TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ
Yıl: 2023 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 172 - 188 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47107/inifedergi.1150606 İndeks Tarihi: 16-06-2023
TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ
Öz: Yeni medyanın sunduğu olanaklar hiç kuşkusuz insan yaşamını derinden etkilemiş ve insanın gelişimine olanak sunmuştur. Özellikle sosyal medya olarak adlandırılan mecralarla birlikte insanlar olay ve olgulardan kısa sürede haberdar olabilir hale gelmiş; her an ve her yerden yapılabilir paylaşımlarla birlikte kişilerarası etkileşim tüm dünyada artmıştır. Sosyal medyanın sunduğu bu başlıca olanakların yanı sıra yeni ortaya çıkan sosyal platformlar, bireylerin düşünce ve tutumlarını etkilerken mahremiyet meselesine bakış açılarını da değiştirmiştir. Mahremiyet kişinin özel hayatında ya da yaşam alanında diğer insanlarla paylaşmak istemediği, kişinin kendisine özgü bir hak olup yasalarda da karşılık bulan bir kavramdır. Toplumdan topluma, kültürden kültüre farklılık gösteren mahremiyetin sınırları net bir biçimde çizilemese de herkes tarafından kabul görmesi beklenen yönleri vardır. Sosyal medya mahremiyete ilişkin sınırların ortadan kalmasına ve ihlallerin yaşanmasına neden olmakta; muhtelif paylaşımlara izin veren yönü ile mahremiyet algısına en fazla zarar veren yerlerin başında gelmektedir. Sosyal medyanın fotoğraf, video, yazı paylaşımına izin veren altyapısı, kullanıcıların yaşamlarına ilişkin büyük, küçük neredeyse tüm detayları kitlelerle paylaşmasını sağlamakta ve bazı kullanıcılar bunda bir tuhaflık görmemektedir. Mahrem kaygılarla gündelik yaşamda gizli tutulan bilgiler, ön plana çıkarılmayan birçok davranış, yaklaşım ya da inanç TikTok mecrasında daha fazla izlenmek ve bunun neticesinde takipçi kazanarak hediye almak adına sergilenir hale gelmektedir. Bu çalışmada TikTok adı verilen sosyal medya mecrasında mahremiyet algısının nasıl dönüştüğünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 25 TikTok paylaşımı betimsel analiz ile irdelenmiştir. Çalışmanın sonucunda insanların bu mecrada mahremiyet konusunu göz ardı ettiğine ulaşılmıştır. Mahremiyet anlayışındaki değişim sosyal medya araçlarının devreye girmesiyle başlamış olsa da büyük değişim TikTok’ta zirveye çıkmış ve mahremiyet bu mecrada neredeyse yitip gitmiştir.
Anahtar Kelime: TRANSFORMATION OF THE PERCEPTION OF PRIVACY ON TIKTOK
Öz: The possibilities offered by the new media undoubtedly affected people's lives deeply and allowed them to develop. In particular, the channels called social media allowed people to be informed about events and phenomena; and with the posts that could be shared at any time and any place, interpersonal communication increased all around the world. Alongside the opportunities presented by social media, the newly emerged social platforms have changed people's views on privacy while affecting their thoughts and attitudes. Privacy is defined as the things a person does not want to share with other people in his/her private life or living space. It is an individual right and is also covered by the law. While the boundaries of privacy, which differ across societies and cultures, cannot be clearly defined, there are some aspects that are expected to be recognized by everyone. Social media has resulted in the disappearance of privacy and the violation of borders. With its interactive aspect that is suitable for various sharing, social media is one of the places that damages the perception of privacy the most. Some users share almost all of the details of their lives with the masses, regardless of whether they are important or not, due to the infrastructure of social media that allows the sharing of photos, videos, and texts, and they see no strangeness in this. Many behaviors, approaches, beliefs kept hidden or not featured due to privacy concerns, have started to be exhibited for being viewed more on TikTok and receiving gifts by gaining followers. This study aims to present how privacy has evolved on the social media platform called TikTok. 25 TikTok posts examined with descriptive analysis. As a result of this study, it was revealed that people ignored privacy. The perception of privacy on TikTok has disappeared rather than experiencing a transformation. While the change in understanding of privacy began with the introduction of social media tools, the major shift has peaked in TikTok, and privacy has nearly vanished in this channel.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akgül, M. ve Hekimoğlu Toprak H. (2019). Sosyal ağlarda mahremiyetin dönüşümü: Instagram örneği. Online Academic Journal of Information Technology, 10(38), 75- 114.
- Algül, A. (2018). Sosyal ağ kullanıcılarının “abartılı paylaşım”, “benlik sunumu” ve “mahremiyet tüketimleri”. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 13(49), 21-44.
- Aydın, B. (2021). Mahremiyet algısının çöküşü: TikTok uygulaması örneğinde bir inceleme. Uluslararası Sosyal Medya ve İletişim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 71- 89.
- Aydın, M. (2009). Mahremiyet ve örtünmenin dönüşümü. Eskiyeni, 1(12), 61-67.
- Barım, İ. (2021). Toplumsal cinsiyet bağlamında öteki’nin temsil mecrası olarak TikTok. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
- Bennett, L. (2009). Reflections on privacy, identity and consent in on-line services. Information Security Technical Report, 14(3), 119- 123.
- Budak, H. (2016). Yeniçağ yeni medya ve mahremiyetin yeni sınırları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Değer, K. (2018). Mahremiyetin sosyal medyada kullanımı: magazin dünyası üzerinden bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 1(70), 166-176.
- Erdem, H. (2015). Mahremiyet, iffet ve hayâ ilişkisi. Din Gelenek ve Ahlak Bağlamında Mahremiyet Algıları Sempozyumu Bildiri Kitabı, 27-29 Mart 2015, Ordu: Ceylan Ofset.
- Gasset, O. (2017), İnsan ve herkes. (Çev. N. G. Işık). İstanbul: Metis Yayınları.
- Göle, N. (2010). Modern mahrem. İstanbul: Metis Yayınları.
- Gül Ünlü, D., Kuş, O., Göksu, O. (2020). Videolarda gerçek hayattaki gibi değilim, rol yapmaktayım: TikTok kullanıcılarının benlik performansları üzerine bir inceleme. Intermedia International e-Journal, 7(12), 115-128.
- Karaaziz, M. ve Atak, İ. E. (2013). Narsisizm ve narsisizmle ilgili araştırmalar üzerine bir gözden geçirme. Nesne Psikoloji Dergisi, 1(2), 44-59.
- Kırık, A. M. (2013). Gelişen web teknolojileri ve sosyal medya bağımlılığı. Ali Büyükaslan ve Ali Murat Kırık (Ed.), Sosyal Medya Araştırmaları 1. (s.69-106). Konya: Çizgi Kitabevi.
- Kokolakis, S. (2017). Privacy attitudes and privacy behaviour: A review of current research on the privacy paradox phenomenon. Computers & Security, (1)64, 122- 134. https://doi.org/10.1016/j.cose.2015.07.002, Erişim Tarihi: 19.06.2021.
- Laurie, G. T. (2002). Genetic privacy: A challenge to medico-legal norms. New York: Cambridge University Press.
- Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 323-343.
- Porteous, J. D. (1976). Home: the territorial core. Geographical Review, 66(4), 383-390.
- Şaşman Kaylı, D. (2015). Medyanın toplumsal cinsiyetle ilişkisi: tempo dergisinde beden temsilleri. Fatma Zehra Fidan, Duygu Alptekin (Ed.), Kadın Bedeni ve İstismarı. (s.143-169). İstanbul: Opsiyon.
- Semiz Türkoğlu, H. (2018). Sosyal medya üzerinden mahremiyet farkındalığı ve değişimin ölçümlenmesine yönelik bir araştırma. Istanbul University Journal of Communication Sciences, 54(1), 163-189.
- Sennett, R. (2016). Kamusal insanın çöküşü. (Çev. S. Durak ve A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- TikTok (2022). https://www.tiktok.com/tr-TR/, Erişim Tarihi: 27.06.2022- 27.07.2022.
- Taylan, A. (2015). Nitel ve nicel araştırmalarda evren ve örneklem) seçimi ve sorunlar. B. Yıldırım (Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler. (s. 47-84). Konya: Literatürk.
- Türk Dil Kurumu (2022). https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 22.07.2022.
- Vatandaş, S. (2020). Mahremiyetin dönüşümü ve iletişim araçları. Humanitas, 8(16), 437- 458.
- Yüksel, M. (2009). Mahremiyet hakkına ve bireysel özgürlüklere felsefi yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(1), 275-298.
APA | köseoğlu a (2023). TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. , 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
Chicago | köseoğlu aslı TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. (2023): 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
MLA | köseoğlu aslı TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. , 2023, ss.172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
AMA | köseoğlu a TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. . 2023; 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
Vancouver | köseoğlu a TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. . 2023; 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
IEEE | köseoğlu a "TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ." , ss.172 - 188, 2023. 10.47107/inifedergi.1150606 |
ISNAD | köseoğlu, aslı. "TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ". (2023), 172-188. https://doi.org/10.47107/inifedergi.1150606 |
APA | köseoğlu a (2023). TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1), 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
Chicago | köseoğlu aslı TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 8, no.1 (2023): 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
MLA | köseoğlu aslı TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.8, no.1, 2023, ss.172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
AMA | köseoğlu a TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 8(1): 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
Vancouver | köseoğlu a TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 8(1): 172 - 188. 10.47107/inifedergi.1150606 |
IEEE | köseoğlu a "TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ." İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8, ss.172 - 188, 2023. 10.47107/inifedergi.1150606 |
ISNAD | köseoğlu, aslı. "TİKTOK’TA MAHREMİYET ALGISININ DÖNÜŞÜMÜ". İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 8/1 (2023), 172-188. https://doi.org/10.47107/inifedergi.1150606 |