5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması

BINOKAY, HÜLYA; AY, Gulsevinc; ÇETINER, SALIH; Aydin, Cagatay; Karamazı, Yasin; emre, mustafa; EMRE, TOYGAR

doi:10.17827/aktd.1221723

5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması

Yasin KARAMAZI, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dalı, Tıbbi, Adana, Türkiye)

Mustafa EMRE, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dalı, Tıbbi, Adana, Türkiye)

Salih ÇETİNER, (Çukurova Üniversitesi, Balcalı Hastanesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Merkez Laboratuvarı, İmmünoloji Birimi, Adana, Türkiye)

Çağatay AYDIN, (Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Müh. Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Gülsevinç AY, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dalı, Biyoloji Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Hülya BİNOKAY, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dalı, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Toygar EMRE (Boğaziçi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Müh. Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Arşiv Kaynak Tarama Dergisi

6 1

Yıl: 2023 Cilt: 32 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 16 - 25 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17827/aktd.1221723 İndeks Tarihi: 01-11-2023

5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması

Öz:

Hayatın çeşitli alanlarında radyofrekans elektromanyetik alanlara (RF-EMA) maruziyet giderek artmaktadır. Çalışmamızda, 5G (6 GHz, 0.08 W/kg SAR) RF-EMA’nın sıçan kan hücrelerinde canlılık, apoptotik (erken, geç) ve nekrotik oranlarına etkilerini araştırdık. Çalışmamızda, ağırlıkları 250-300g arasında değişen 10 adet Wistar Albino türü erişkin erkek sıçan kullanıldı. RF-EMA uygulama öncesi tüm sıçanlardan kardiyak ponksiyon yöntemi ile kan alınarak (2cc) kontrol grubu olarak seçildi. Aynı sıçanlar özel uygulama kafesine yerleştirilerek 6 hafta boyunca 4 saat/gün 6 GHz RF-EMA’ya maruz bırakıldı. RF-EMA uygulama sonrası aynı sıçanlardan 2.kez kan alımı (2cc) yapılarak radyofrekans radyasyon (RFR) grubu olarak seçildi. Sıçan kan hücrelerinde canlı, erken/geç apopitotik ve nekrotik hücre yüzde oranları anneksin-V kiti kullanılarak flow sitometrik yöntemle analiz edildi. RFR grubunda canlı hücrelerin % oranı, kontrol grubuna kıyasla artış gösterirken, erken apopitotik ve nekrotik hücrelerin % oranları azaldığı ve iki grup arasındaki farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi (p

Anahtar Kelime: Canlılık apopitotik nekrotik

Investigation of the Effect of 5G (6 GHz) Radiofrequency Electromagnetic Field on the Ratio of Vitality, Apoptotic and Necrotic in Rat Blood Cells

Öz:

Radiofrequency electromagnetic fields (RF-EMF) exposure is increasing in various areas of life. In our study, we investigated the effects of 5G (6 GHz, 0.083 W/kg SAR) RF-EMF on the ratio of vitality, apoptotic (the early/late) and necrotic in rat blood cells. In our study, 10 Wistar Albino male rats were used weights range between 250-300g. Before RF-EMF applications, blood samples (2cc) were collected from all rats by cardiac puncture method. These rats were selected as the control groups. The same rats, by placing in the special application cage were exposed to the 6 GHz RF-EMF application for 4 hour/day during 6 weeks. After RF-EMF applications, blood samples (2cc) were re- collected from the same rats. These rats were selected as the radiofrequency radiation (RFR) groups. Flow cytometric analysis in which annexin-V kit used, was performed to determine the percentage the ratio of viable, the early/late apoptotic and necrotic cell. The ratio of % viable cells were increased in the RFR group by compared to the control group, the ratio of % cells in the early apoptotic and necrotic decreased and this between the two groups difference was statistically significant (p<0.05). However, there were no statistically meaningful differences between groups by compared to the ratio of % cells in the late apoptotic. As a results of 6 GHz RF-EMF, had significant effects on vitality, apoptotic and necrotic in blood cells. while it supported to the ratio of vitality, were inhibited the ratio of apoptotic and necrotic

