COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi

Zeynep Benan DONDURUCU, (Kocaeli Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü)
Ayşe Beynem URAN (Avrupa Birliği Uzmanı)
Intermedia International e-Journal
10 1
Yıl: 2022 Cilt: 9 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.56133/intermedia.1022653 İndeks Tarihi: 28-12-2022

COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi

Öz:
Dijital iletişim olanaklarının ve sosyal medyanın gelişimiyle birlikte, sağlık iletişimi uygulamaları da bir dönüşüm geçirmiştir ve farklı paydaşlar arasında etkileşimli bilgi akışının önemi artmıştır. Bu süreçte, merkez sağlık kuruluşları olarak hastaneler de sosyal medya platformlarını potansiyel hastalara erişim, bilgilendirme, hizmet tanıtımı ve kurumsal duyurumların paylaşımı gibi farklı amaçlarla kullanmaya başlamıştır. Ayrıca, Covid-19 salgını gibi belirsizliğin yükseldiği ve halkın bilgi arayışının arttığı dönemlerde, güvenilir bilgi kaynakları olarak hastanelerin hedef kitleleri ile çift yönlü bir iletişim kurabilmesi için sosyal medya platformlarını etkin kullanmaları bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu bağlamda, bu çalışmada Türkiye’de ilk Sars Cov-2 vakasının açıklandığı 11 Mart 2020 tarihi ile İç İşleri Bakanlığı’nın yeni normalleşme genelgesini yayınladığı 1 Haziran 2020 tarihleri arasında, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi (Çapa), Yeditepe Üniversite Hastaneleri ve Medipol Sağlık Grubu’nun Instagram paylaşımları, sağlık iletişimi faaliyetleri ve Covid-19 salgınına yönelik iletişim faaliyetleri konu dağılımı, iletinin biçimsel yapısı, mesaj tonu/çağrışımları, kaynak ve etkileşim değişkenleri temel alınarak; nitel ve nicel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, Instagram’da incelenen sağlık kuruluşlarının tamamının değişen düzeyde, toplumda istenen sağlık bilincinin inşası amacıyla Covid-19 salgınına yönelik paylaşımlar gerçekleştirdiği, ancak özel hastanelerin salgınla ilgili içeriklerle birlikte, farklı hastalıklar, sağlıklı yaşam gibi konularda da içerik üretmesine rağmen, kamu hastanelerinin mecrayı hem niceliksel hem de niteliksel olarak tek boyutlu kullandığının saptanmıştır. Araştırmada incelenen tüm hastanelerinin görsel kullanımının video kullanımına, olumlu nitelikteki içeriklerin olumsuz içeriklere göre daha yüksek olduğu ve hastanelerin ana kaynak olarak mecraya özel içerik üretme oranlarının yüksek olduğu saptanmıştır. Mesaj çağrışımı açısından tes
Anahtar Kelime: Covid-19 Salgını Sağlık İletişimi Dijital Sağlık İletişimi Instagram Hastaneler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ackland, R. (2013). Web Social Science: Concepts, Data and Tools for Social Scientists in the Digital Age. London, UK: Sage Publications.
  • Al Aufa, B. Sulistiadi, W. & Djawas, F.A. (2020). Measuring Instagram Activity and Engagement Rate of Hospital: A Comparison Before and During COVID-19 Pandemic. Proceedings of ISRITI- 2020 3rd International Seminar on Research of Information Technology and Intelligent Systems (s.562-566). Yokharta, Indonesia: IEEE
  • Alsughayr, A. R. (2015). Social Media in Healthcare: Uses, Risks, and Barriers. Saudi Journal of Medicine and Medical Sciences, 3(2), 105–111.
  • Baxter, L. A. & Babbie, E. R. (2004). The Basics of Communication Research. USA: Thompson and Wadsworth.
