Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği

CAKIR, Ferit

doi:10.17341/gazimmfd.754183

Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği

Ferit CAKİR (Gebze Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Kocaeli, Türkiye)

Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi

6 1

Yıl: 2021 Cilt: 36 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1643 - 1656 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17341/gazimmfd.754183 İndeks Tarihi: 11-11-2022

Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği

Öz:

Tarihi yapılar, tüm dünyada kültürel mirasın ayrılmaz bir parçası olup sahip oldukları evrensel değerlerle birlikte geçmişin izlerini günümüze kadar taşıyan yapılardır. Genellikle yığma taşıyıcı sistemine sahip olan tarihi yapılar, betonarme yapılara nazaran daha iyi bir deprem performansına sahip olmalarına rağmen bazı yıkıcı depremlerde bu yapılardan bir bölümünün ciddi yapısal hasarlar gördüğü anlaşılmaktadır. Günümüzde tarihi yapıların deprem performanslarını belirlemek amacıyla birçok çalışma yürütülmesine rağmen bu yapıların performanslarını değerlendirmek amacıyla kesin hatlarıyla belirlenmiş bir yöntem bulunmamaktadır. Bu çalışma kapsamında tarihi yapıların deprem performansını belirlenmek amacıyla deplasmana dayalı basitleştirilmiş bir yöntem üzerinde durulmuş ve bu yöntem kullanılarak 2011 Van depremi sonrasında hasar gören Kaya Çelebi Cami’nin deprem performansı incelenmiştir.

Anahtar Kelime: Tarihi Yapılar deprem performans analizi sonlu elemanlar metodu 2011 Van depremi

A simplified method for determining the seismic performance of historical structures: a case of Kaya Çelebi Mosque

Öz:

Historical buildings are an integral part of cultural heritage all over the world and are structures that carry the traces of the past to the present, together with the universal values they have. Although historical buildings, which generally have a masonry bearing system, have a better seismic performance compared to reinforced concrete structures, it is understood that some of these structures have suffered serious structural damage in some destructive earthquakes. Although many studies have been conducted to determine the seismic performance of historical buildings, there is no method that has been determined with strict lines to evaluate the performance of these structures. Within the scope of this study, a simplified method based on displacement was emphasized in order to determine the seismic performance of historical buildings and the seismic performance of historical Kaya Çelebi Mosque, which was damaged after the 2011 Van earthquake, was examined using this method.

Anahtar Kelime: Historical structures seismic performance analysis finite element method 2011 Van earthquake

