Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması
Yıl: 2022 Cilt: 51 Sayı: 236 Sayfa Aralığı: 2871 - 2902 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.1051668 İndeks Tarihi: 17-11-2022
Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması
Öz: Bu araştırma ile disleksi olan öğrencilerde ilkokuma yazma öğretiminde ses temelli cümle yöntemi ile cümle (çözümleme) yönteminin etkililiğinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma yarı deneysel yöntemde nicel yaklaşımla tek denekli araştırma modellerinden denekler arası çoklu yoklama modeli olarak desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2017-2018 eğitim öğretim yılında bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde eğitimine devam eden ikinci ve üçüncü sınıf düzeyinde disleksi tanılı altı özel eğitim öğrencisi oluşturmaktadır. Denekler; öğrenme düzeyleri, yaşları, sosyo-ekonomik ve soyo-kültürel düzeyleri açısından birbirinden farklılık göstermeyen öğrenciler arasından seçilmiştir. Araştırma verileri öğrencilerin okuma yazma etkinliklerindeki başlama ve değişim düzeylerini belirlemek için Okuma Yazma Dereceli Puanlama Ölçeği ve Okuma Yazma Beceri Gözlem Formu ile toplanmıştır. Öğrencilerin farklı iki ilkokuma yazma öğretimindeki başarısına ilişkin veriler grafiklerle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda cümle çözümleme yönteminin ses temelli cümle yöntemine göre disleksi olan öğrencilerde harflerin, hecelerin, kelimelerin ve cümlelerin okunmasında ve yazımında daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca dayalı olarak disleksi olan öğrencilere ilkokuma yazma öğretiminde cümle çözümleme yöntemi kullanılabilir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AKYOL, H., Ketenoğlu-Kayabaşı, Z.E. (2018). Improving the reading skills of a students with reading difficulties: An action research. Education and Science. 43(193) 143-158.
- ALBERTO, P. A., & Troutman, A. C. (2015). Uygulamalı davranış analizi.
- ALTUN, T., Ekiz, D.,& Odabaşı, M. (2011). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarında karşılaştıkları okuma güçlüklerine ilişkin nitel bir araştırma. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17,80-101.
- AMERİCAN Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). Washington, DC: American Psychiatric Association.
- ARSLAN, M.(2006). Ses Temelli Cümle Yöntemi ve Uygulanması.İlköğretim Online, 2006.http:// ilkogretim-online.org.tr/index.php/io Erişim Tarihi: 23.12.2016
- BAY, Y. (2010). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma-yazma öğretiminin değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1),164-181.
- BAYAT, S., & Çelenk, S. (2015). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okuma yazma becerileri başarı düzeylerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 14(1), 13-28.
- BERNİNGER, V. (2000). Dyslexia the invisible treatable disorder: The story of Einstein’s Ninja Turtles. Learning Disability Quarter, 24, 141-157.
- BİNBAŞIOĞLU, C. (2004). İlk Okuma ve Yazma Öğretimi, Ankara: Nobel Yayınevi.
- CEMALOĞLU, N. (2001). İlk Okuma-yazma Öğretimi, Ankara: Nobel Yayınları.
- CEMALOĞLU, N. Yıldırım, K. (2005). İlk Okuma ve Yazma Öğretimi, Ankara, Nobel Yayınları.
- ÇAYIR, A., & Balcı, E. (2017). Bireyselleştirilmiş okuma programının disleksi riski olan bir ilko- kul öğrencisinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 455-470.
- ÇELENK, S. (2004).İlkokuma-yazma öğretimi ve programı. Ankara:Anı Yayınları.
- ÇOLAK, Y. (2019). Disleksi teşhisi konmuş çocuklara drama ile okuma yazma öğretimi. Kesit Akademi Dergisi,5(20), 225-243.
- DEMİREL, Ö. (2003). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- DOĞANGÜN, B. (2008). Özel eğitim gerektiren psikiyatrik durumlar. Türkiye’de Sık Karşılaşılan Psikiyatrik Hastalıklar Sempozyum Dizisi, 62, 157-174.
- GAST, D. L., ve Ledford, J. (2010). Multiple baseline and multiple probe designs. D. L.. Gast (Editör). Single subject research methodology in behavioral sciences (s: 276-328) New York: Routledge.
- GÜLDENOĞLU, B. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerde okuduğunu anlama becerileri- nin desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
- GÜLERYÜZ, H. (2002). Türkçe İlk Okuma-yazma Öğretimi Kuram ve Uygulamaları, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- GÜZEL, R. (1998). Alt özel sınıflardaki öğrencilerin sesli okudukları öyküyü anlama becerisini kazanma- larında doğrudan öğretim yöntemiyle sunulan bireyselleştirilmiş okuduğunu anlama materyali- nin etkililiği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
- KAYA, D. (2008). Öğrencilerin okuduğunu anlamalarının çözümleme yöntemi ve ses temelli cümle yöntemine göre karşılaştırılması. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Denizli
- KIRCAALİ-İFTAR, G. ve Tekin, E., (1997). Tek Denekli Araştırma Yöntemleri. Ankara; Türk Psiko- loglar Derneği.
