MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ
Yıl: 2023 Cilt: 19 Sayı: 220 Sayfa Aralığı: 683 - 716 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-05-2023
MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ
Öz: Sigorta primlerinin gider niteliği, sigortanın yokluğunda oluşan za- rarın veya bu zararın gerektirdiği ödemenin gider niteliğine veya sigor- tadan sağlanan menfaatin vergiye tabi olup olmadığına bağımlıdır. Si- gortanın yokluğunda gider olarak kabul edilen bir zarar veya ödeme si- gortadan karşılanıyorsa ya da sigortadan sağlanan menfaat kural olarak vergiye tabi hasılata dâhil ediliyorsa bu sigortanın priminin indirilecek gider olarak kabulü gerekmektedir. Mesleki sorumluluk sigortası, mes- lek erbabının kusurundan doğan zararların tazminini içerdiğinden bu primin gider niteliği, meslek erbabının kusurundan doğan ödemelerin gider niteliğine bağımlıdır. Vergi idaresinin, meslek erbabının kusurun- dan doğan tazminat ödemelerini, safi mesleki kazancın tespitinde gider olarak kabul etmemesine rağmen mesleki sorumluluk sigortası primleri- ni gider olarak kabul ettiği görülmektedir. Sigorta priminin tazminatlarla uyum gözetilmeden gider kabulünün, aşırı sigorta talebine ve vergi gelir- leri üzerinde asimetrik etkiye neden olması beklenebilir. Bununla birlikte sigorta primlerinin tazminatlarla uyumlu olarak gider kabulünün ise kusur ile zarar tazmin ilişkisini zayıflatması ve vergi, vergi cezası gibi bazı ödemelerin gelir unsurlarından ve vergi matrahından indirimini en- gelleyen mutlak sınırın aşılmasına neden olması beklenebilir.
Anahtar Kelime: INVESTIGATION OF EXPENSE NATURE OF PROFESSIONAL LIABILITY INSURANCE PREMIUMS FOR SELF-EMPLOYED EARNINGS
Öz: The deductible expense nature of insurance premiums depends on whether the loss incurred in the absence of insurance is a deductible expense or whether the benefit from the insurance is taxable. If a loss, which is considered as an expense in the absence of insurance, is cove- red by the insurance or if the benefit from the insurance is included in the taxable revenue as a rule, the premium for this insurance should be considered as a deductible expense. Since professional liability insuran- ce includes compensation for the damages arising from the fault of the professional, the expense nature of the premium of this insurance is de- pendent on the expense nature of the compensation arising from the pro- fessional's fault. Although the revenue administration does not accept the compensation payments arising from the fault of the professional as an expense in the determination of the taxable net income, it is seen that they accept the professional liability insurance premiums as an expense. It can be expected that the acceptance of the insurance premium as an expense without complying with the compensations will cause excessive insurance demand and an asymmetric effect on tax revenues. On the ot- her hand, it can be expected that the acceptance of insurance premiums as an expense in line with the compensation will weaken the relationship between fault and make it possible to overcome the limitation that pre- vents the deduction of taxes and penalties from the tax base.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akdeniz G, Gelir Vergisi (1st edn, Hamle Matbaası 1965)
- Akdoğan A, Vergilerin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi (1st edn, Gazi Üniversitesi Yayını 1991)
- Arslanpınar T, ‘Avukatın Mesleki Sorumluluk Sigortası’ (2017) (62) Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 910-934
- Beyanname Düzenleme Kılavuzu, C. 1 (1st edn, Maliye Hesap Uzmanları Derneği Yayını 2020)
- Bıyık R and Kıratlı A, Giderler ve İndirimler (7th edn, PWC Yayı- nı 2011)
- Brooks JJS, ‘Devoloping a Theory of Damage Recovery Taxation’ (1988) (759) William Mitchell Law Review 759-805
- Bulutoğlu K, Türk Vergi Sistemi (5th edn, Fakülteler Matbaası 1976)
- Can M, Mesleki Sorumluluk Sigortası (1st edn, TÜRMOB Yayını 2008)
- Castillo CM, ‘Should Punitive Damages Be Nondeductible? The Expansion of the Public-Polcy Doctrine’ (1990) (819) Texas Law Re- view 819-840
- Çakmak Ş, Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi (1st edn, ASMMMO Yayını 2010)
- Demirci A, ‘Serbest Meslek Kazancının Belirlenmesinde Giderler’ (2001) (235) Vergi Dünyası Dergisi 53-61
- Düzgün ÜA, ‘Noterlerin Mesleki Sorumluluk Sigortası’ (2016)
- XVII (1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 491-512 Erdem T, ‘Mesleki Sorumluluk Sigortası Primlerinin Gider Boyu- tu’ (2013) (293) Vergi Sorunları Dergisi 142-160
- Güver A, ‘Serbest Meslek Kazançlarının Tespitinde Giderler’ (2000) (138) Vergi Sorunları Dergisi 47-51
- Kahane Y and Yoran A, ‘Compensantion for Loss of Income Taxation : A policy Analysis’ (1979) 32 (2) National Tax Journal 117- 126
