioğlu Hande Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. (2022): 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
MLA tuna fatih,Çalışkan Terzioğlu Hande Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. , 2022, ss.1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
AMA tuna f,Çalışkan Terzioğlu H Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. . 2022; 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
Vancouver tuna f,Çalışkan Terzioğlu H Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. . 2022; 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
IEEE tuna f,Çalışkan Terzioğlu H "Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği." , ss.1989 - 2003, 2022. 10.21547/jss.1151714
ISNAD tuna, fatih - Çalışkan Terzioğlu, Hande. "Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği". (2022), 1989-2003. https://doi.org/10.21547/jss.1151714
APA tuna f, Çalışkan Terzioğlu H (2022). Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
Chicago tuna fatih,Çalışkan Terzioğlu Hande Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, no.4 (2022): 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
MLA tuna fatih,Çalışkan Terzioğlu Hande Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.21, no.4, 2022, ss.1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
AMA tuna f,Çalışkan Terzioğlu H Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(4): 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
Vancouver tuna f,Çalışkan Terzioğlu H Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(4): 1989 - 2003. 10.21547/jss.1151714
IEEE tuna f,Çalışkan Terzioğlu H "Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss.1989 - 2003, 2022. 10.21547/jss.1151714
ISNAD tuna, fatih - Çalışkan Terzioğlu, Hande. "Jeopolitik Risklerin Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21/4 (2022), 1989-2003. https://doi.org/10.21547/jss.1151714
Sayfa Oluşturulma Tarihi
09-05-2024 23:9

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları