Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 157 - 184 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34247/artukluakademi.855527 İndeks Tarihi: 19-12-2022

Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi

Öz:
Şehirler, tarihi ve kültürel geçmişleri ile çeşitliliği olan, dinamik yapıya sahip, değişime açık, yeni boyutlarıyla üretme ve keşfetme olanağına sahiptir. Bu şehirlerden biri olan Mardin, Mezopotamya Bölgesi’nin kuzeyinde önemli kültürlerin ve dinlerin kesiştiği bir coğrafyada, tarihte Tur Abdin olarak adlandırılan bölgenin batısında, Yukarı Dicle havzasını el-Cezire ovasına bağlayan en elverişli geçit yerinde İran, Azerbaycan ve Anadolu’dan gelip Suriye, el-Cezire ve Irak’a giden kadim yollara hâkim konumda yer almaktadır. Yörede Erken dönemlerden itibaren başlayan Pagan dini daha sonra ise, Hristiyanlık ve İslamiyet’in benimsendiği, bu dinlere özgü birçok mimari eser şekillenmiş ve birer sanatsal, kültürel kimliğe dönüşmüştür. Mardin Müzesi, bünyesinde bulundurduğu bu kadim kültürlere ait birçok taşınır kültür varlığını bünyesinde barındırmaktadır. Dönemin Süryani Katolik Patrikhanesi olan yapı, daha sonra müze olarak kullanılmaya başlanmıştır. Makalemizde bu denli zengin ve önemli bir geçmişe sahip olan Mardin Müzesi hakkında bilgi verilerek, müze bünyesinde gerçekleştirilen çağdaş müzecilik uygulamalarından örnekler verilecektir.
Anahtar Kelime: Çağdaş Mardin, Müze Mardin Müzesi,