- Kaplow L, The Income Tax as Insurance: The Casualty Loss And Medical Expense Deductions And The Exclusion of the Medical Insu- rance Premiums. (1st edn, NBER Working Paper No. 3723 1991)
- Kara H, ‘Yargıtay ve Hakem Kararlarına Göre Hekimin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’ (2021) (152) TBB Dergisi 255-303
- Kaya A and Çelik C, ‘Zorunlu Mesleki Sorumluluk Sigortası’ in Aktaş EÖ and Kaya A (eds), Tıpta Uzmanlık Eğitimi ve Uzmanlık Öğ- rencilerinin Hak ve Sorumlulukları (1st edn, Türkiye Klinikleri 2021)
- Keskin KS, ‘Zarar, Ziyan ve Tazminat Giderleri’ (2009) (116) Vergi Raporu Dergisi 68-77
- Kıymaz M, Ağsakal A and Doğuş D, ‘Mesleki Sorumluluk Sigor- tasının Muhasebe Meslek Mensupları Açısından İncelenmesi’ (2016) (134) Mali Çözüm 91-109
- Mayers D and Clifford W. S.Jr., ‘On the Corporate Demand for In- surance’ (1982) 55( 2) The Journal of Business 281-296
- Oğuz H, ‘Sorumluluk Hukukunda Kusur’ (2016) 7 (28) TAAD 273-286
- Özbalcı Y, Gelir Vergisi Kanunun Yorum ve Açıklamaları (1st edn, Oluş Yayıncılık 2002)
- Özkıdık D, ‘Hekimin Mesleki Sorumluluk Sigortası’(2016) (4) Ankara Barosu Dergisi 245-268
- Popkin W. D, ‘ Taxing Personal Insurance: The Case of Audit In- surance’ (1985) 4 (2) Virginia Tax Review 379-405
- Roddis R.S.L and Richard E. S, ‘The Insurance of Medical Losses’ (1976) 1975 (6) Duke Law Journal 181, 1281-1303
- Sevim Ş and Dalkılıç N, ‘Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir Mesleki Sorumluluk Sigortaları: Türkiye’deki Gelişmeler ve Geleceği’ (2009) (96) Mali Çözüm 15-33 Şenyüz D, Türk Vergi Sistemi (11th, Yaklaşım Yayıncılık 2005)
- Topçu NK and Topçu KM, ‘Gayrisafi Hasılattan İndirilemeyecek Bir Gider Olan Suçtan Doğan Zarar Ziyan ve Tazminatlarda “Suç”un Anlamı’ (2021) (398) Vergi Sorunları Dergisi 90-110
- Turanlı H, ‘Türk Sigorta Hukukunda Tıbbi Kötü Uygulamaya İliş- kin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’ (2015) (5) LEGES İzmir Üni- versitesi Sağlık Hukuku Dergisi 5-52
- Türkay İ, Serbest Meslek Kazançlarının Vergilendirilmesi (1st edn, ASMMMO Yayını 2007)
- TÜRMOB, 'Mesleki Sorumluluk Sigortası Primlerinin Gider Ya- zılması ile İlgili Birliğimizin Talepleri GİB’e İletilmiştir' (TÜRMOB, 2018) <https://www.turmob.org.tr/haberler/3b7eab01-f17d-4825-b99e-29 d368fde03b/mesleki-sorumluluk-sigortasi-primlerinin-gider-yazilmasi-ile- ilgili-birligimizin-talepleri-gib-e-ile> erişim tarihi 10.1.2023
- Yalçın H, ‘Serbest Meslek Kazancının Tespitinde İndirilecek Gi- derler’ (1996) (182) Vergi Dünyası Dergisi 63-72
- Yaltı B, ‘Vergi Sigortası’ (2012) (284) Vergi Sorunları 112-134 Yeğen B, ‘Türk Vergi Sisteminde Tazminatlar’ (2019) 15 (180) Legal Mali Hukuk Dergisi 2753-2772
- Yıldırım İ, ‘Tıbbi Malpraktis ve Hekim Mesleki Sorumluluk Si- gortası’ (2015) 6 (3) Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 121-129
- Vickrey W, ‘Insurance Under The Federal Income Tax’ (1943) 52 (3) The Yale Law Journal 554, 554
- Yıldız AM, Serbest Meslek Kazançları (1st edn, TÜRMOB Yayını 2022)
APA | Kaya U (2023). MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. , 683 - 716. |
Chicago | Kaya Ufuk MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. (2023): 683 - 716. |
MLA | Kaya Ufuk MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. , 2023, ss.683 - 716. |
AMA | Kaya U MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. . 2023; 683 - 716. |
Vancouver | Kaya U MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. . 2023; 683 - 716. |
IEEE | Kaya U "MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ." , ss.683 - 716, 2023. |
ISNAD | Kaya, Ufuk. "MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ". (2023), 683-716. |
APA | Kaya U (2023). MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. Legal Mali Hukuk Dergisi, 19(220), 683 - 716. |
Chicago | Kaya Ufuk MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. Legal Mali Hukuk Dergisi 19, no.220 (2023): 683 - 716. |
MLA | Kaya Ufuk MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. Legal Mali Hukuk Dergisi, vol.19, no.220, 2023, ss.683 - 716. |
AMA | Kaya U MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. Legal Mali Hukuk Dergisi. 2023; 19(220): 683 - 716. |
Vancouver | Kaya U MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ. Legal Mali Hukuk Dergisi. 2023; 19(220): 683 - 716. |
IEEE | Kaya U "MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ." Legal Mali Hukuk Dergisi, 19, ss.683 - 716, 2023. |
ISNAD | Kaya, Ufuk. "MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI PRİMLERİNİN SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİNDE GİDER NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ". Legal Mali Hukuk Dergisi 19/220 (2023), 683-716. |