  • Beier, M. & Früh S. (2021). Attitudes, Preferences and Usage Behavior of the Population Regarding Social Media Pages of Hospitals- Results of a Quantitative Survey in the DACH Region (Germany, Austria, Switzerland) https:// www.econstor.eu/bitstream/10419/233853/1/ReRep_FINAL.pdf. (Erişim Tarihi: 01 Ekim 2021)
  • Bulunmaz, B. (2019). A Research on Using Social Media in Health Communication Practices in the United States: Twitter, Health Institutions and Interaction, Global Media Journal TR Edition, 10 (19), 247-269.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.A., Karadeniz, Ş., Demirel, F. & Kılıç Çakmak, E. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Cutrona, S. L., Mazor, K. M., Vieux, S.N., Luger, T. M., Volkman, J. E. & Finney Rutten, L. J. (2013). Health Information- Seeking on behalf of Others: Characteristics of “Surrogate Seekers”. Journal of Cancer Education, 30, 12–19.
  • Deutsche Welle, (2020). Türkiye'de İlk Koronavirüs Vakası. https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-ilk-koronavir% C3%BCs-vakas%C4%B1/a-52715690 (Erişim Tarihi: 29 Ekim 2021).
  • Ersan, M. & Avşar, Z. (2020). Sağlık Bakanlığının Koronavirüs (Covid-19) Salgınına İlişkin Hazırladığı Kamu Spotları Üzerine Göstergebilimsel Bir Analiz. Ulakbilge, 54, 1336–1345.
  • Eurostat (2020). One in two EU Citizens Look For Health Information Online. https://ec.europa.eu/eurostat/web/ products-eurostat-news/-/edn-20210406-1 (Erişim tarihi: 29 Ekim 2021)
  • Finset A, Bosworth, H., Butow, P., Gulbrandsen, P., Hulsman, R.L., Pieterse, A.H., Street, R., Tschoetschel, R., Van Weert, J. (2020). Effective Health Communication- a Key Factor in Fighting the COVID-19 Pandemic. Patient Educ Couns, 103 (5), 873–876.
  • Griffis, H.M., Kilaru, A.S., Werner, R.M., Asch, D.A., Hershey, J.C., Hill, S., Ha, Y.P., Sellers, A., Mahoney, K. & Merchant R.M. (2014). Use of Social Media Across US Hospitals: Descriptive Analysis of Adoption and Utilization. Journal of Medical Internet Research (JMIR), 16(11), 1-11.
  • Güngör, F. S. (2019). Türkiye’de Hastanelerin Instagram Kullanımı: Medical Park, Acıbadem ve Memorial Sağlık Grupları Örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 6 (2), 1309-1324.
  • Hether, H. J., Murphy, S. T. & Valente, T. W. (2014). It's Better to Give than to Receive: The Role of Social Support, Trust, and Participation on Health-Related Social Networking Sites. Journal of Health Communication, 19 (12), 1424–1439.
  • Hoşgör, D. G. (2014). İletişim ve Sağlık İletişimi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Beykent Üniversitesi. https://tez.yok. gov.tr Tez No: 371285 (Erişim tarihi: 10 Kasım 2021)
  • G. & Uğurluoğlu, Ö. (2019). How Turkish Private Hospitals Use Social Media: A Qualitative Study. Journal of Social Service Research, 45(1), 34-43.
  • Jensen, K. B. (2011). New Media, Old Methods, Internet Methodologies and the Online/Offline Divide. Ş. Yavuz içinde Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma (s.55-83). Ankara: Vadi Yayınları.
  • Jesus, M.D. (2013). The Impact of Mass Media Health Communication on Health Decision Making and Medical Advice-Seeking Behavior of U.S. Hispanic Population, Health Communication, 28 (5), 525-529.
  • Kara, T. (2017). Instagram’ın Sağlık İletişimi Bağlamında Kullanımı: Özel Hastaneler Üzerine Bir İnceleme, Global Media Journal TR Edition, 7(14), 7-21.
  • Kim, Y. & Kim, J.H. (2020). Using Photos For Public Health Communication: a Computational Analysis of The Centers For Disease Control And Prevention Instagram Photos and Public Responses. Health Informatics Journal, (26), 2159-2180.
  • Kline, K. N. (2003). Popular Media and Health: Images, Effects, and Institutions. T. L. Thompson, A. M. Dorsey, K. I. Miller & R. Parrott içinde Handbook of Health Communication (s.557–581). USA: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Koçak, A. & Bulduklu, Y. (2010). Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(3), 5-17.
  • Liu, B. F. & Kim. S. (2011). How Organizations Framed the 2009 H1N1 Pandemic via Social and Traditional Media: Implications for U.S. Health Communicators. Public Relations Review, 37, 233–244.
