Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar
Yıl: 2022 Cilt: 17 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 1143 - 1161 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.63002 İndeks Tarihi: 22-05-2023
Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar
Öz: Tüketim kültürü, yirminci ve yirmi birinci yüzyılın popüler tanımlamalarından birisidir. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak üretimin artması, ürünlerin markalaşması, yoğun rekabet ve pazarlama anlayışındaki değişim yeni bir tüketim kültürünün oluşmasına yol açmıştır. Bugün gelinen noktada insanlık tarihinin özellikle son yüzyılda aşırı üretim ve tüketimle sebep olduğu yıkım, çevre ve insanlığın geleceğini tehdit etmektedir. Öte yandan bu olumsuz tabloyu değiştirebilmek için eldeki en güçlü araç iletişimdir. Bu kabule dayanarak çalışmada, son yıllarda artan tematik kanalların dikkat çeken program içerikleriyle hem tüketimle ilgili yeni bir bakış açısı getirmesi hem de farklı temalara odaklanması olasılığı tartışılmaktadır. Medya araçlarının varlığını sürdürebilmesinin rating alabilen program ve reklamlara bağlı olduğu bilinmekle beraber, verilere göre tematik kanalların yeterlilik gösterebildiği anlaşılmaktadır. Diğer bir deyişle tematik kanallar hem rating alabilmekte hem de etkin mesaj verme başarısını gösterebilmektedir. Makalede; örneklem olarak DMAX Türkiye ve TRT Belgesel tematik kanalında yayınlanan ilgili içerikler yorumlanmakta, birer program içeriği söylem analiziyle incelenmekte, ayrıca kanallara ait Twitter sayfası beğeni sekmesindeki görüşlere yer verilmektedir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; tematik kanallarda tüketimin azaltılması, yeniden kullanım ve geri dönüşüme yönelik önemli miktarda program ve içeriğe yer verildiği, alternatif bir yayın anlayışıyla alternatif bir söylem oluşturulabildiği, izleyici beğenilerinden edinilen izlenime göre ise olumlu ve yeni bir bakış açısının oluştuğu, ancak henüz yaşam pratiğine yansımadığı söylenebilir.
Anahtar Kelime: Consumption Culture - Thematic Channels With An Alternative Perspective
Öz: Consumption culture is one of the most popular definitions of the twentieth and twenty-first century. The increase on production due to technological developments, the branding of products, intense competition and the change in marketing understanding have led to the formation of a new consumption culture. At the point reached today, the destruction caused by excessive production and consumption in the history of humanity, especially in the last century, threatens the future of the environment and humanity. On the other hand, the most powerful tool available to change this negative picture is communication. Based on this acceptance, the study discusses the possibility that thematic channels, which have increased in numbers in recent years, with their remarkable program contents, both bringing a new perspective on consumption and focusing on different themes. As a sample, the relevant content broadcast on the DMAX Turkey and TRT Belgesel thematic channels are interpreted, a program content is viewed with discourse analysis and the views in the likes tabs on the Twitter pages of the channels are included. According to the findings obtained in the research; it can be said that a significant amount of programs and content aimed at reducing consumption, reuse and recycle are included in the thematic channels, an alternative discourse can be created with an alternative broadcasting approach and a positive and new perspective has emerged according to the impression obtained from the audience’s tastes, but it has not yet been reflected in real life practice.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adanır, O. (2012). Sinema televizyon kültür. Hayalperest Yayınevi.
- Adorno, T. W. (2013). Kültür endüstrisi. N. Ülner, M. Tüzel & E. Gen (Çev.) İletişim Yayınları.
- Baudrillard, J. (2017). Simülakrlar ve simülasyon. O. Adanır (Çev.) Doğu Batı Yayınları.
- Baudrillard, J. (2012). Tüketim toplumu söylenceleri yapıları. H. Deliçaylı & F. Keskin (Çev.) Ayrıntı Yayınları.
- Baudrillard, J. (2011). Nesneler sistemi. O. Adanır & A. Karamollaoğlu (Çev.) Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
- Bauman, Z. (2014). Modernite, kapitalizm, sosyalizm küresel çağda sosyal eşitsizlik. F. D. Ergun (Çev.) Say Yayınları.
- Beyhan, Ö. E. (2022). Timsah kapitalizmi güç kazanıyor. Sözcü Gazetesi https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/timsah-kapitalizmi-guc-kazaniyor-6992084/
- Bourdieu, P. (2021). Televizyon Üzerine, A. Bakım (Çev.) Sel Yayıncılık.
