Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları

giray, filiz; BOLAHATOGLU, MUSTAFA

Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları

Mustafa BOLAHATOĞLU,

Filiz GİRAY (Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye)

Vergi Dünyası Dergisi

57 0

Yıl: 2023 Cilt: 1 Sayı: 501 Sayfa Aralığı: 6 - 17 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-06-2023

Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları

Öz:

Serbest Bölgeler, sınırları içinde bulunan ülkenin ticaret hacmini genişletmesi ve o ülkeye tek- noloji ve yatırım girişini hızlandırması bakımından önem teşkil etmektedir. Serbest bölgeler, ti- caret hacmi açısından AB ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de önemli bir ticaret havuzudur. Bu nedenle serbest bölgelerin geliştirilmesi için uygulandığı ülkelere vergi oranları, muafiyetler ve istisnalar nedeniyle önemli vergisel teşvik avantajları sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Tür- kiye’de serbest bölgelere yönelik vergi teşviklerinin kapsamını ve ekonomik katkılarını incele- mektir. Türkiye’de Serbest Bölgeler ’de uygulanan vergisel avantajlar ticaret hacmini artırmasına rağmen serbest bölgeler arasında vergi teşvikleri açısından bir farklılık görülmemektedir. Bu ne- denle bölgelere göre serbest bölgeler için farklı vergi teşvikleri uygulanması daha yararlı ola- caktır. Benzer şekilde bu bölgelerde sektörel açıdan da farklı vergi teşvikleri uygulanması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Investigation and Performance of Tax Incentives Applied in Free Zones in Turkey

Öz:

Free Zones are important in terms of expanding the trade volume of the country within its bor- ders and accelerating the entry of technology and investment into that country. Free zones are an important trade pool in Turkey as well as in EU countries in terms of trade volume. For this rea- son, it offers significant tax incentive advantages due to tax rates, exemptions and exceptions to the countries where it is applied for the development of free zones. The aim of this study is to ex- amine the scope and economic contributions of tax incentives for free zones in Turkey. Although the tax advantages applied in Free Zones in Turkey increase the trade volume, there is no difference between free zones in terms of tax incentives. For this reason, it would be more beneficial to apply different tax incentives for free zones according to regions. Similarly, it is recommended to apply different tax incentives in these regions from a sectoral point of view.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