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Emre M. The effects of radiofrequency and low frequency electromagnetic fields on the immune system. J Immunol Clin Microbiol. 2018;3(4):68-80.
2. Saygın M, Çalışkan S, Köylü H. Kablosuz ağ ve testisler. SDÜ Tıp Fak Derg. 2011;18(3):110-115.
3. Yanık C, Gingir E, Özkan S. Possible health effects of 5G technology: A Literature Review. Chj. 2021;2(2):72-78.
4. Kaszuba-Zwoińska J, Gremba J, Gałdzińska-Calik B, Wójcik-Piotrowicz K, Thor PJ Electromagnetic field induced biological effects in humans. Przegl. Lek. 2015;72:636-641.
5. Diab AK. The impact of the low frequency of the electromagnetic field on human. Adv Exp Med Biol. 2020;1237:135-149. 6. Karimi A, Moghaddam FG, Valipour M. Insights in the biology of extremely low-frequency magnetic fields exposure on human health. Mol Biol Rep. 2020;47(7):5621-5633.
7. Zmyślony M, Bieńkowski P, Bortkiewicz A, Karpowicz J, Kieliszek J, Politański P et al. Protection of the population health from electromagnetic hazards - challenges resulting from the implementation of the 5G network planned in Poland. Med Pr. 2020;71(1):105-113.
8. Velghe M, Aerts S, Martens L, Joseph W, Thielens A. Protocol for personal RF-EMF exposure measurement studies in 5th generation telecommunication networks. Environ Health, 2021;20(1):36.
9. Majchrzak E, Dzıatkıewıcz G, Paruch M. The modelling of heating a tissue subjected to external electromagnetic field. Acta Of Bioengineering And Biomechanics, 2008;10(2):29-37.
10. Kim HS, Park JS, Jin YB, Choi HD, Kwon HJ, Pack JK et al. Effects of exposure to electromagnetic field from 915 MHz radiofrequency identification system on circulating blood cells in the healthy adult rat. Bioelectromagnetics, 2018;39:68-76.
11. Emre M, Boğa A, Çetiner S, Tunç E, Demirhan O. The effects of exposure to 900 MHz radiofrequency radiation and nicotine on apoptotic ratio of human fetal cells. SEE J Immunol. 2021;4(1):1-7.
12. Lamkowski A, Kreitlow M, Radunz J, Willenbockel M, Stiemer M, Fichte LO et al. Analyzing the impact of 900 MHz EMF short-term exposure to the expression of 667 miRNAs in human peripheral blood cells. Sci Rep. 2021;11(1):4444.
13. Miyakoshi J. Cellular and molecular responses to radio-frequency electromagnetic fields. proceedings of the IEEE. 2013;101(6):1492-1502.
14. Coşkun G, Özgür H. Apoptoz ve nekrozun moleküler mekanizması. Arşiv, 2011;20(3):145-158.
15. Prendergast G. Mechanisms of apoptosis by c-Myc. Oncogene, 1999;18:2967–2987.
16. Romeo S, Zeni O, Scarfì MR, Poeta L, Lioi MB, Sannino A. Radiofrequency electromagnetic field exposure and apoptosis: A scoping review of in vitro studies on mammalian cells. Int. J. Mol. Sci. 2022;23(4):2322.
17. Küçükbağrıaçık Y, Büyükatalay EÖ. New generation mobile phone frequencies and biological effects. Genel Tıp Derg. 2021;31(3):309-312.
18. Alkis ME, Bilgin HM, Akpolat V. Dasdag S, Yegin K, Yavas MC et al. Effect of 900-, 1800-, and 2100-MHz radiofrequency radiation on DNA and oxidative stress in brain. Electromagnetic Biology and Medicine, 2019;38(1):32–47.
19. Qubty D, Schreiber S, Rubovitch V, Boag AG, Pick C. No significant effects of cell phone electromagnetic radiation on mice memory or anxiety: Some mixed effects on traumatic brain injured mice. Neurotrauma Reports, 2021;2(1):381-390.
20. Pirozzoli M, Marino C, Lovisolo G, Laconi C, Mosiello L, Negroni A. Effects of 50 Hz electromagnetic field exposure on apoptosis and differentiation in a neuroblastoma cell line. Bioelectromagnetics, 2003;24:510-516.
21. Kaszuba-Zwoinska J, Wojcik K, Bereta M, Ziomber A, Pierzchalski P, Rokita E et al. Pulsating electromagnetic field stimulation prevents cell death of puromycin treated U937 cell line. Journal Of Physiology and Pharmacology, 2010;61(2):201-205.
22. Ouadah NS, Lecomte A, Robidel F, Olsson A, Deltour I, Schüz J et al. Possible effects of radiofrequency electromagnetic fields on in vivo C6 brain tumors in Wistar rats. J Neurooncol. 2018;140(3):539-546.
23. Skovierova H, Pavelek M, Okajcekova T, Palesova J, Strnadel J, Spanik P et al. The biocompatibility of wireless power charging system on human neural cells. Applied Sciences, 2021;11(8):3611.
24. Lin YY, Wu T, Liu JY, Gao P, Li KC, Guo QY, et al. 1950MHz Radio Frequency Electromagnetic Radiation Inhibits Testosterone Secretion of Mouse Leydig Cells. International Journal of Environmental Research and Public Health, 2018;15(1):17.
25. Li DY, Song JD, Liang ZY, Oskouei K, Xiao XQ, Hou WZ et al. Apoptotic Effect of 1800 MHz Electromagnetic Radiation on NIH/3T3 Cells. Int. J. Environ. Res. Public Health, 2020;17(3):819.
26. Zielinski J, Ducray AD, Moeller AM, Murbach M, Kuster N, Mevissen M. Effects of pulse-modulated radiofrequency magnetic field (RF-EMF) exposure on apoptosis, autophagy, oxidative stress and electron chain transport function in human neuroblastoma and murine microglial cells. Toxicol In Vitro, 2020;68:104963.
27. Gupta SK, Patel SK, Tomar MS, Singh SK, Mesharam MK, Krishnamurthy S. Long-term exposure of 2450 MHz electromagnetic radiation induces stress and anxiety like behavior in rats. Neurochemistry International. 2019;128:1-13.
28. Panganiban RA, Snow AL, Day RM. Mechanisms of radiation toxicity in transformed and non-transformed cells. Int J Mol Sci. 2013;14(8):15931-58.
29. Çiftçi N. Hücre İçi Kalsiyum Sinyali, Apoptoz ve kanser progresyonunda kalsiyum kanallarının (Voc, Trp ve Soc Kanalları) rolü. MCBU-SBED, 2017;4(3):1021-1027.
30. Emre M. Voltage-gated calcium channels and molecular features. Archives Medical Review Journal, 2018;27(1):1-17.
31. Barbier E, Dufy B, Veyret B. Stimulation of Ca2+ infux in rat pituitary cells under exposure to a 50 Hz magnetic field. Bioelectromagnetics, 1996;17:303-11.
32. Parate D, Franco-Obregón A, Fröhlich J, Beyer C, Abbas AA, Kamarul T et al. Enhancement of mesenchymal stem cell chondrogenesis with short-term low intensity pulsed electromagnetic fields. Sci Rep. 2017;7(1):9421.
33. Çiğ B, Nazıroğlu M. Investigation of the effects of distance from sources on apoptosis, oxidative stress and cytosolic calcium accumulation via TRPV1 channels induced by mobile phones and Wi-Fi in breast cancer cells. Biochim Biophys Acta. 2015;1848(10 Pt B):2756-65.

