Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi
Yıl: 2022 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2815 - 2832 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20491/isarder.2022.1535 İndeks Tarihi: 17-05-2023
Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi
Öz: Amaç – Bu çalışmada, Türkiye’de 2010-2020 döneminde hayat dışı sigorta sektöründe faaliyette bulunan sigorta şirketlerinin karlılık performansı üzerinde etkili olan faktörlerin dinamik panel veri analizi kullanılarak tespit edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Çalışmada, Türkiye’de faaliyette bulunan 28 hayat dışı sigorta şirketinin verileri kullanılarak dengeli bir panel oluşturulmuştur. Sigorta şirketlerinin karlılık performansını etkileyen faktörleri belirlemek için doğrusal bir regresyon modeli tahmin edilmiştir ve tahminci olarak Blundell-Bond (1998) tarafından geliştirilen iki aşamalı sistem GMM tahmincisi kullanılmıştır. Finansal performans, aktif karlılığı (AK) ve özkaynak karlılığı (ÖK) olmak üzere iki alternatif değişkenle ölçülmüştür. Bulgular – Aktif karlılığı modelinin analiz sonuçlarına göre; bir yıl gecikmeli aktif karlılık oranı, şirket büyüklüğü, yatırım karlılığı oranının hayat dışı sigorta şirketlerinin aktif karlılığını anlamlı ve pozitif; likidite oranı, faaliyet giderleri, kaldıraç oranı ve hasar prim oranının ise aktif karlılığını anlamlı ve negatif etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Özsermaye karlılığı modelinin analiz sonuçlarına göre; bir yıl gecikmeli özsermaye karlılığı ve şirket büyüklüğünün, hayat dışı sigorta şirketlerinin özsermaye karlılığını anlamlı ve pozitif; sermaye yeterlilik oranı, hasar prim oranı, BİST’e kote durumunu temsil eden kukla değişkeni ve yabancı ortaklığını temsil eden yabancı payı kukla değişkeninin ise özsermaye karlılığını anlamlı ve negatif etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Tartışma – Türkiye’de sigorta sektöründe finansal performansı artırmak için sigorta şirketlerinin karlılık performansını negatif etkileyen değişkenleri kontrol altında tutarak, karlılık performansını pozitif etkileyen değişkenlerin oranlarını artırmaya yönelik politikalar izlemeleri gerektiği düşünülmektedir. Ayrıca Türkiye’de sigorta bilincinin oluşturulması için ülke çapında çalışmalar yapılması ve devlet tarafından diğer sigorta ürünlerine de bireysel emeklilikte olduğu gibi vergi indirimi yapılması ile prim üretiminin artacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: Determining the Factors Affecting the Financial Performance of Insurance Companies Operating in Elementary Branches in Turkey with Panel Data Analysis
Öz: Purpose – In this study, it is aimed to determine the factors that affect the profitability performance of insurance companies operating in the non-life insurance sector in Turkey in the period of 2010-2020 by using dynamic panel data analysis. Design/methodology/approach – In the study, a balanced panel is created by employing the data of 28 non-life insurance companies operating in Turkey. A linear regression model is estimated to determine the factors affecting the profitability performance of insurance companies and the two-stage system GMM estimator developed by Blundell-Bond (1998) is used as the estimator. Financial performance is measured with two alternative variables, return on assets (ROA) and return on equity (ROE). Findings – According to the analysis results of ROA model; the one-year lagged return on assets ratio, company size, return on investment ratio, and the return on assets of non-life insurance companies are significant and positive; It has been found that the liquidity ratio, operating expenses, leverage ratio and loss premium ratio affect the return on assets significantly and negatively. According to the analysis results of ROE model; one-year lagged return on equity and company size significantly and positively affect the return on equity of non-life insurance companies; It is also found that the capital adequacy ratio, the loss premium ratio, the dummy variable representing the BIST status, and the foreign dummy variable have a significant and negative effect on the return on equity. Discussion – In order to increase the financial performance in the insurance sector in Turkey, it is thought that insurance companies should follow policies to increase the ratios of the variables that affect the profitability performance positively, by keeping the variables that negatively affect the profitability performance under control. In addition, it is thought that the production of premiums will increase by conducting country-wide studies to create insurance awareness in Turkey and by making tax reductions for other insurance products by the state, as in private pensions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adams, M. and Buckle, M. (2003). The Determinants of Corporate Financial Performance in the Bermuda Insurance Market, Applied Financial Economics, 13 (2), 133-143.
- Ağazade, S., Karakaya, A. ve Perçin, S. (2017). Türk İmalat Sanayinde Risk ve Performans Arasındaki İlişki, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32 (1), 29-56.
