ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI

avcı, neslihan; KUNT, MÜGE; PEKTAŞ, Sami

doi:10.35826/ijoess.3195

ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI

Neslihan AVCI, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Müge KUNT, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Sami PEKTAŞ (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Niğde, Türkiye)

Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi

9 4

Yıl: 2022 Cilt: 13 Sayı: 49 Sayfa Aralığı: 1110 - 1125 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35826/ijoess.3195 İndeks Tarihi: 05-05-2023

ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI

Öz:

Bu çalışmada Kunt ve Avcı (2018) tarafından, yetişkinlerin çocuklarla ilgili inanç ve bakış açılarını belirlemeye yönelik olarak geliştirilen Çocuğa Bakışı Değerlendirme Envanteri’nin revizyonu yapılmıştır. Envanter çocuklara ilişkin inançları “kötü çocuk (çocuğa olumsuz bakış)”, “yetersiz çocuk”, “yüceltilmiş çocuk” ve “katılımcı çocuk (çocuğun doğasına inanç)” olmak üzere dört alt boyutta değerlendirmektedir. Temel araştırma desenindeki bu çalışmada ölçek yapılarının tanımlanması sürecinde 673 örneklem ile çalışılmış ve tanımlanan yapının doğrulanmasında 300 örneklem ile çalışılmıştır. Aracın geçerlik ve güvenirlik çalışmaları kapsamında yapı geçerliği için tetrakorik korelasyon analizine dayalı açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Çapraz geçerlik için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Her iki örneklemde alt ölçeklere ait güvenirlik tahminleri için KR-20 güvenirlikleri hesaplanmıştır. Alt ölçeklere ait öz değerler incelendiğinde bütün ölçeklerin tek faktörlü yapıda olduğu ve varyansın en az %30’unu açıkladığı görülmektedir. Çocuğa olumsuz bakış alt ölçeğinden faktör yük değeri düşük olan 4 madde ve yetersiz çocuk alt ölçeğinden 1 madde araçtan çıkarılmıştır. Her bir alt ölçeğe ilişkin doğrulayıcı faktör analizine dayalı uyum indeks değerleri incelendiğinde, χ2/ (df), RMSEA, TLI/NNFI, CFI, NFI, AGFI ve GFI değerlerinin bazılarının kabul edilebilir uyum indeksine sahip olduğu ve bazılarının ise mükemmel uyum indeks değerine sahip olduğu görülmektedir. Her iki örneklem için hesaplanan güvenirlik katsayılarının yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Yetişkinlerin çocuğa bakış açılarını değerlendirmek üzere geliştirilen dört alt ölçekten oluşan aracın 18 yaş üstü bütün örneklem gruplarında çocuğa bakışı değerlendirebilecek geçerli ve güvenilir bir araç olarak alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Aracın 18 yaş altındaki bireylerin çocukluk anlayışlarını değerlendirebilecek şekilde uyarlanması önerilebilir. Ayrıca yapısal eşitlik modellemesi ile yetişkinlerin çocuğa ilişkin inançlarını etkileyen değişkenlerin belirlenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelime: Çocuğa bakış olumsuz bakış yetersiz çocuk yüceltilmiş çocuk çocuğun doğasına inanç katılımcı çocuk çocukluk anlayışı ölçek

ASSESSMENT TOOL OF BELIEFS ABOUT CHILDREN

Öz:

The aim of this study is to revise, the Beliefs about children Assessment Inventory, developed by Kunt and Avcı (2018) to determine adults' beliefs and perspectives about children. The inventory evaluates beliefs about children in four sub-dimensions: "bad child (negative beliefs about the child)", "incompetent child", "glorified child" and "participatory child (positive belief in the nature of the child)". In this study in the basic research design, 673 samples were studied in the process of defining the scale structures and 300 samples were studied in the verification of the defined structure. Explanatory factor analysis based on tetrachoric correlation analysis was performed for construct validity within the scope of validity and reliability studies of the tool. Confirmatory factor analysis was performed for cross-validation. KR-20 reliability was calculated for the reliability estimates of the subscales in both samples. When the eigenvalues of the subscales are examined, it is seen that all the scales are in a single factor structure and explain at least 30% of the variance. 4 items with low factor load from the negative view about the child subscale and 1 item from the incompetent child subscale were removed from the tool. When the goodness of fit index values in confirmatory factor analysis for each subscale were examined, it was found that some of the χ2/ (df), RMSEA, TLI/NNFI, CFI, NFI, AGFI and GFI values had an acceptable fit index and some had a perfect fit index value is seen. It is seen that the reliability coefficients calculated for both samples are at a high level. It is thought that the tool consisting of four sub-scales developed to evaluate adults' perspectives on children will contribute to the field as a valid and reliable tool that can evaluate the perspective of children in all sample groups over the age of 18. It can be recommended that this tool may be adapted to assess beliefs about the child of children and youth between the ages of 4-18. Furthermore, it is suggested to determine the variables affecting adults' beliefs about children by employing structural equation modeling.

Anahtar Kelime: Beliefs about children negative beliefs incompetent child glorified child positive belief in the nature of the child child participation scale

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Archard, D. (2004). Children rights and childhood. (2nd ed.) Routledge.
Ariès, P. (1962). Centuries of childhood. Penguin.
Avcı, N. & Kunt, M. (2017). Child-Related views of professionals working with children in ınstitutional care and their conceptions of child participation. In E. Atasoy R. Efe, I. Koleva & H. Yaldır (Eds.), Current Advances in Education (pp. 345-356). St. Kliment Ohridski University.
Avcı, N. (2019). Çocuk Katılımı ders notları, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Doktora Programı, Çocukluk Anlayışı ve Çocuk Katılımı: Tüm Çocuklara Hizmet Etme
Avcı, N., & Pekince, P. (2018). Çocukların çocukluğa bakış açıları. Eğitim ve Bilim, 43(196), 1-25.
Avcı, N. & Pekince, P. (2019). Çocukla çalışma: Çocukluğa ilişkin inançlar ve çocuklarla çalışmada etik konular. Ankara Üniversitesi
Avcı, N., Kara, C., Ayhan, S., Güngör, N. & Kayacık, K. (2014), Investigation of prospective teachers' understanding of childhood. Erpa Congress, 6-8 June 2014, İstanbul. Procedia - Social and Behavioral Sciences.
Balasar, G. (2019). Yetişkinlerin çocukluğa bakışı: Ankara ili örneği. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, (2009). Çocuk haklarına dair sözleşme genel yorum no: 12 çocuğun dinlenilme hakkı. Elli Birinci Oturum.
Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. Continuum.
Corsaro, W. A. (1997) The Sociology of Childhood (3rd ed.). SAGE
Duyan, V., & Gelbal, S. (2010). Barnett çocuk sevme ölçeği’ni türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 33(148), 40-48.
Einarsdottir, J. (2005). We can decide what to play! Children's perception of quality in an Icelandic playschool. Early Education and Development, 16(4), 469-488. DOI:10.1207/s15566935eed1604_7
Elkind, D. (1999). Çocuk ve toplum- gelişim ve eğitim üzerine denemeler. (B. Onur, Dü. & D. Öngen, Çev.) Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Arastırma ve Uygulama Merkezi
Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Seçkin.
Fern, E. (2008). The Implications of How Social Workers Conceptualise Childhood, for Developing Child-Directed Practice: An Action Research Study in Iceland. [Unpublished doctoral dissertation]. University of Warwick
Hammersley, M. (2017). Childhood Studies: A sustainable paradigm?. Childhood, 24(1), 113-127. https://doi.org/10.1177/0907568216631399.
Hançerlioğlu, O (1993). Dünya inançları sözlüğü. Remzi
Haring, U., Sorin, R., & Caltabiano, N. J. (2019). Reflecting on childhood and child agency in history. Palgrave Communications, 5(1), 52. https://doi.org/10.1057/s41599-019-0259-0.
Hart, A. R. (2016). Çocukların katılımı (T. Şener Kılınç, Çev.). Nobel Akademik
Heywood, C. (2003). Baba Bana Top At!- Batı' da Çocukluğun Tarihi. Kitap.
Holmberg, L. (2018). The future of childhood studies? Reconstructing childhood with ideological dilemmas and metaphorical expressions. Childhood, 25(2), 158-172. https://doi.org/10.1177/0907568218759788.
James A., Jenks, C. & Prout, A. (1999) Theorising childhood. Polity
James, A. L. (2010). Competition or integration? The next step in childhood studies?. Childhood, 17(4), 485-499. https://doi.org/10.1177/0907568209350783.
James, A. & Prout, A. (1997). Constructing and recongtructing childhood. Falmer.
James, A., & James, A. (2012). Key concepts in childhood studies. Sage.
Jenks, C. (2005). Childhood (2nd ed.). Routledge.
Johnny, L. (2006). Reconceptualising Childhood: Children‟s Rights and Youth Participation in Schools. International Education Journal, 7(1), 17-25
Joosen, V. (2013). “The Adult as Foe or Friend?: Childism in Guus Kuijer’s Criticism and Fiction.” International Research in Children’s Literature, 6(2), 205–217
Kaiser, H. F. (1974). An index of factor simplicity. Pschometrika, 39(1), 31-36. https://doi.org/10.1007/BF02291575
Koran, N. (2017). Sınıflarda katılım hakkı: Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk katılımını desteklemeye yönelik anlayışları ve geliştirilmesi. [Yayımlanmamış Doktor Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Kunt, M. & Avcı, N. (2018). Çocuğa bakışı değerlendirme envanteri. 3rd International Contemporary Educational Research Congress Krakow/Polonya, 05-08 Temmuz
Kunt-Bulut, M. & Avcı, N. (2016). Çocukluk: Sanal ortamlarda çocukluğa bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2335.
Lee, N., & Motzkau, J. (2011). Navigating the bio-politics of childhood. Childhood, 18(1), 7-19. https://doi.org/10.1177/0907568210371526.
Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A., (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. Lawrence Erlbaum Ass.
Mayall, B. (2002). Children in action at home and school. In B. Mayall (Ed.), Children's Childhoods (pp. 120-133). Routledge.
McKendrick, J. H. (2000). The geography of children: an annotated bibliography. Childhood, 7(3), 359-387. https://doi.org/10.1177/0907568200007003007.
Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. İmge
Özçelik, D.A. (2010). Test hazırlama kılavuzu. Pegem Akademi
Özdamar, K., (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi I. Kaan
Postman, N. (1995). Çocukluğun yokoluşu. (K. İnal, Çev.) İmge.
Power, K., & Goodnough, K. (2019). Fostering teachers’ autonomous motivation during professional learning: A self-determination theory perspective. Teaching Education, 30(3), 278-298. https://doi.org/10.1080/10476210.2018.1465035.
Prout, A. (2011). Taking a step away from modernity: Reconsidering the new sociology of childhood. Global Studies of Childhood, 1(1), 4-14. http://dx.doi.org/10.2304/gsch.2011.1.1.4.
Punch, S. (2003). Childhoods in the Majority World: Miniature Adults or Tribal Children? Sociology, 37(2), 277- 295. https://doi.org/10.1177/0038038503037002004.
Quennerstedt, A. & Quennerstedt, M. (2014) Researching children’s rights in education: sociology of childhood encountering educational theory. British Journal of Sociology of Education, 35(1), 115-132. https://doi.org/10.1080/01425692.2013.783962.
Ryan, K. W. (2012). The new wave of childhood studies: Breaking the grip of bio-social dualism?. Childhood, 19(4), 439-452. https://doi.org/10.1177/0907568211427612.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American psychologist, 55(1), 68. DOI: 10.1037110003-066X.55.1.68.
Sorin, R. S. (2005). Images of childhood: Perception and practice in early childhood education. Canadian Children, 30, 4-8.
Tan, M. (1989). Çağlar Boyu Çocukluk. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 71-88. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000859.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel.
Tisdall, E. K. M., & Punch, S. (2012). Not so ‘new’? Looking critically at childhood studies. Children's geographies, 10(3), 249-264. https://doi.org/10.1080/14733285.2012.693376.
Uprichard, E. (2008). Children as „Being and Becomings: Children, Childhood and Temporality. Children & Society, 22, 303-313. https://doi.org/10.1111/j.1099-0860.2007.00110.x.
Wadsworth, S. (2015). “The Year of the Child: Children’s Literature, Childhood Studies, and the Turn to Childism.” American Literary History, 27(2), 331–341.
Wall, J. (2022). From childhood studies to childism: Reconstructing the scholarly and social imaginations. Children's Geographies, 20(3), 257-270.
Woodhead, M. (2004). Early Childhood Development: A Question of Rights. International Journal of Early Childhood, 37(3), 79-98. DOI: 10.1007/978-0-230-27468-6_4
Young-Bruehl, E. (2021). Çocuk düşmanlığı: Çocuklara karşı önyargıyla yüzleşme. (A. Bora, Çev.). İletişim

APA	avcı n, KUNT M, PEKTAŞ S (2022). ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. , 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
Chicago	avcı neslihan,KUNT MÜGE,PEKTAŞ Sami ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. (2022): 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
MLA	avcı neslihan,KUNT MÜGE,PEKTAŞ Sami ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. , 2022, ss.1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
AMA	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. . 2022; 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
Vancouver	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. . 2022; 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
IEEE	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S "ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI." , ss.1110 - 1125, 2022. 10.35826/ijoess.3195
ISNAD	avcı, neslihan vd. "ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI". (2022), 1110-1125. https://doi.org/10.35826/ijoess.3195

APA	avcı n, KUNT M, PEKTAŞ S (2022). ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
Chicago	avcı neslihan,KUNT MÜGE,PEKTAŞ Sami ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 13, no.49 (2022): 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
MLA	avcı neslihan,KUNT MÜGE,PEKTAŞ Sami ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, vol.13, no.49, 2022, ss.1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
AMA	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 13(49): 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
Vancouver	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 13(49): 1110 - 1125. 10.35826/ijoess.3195
IEEE	avcı n,KUNT M,PEKTAŞ S "ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI." Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 13, ss.1110 - 1125, 2022. 10.35826/ijoess.3195
ISNAD	avcı, neslihan vd. "ÇOCUĞA BAKIŞI DEĞERLENDİRME ARACI". Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 13/49 (2022), 1110-1125. https://doi.org/10.35826/ijoess.3195