- KIRCAALİ-İFTAR, G. ve Tekin, E., (2006). Özel Eğitimde Yanlışsız Öğretim Yöntemleri. Nobel Yayınları. 3. Baskı.
- KORKMAZ, B. (2005). Dil ve beyin. Çocuklarda dil ve konuşma bozuklukları. İstanbul: Yüce Ya- yım.
- KURNAZ, A. (2016). İlk Okuma Yazma Öğretiminin Temelleri, Ankara: Eğiten Kitap, 33-69.
- LYON, G. R., Shaywitz, S.E. & Shaywitz, B.A. A definition of dyslexia. Annals of dyslexia 53, 1-14 (2003). https://doi.org/10.1007/s11881-003-0001-9
- MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB), (2014). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Öğrenme Güçlükleri,An- kara.http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Geli%C5%9Fim. pdfadresinden 15.12.2017 tarihinde ulaşılmıştır.
- ÖZ, F. (1998).Uygulamalı İlkokuma Yazma Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- RAZON, N.(1980). Okuma Bozuklukları ve Nedenleri, Pedagoji Dergisi, S(1), Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
- ROSE, D. S., Parks, M., Androes, K., & McMahon, S. D. (2000). Imagery based Learning: Improved elementary students reading comprehension with drama techniques. The Journal of Educational Research, 94(1), 55-63.
- ŞENOL, M. (2001). Okuma Yazma Öğretiminin Kaynakları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bi- limler Dergisi, (42).
- TEKİN, E. (2000). Karşılaştırmalı tek denekli araştırma modelleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilim- leri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(04).
- TÜRKMENOĞLU, M.,& Baştuğ, M. (2017). İlkokulda Akran Öğretimi Aracılığıyla Okuma Güçlüğü- nün Giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi.
- ULU, M. & Başaran, M. (2013). Video öz değerlendirme tekniğinin akıcı okuma becerisinin gelişimine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 1-10.
- UTKU, N. Karakuyu, Y. Marulcu, İ ve Doğan, M.(2011).İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Fizik Üni- telerinde Kavram Haritalarının Kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens- titüsü Dergisi. 15,323-332.
- VATANSEVER, H. (2008). Çözümleme (Cümle) Yöntemi ve Ses Temelli Cümle Yöntemine Göre Okuma Yazma Öğrenmiş Çocukların Okuduğunu Anlamadaki Başarı Durumlarının De- ğerlendirilmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
- YÜZGEÇ, B. ve Aslan, M. (2012). Gestalt Psikoloji. Çukurova Üniversitesi, Adana.
| APA | KURNAZ A, SEÇİL KARAMUKLU E (2022). Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. , 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| Chicago | KURNAZ AHMET,SEÇİL KARAMUKLU Emine Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. (2022): 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| MLA | KURNAZ AHMET,SEÇİL KARAMUKLU Emine Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. , 2022, ss.2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| AMA | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. . 2022; 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| Vancouver | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. . 2022; 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| IEEE | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E "Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması." , ss.2871 - 2902, 2022. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| ISNAD | KURNAZ, AHMET - SEÇİL KARAMUKLU, Emine. "Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması". (2022), 2871-2902. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1051668 |
| APA | KURNAZ A, SEÇİL KARAMUKLU E (2022). Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. Milli Eğitim, 51(236), 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| Chicago | KURNAZ AHMET,SEÇİL KARAMUKLU Emine Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. Milli Eğitim 51, no.236 (2022): 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| MLA | KURNAZ AHMET,SEÇİL KARAMUKLU Emine Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. Milli Eğitim, vol.51, no.236, 2022, ss.2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| AMA | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. Milli Eğitim. 2022; 51(236): 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| Vancouver | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması. Milli Eğitim. 2022; 51(236): 2871 - 2902. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| IEEE | KURNAZ A,SEÇİL KARAMUKLU E "Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması." Milli Eğitim, 51, ss.2871 - 2902, 2022. 10.37669/milliegitim.1051668 |
| ISNAD | KURNAZ, AHMET - SEÇİL KARAMUKLU, Emine. "Disleksi Olan Öğrencilerde Cümle Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemleri İle İlkokuma Yazma Öğretiminin Etkililiğinin Karşılaştırılması". Milli Eğitim 51/236 (2022), 2871-2902. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1051668 |