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Dogangun, A., Sezen, H., Seismic vulnerability and preservation of historical masonry monumental structures, Earthquake and Structures, 3 (1), 83-95, 2012.
2. Brandonisio, G., Lucibello, G., Mele, E., De Luca, A., Damage and performance evaluation of masonry churches in the 2009 L’Aquila Earthquake, Engineering Failure Analysis, 34, 693-714, 2013.
3. Preciado, A., Orduna, A., Bartoli, G., Budelmann, H., Façade seismic failure simulation of an old cathedral in Colima Mexico by 3D limit analysis and nonlinear finite element method, Engineering Failure Analysis, 49, 20- 30, 2015.
4. Gençer F., Hamamcıoğlu-Turan M., Aktaş E., Investigation of in-plane and out-of-plane wall behavior related to lateral loading depending on wall profiles and opening types in Hellenistic Towers, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 35 (1), 241-253, 2020.
5. Lagomarsino, S., Modaressi, H., Pitilakis, K., Bosjlikov, V., Calderini, C., D’Ayala, D., Benouar, D., Cattari, S., PERPETUATE project: the proposal of a performance- based approach to earthquake protection of cultural heritage, Advanced Material Research, 133–134, 1119– 1124, 2010.
6. Kazaz İ., Kocaman İ., Seismic load capacity evaluation of stone masonry mosques, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 33 (2), 557-573, 2018.
7. Cakir, F., Uckan, E., Shen, J., Seker, B.S., Akbas, B., Seismic damage evaluation of historical structures during Van Earthquake, October 23, 2011, Engineering Failure Analysis, 58, 249-266, 2015.
8. Lagomarsino, S., Cattari, S., PERPETUATE guidelines for seismic performance-based assessment of cultural heritage masonry structures, Bulletin of Earhtquake Engineering, 13, 13-47, 2015.
9. Cardoso, R., Lopes, M., Bento, R., Seismic evaluation of old masonry buildings. part ı: method description and application to a case-study, Engineering Structures, 27, 2024-2035, 2005.
10. Bento, R., Lopes, M., Cardoso, R., seismic evaluation of old masonry buildings. part ıı: analyses of strengthening solutions for a case-study, Engineering Structures, 27, 2014-2023, 2005.
11. Ademovic, N., Hrasnica, M., Oliveira, D.V., Pushover analysis and failure pattern of a typical masonry residential building in Bosnia and Herzegovina, Engineering Structures, 50, 13-29, 2013.
12. Minghini, F., Milani, G., Tralli, A., Seismic risk asessment of a 50 m high masonry chimney using advanced analysis techniques, Engineering Structures, 69, 255-270, 2013.
13. Avossa, A.M., Malangone, P., Seismic Performance Assessment of Masonry Structures with a Modified Concrete Model, Bulletin of Earthquake Engineering, 13, 2693–2718, 2015.
14. Korkmaz, M., Ozdemir, M.A., Kavali, E., Cakir, F., Performance-based assessment of multi-story unreinforced masonry buildings: The case of historical Khatib School in Erzurum, Turkey, Engineering Failure Analysis, 94, 195-213, 2018.
15. Lourenço, P.B., Computational Strategy for Masonry Structures, Doktora Tezi, Delft University of Technology, Delft, Netherlands, 1996.
16. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY 2018), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Ankara
17. Brencich, A., Gambarotta, L., Mechanical response of solid clay brickwork under eccentric loading. Part I: Unreinforced masonry, Materials and Structures, 38, 257–266, 2005.
18. Drucker, D.C., Prager, W.J., Soil mechanics and plastic analysis or limit design, Quarterly of Applied Mathematics, 10 (2), 157-165, 1952.
19. ASCE 41-13: Seismic Rehabilitation Standards Committee. Seismic Rehabilitation of Existing Buildings. American Society of Civil Engineers, Reston, 2014.
20. FEMA 273: NEHRP Guidelines For The Seismic Rehabilitation of Buildings, Federal Emergency Management Agency, 1997.
21. FEMA 356: Prestandard And Commentary For The Seismic Rehabilitation Of Buildings, Federal Emergency Management Agency, 2000.
22. Eurocode 8: Design of structures for earthquake resistance -Part 1: General rules, seismic actions and rules for buildings, European Standard, 1998.
23. Altunisik, A.C., Bayraktar, A., Genç, A.F., A Study On Seismic Behaviour Of Masonry Mosques After Restoration, Earthquakes and Structures, 10 (6), 1331- 1346, 2016.
24. Sezer, L.İ., Seismicity in the Van Seismotectonic Region, Aegean Geographical Journal, 19 (1), 67-84, 2010.
25. Üner, S., Özsayın, E., Selçuk, A.S., Seismites as an indicator for determination of earthquake recurrence interval: A case study from Erciş Fault (Eastern Anatolia-Turkey), Tectonophysics 766, 167–178, 2019.
26. AFAD, https://deprem.afad.gov.tr/. Yayın tarihi Mayıs 5, 2009. Erişim tarihi Aralık 11, 2020.
27. ANSYS Workbench, ANSYS, Canonsburg, Pa.
28. METU/EERC 201 1-04: 23 Ekim 2011 Mw 7.2 Van Depremi Sismik ve Yapısal Hasara İlişkin Saha Gözlemleri, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Deprem Mühendisliği Araştırma Merkezi, Ankara.
29. Özvan, A., Akkaya, İ., Tapan, M., Şengül, A., Van yerleşkesinin deprem tehlikesi ve olası bir depremin sonuçları, Kocaeli Deprem Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli-Türkiye, 1386-1393, 23 - 25 Mart 2005.
30. Güney, D., 23 Ekim 2011 Van Depremi Teknik İnceleme Raporu, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul- Türkiye, 2011.

APA	CAKIR F (2021). Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. , 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
Chicago	CAKIR Ferit Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. (2021): 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
MLA	CAKIR Ferit Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. , 2021, ss.1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
AMA	CAKIR F Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. . 2021; 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
Vancouver	CAKIR F Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. . 2021; 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
IEEE	CAKIR F "Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği." , ss.1643 - 1656, 2021. 10.17341/gazimmfd.754183
ISNAD	CAKIR, Ferit. "Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği". (2021), 1643-1656. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.754183

APA	CAKIR F (2021). Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 36(3), 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
Chicago	CAKIR Ferit Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 36, no.3 (2021): 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
MLA	CAKIR Ferit Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol.36, no.3, 2021, ss.1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
AMA	CAKIR F Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2021; 36(3): 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
Vancouver	CAKIR F Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2021; 36(3): 1643 - 1656. 10.17341/gazimmfd.754183
IEEE	CAKIR F "Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği." Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 36, ss.1643 - 1656, 2021. 10.17341/gazimmfd.754183
ISNAD	CAKIR, Ferit. "Tarihi yapıların deprem performansının belirlenmesi için basitleştirilmiş bir yöntem: Kaya Çelebi Cami örneği". Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 36/3 (2021), 1643-1656. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.754183