- Arslaner, Hakan ve Çobanoğlu, Sefa. “Serbest Bölgelerde Vergi Avantajları”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 3, ss. 1-14.
- Artana, Daniel. The effectiveness of fiscal incen- tives: The case of the export free zone of Costa Rica, El Salvador and Dominican Republic. Part- ners or Creditors? Amerikalılar Arası Kalkınma Ban- kası, 2015.
- Atik, Hakan “Serbest Bölge ve Türkiye’de Ser- best Bölgeler”, Ankara, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş Araştırma Müdürlüğü, 1998, ss.1-15.
- Bağrıaçık, Atilla. Belgelerle Uygulamalı Serbest Bölgeler. 1. Baskı, İstanbul. Bilim Teknik Yayınevi, 1999.
- Bakan, Sumru ve Gökmen, Seyit. “Serbest Böl- geler ve Dış Ticaret İlişkisi: Gaziantep Serbest Bölgesi Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:13 Cilt: 51, 2014, ss.31-55.
- Domazet, Ivana, and Marjanović, Darko. “Tax in- centives as a factor of economic growth.” Review of applied socio-economic research, 2017, ss.93-107.
- Easson, Alex, and Eric M. Zolt. “Tax incentives”. World Bank Instutute, 2002. ss.1-35
- Erdoğan, Engin ve Ener Meliha, Küresel Pazar- ların Ekonomik Üsleri Serbest Bölgeler, 1. Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2005.
- Giray Filiz, Vergi Teşvik Sistemi ve Uygulama- ları, 3. Baskı, Bursa, Ekin Yayınevi, 2016.
- Gümüş, Erhan. “Serbest Bölgelerde Vergi Uygu- lamalarının Değerlendirilmesi”. İktisadi ve İdari Bi- limler Dergisi, Cilt:21, Sayı: 1, 2007, ss.47-60.
- Karakuzey Mustafa, Serbest Bölgeler ve İlgili Mevzuat, 1. Baskı, Ankara, Promete Gümrük Müşa- virliği Yayını, 2003.
- Koçak Yusuf, “Serbest Bölgelerde Vergi Uygula- maları”, Gümrük ve Ticaret Dergisi, Cilt: 7, Sayı:1, 2016, ss. 43-51
- Mayburov, Igor, ve Sinenko, Olga. “Comparative analysis of tax incentives in special economic zones in the countries of the Asia-Pacific region.” Procee- dings of the 11th International Days of Statistics and Economics, 2017, ss.14-16.
- Öztürk, Lütfü. “Serbest Bölgelerdeki Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: Dünyadaki Uygulama- lara Teoriler Işığında Bir Bakış”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:7, 2004, ss. 110.-128
- Şakar, Ayşe Yiğit, “Serbest Bölgelerde Teşvikler Sürdürülmelidir”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 179, 2007, ss.1-12.
- T.C. Ticaret Bakanlığı, Serbest Bölgeler, Serbest Bölgeler İstatistikleri, <https://www.ticaret.gov.tr/ser- best-bolgeler/serbest-bolgeler-istatistikleri> Erişim Tarihi 16 Ocak 2023
- Tümenbatur, Atiye. “Serbest Bölgeler Ve Türkiye Ekonomisine Katkıları Üzerine Bir Değerlendirme”. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:21, Sayı:3, 2012, ss.339-356.
- Zee, Howell, Stotsky, Janet ve Ley, Eduardo, “Tax Incentives for Business Investment: A Primer for Policy Makers in Developing Countries”, World De- velopment Cilt: 30, Sayı: 9, 2002, ss. 1497–1516.
- Serbest Bölgeler Kanunu
- Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu
- Özel Tüketim Vergisi Kanunu
- Katma Değer Vergisi Kanunu
- Vergi Usul Kanunu

APA	BOLAHATOGLU M, giray f (2023). Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. , 6 - 17.
Chicago	BOLAHATOGLU MUSTAFA,giray filiz Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. (2023): 6 - 17.
MLA	BOLAHATOGLU MUSTAFA,giray filiz Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. , 2023, ss.6 - 17.
AMA	BOLAHATOGLU M,giray f Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. . 2023; 6 - 17.
Vancouver	BOLAHATOGLU M,giray f Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. . 2023; 6 - 17.
IEEE	BOLAHATOGLU M,giray f "Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları." , ss.6 - 17, 2023.
ISNAD	BOLAHATOGLU, MUSTAFA - giray, filiz. "Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları". (2023), 6-17.

APA	BOLAHATOGLU M, giray f (2023). Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. Vergi Dünyası Dergisi, 1(501), 6 - 17.
Chicago	BOLAHATOGLU MUSTAFA,giray filiz Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. Vergi Dünyası Dergisi 1, no.501 (2023): 6 - 17.
MLA	BOLAHATOGLU MUSTAFA,giray filiz Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. Vergi Dünyası Dergisi, vol.1, no.501, 2023, ss.6 - 17.
AMA	BOLAHATOGLU M,giray f Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. Vergi Dünyası Dergisi. 2023; 1(501): 6 - 17.
Vancouver	BOLAHATOGLU M,giray f Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları. Vergi Dünyası Dergisi. 2023; 1(501): 6 - 17.
IEEE	BOLAHATOGLU M,giray f "Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları." Vergi Dünyası Dergisi, 1, ss.6 - 17, 2023.
ISNAD	BOLAHATOGLU, MUSTAFA - giray, filiz. "Türkiye’de Serbest Bölgelerde Uygulanan Vergi Teşviklerinin İncelenmesi ve Performansları". Vergi Dünyası Dergisi 1/501 (2023), 6-17.