APA	Karamazı Y, emre m, ÇETINER S, Aydin C, AY G, BINOKAY H, EMRE T (2023). 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. , 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
Chicago	Karamazı Yasin,emre mustafa,ÇETINER SALIH,Aydin Cagatay,AY Gulsevinc,BINOKAY HÜLYA,EMRE TOYGAR 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. (2023): 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
MLA	Karamazı Yasin,emre mustafa,ÇETINER SALIH,Aydin Cagatay,AY Gulsevinc,BINOKAY HÜLYA,EMRE TOYGAR 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. , 2023, ss.16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
AMA	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. . 2023; 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
Vancouver	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. . 2023; 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
IEEE	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T "5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması." , ss.16 - 25, 2023. 10.17827/aktd.1221723
ISNAD	Karamazı, Yasin vd. "5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması". (2023), 16-25. https://doi.org/10.17827/aktd.1221723

APA	Karamazı Y, emre m, ÇETINER S, Aydin C, AY G, BINOKAY H, EMRE T (2023). 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 32(1), 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
Chicago	Karamazı Yasin,emre mustafa,ÇETINER SALIH,Aydin Cagatay,AY Gulsevinc,BINOKAY HÜLYA,EMRE TOYGAR 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 32, no.1 (2023): 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
MLA	Karamazı Yasin,emre mustafa,ÇETINER SALIH,Aydin Cagatay,AY Gulsevinc,BINOKAY HÜLYA,EMRE TOYGAR 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, vol.32, no.1, 2023, ss.16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
AMA	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi. 2023; 32(1): 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
Vancouver	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T 5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi. 2023; 32(1): 16 - 25. 10.17827/aktd.1221723
IEEE	Karamazı Y,emre m,ÇETINER S,Aydin C,AY G,BINOKAY H,EMRE T "5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması." Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 32, ss.16 - 25, 2023. 10.17827/aktd.1221723
ISNAD	Karamazı, Yasin vd. "5G (6 GHz) Radyofrekans Elektromanyetik Alanın Sıçan Kan Hücrelerinde Canlılık, Apopitotik ve Nekrotik Hücre Oranına Etkisinin Araştırılması". Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 32/1 (2023), 16-25. https://doi.org/10.17827/aktd.1221723