-

Öz:
Contemporary museums are the institutions that contribute to educatory qualifications of their visitors and encourage them for making research. Hosting a diversity thanks to the historical and cultural background of the cities they are settled in and bearing updatable quality, museums provides opportunity for producing and exploring genuine data. Owing to its territorial advantage, Mardin city is known to have covered a wide range of beliefs dating back to early period, as well as Christianity and Islam in a later period. Hence, the architectural legacy pertaining to the religions and beliefs in question has enriched cultural identity of the city. And one of these architectural works is the Assyrian Catholic Patriarchate, which belongs to religious architecture of Christianity, which is used as Mardin Museum today. The museum offers a public education and sharing platform appealing to the people of almost all age groups as per contemporary museology contents. The contemporary museology in Mardin Museum has prompted us to produce this work. To this end, this paper focuses on contemporary museology practices and various educational programs available in Mardin Museum.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz, Gabriel. Mardin İli’nin Merkezinde Civar Köylerinde ve İlçelerinde Bulunan Kiliselerin ve Manastırların Tarihi.1.bs., Mardin: Truva Kitap, 1998.
  • _______. Tüm Yönleriyle Süryaniler.1.bs., Mardin: Anadolu Ofset, 2005.
  • Altun, Ara. Mardinde’ki Türk Devri Mimarisi. 1.bs., İstanbul: Mardin Valiliği Yayınları, 2011.
  • Anonim, T. C., and Mardin Valiliği. "İlde Kültür ve Şehir Mardin, (İstanbul, Mardin Valiliği Yayınları, 2012), 81.
  • Atagök, Tomur. Yeniden Müzeciliği Düşünmek, 1.bs., İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Basım- Yayın Merkezi Matbaası, 1999.
  • Ayağ, Osman. Süryaniler ve Din. 1.bs., İstanbul: Karma Kitaplar, 2014.
  • Aytekin, Osman ve Özbek Gülcan, “Anıtsal Kültür Varlıklarının Müze Olarak Kullanılması Çerçevesinde Mardin Müzesi ve Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi”. Arkeoloji ve Sanat Tarihi Araştırmaları: Yapılar, Buluntular, Müzeler, Çizim ve Fotoğraflar Eşliğinde, ed. Güler Yılmaz, Rafet Çavuşoğlu, Mehmet Kulaz, Hiperyayın, (İstanbul: 2019), 204-238.
  • ______. "Erzurum Muzesi'ndeki Gürcü Sikkelerinden Örnekler". Türkiye Gürcüleri ve Lazları (Kartveller -Tarih Ve Perspeektifler 5. Uluslararası Bilimsel Konferans, (Tiflis, Georgia: 2015), 5.
  • Aytekin, Osman ve Razi, Ayhan. “Baksı Müzesi”. Electronic Turkish Studies, (2018):13-18.
  • Aytekin, Osman. “Osmanlı ve Cumhuriyet’in Eski Eser Politikaları”. Tarih ve Medeniyet Dergisi, 43 (1997): 53-55.
  • Baş, Gülsen. “Mardin Müzesi'ndeki Figürlü Mezar Taşları”. Höyük Türk Tarih Kurumu, 6 (2013): 067-074.
  • Çalış, Ercan. "Etnografik Madeni Takılar Üzerine Bir Analiz: Ahlat Müzesi Örneği". In Current Debates On Social Sciences, Human Studies, Archaeology and Arts, 2 , (2019): 25-39.
  • Doğan, Mehmet Ali. “Mardin’de Süryani Kumaş Baskı-Boyama Sanatı: Şımmeshındi Ailesi Örnekleri Üzerine Bir Değerlendirme”. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmalar Dergisi, 15/2 (2020): 611-624.
  • ______. “Mardin’de Kumaş Baskı- Boyama Sa natı: Şımmeshındi Ailesi Örnekleri”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta 2012.
  • Erbay, Fethiye. Müze Yönetimini Kurumsallaştırma Çabası (1984-2009). 1.bs., İstanbul: Mimarlık Vakfı Enstitüsü, 2009.
  • Everi, Nükhet. Mardin Güneşin Ülkesi. 1.bs. İstanbul: E yayınları, 2012.
  • Karabıyık, Ayfer. “Çağdaş Sanat Müzeciliği Kapsamında Türkiye’deki Müzecilik Hareketlerine Bir Bakış”, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı, Erzurum 2007.
  • Keskin, Necat. “Kentlerde Yeni Bellek Mekânları: Kent Müzeleri”. Folklor/Edebiyat Dergisi, 20/79 (2014):34.
  • Korkut, Tahsin "Turabdin Bölgesi Hıristiyan Dini Mimarisinde Midyat (2017 Yılı Arkeolojik Yüzey Araştırması)”. Atlas International Refereed Journal ın Social Sciences, 5/19 (2019):323-349.
  • Korkut, Tahsin ve Elyiğit, Ufuk. “Günümüz Süryani Dini Mimarisi Araştırmaları”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 5/6 (ASEAD). (2018): 35-47.
  • Korkut, Tahsin ve Karaca, Yalçın. “2017 Yılı Mardin ve Batman İllerinde (Turabdin Bölgesi), Hıristiyan Mimarisi Yüzey Araştırması”. 40. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 07-11 Mayıs 2018 Çanakkale, ed. Candaş Keskin, (Ankara:2019), 407.
  • Küçük, Mehmet Alparslan.“Türkiye’nin Turistik Dini Mekânlarına Bir Örnek: Süryani Dini Merkezleri”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33 (2019): 496-97-98.
  • Maccarıo Kuruoğlu Nihal, “Müzelerin Eğitim Ortamı Olarak Kullanımı”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XV/1, (2002): 275-285.
  • Özdizbay, Aliye Erol. Antik Numismatik. 1.bs., İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, 2018.
  • Sağır, Enver, Halil Demirdelen, ve Asuman Alpagut. "Anadolu Medeniyetleri Müzesi Eğitim Etkinlikleri ve Müze Eğitim Atölyesi." Milli Eğitim Dergisi 46.214 (2017): 385-388.
  • Silav, Muna “Kültür-Bellek Etkileşimi ve Üniversite Müzeleri”. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 8/63, (2019): 1487-1493.
  • Sözen Metin ve Tanyeli Uğur, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2010.
  • Tekin, Oğuz. “Sikke”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türk Diyanet Vakfı, 2000, V,37.
  • Uluçam, Abdülselam. “İslami Dönem Mardin’i”. Taşın Belleği Mardin. 1.bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.
  • Yeşilbaş, Evindar. “Kentsel Korumada Müzelerin Rolü Üzerine Bir Araştırma: Mardin Müzesi Örneği”, Internatıonal Journal of Social Science”, 59(2017): 343-345.
  • Ağırman, H. (2019). “47 Mardin”, https://www.oncevatan.com.tr/47-mardin- makale, 46051.html. (Erişim Tarihi: 20.12.2020).
  • www.mardinmuseum.org.tr.E.T.
  • www.sabancımüzesimardin.gov.tr. E.T.
  • http://team – aow.dicuforum.info/t15934- Mardinli-Mimarba-Lole-Serkiz- Gizo.htm.E.T.
APA Korkut T, Gülcan Ö (2021). Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. , 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
Chicago Korkut Tahsin,Gülcan ÖZBEK Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. (2021): 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
MLA Korkut Tahsin,Gülcan ÖZBEK Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. , 2021, ss.157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
AMA Korkut T,Gülcan Ö Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. . 2021; 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
Vancouver Korkut T,Gülcan Ö Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. . 2021; 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
IEEE Korkut T,Gülcan Ö "Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi." , ss.157 - 184, 2021. 10.34247/artukluakademi.855527
ISNAD Korkut, Tahsin - Gülcan, ÖZBEK. "Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi". (2021), 157-184. https://doi.org/10.34247/artukluakademi.855527
APA Korkut T, Gülcan Ö (2021). Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. Artuklu Akademi, 8(1), 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
Chicago Korkut Tahsin,Gülcan ÖZBEK Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. Artuklu Akademi 8, no.1 (2021): 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
MLA Korkut Tahsin,Gülcan ÖZBEK Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. Artuklu Akademi, vol.8, no.1, 2021, ss.157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
AMA Korkut T,Gülcan Ö Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. Artuklu Akademi. 2021; 8(1): 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
Vancouver Korkut T,Gülcan Ö Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi. Artuklu Akademi. 2021; 8(1): 157 - 184. 10.34247/artukluakademi.855527
IEEE Korkut T,Gülcan Ö "Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi." Artuklu Akademi, 8, ss.157 - 184, 2021. 10.34247/artukluakademi.855527
ISNAD Korkut, Tahsin - Gülcan, ÖZBEK. "Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi". Artuklu Akademi 8/1 (2021), 157-184. https://doi.org/10.34247/artukluakademi.855527