- Almajali, A. Y., Alamro, S. A. and Al-Soub, Y. Z. (2012). Factors Affecting the Financial Performance of Jordanian Insurance Companies Listed at Amman Stock Exchange, Journal of Management Research, 4 (2), 266-289.
- Arellano, M. and Bover, O. (1995). Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models, Journal of Econometrics, 68 (1), 29-51.
- Bahçekapılı, S. (2019). Sigorta Şirketlerinde Sermaye Yapısının Firma Kârlılığı Üzerindeki Etkisi: Almanya Karşılaştırması, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Finans Enstitüsü, Finans Anabilim Dalı, Finansal Ekonomi Doktora Programı, Doktora Tezi, İstanbul.
- Banerjee, S., & Savitha, B. (2021). Competition reduces profitability: the case of the Indian life microinsurance industry. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 1-16.
- Baştürk, F. H. (2019). Türk Sigortacılık Sektörünün 2007-2018 Yıllarına Ait Performansının Oran Analizi Yöntemi ile Ölçülmesi ve Sektörün Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2), 235-264.
- Batool, A. and Sahi, C. A. (2019). Determinants of Financial Performance of Insurance Companies of USA and UK During Global Financial Crisis (2007 -2016), International Journal of Economics and Business Administration, 5 (1), 23-33.
- Blundell, R. and Bond, S. (1998). Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models, Journal of Econometrics, 87 (1), 115-143.
- Burca, A. M. and Batrinca, G. (2014). The Determinants of Financial Performance in the Romanian Insurance Market, International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4 (1), 299-308.
- Curak, M., Loncar, S. And Poposki, K. (2009). Insurance Sector Development and Economic Growth in Transition Countries, International Research Journal of Finance and Economics, (34), 29-41.
- Çoban, N. (2009). Sigorta Şirketlerinde Mali Yeterlilik, Avrupa Birliğinde Sigorta Uygulaması (Solvency 2) ve Türkiye Değerlendirmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe-Finansman Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul,
- Erdemir, Ö. K. (2019). Hayat-Dışı Sigorta Şirketleri İçin Finansal Performans Belirleyicilerinin Panel Veri Analizi Kullanılarak Seçimi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (82), 251-264.
- Gençoğlu, P., Kuşkaya, S. ve Büyüknalbant, T. (2020). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamalarının Sürdürülebilirliğinin Panel Birim Kök Testleri İle Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, 75 (4), 1283-1297.
- Güleç, C (.015). Türkiye Sigorta Sektöründe Finansal ve Teknik Rasyo Analizi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonomi ve Finans Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,
- Güvel, E. A. ve Öndas, G. A. (2008). Sigortacılık, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Işık, Ö. (2019). Türkiye'de Hayat Dışı Sigorta Sektörünün Finansal Performansının CRITIC Tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA Yöntemiyle Değerlendirilmesi, Business & Management Studies: An International Journal, 7 (1), 542-562.
- Işık, Ö. (2021a). AHP, CRITIC ve WEDBA Yöntemlerini İçeren Entegre bir ÇKKV Modeli ile AXA Sigorta Şirketinin Finansal Performansının Analizi, Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 5 (2), 892-908.
- Işık, Ö. (2021b). Analysing the Determinants of Profitability of Domestic and Foreign Non-Life Insurers in Turkey, International Journal of Insurance and Finance, 1 (1), 45-55.
- Işık, Ö. and Taşgın, Ü. F. (2017). Profitability and İts Determinants İn Turkish Manufacturing İndustry: Evidence From A Dynamic Panel Model, International Journal of Economics and Finance, 9(8), 66-75.
- Kaya, E. Ö. ve Kaya, B. (2015). Türkiye’de Hayat Sigortası Şirketlerinin Finansal Performansını Belirleyen Firmaya Özgü Faktörler: Panel Veri Analizi, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7 (12), 93-111.
- Kiracı, M. (2014). Finansal Tablolar Analizi, Ankara: Sözkesen Matbaacılık.
- Kozak, S. (2011). Determinants of profitability of non-life insurance companies in Poland during integration with the European financial system. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, 14(1), 1-9.
- Lee, C. Y. (2014). The Effects of Firm Specific Factors and Macroeconomics on Profitability of Property-Liability Insurance Industry in Taiwan, Asian Economic and Financial Review, 4 (5), 681-691.
- Malik, H. (2011). Determinants of Insurance Companies Profitability: An Analysis of Insurance Sector of Pakistan, Academic Research International, 1 (3), 315.
- Masci, P. (2011). The History of Insurance: Risk, Uncertainty and Entrepreneurship, Business and Public Administration Studies, 6 (1), 25-25.