- Çelik, H. & Ekşi, H. (2013). Söylem analizi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim
- Bilimleri Dergisi. 27(27), 99-117. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd/issue/365/2517
- Debord, G. (2010). Gösteri toplumu. A. Ekmekçi & O. Taşkent (Çev.) Ayrıntı Yayınları.
- Deutsche Welle Türkçe (2018). İnternete rağmen dünyanın televizyona olan ilgisi azalmadı. https://www.dw.com/tr/i%CC%87nternete-ra%C4%9Fmen-d%C3%BCnyan%C4%B1n- televizyona-ilgisi-azalmad%C4%B1/a-43315656
- Euronews (2021). BM Dünya Gıda Programı: 41 milyon insan kıtlık riski altında. https://tr.euronews.com/2021/06/22/bm-dunya-g-da-program-41-milyon-insan-k-tl-k-riski- alt-nda
- Faletto, J. (2020). Albert Einstein’in el yazısıyla yazdığı mutluluk kuramı. O. Zaloğlu (Çev.) Popular Science Türkiye. https://popsci.com.tr/einsteinin-el-yazisiyla-yazdigi-mutluluk-kurami/
- Featherstone, M. (2005). Postmodernizm ve tüketim kültürü. M. Küçük (Çev.) Ayrıntı Yayınları. From Zero to Hero. 3R kavramı: azalt-yeniden kullan-geri dönüştür. https://fromzerotohero.gazi.edu.tr/site/wp-content/uploads/2021/09/Modul-2-3R- KAVRAMI-1.pdf
- Gül, S. S. & Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal Bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 42(1), 181-198. https://doi.org/10.30794/pausbed.803182
- Güngör, B. (2020). Söylem yaklaşımı üzerine bir kavram çalışması ve eleştirel söylem analizi. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi. 2(2), 1-11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kritik/issue/57533/751198
- Habermas, J. (2019). İletişimsel eylem kuramı. M. Tüzel (Çev.) Alfa Yayınları.
- Heidegger, Martin (2020). Düşünmek ne demektir? A. Aydoğan (Çev. & Der.) Düşüncenin Çağrısı içinde (ss. 45-69). Say Yayınları.
- Kadıoğlu, Z. K. (2014). Tüketim İletişimi Süreçler, Algılar ve Tüketici. Pales Yayıncılık.
- Karadağ, G. H. & Algül, A. (2018). Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında genel televizyon/tematik televizyon izleme alışkanlıkları. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC. 2018, 8(4), 708-724. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tojdac/issue/39502/466011
- Koloğlu, S. (2021). Amerikan yaşamı tematik kanalları. Milliyet Gazetesi. https://www.milliyet.com.tr/cadde/sina-kologlu/amerikan-yasami-tematik-kanallari- 6414276
- Kovel, J. (2017). Doğanın düşmanı kapitalizmin sonu mu, dünyanın sonu mu? G. Koca (Çev.) Metis Yayınları.
- Lipovetsky, G. (2018). Hipermodern zamanlar. A. Altınörs (Çev.) Bilge Yayıncılık.
- Marks, K. & Engels, F. (2008). Komünist manifesto. İ. Erman (Çev.) İlk Eriş Yayınları.
- Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Originally published in Psychological Review. 50, 370-396. Developed by Green, C. D. (2000). Classics in the History of Psychology. https://psychclassics.yorku.ca/Maslow/motivation.htm
- McLeod, S. A. (2020). Maslow's hierarchy of needs. Simply Psychology. www.simplypsychology.org/maslow.html
- Paulson, S. (2020). Politik ekoloji. (Der.) DʹAlisa, Giacomo vd. Küçülme yeni bir çağ için kavram dağarcığı içinde (ss. 73-79). A. C. Sarı, B. Öktem, B. Gürden & Y. Kurtsal (Çev.) Metis Yayınları.
- Polat, G. Ü. & Kılınç, D. (2021). İsraf modeline karşı paydaş kapitalizmi. Dünya Gazetesi. https://www.dunya.com/sirketler/israf-modeline-karsi-paydas-kapitalizmi-haberi-631448
- Posta Gazetesi (2018). NTV Spor neden kapandı? Discovery Communications DMAX kanalı nedir ve kimin? https://www.posta.com.tr/ntv-spor-neden-kapandi-discovery-communications- dmax-kanali-nedir-ve-kimin-1393920
- Ritzer, G. (2011). Büyüsü bozulmuş dünyayı büyülemek. Ş. S. Kaya (Çev.) Ayrıntı Yayınları. Sanmartin, Berrak Kanbir Rodriguez (2019). Microsoft Japonya’nın dört iş günü uygulaması ile verimlilik arttı çalışanlar daha mutlu. Euronews https://tr.euronews.com/2019/11/06/microsoft-japonya-nin-dort-is-gunu-uygulamasi-ile- verimlilik-artti-calisanlar-daha-mutlu
- Schor, J. B. (2020). İş Paylaşımı. (Der.) DʹAlisa, Giacomo vd. Küçülme yeni bir çağ için kavram dağarcığı içinde (ss. 272-279). A. C. Sarı, B. Öktem, B. Gürden & Y. Kurtsal (Çev.) Metis Yayınları.