  • Love, B., Himelboim, I., Holton, A. & Stewart, K. (2013). Twitter as a Source of Vaccination Information: Content Drivers and What They are Saying. American Journal of Infection Control, 41 (6), 568–570.
  • MacDonald T. H. (1998). Rethinking Health Promotion A Global Approach. London, UK: Routledge.
  • Malik A., Khan, M. L. & Quan-Haase, A. (2021). Public Health Agencies Outreach Through Instagram during the COVID-19 Pandemic: Crisis and Emergency Risk Communication Perspective. International Journal of Disaster Risk Reduction, 61. https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S2212420921003125?token (Erişim Tarihi: 29 Ekim 2021).
  • Martinez-Millana, A., Fernandez-Llatas, C. Basagoiti Bilbao, I., Traver Salcedo, M. & Traver Salcedo, V. (2017). Evaluating The Social Media Performance of Hospitals in Spain: A Longitudinal and Comparative Study. J Med Internet Research, 19 (5), 1-11.
  • Massey, P. M. (2016). Where do U.S. Adults who do not use the Internet get Health Information? Examining Digital Health Information Disparities from 2008 to 2013. Journal of Health Communication, 21, 118–124.
  • McCaughey, D., Baumgardner, C., Gaudes, A., La Rochelle, D., Wu, K. Y. & Raichura, T. (2014). Best Practices in Social Media: Utilizing a Value Matrix to Assess Social Media’s Impact on Health Care. Social Science Computer Review, 32(5), 575–589.
  • McNely, B. J. (2012). Shaping Organizational Image-Power Through Images: Case histories of Instagram. Proceedings of IEEE International Professional Communication Conference (s.1-8). Orlando, USA: IEEE.
  • Mutua, N.S. & Oloo Ong’ong’a, D. (2020). Online News Media Framing of COVID-19 Pandemic: Probing the Initial Phases of the Disease Outbreak in International Media. European Journal of Interactive Multimedia and Education, 1(2), 1-8.
  • Parrott, R. (2004). Emphasizing Communication in Health Communication. Journal of Communication, 54 (4), 751-787.
  • Ratzan, S. C. (2001). Health Literacy: Communication for the Public Good. Health Promotion International, 15 (3), 207-214.
  • Sarasohn-Kahn, J. (2008). The Wisdom of Patients: Health Care Meets Online Social Media. https://collections. nlm.nih.gov/catalog/nlm:nlmuid-101472833-pdf. (Erişim tarihi: 12 Ekim 2021).
  • Sharma, S., Kilian, R. & Leung, F. (2014). Health 2.0–lessons Learned: Social Networking with Patients For Health Promotion. Journal of Primary Care & Community Health, 5(3), 208–210.
  • Shih, T. J., Wijaya, R. & Brossard, D. (2008). Media Coverage of Public Health Epidemics: Linking Framing and Issue Attention Cycle toward an Integrated Theory of Print News Coverage of Epidemics. Mass Communication and Society, 11(2), 141–160.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2020). Covid-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu): Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66301/covid-19-rehberi.html. (Erişim Tarihi: 19 Ekim 2021).
  • Tengilimoğlu, E., Parilti, N. & Yar, C. E. (2015). Hastane ve Hekim Seçiminde Sosyal Medyanın Kullanım Düzeyi: Ankara İli Örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 76-96.
  • Thielst, C. B. (2011). Using Social Media to Engage Patients: Many Tools Exist to Connect, Communicate and Build Loyalty. Healthcare Executive, 26(3): 66- 70.
  • Ünal, A. (2020). Sağlık Hizmetlerinin Pazarlanmasında Sosyal Medya Kullanımı: Türkiye’deki Şehir Hastanelerinin Kovid-19 Öncesi ve Sürecindeki Durumları. International Conference on COVID-19 Studies Bildiriler Kitabı (s. 71- 91) https://www.researchgate.net/publication/343833729 (Erişim Tarihi: 19 Ekim 2021).
  • Van de Belt, T. H., Berben, S.A., Samson, M., Engelen, L. J. & Schoonhoven, L. (2012). Use of Social Media by Western European Hospitals: Longitudinal Study. Journal of Medical Internet Research, 14 (3), e61. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/22549016/ (Erişim Tarihi: 19 Ekim 2021).