- Nguyen, T., Locke, S. and Reddy, K. (2014). A Dynamic Estimation of Governance Structures and Financial Performance for Singaporean Companies, Economic Modelling, (40), 1-11.
- Önder, Ş. ve Kavak, N. N. (2019). Sigorta Şirketlerinde Kurumsal Yönetim ve Finansal Performans Arasındaki İlişki, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 170-183.
- Öniz, C. ve Aydın, Y. (2019). Türkiye’ de Yaşanan 2000-2001 Krizlerinin Sigorta Sektörü Üzerine Etkileri; BİST’te bir Uygulama, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 69-85.
- Pervan, M., Curak, M. and Marijanovıc, I. (2012). Dynamic Panel Analysis of Bosnia and Herzegovina Insurance Companies’ Profitability, Recent Researches in Business and Economics, (1), 158-163.
- Roodman, D. (2009). How to Do Xtabond2 an Introduction to Difference and System GMM in Stata, The Stata Journal, 9 (1), 86-136.
- Shahi, A., & Agnihotri, M. (2022). Impact of Liquidity, Tangibility and Size of a firm on the Life Insurance Companies Profitability in India. Stallion Journal for Multidisciplinary Associated Research Studies, 1(1), 9-15.
- Srbinoski, B., Poposki, K., & Čibej, G. (2021). An empirical investigation of determinants of life insurers’ performance: Evidence from selected countries in Central, Eastern, and Southeastern Europe (CESEE). Risk Management and Insurance Review, 24(3), 293-310.
- Taysı, K. (2020). Aktif Karlılığa Etki Eden Faktörlerin Panel Veri Analizi Yöntemiyle Belirlenmesi, Journal of Original Studies, 1 (1), 15-30.
- Tukur, G. and Balkısı, A. A. (2014). Corporate Board Diversity and Financial Performance of Insurance Companies In Nigeria: An Application of Panel Data Approach, Asian Economic and Financial Review, 4 (2): 257-277.
- Türkiye İstatistik Kurumu; https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-IV.-Ceyrek:-Ekim--- Aralik,-2021-45643, (E.T: 13.Mart.2022).
- Türkiye Sigortalar Birliği, https://www.tsb.org.tr/tr/uye-sirketler, https://www.tsb.org.tr/tr/istatistikler, ( E.T: 13.Mart.2022)
- Wintoki, M. B., Linck, J. S. and Netter, J. M. (2012). Endogeneity and the Dynamics of Internal Corporate Governance, Journal of Financial Economics, 105 (3), 581–606.
- Yalçınkaya, Ö. (2016). G-20 Ülkelerinde Satın Alma Gücü Paritesi Teorisinin Geçerliliği: Panel Birim Kök Testinden Kanıtlar (1994: Q1-2015: Q4), Journal of Bitlis Eren University Institute of Social Sciences, 5 (3), 145-162.
- Yıldırım, J., Sezgin, S. and Öcal, N. (2005). Military Expenditure and Economic Growth in Middle Eastern Countries: A Dynamic Panel Data Analysis, Defence and Peace Economics, 16 (4), 283-295.
| APA | Deniz G, Aydın Y (2022). Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. , 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| Chicago | Deniz Gülhan,Aydın Yüksel Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. (2022): 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| MLA | Deniz Gülhan,Aydın Yüksel Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. , 2022, ss.2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| AMA | Deniz G,Aydın Y Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. . 2022; 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| Vancouver | Deniz G,Aydın Y Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. . 2022; 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| IEEE | Deniz G,Aydın Y "Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi." , ss.2815 - 2832, 2022. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| ISNAD | Deniz, Gülhan - Aydın, Yüksel. "Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi". (2022), 2815-2832. https://doi.org/10.20491/isarder.2022.1535 |
| APA | Deniz G, Aydın Y (2022). Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(4), 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| Chicago | Deniz Gülhan,Aydın Yüksel Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi 14, no.4 (2022): 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| MLA | Deniz Gülhan,Aydın Yüksel Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.14, no.4, 2022, ss.2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| AMA | Deniz G,Aydın Y Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2022; 14(4): 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| Vancouver | Deniz G,Aydın Y Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2022; 14(4): 2815 - 2832. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| IEEE | Deniz G,Aydın Y "Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi." İşletme Araştırmaları Dergisi, 14, ss.2815 - 2832, 2022. 10.20491/isarder.2022.1535 |
| ISNAD | Deniz, Gülhan - Aydın, Yüksel. "Türkiye’de Elementer Branşlarda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile Belirlenmesi". İşletme Araştırmaları Dergisi 14/4 (2022), 2815-2832. https://doi.org/10.20491/isarder.2022.1535 |