- Schor, J. (2016). The Road to Utopia: A conversation with Juliet Schor. By Livia Gershon. JSTOR Daily. https://daily.jstor.org/the-road-to-utopia-a-conversation-with-juliet-schor/
- Schor, J. B. (2001). The triple imperative: Global ecology, poverty and worktime reduction. Berkeley Journal of Sociology. 45, 2–16. http://www.jstor.org/stable/41035554
- Skidelsky, E. & Skidelsky, R. (2014). Ne kadarı yeterli? Para sevgisi ve iyi yaşam mücadelesi. L. Konyar (Çev.) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Şentürk, R. (2017). İletişim ve televizyon teorileri. Küre Yayınları.
- Taylor, C. (2011). Modernliğin sıkıntıları. U. Canbilen (Çev.) Ayrıntı Yayınları.
- TİAK - Televizyon İzleme Araştırmaları A.Ş. Televizyon izleme ölçümü 2020 yıllığı https://tiak.com.tr/upload/files/2020yillik.pdf
- TİAK - Televizyon İzleme Araştırmaları A.Ş. Tablolar. https://tiak.com.tr/tablolar Touraine, A. (2012). Modernliğin eleştirisi. H.U. Tanrıöver (Çev.) Yapı Kredi Yayınları.
- Touraine, A. (2017). Bugünün dünyasını anlamak için yeni bir paradigma. O. Kunal (Çev.) YKY Yayınları.
- Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2021). https://sozluk.gov.tr/
- Twitter-Sosyal Medya Sayfası https://twitter.com/TRTBelgesel/likes
- Twitter-Sosyal Medya Sayfası https://twitter.com/DMAXTR/likes
- Weber, M. (2016). Protestan ahlakı ve kapitalizmin ruhu. G. Birol (Çev.) Dorlion Yayınları.
- Weber, M. (2013). Protestan ahlakı ve kapitalizmin ruhu. G. Rızaoğlu (Çev.) Oda Yayınları.
- Veblen, T. B. (2017). Aylak sınıfın teorisi kurumların iktisadi incelemesi. E. Kırmızıaltın & H. Bilir (Çev.) Heretik Yayınları.
- Victor, P. A. (2020). Büyüme. (Der.) DʹAlisa, Giacomo vd. Küçülme yeni bir çağ için kavram dağarcığı içinde. A. C. Sarı, B. Öktem, B. Gürden & Y. Kurtsal (Çev.) Metis Yayınları.
- World Happiness Report-WHR (2021). https://happiness- report.s3.amazonaws.com/2021/WHR+21.pdf
- World Inequality Report (2022). https://wir2022.wid.world/www- site/uploads/2022/02/WIR_2022_FullReport.pdf
| APA | Yalın A (2022). Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. , 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| Chicago | Yalın Ahsen Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. (2022): 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| MLA | Yalın Ahsen Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. , 2022, ss.1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| AMA | Yalın A Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. . 2022; 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| Vancouver | Yalın A Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. . 2022; 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| IEEE | Yalın A "Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar." , ss.1143 - 1161, 2022. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| ISNAD | Yalın, Ahsen. "Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar". (2022), 1143-1161. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.63002 |
| APA | Yalın A (2022). Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. Turkish Studies (Elektronik), 17(5), 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| Chicago | Yalın Ahsen Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. Turkish Studies (Elektronik) 17, no.5 (2022): 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| MLA | Yalın Ahsen Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. Turkish Studies (Elektronik), vol.17, no.5, 2022, ss.1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| AMA | Yalın A Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. Turkish Studies (Elektronik). 2022; 17(5): 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| Vancouver | Yalın A Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar. Turkish Studies (Elektronik). 2022; 17(5): 1143 - 1161. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| IEEE | Yalın A "Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar." Turkish Studies (Elektronik), 17, ss.1143 - 1161, 2022. 10.7827/TurkishStudies.63002 |
| ISNAD | Yalın, Ahsen. "Tüketim Kültürü - Alternatif Bir Perspektifle Tematik Kanallar". Turkish Studies (Elektronik) 17/5 (2022), 1143-1161. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.63002 |