  • Vanzetta, M., Vellone, E., Dal Molin, A. Rocco, G., Grazia De Marinis, M. Rosaria, A. (2014). Communication with the Public in the Health-Care System: a Descriptive Study of the Use of Social Media in Local Health Authorities and Public Hospitals in Italy. Annali Dell'Istituto Superiore di Sanita, 50(2), 163-170.
  • Ventola, C. L. (2014). Social Media And Health Care Professionals: Benefits, Risks, and Best Practices. Pharmacy and Therapeutics, 39(7), 491–520.
  • Vergeer, M. & Hermans, L. (2008). Analysing Online Political Discussions: Methodological Considerations. Javnost- the Public, 15 (2), 37-56.
  • Vraga, E. K. & Jacobsen, K. H. (2020). Strategies for Effective Health Communication during the Coronavirus Pandemic and Future Emerging Infectious Disease Events. Special Issue: Symposium on Coronavirus 2019: Social Determinants, Disparities, and Impacts, 12(3), 233-241.
  • We are Social (2020). Global Digital Overview. https://wearesocial-net.s3-eu-west-1.amazonaws.com/wp-content/ uploads/common/reports/digital-2020/digital-2020-global.pdf. (Erişim Tarihi: 13 Ekim 2021).
  • WHO (2019). Guideline Recommendations on Digital Interventions for Health System Strengthening. http://apps. who.int/iris/bitstream/handle/10665/311941/9789241550505-eng.pdf?ua=1. (Erişim Tarihi: 10 Ekim 2021).
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, H. H. & Konca, M. (2018). Türkiye'de Özel Sağlık Kurumları Sektörü Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. TÜSPE. https://www.tuseb.gov.tr. (Erişim Tarihi: 10 Ekim 2021).
  • Zülfikar, H. (2014). Hastaların İnternet Kullanımı ve Elektronik Ortamdaki Sağlık Bilgilerine Erişim Davranışları. F.N. Hemşirelik Dergisi, 22 (1), 46-52.
APA DONDURUCU Z, Uran A (2022). COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. , 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
Chicago DONDURUCU ZEYNEP BENAN,Uran Ayşe Beynem COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. (2022): 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
MLA DONDURUCU ZEYNEP BENAN,Uran Ayşe Beynem COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. , 2022, ss.1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
AMA DONDURUCU Z,Uran A COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. . 2022; 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
Vancouver DONDURUCU Z,Uran A COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. . 2022; 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
IEEE DONDURUCU Z,Uran A "COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi." , ss.1 - 22, 2022. 10.56133/intermedia.1022653
ISNAD DONDURUCU, ZEYNEP BENAN - Uran, Ayşe Beynem. "COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi". (2022), 1-22. https://doi.org/10.56133/intermedia.1022653
APA DONDURUCU Z, Uran A (2022). COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Intermedia International e-Journal, 9(16), 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
Chicago DONDURUCU ZEYNEP BENAN,Uran Ayşe Beynem COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Intermedia International e-Journal 9, no.16 (2022): 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
MLA DONDURUCU ZEYNEP BENAN,Uran Ayşe Beynem COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Intermedia International e-Journal, vol.9, no.16, 2022, ss.1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
AMA DONDURUCU Z,Uran A COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Intermedia International e-Journal. 2022; 9(16): 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
Vancouver DONDURUCU Z,Uran A COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Intermedia International e-Journal. 2022; 9(16): 1 - 22. 10.56133/intermedia.1022653
IEEE DONDURUCU Z,Uran A "COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi." Intermedia International e-Journal, 9, ss.1 - 22, 2022. 10.56133/intermedia.1022653
ISNAD DONDURUCU, ZEYNEP BENAN - Uran, Ayşe Beynem. "COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kamu Hastanelerinin ve Özel Hastanelerin Instagram’da Dijital Sağlık İletişimi Çalışmaları Üzerine Bir İçerik Analizi". Intermedia International e-Journal 9/16 (2022), 1-22. https://doi.org/10.56133/intermedia.1022653
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 5:5

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları